واضح آرشیو وب فارسی:فیلم کوتاه: نگاهی به وضعیت سینمای مستند و فیلم کوتاه در سالی که گذشت مرضیه ریاحی اگر مبدا تاریخ سینمای ایران را زمان ورود دوربین فیلمبرداری به کشورمان بدانیم، تولد سینمای ایران با یک مستند- کوتاه بوده است. سندی که هر دو خصوصیت مستند و کوتاه بودن را داراست. با این حساب قدمت سینمای مستند و کوتاه ایران (اگر وجه داستانگویی آن را در نظر نگیریم) همپای کل سینمای ایران است. فیلم های مستند و کوتاه همواره نشانه فرهنگی سینمای ایران در آن سوی مرزها بوده اند. آمار و ارقام نشان می دهند، بیشترین افتخارات سینمای ایران مدیون سینمای مستند و فیلم کوتاه است. سینمای درخور و قابل توجهی که با وجود تمام موفقیت های جهانی؛ در خانه مهجور مانده است. این روزها نگاهی گذرا به وضعیت سینمای مستند و فیلم کوتاه ایران و به تبع فیلمسازان این عرصه، بیش از هر چیزی شما را به یاد نیروهای تعدیلی ادارات و شرکت های در حال ورشکستگی می اندازد. در تصمیمات کلان سینمایی هر وقت صحبت از حذف، کاهش بودجه و... بوده، در نخستین قدم این آثار حذف شده اند. تولید فیلم کوتاه از الویت های مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی حذف می شود؛ اما به بودجه تولید انجمن سینمای جوانان ایران اضافه نمی شود. ضمن اینکه آمار تولید در انجمن سینمای جوانان ایران در سال های اخیر به شدت کاهش یافته و این سازمان به عنوان متولی فیلم کوتاه در ایران، بیش از آنکه تولیدکننده و حامی فیلم کوتاه باشد، به برگزاری جشنواره و آموزش سینما پرداخته است. از طرفی با تاسیس «مدرسه ملی سینما» و برخی شرایط پذیرش هنرجو در آن از جمله: عدم تعهد به اشتغال به تحصیل در سایر نهادهای آموزشی کشور؛ عملا اگر انجمن سینمای جوانان ایران از چرخه آموزش سینمایی کشور خارج نشود؛ لااقل نقش آن بسیار کمرنگ خواهد شد. موضع جشنواره فیلم فجر در قبال این آثار هم قابل تامل است. در سال 89 فیلم کوتاه و مستند به طور کل از جشنواره فجر حذف شد. سال 90 مستندهای بالای 70 دقیقه به جشنواره بازگشتند. اما فیلم کوتاه همچنان جایگاهی در این جشنواره نداشت. نهایتا اوایل اسفندماه 94 کارگروه پیگیری مطالبات فیلم کوتاه وابسته به صنف فیلم کوتاه «ایسفا» اعلام کردند با مساعدت سازمان سینمایی و دست اندرکاران برگزاری جشنواره فجر؛ بخش فیلم کوتاه در سال 95 به فجر اضافه خواهد شد. این کارگروه دو سیمرغ بهترین کارگردانی فیلم کوتاه و بهترین نگاه نو را پیشنهاد داده اند. ساز و کار این کارگروه دارای اشکالاتی است. از جمله پیشنهاد «دبیر مستقل» برای بخش فیلم کوتاه و انتخاب آثار برای شرکت در جشنواره از طریق صنف فیلم کوتاه «ایسفا» (10 فیلم برتر جشن فیلم کوتاه) و انجمن سینمای جوانان ایران (10 فیلم برتر جشنواره فیلم کوتاه تهران). در این پیشنهادها جایی برای فیلم های مستقل در نظر گرفته نشده و نگاه این کارگروه صرفا صنفی- سازمانی و در راستای تامین منافع گروهی خاص است. مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی نیز به عنوان متولی حمایت و تولید فیلم مستند در ایران مانند انجمن سینمای جوانان بیشتر فعالیت خود را به برگزاری جشنواره و کارگاه های آموزشی متمرکز کرده است. در دوره مدیریت جدید به تصویب رساندن طرح مستند برای تولید در این مرکز به هفت خوانی تبدیل شده که اگر شش خوان آن را هم رد کنید؛ رد شدن از خوان هفتم که همان رسیدن به تعامل، ادبیات مشترک و همدلی برای تولید یک اثر میان کارگردان و تهیه کننده است؛ اصلا کار راحتی نخواهد بود. در حالی که مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی با حمایت از طرح های خنثی فیلمسازان خودی، روز به روز ضعیف تر عمل می کند؛ «مرکز مستند سوره» با مدیریت محسن یزدی نگاه جسورانه ای در حمایت از تولید مستند دارد. دو مستند A157 به کارگردانی بهروز نورانی پور و فصل هرس به کارگردانی لقمان خالدی هر دو تهیه شده در «مرکز مستند سوره» با سوژه هایی جذاب و جنجالی امسال در دو جشنواره «سینما حقیقت» و فیلم فجر حضور داشتند و جوایز اصلی را دریافت کردند. همچنین شبکه مستند سیما با مدیر جوان و کاربلدش امیر تاجیک و با حمایت و مشاوره محمد آفریده، جان تازه ای به مستند تلویزیونی داده است. تولیدات جدید این شبکه خیلی بالاتر از استانداردهای تلویزیون هستند و این نشان می دهد که یک مشاور فهمیده و آگاه مانند محمد آفریده که به خوبی فضای سینمای مستند را می شناسد و با سختی های این حرفه آشناست؛ حتی می تواند دیدگاه های تلویزیون را تغییر دهد، سلیقه مخاطب تلویزیون را بالا ببرد و فرهنگ سازی کند. در نهایت با وجود تمام مشکلات و معضلات این عرصه، سینمای مستند و فیلم کوتاه ایران زنده و پویا است. فیلمسازان مستقل این عرصه ثابت کرده اند؛ با وجود تمام محدودیت ها و نادیده گرفته شدن ها، این توانایی را دارند که با اقتدار به مسیرشان ادامه دهند. امسال فیلمسازان این عرصه حضور جهانی موفقی داشتند. رضا فهیمی با دریافت جایزه بخش آسیا و جایزه بزرگ جشنواره Short Shorts ژاپن برای فیلم کودکان ابری به نمایندگی از ایران به آکادمی اسکار معرفی شد، هر چند این فیلم از رقابت نهایی بازماند؛ اما رسیدن تا همین مرحله هم برای یک فیلم کوتاه ایرانی اتفاق خوشایندی است. مهرداد اسکویی جایزه برترین مستندساز سال 2016 از جشنواره «تروفالس» آمریکا با نام «تروویژن» را برای مستند رویاهای دم صبح دریافت کرد. وی همچنین جایزه عفو بین الملل جشنواره فیلم برلین که یکی از مهم ترین جشنواره های جهان است را از آن خود کرد. رخساره قائم مقامی نیز با مستند سونیتا سه جایزه از دو جشنواره الف جهانی گرفت. جایزه هیات داوران جوان جشنواره آمستردام «داک یو» و جایزه بزرگ هیات داوران و جایزه بهترین فیلم به انتخاب تماشاگران جشنواره ساندنس دستاورد این مستندساز برای سینمای ایران بود. سعید روستایی و محمد حسین مهدویان دو فیلمساز جوان که هر دو در عرصه سینمای مستند و فیلم کوتاه فعال بودند؛ امسال با نخستین فیلم های بلندشان سیمرغ بهترین کارگردانی و بهترین فیلم جشنواره فجر را دریافت کردند. دریافت این دو سیمرغ اصلی از جشنواره فجر توسط دو جوان که هر دو فیلمسازی را با تجربه در سینمای مستند و فیلم کوتاه آغاز کرده اند؛ قطعا باید زنگ هشداری برای متولیان فیلم کوتاه و مستند و مدیران فرهنگی کشور باشد؛ تا بدانند باید فیلمسازان این عرصه را جدی بگیرند و از آنها حمایت کنند.
شنبه ، ۲۹اسفند۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فیلم کوتاه]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 92]