تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835090961
معبد اسپاخو؛ پابرجاترین اثر باستانی دوره ساسانی در خراسان شمالی
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: مهر گزارش می‌دهد؛
معبد اسپاخو؛ پابرجاترین اثر باستانی دوره ساسانی در خراسان شمالی
شناسهٔ خبر: 3584633 - پنجشنبه ۵ فروردین ۱۳۹۵ - ۰۹:۳۷
استانها > خراسان شمالی
بجنورد- معبد سنگی اسپاخو موسوم به آتشکده یا کلیسای اسپاخو منسوب به دوره ساسانی، یکی از پابرجاترین آثار باستانی سده‌های قبل از اسلام در خراسان شمالی است که از نظر تاریخی اهمیت ویژه‌ای دارد. خبرگزاری مهر- گروه استانها: معبد سنگی اسپاخو که گاه کلیسا و گاه آتشکده نامیده می‌شود، در۶۵ کیلومتری غرب شهر آشخانه؛ مرکز شهرستان مانه وسملقان بر روی تپه‌ای مرتفع در دامنه جنگل‌های سوزی برگ ارس و در قسمت جنوبی روستای اسپاخو واقع شده است. معماری این بنا از ترکیب گنبد و ایوان الگو گرفته است، ترکیبی که سابقه کهنی در معماری بناهای دوران تاریخی و اسلامی دارد، البته در نظریه‌ای دیگر معماری این بنا الگو گرفته از پای فیل مشهور به پافیلی است که از پابرجا ترین نوع معماری محسوب می‌شود. طرح این بنا ترکیبی از یک ایوان با پلان چهار گوش، تالار و یک اتاق چهار گوش در قسمت شرقی است که ایوان آن به وسیله دهلیز به اتاق قسمت شرق ایوان مرتبط است، پوشش سقف اتاق به صورت گنبدی از نوع پوشش‌های نیمکره ای و قابل مقایسه با گنبد چهار طاق های ساسانی است.
معبد اسپاخو در حقیقت پابرجاترین اثر باستانی سده‌های قبل از اسلام در خراسان پهناور دیروز و استان‌های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی امروز است که از نظر تاریخی اهمیت ویژه‌ای دارد. با وجود اینکه معبد اسپاخو را به عنوان کلیسا نیز می‌نامند اما وجود آتشدان و حفره‌هایی در سقف برای خروج دود و... این احتمال را که این معبد توسط زرتشتیان ساخته شده باشد را قوی‌تر می‌کند. در اطراف این بنا و روستای اسپاخو بر روی تپه‌ای قبرستانی وجود دارد که از نظر وضع دفن و مقبره سازی با طرز تدفین مسلمانان تفاوت کلی دارد و قبرها به صورت خانوادگی دفن شده‌اند که بنا به گفته کارشناسان این شواهد حاکی از آن است که اقوام خاصی از زرتشتیان در این منطقه وسیع زندگی می‌کردند و این بنای عظیم مربوط به آنها است. معبد اسپاخو در حقیقت پابرجاترین اثر باستانی سده‌های قبل از اسلام در خراسان پهناور دیروز و استان‌های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی امروز است که از نظر تاریخی اهمیت ویژه‌ای دارد شکل ورودی معبد اسپاخو اهمیت ویژه‌ای در معماری آن دارد، ورودی از دو قسمت طاق و پایه تشکیل شده که طاق به شکل نیم دایره بر روی پایه‌ها قرار گرفته‌اند. در هر یک از نماهای شمالی و جنوبی بنا ۹ طاقچه کوچک مستطیل شکل با ابعاد ۳۰ الی ۴۰ سانتیمتری در یک امتداد قرار دارد که بخش فوقانی تمامی این طاقچه‌ها با دو یا سه عدد از تیرهای چوبی سخت درخت ارس پوشیده شده است. فضای داخلی بخش تالار که با سقف گنبدی پوشیده شده مربع شکل و دارای سه ورودی از اضلاع شمالی جنوبی و شرقی است. یکی از ویژگی‌های دارای اهمیت در معماری بنای اسپاخو، چگونگی شکل ورودی‌های آن است، این ورودی‌ها از دو بخش طاق و پایه تشکیل شده‌اند که طاق به‌شکل یک نیم‌دایره روی دو جرز پایه قرار گرفته و قطر نیم‌دایره طاق از عرض ورودی در بخش پایه بیشتر است. در اصطلاح، این نوع شکل ترکیب طاق و پایه را طاق‌های جاکلیدی‌شکل می‌نامند. نمونه‌هایی از این نوع طاق را می‌شود در بناهای آتشکده تخت سلیمان، کاخ اردشیر در فیروزآباد و کاخ کسری در عراق مشاهده کرد. معماری معبد اسپاخو برگرفته از معماری بناهای مذهبی و حکومتی دوران تاریخی ایران است، اما معماری دوران ساسانی نیز در این بنا به خوبی نمایان است. در مجموع با توجه به خصوصیات معماری و کاربرد مصالح به ویژه استفاده از سنگ‌های نتراشیده، تیرهای کوچک چوبی از درخت ارس، ساروج و شیوه طاق سازی و قوس‌های طاق ها و دیگر موارد در معبد اسپاخو می‌توان گفت که این نوع شیوع معماری مربوط به اوایل دوره ساسانی و حداکثر اوایل اسلام تا عصر آل بویه است.
پابرجا بودن این معبد در طول صدها سال مدیون کار صحیح و معماری اصیل ایرانی در سده‌های قبل از اسلام است اما با وجود اینکه معبد اسپاخو ازهر نظر دارای ویژگی‌های خاصی است اما تاکنون نتوانسته جایگاه واقعی خود را در بین دیگر اثرهای معروف کشور پیدا کند. پابرجا بودن این معبد در طول صدها سال مدیون کار صحیح و معماری اصیل ایرانی در سده‌های قبل از اسلام است اما با وجود اینکه معبد اسپاخو ازهر نظر دارای ویژگی‌های خاصی است اما تاکنون نتوانسته جایگاه واقعی خود را در بین دیگر اثرهای معروف کشور پیدا کند در وجه تسمیه دهکده اسپاخو و معبد این روستا چنین گفته می‌شود که واژه هسپ و اسپ که نام کهن و پهلوی است به مرور زمان تبدیل به اسب شده و اسپ به‌علاوه اخو به معنی پرورش اسب است و طبق شواهد احتمالی این منطقه محل پرورش اسب بوده که نام روستای اسپاخو نیزاز آن گرفته شده است. بنای معبد اسپاخو در سال ۱۳۴۵ توسط یک تیم باستان شناسی که به سرپرستی دکـتر عـزت‌الله نگـهبان مشـغول بـررسی محوطه‌ها و آثار شمال خراسان بودند، شناسایی و به شماره ۱۵۷۹ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. علاوه بر این معبد، در دامنه‌ها و ارتفاعات شمالی روستای اسپاخو، دره‌های کوچک و بزرگ متعددی وجود دارد که بیشتر آنها چشمه‌های آب شیرینی دارند و به سمت باغ‌ها و مزارع روستا جریان دارند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]
-
گوناگون
پربازدیدترینها