واضح آرشیو وب فارسی:عصر بانک: عید نوروز در منطقه مختار کوهستان بدخشان با نام های «شاگون» و «خیدیرایام» یاد می شود و مردم این استان ضمن تهنیت و شادباش به یکدیگر از عبارت «شاگون بهار مبارک» استفاده می کنند.عصر بانک ؛ عید نوروز در منطقه مختار کوهستان بدخشان با نام های «شاگون» و «خیدیرایام» یاد می شود و مردم این استان ضمن تهنیت و شادباش به یکدیگر از عبارت «شاگون بهار مبارک» استفاده می کنند. معنی واژه «خیدیرایام» ایام جشن بزرگ است، نوروز را در بدخشان جشن بزرگ به این خاطر می گویند که ساکنان این استان قبل از جشن نوروز جشن های کوچک تری را با نام های «خیرپیچار» و «خیرچیزان» تجلیل می کردند اما چون نوروز مقام ویژه ای داشته و با شکوه و شهامت بیشتری جشن گرفته می شد آن را «خیدیر ایام» جشن بزرگ نام گذاشتند. «خیرپیچار» و «خیرچیزان» از واژه «خیر» آمده است که معنی آن خورشید است و مردم از روی مشاهده حرکت آن روز، ماه و سال را حساب می کردند. در روز اول نوروز مردم این منطقه طبق سنن موسوم به «جاروب بندان» و «خانه تکانی» جاروب بسته و به تمیز کردن منازل می پرداختند. «سومنک»، «کاجی»، «بت» یا «هلوا»، «شیرروغن» از معمول ترین غذاها در بدخشان محسوب می شوند، بیشتر غذاها از گندم، آرد و شیر تهیه می شوند. یکی از بازی های نوروزی کودکان در بدخشان «کیلاغوز- غوز» یا «طلب- طلب» است، کودکان یک روسری را به دست گرفته به بام های خانه ها می روند و آن را به درون خانه می اندازند. آنان سرودهای ویژه ای می خوانند که صاحب خانه با شنیدن آن باید در روسری این کودکان شیرینی بگذارد. از سوی دیگر نوروز در بدخشان روز مخصوصی برای کشاورزان است، آنان در این روز به زمین دانه می پاشند. در این منطقه سننی به مانند آتش افروزی و «الاوپرک» رایج است، ضمن آتش افروزی آشغال های خانه را جمع آوری کرده در آتش می سوزانند. الاوپرک رسمی است که پس از افروختن آتش برخی از مردم یک پارچه از پیراهن خود را در آتش می اندازند و از بالای آتش پریده و چنین می گویند: سرخی تو از من و زردی من از تو. اگر در این روز در یک خانواده بدخشان طفلی به دنیا بیاید، نام وی را نوروز می نهند و مردم به دیدار و تهنیت آنان می آیند و می گویند: شاگون بهار مبارک. در مجموع در بدخشان نوروز را جشنی انسانی، ملی و مذهبی، جشن طبیعت، جشن احیا شدن، جشن سخاوت، عفو و خوشحالی، جشن غمزدایی و فال نیک می دانند.
یکشنبه ، ۱فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر بانک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 123]