محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826881677
با اکراه مسئولیت وزارت خارجه را پذیرفتم/خودم را قابل نمی دانم با شخصیت های مهم تاریخی مقایسه کنم
واضح آرشیو وب فارسی:وکیل ملت: وکیل ملت: گویی در آنِ واحد، چند چهره را در خود جمع کرده است؛ مردی با چند صفت: خندان، جدی، عصبانی، خوش برخورد، آداب دان، دیپلمات و ... . در هر لحظه ای که با محمدجواد ظریف مواجه شوی، یکی از این صفات در او پررنگ تر است؛ اما به طرفه العینی می تواند خشم یا عصبانیت را به عقب براند و لبخندهای معروفش را بزند؛ اما به چشم هایش که نگاه کنی، همه آن دغدغه های پنهان شده را می توان خواند.حتما اندر عجایب تاریخ است که یک وزیر خارجه به چنین سطحی از محبوبیت رسیده باشد. وقتی به او می گویم در این سال ها سلبریتی شده، تنها لبخند می زند؛ اما آن قدر محبوبیت دارد که بتواند هیجان مردم برای دستیابی به توافق را در ٢٢ ماه مذاکره با خود همراه نگه دارد. در جریان مذاکرات نیز هیچ گاه از زبانش نمی افتد که از مردم بخواهد برای شان دعا کنند و هیچ چیز به اندازه گفتن از دعا و ثنای یک ایرانی، او را شاد نمی کرد. همراهی با محبوب ترین و سخت کوش ترین وزیر کابینه روحانی در جریان مذاکرات هسته ای موجب شد از اعتقادات مستحکم مذهبی او مطلع و مطمئن شوم؛ آن هم در جامعه ای که ذهنی نیمه بیمار تلاش می کند به سرعت برای افراد پاپوش های اخلاقی و فکری بدوزد. ابتدای هر سفر، با سلام و علیک او با کل اعضای تیم شروع می شد و عمدتا اواسط سفر هم خبرنگارانِ همراه تیم را از یاد نمی برد؛ چراکه حتی گاهی برای قدم زدن مجبور بود به بخش انتهایی پرواز هم سری بزند. جواد ظریف از سال ها زندگی و کار در جامعه آمریکایی، ارتباط با رسانه ها را خوب یاد گرفته است: تعامل قوی با اصحاب رسانه و استفاده بجا از شبکه های اجتماعی. استفاده از فیس بوک از روزهای ابتدایی وزارتش به محبوبیتش افزود و توییت هایش در مقاطع حساس مذاکرات، می توانست بازی رقیب را برهم بزند. انتهای مصاحبه که از او می خواهم برای عکس از اتاقش بیرون بیاید و در راهرو اجازه عکاسی به ما بدهد، درخواست را با خوشرویی می پذیرد و به سرعت راهی راهرو می شود. سال ٩٤ بدون شک، سالِ محمد جواد ظریف بود. کسی که توانست بالاخره توافق هسته ای با شش کشور بزرگ جهان و اتحادیه اروپا را به دست آورد. مصاحبه ما با او در یکی از روزهای اول اسفند انجام شد، مابین مشغله های دیپلماتیکی که ذهنش را درگیر کرده بود. خیلی دوست ندارد درباره مسائل شخصی صحبت کند، گویا هرآنچه گفتنی بود را در کتاب «آقای سفیر» گفته است. از مقایسه شدن با مصدق و امیرکبیر و بزرگان تاریخی استقبال چندانی نمی کند؛ حتی با چهره های معاصر هم تمایل ندارد رقابتی کند. بیشتر دوست دارد در حوزه دیپلماسی متمرکز شود و با فروتنی می گوید فقط در همین حوزه تخصص دارد و در حوزه های دیگر اطلاعی ندارد. بیش از نیمی از عمر دولت یازدهم گذشته است. اگر آقای روحانی بتواند سکان دولت دوازدهم را هم به دست بگیرد و بار دیگر از شما بخواهد که وزیر خارجه آن دولت هم باشید، می پذیرید؟ من در این دولت هم با اکراه این مسئولیت را پذیرفتم؛ ولی معمولِ من نیست که پیش بینی کنم؛ بنابراین صبر می کنیم ببینیم که تا آن موقع زنده هستیم یا نه. در مصاحبه قبلی که با شما داشتم، گفتید ابتدای پذیرفتن این مسئولیت، گران فروش نبودید، همچنان گران فروش نخواهید بود؟ نه، معمولا گران فروشی نمی کنم، اما هر زمانی که احساس کنم در ادامه کار نمی توانم خدمت کنم، خودم عذر خودم را خواهم خواست. تا پایان عمر این دولت هستید؟ باز هم همه چیز بستگی دارد. فعلا قصد دارم تا زمانی که بتوانم، خدمت کنم. آقای ظریف، تصویرتان از آینده سیاسی خودتان چیست؟ فکر می کنید آینده سیاسی شما شبیه کدام یک از سیاسیون یا وزرای خارجه یا کسانی که می شناسید، خواهد شد؟ من جام جهان نما ندارم که آینده خودم یا آینده فرد دیگری را در آن ببینم. در یک حوزه می توانم پیش بینی کنم که آن هم حوزه روابط بین الملل است، نه حوزه شخصی. امیدوارم تا هرجا که بتوانم، خدمت کنم و بعد هم که خدمتی از دستم برنیامد، شجاعت داشته باشم کنار بکشم. آینده شخصی تان که به خود شما مربوط است. تصویر مطلوب تان مثلا از یک دهه آینده زندگی تان چیست؟ یک دهه!؟ چقدر طولانی. تصویر مطلوبم این است همان کاری را که بلد هستم انجام دهم یا در همین حوزه سیاست خارجی فعال باشم یا تدریس کنم؛ البته اولویتم تدریس است. به ویلای تان در شمال که برنمی گردید؟ آن را هم اگر بتوانم چرا، فعلا که شش ماه است فرصت نکرده ام بروم. یکی از موضوعات چالش برانگیز چند وقت اخیر این بود که برخی می گفتند قصد شرکت در انتخابات ریاست جمهوری آینده را دارید؛ اما شما با صراحت گفتید علاقه ای به شرکت در انتخابات ندارید و یک دیپلمات هستید و سیاست مدار نیستید؛ اما شما در سه سال گذشته به یک سلبریتی تبدیل شده اید. چرا تمایل ندارید یک بار به وسیله رأی مردم سنجیده شوید؟ من مشکلی با سنجیده شدن با رأی مردم ندارم، هر کس که در عالم خدمات دولتی قرار می گیرد، حتما مهم ترین داورش مردم هستند؛ اما اعتقاد دارم در کار دیگری جز کاری که الان در آن هستم، تخصصی ندارم. کتاب خاطرات فروغی را که آقای حداد عادل در مجلس به شما هدیه داد، خواندید؟ نه. نظرتان درباره شخصیت فروغی و سیاست مداران برجسته تاریخ ما مثل امیرکبیر و مصدق چیست؟ می دانید که بسیاری شما را با دکتر مصدق مقایسه می کنند. من راحت تر هستم که درباره شخصیت های تاریخی قضاوت نکنم. من وظیفه ای دارم که تلاش می کنم آن را انجام دهم. به هیچ وجه خودم را قابل نمی دانم خودم را با شخصیت های مهم تاریخی مقایسه کنم و قضاوت درباره شخصیت های تاریخی را هم به تاریخ واگذار می کنم. توافق هسته ای با ملی شدن صنعت نفت مقایسه شد. از این مقایسه خوشحال بودید؟ همان قدر خوشحال شدم که ناراحت شدم که توافق با چیزهای دیگر مقایسه می شد؛ بنابراین خیلی نباید مبنای کار را بر این گذاشت که چه کسی، چه چیزی را چگونه ارزیابی می کند. آدم بیشتر باید وظیفه خودش را انجام دهد و بقیه را به تاریخ واگذارد. در دور آخر مذاکرات وین و درمیان خستگی آن مذاکرات کش دار، وقتی آقای کری می خواست در جمع خبرنگاران صحبت کند، شما بر اساس یک ضرب المثل آمریکایی توییت کردید که «اسب را میانه رودخانه عوض نمی کنند». چه اتفاقی رخ داده بود، چه کسی می خواست اسب را عوض کند؟ گاهی در طول مذاکرات ما شاهد این بودیم که مواضع برخی از بازیگران عوض می شد. برخی رفت و برگشت ها یا پاس کاری ها در مذاکرات یا موضع گیری ها صورت می گرفت و من احساس می کردم که نیاز هست هر چند وقت یک بار متذکر شویم چارچوب هایی که برای مذاکره تعیین کردیم، چارچوب های مشخصی است. این چارچوب ها در لوزان توافق و تعیین شده و ما اجازه نخواهیم داد مورد مذاکره مجدد قرار بگیرد. الان که به برخی نقدهای مخالفان، مخصوصا جمهوری خواه ها به آقای کری نگاه می کنم، متوجه می شوم که چند روز آخر مذاکره تحت فشار شدید بود که بسیاری از آنچه توافق کرده بودند را به شکلی تغییر بدهند و احساس می کنم تیم مذاکره کننده ما به درستی این موارد را رصد می کرد و در زمان مناسب پاسخ می داد که یکی از آن پاسخ ها همان توییتی بود که من نوشتم. در کل مذاکرات، فرانسه به عنوان مخالف خوان معروف شد؛ اما ما هر از گاهی از شما و بقیه اعضای تیم می شنیدیم که عضو دیگری هم این نقش را ایفا می کرد و به قول شما بین همدیگر پاس کاری می کردند. آیا عمدتا فرانسه بود که واقعا این نقش را ایفا می کرد یا دیگران هم بودند که چوب لای چرخ مذاکرات بگذارند؟ در موضوعات مختلف، کشورهای مختلف حساسیت هایی داشتند که گاهی این حساسیت ها از سوی یک کشور برای موضوعی گسترده تر بود؛ بنابراین شاید این نقش بین همه اعضا بود، بعضی موضوعات برای آمریکایی ها مهم بود و بعضی هم برای دوستان روس ما مهم بود و روی آن تأکید می کردند؛ البته معنی این مخالفت ها یا حساسیت ها، چوب لای چرخ گذاشتن نبود؛ مثلا روسیه روی نقش شورای امنیت و ضرورت حفظ اقتدار شورای امنیت خیلی حساس بود؛ البته ما هم از این حساسیت روسیه ضرری نکردیم؛ ولی باعث می شد مذاکرات در آن زمینه خیلی کش پیدا کند. گاهی مذاکرات بین خود ١+٥ برگزار می شد، چراکه می خواستند به شکلی نگرانی های خودشان را رفع کنند؛ ولی نتیجه این می شد که ممکن بود ما دو یا سه روز معطل شویم. فرانسوی ها در اظهارات عمومی خود سخت گیری زیادی داشتند؛ اما پشت میز مذاکره، سخت گیری بیشتری نسبت به دیگر بازیگران نداشتند؛ ولی آنچه در بحث های علنی مطرح می کردند، این تصور را ایجاد می کردند که در مذاکرات، سخت گیرتر هستند؛ اما این طور نیست که بگوییم در طول مذاکرات، فرانسوی ها نقش «پلیس بد» را بازی کردند. غیر از ژنو ٢ که گویا این نقش را فرانسوی ها ایفا کردند. ژنو ٢ ابتدای مذاکرات قرار داشتیم. آن مخالفت ها بیش از اینکه با محتوای مذاکره ارتباط پیدا کند، با شکل مذاکره ارتباط پیدا می کرد و فرانسوی ها احساس کرده بودند ایران و آمریکا با هم در مذاکرات مقدماتی مسقط به توافق رسیده اند و قرار است توافق توسط آنها مورد تأیید قرار بگیرد، بنابراین به آن واکنش نشان دادند که این هم درواقع یک خصلت تاریخی است. فرانسوی ها در شورای امنیت هم همین گونه رفتار می کنند و معمولا مراحل تصمیم گیری برای شان مهم است که آن را هم در ژنو ٢ نشان دادند. شما در پاسخ به یک سوال مردمی از خوانندگان شرق گفتید که از رابطه خودتان با آقای کری با تعبیر همدلی موافق نبودید، اگر شما دو نفر خارج از کسوت وزارت خارجه باشید، آن وقت ممکن است این همدلی و نزدیکی بین شما و ایشان به عنوان دو دیپلمات کهنه کار، وجود داشته باشد؟ باز هم می توانم بگویم که ما می توانیم راحت تر نگرانی های یکدیگر را ببینیم و درک کنیم؛ ولی هرکدام از ما از یک خاستگاه تاریخی و جغرافیایی و نگرشی و ارزشی متفاوتی به موضوعات نگاه می کنیم. طبیعتا حاصل نگرش ما نمی تواند با هم منطبق باشد، ولی می توانم این را بگویم که وقتی آقای کری صحبت می کند من متوجه می شوم که او چه می گوید که این خیلی اتفاق رایجی در دنیای سیاست نیست که هرکسی بتواند بفهمد نگرانی طرف مقابل چه چیزهایی است، احساس می کنم ایشان هم می تواند نگرانی ها و دغدغه هایی که بنده و نظام جمهوری اسلامی داریم درک کند که این خودش به حل و فصل موضوعات کمک می کند، بدون اینکه نیاز باشد وقتی ایشان دغدغه های ما را درک کرد نسبت به آنها تعاطفی هم داشته باشد یا برعکس، من داشته باشم. شما و همکاران تان درباره آزادی زندانیان آمریکایی و تبادل صورت گرفته، توضیحاتی داده اید. توضیحات شما این بود که از یک جایی در مذاکرات هسته ای این مذاکره شروع شد و در کانال دیگری ادامه پیدا کرد. می خواهم بدانم دقیقا نقطه آغاز این ماجرا کجا بود و چگونه این تصمیم گرفته شد؟ در حاشیه مذاکرات هسته ای، این موضوع به عنوان مشکلات انسانی که طرفین دارند، مطرح می شد. تعدادی زندانی ایرانی- آمریکایی در ایران بودند و تعدادی زندانی آمریکایی – ایرانی در آمریکا بودند و تعدادی ایرانی هم هستند که در کشورهای مختلف شرایط مناسبی ندارند. فکر می کنم در اولین دیداری که آقای کری با من داشت موضوع مطرح شد؛ البته در آن زمان، تعداد زندانیان آمریکایی در ایران دو نفر بود: آقای حکمتی و آقای عابدینی بودند و آقای خسروی و آقای جیسون رضاییان هنوز دستگیر نشده بودند؛ البته آمریکایی ها از اواسط دهه ٨٠ موضوع آقای لوینسون را هم که از دید آنها در ایران ناپدید شده بود، مطرح می کردند؛ بنابراین ایشان این موضوع را در همان گفت وگوی کوتاه مطرح کرد، من هم به ایشان گفتم تعداد زیادی ایرانی هستند بدون اینکه هیچ قانونی را نقض کرده باشند به دلیل فشار آمریکا در کشورهای مختلف دنیا یا در خود آمریکا زندانی هستند. این اولین بار بود بدون اینکه مذاکره ای صورت گرفته شده باشد، ایشان یک نگرانی را مطرح کرد و من هم یک نگرانی دیگر را مطرح کردم. چند ماه بعد در هر جلسه ای که ممکن بود این موضوع در حاشیه جلسه مطرح شد تا اینکه حدود ١٤، ١٥ ماه قبل در یکی از جلسات توافق کردیم هریک از دو طرف یک فرد یا گروهی را مسئول مذاکره درباره این موضوع کند تا ببینیم آیا این موضوع حل و فصل شدنی است یا نه. بعد از اینکه در مراجع تصمیم گیری کشور تصمیم لازم گرفته شد و مجوز لازم داده شد، ما یک گروه مذاکراتی ایجاد کردیم. در مقاطعی که کار آن گروه با مشکل یا بن بست مواجه می شد، بنده و آقای کری برای اینکه کار را دوباره به جریان بیندازیم، مداخله می کردیم. در این ماه های آخر، چندین دور این مداخله صورت گرفت. فکر می کنم از آخرین دور مذاکرات برجام و بعد از آن چند دور دیگر شکل گرفت تا اینکه کار نهایی شد و به نتیجه رسید. به یاد دارید از کدام دوره از مذاکره هسته ای این موضوع آغاز شد؟ اگر ما ٢٦ دی ماه به نتیجه رسیدیم، حدود ١٤ یا ١٥ ماه قبل از آن این مذاکره شروع شده بود، زمانی حدود مهر و آبان سال ٩٣ کار به صورت جدی شروع شد. در حوزه دیپلماسی چه کار ناتمامی هست که تا پایان دوره وزارت تان دل تان می خواهد انجامش بدهید؟ معتقدم در حوزه داخل وزارت خارجه به تلاش بیشتر برای تخصصی تر کردن و کارآمدتر کردن دستگاه دیپلماسی نیاز هست. ضمن اینکه معتقدم دستگاه دیپلماسی از دستگاه های خوب تخصصی کشور است، ولی فکر می کنم هنوز هم برای بهبود وضعیت کار همکاران و هم در حوزه بهبود پاسخی که به زحمات همکاران داده می شود باید تلاش بیشتری داشته باشم. در حوزه سیاست خارجی اولویت ما از ابتدا همسایگان بوده و در طول مذاکرات هسته ای هم هیچ وقت آنها را فراموش نکردیم و به عنوان یک اولویت دنبال کردیم؛ ولی چند وقتی است که متأسفانه تحولات منطقه به دلیل سیاست های بسیار غلط و شتابزده دولت عربستان با مشکل مواجه شده و این مشکل، بیش از همه دامن گیر خود دولت سعودی شده است. شما ملاحظه می کنید از پایین آوردن قیمت نفت که یک طراحی ضد ایرانی سعودی بود که امروز بیش از همه خودشان و متحدان شان تحت فشار قرار گرفته اند تا ترویج ترور و حمایت شان از تروریست ها که همین امروز (دوم اسفند) شاهد انفجار تروریستی در ریاض بودیم؛ لذا سیاست های مخربی که دولت عربستان دنبال کرده است بیش از همه تأثیر منفی بر خود عربستان گذاشته است. همین سیاست مانع از این شده نگرشی که نظام جمهوری اسلامی و مسئولان آن، ازجمله رئیس جمهور محترم و بنده نسبت به منطقه داریم -که منطقه باید منطقه ثبات و امنیت و برادری باشد- نتواند شکل بگیرد؛ لذا بحث منطقه و همسایگان باید به عنوان یک کار ناتمام در اولویت سیاست خارجی ما قرار بگیرد. در دوسال ونیم گذشته، سیاست خارجی در ایران به طرز عجیبی به موضوعی در کف خیابان تبدیل شد؛ موضوعی که مردم از اقشار مختلف درباره آن اظهارنظر و پیگیری می کردند. شما به عنوان یک استاد دانشگاه و دیپلمات این اتفاق را می پسندید؟ به نظرتان در مختصات جامعه ای مثل ایران، اتفاق خوبی است یا آسیب زا است؟ مردم ایران به خاطر شرایط ویژه کشور، معمولا نسبت به روابط خارجی حساس بوده اند؛ یعنی این گونه نیست که ایران کشوری باشد مثل ایالات متحده آمریکا که برای مردمش، سیاست خارجی مهم نیست. ایران در چهارراه حوادث دنیا قرار گرفته و این، موضوع تازه ای هم نیست و از قرن ها قبل، همین گونه است. مردم همواره به خاطر مخاطرات خارجی که در ایران بوده، نسبت به خارجی ها نگرانی و سوءظن داشتند و روابط خارجی را به دقت و جدیت دنبال می کردند؛ لذا جامعه ایرانی جامعه ای است که ذاتا نگرش به خارج در آن وجود دارد؛ اما من هیچ وقت مشوق این نبودم که موضوعات سیاست خارجی تبدیل به موضوع اول سیاسی کشور شود. سیاست خارجی بیش از هر چیز، نیازمند همدلی و اجماع ملی است و اگر به دعوای داخلی تبدیل شود، اصلا مفید نیست. متأسفانه با وجود خواست ما، گروهی در کشور موضوع سیاست خارجی را به دعوای سیاسی و جناحی تبدیل کردند و لذا به شکلی سیاست خارجی از دوسال و نیم گذشته به موضوع اختلافی داخلی تبدیل شده است که من اصلا از آن استقبال نمی کنم؛ اما اینکه مردم در این مدت، بنده و همکارانم را مورد لطف قرار دادند و برای ما در شرایط ویژه دعا کردند، احساس آرامش عجیبی به کنشگر می دهد که بداند مردم این همه محبت دارند و کار را دنبال می کنند؛ برای مثال یک نفر می گفت مادر ٩٠ ساله ا م که مریض بود، در جریان مذاکرات ژنو به من می گفت تلویزیون را روشن کن، بچه های مان در ژنو هستند. این آرامش دهنده است؛ اما به عنوان فردی که معلم این حوزه است، ترجیح می دهم سیاست خارجی موضوع کف خیابان نباشد، نه اینکه معتقد به نخبه گرایی در این حوزه باشم، بلکه معتقدم سیاست خارجی باید موضوع اجماع ملی باشد نه دعوای داخلی.
سه شنبه ، ۳فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: وکیل ملت]
[مشاهده در: www.vakilemelat.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]
-
گوناگون
پربازدیدترینها