واضح آرشیو وب فارسی:هدانا: یکی از مراحل اصلی و دشوار در ملی شدن صنعت نفت، بعد از گرفتن اختیار اداره شرکت نفت از دست انگلیس، حفظ و اداره کردن آن بود که کاری بسیار عظیم به شمار می رفت.خبرگزاری مهر - گروه جامعه، بابک نگاهداری: یکی از فعالان نهضت ملی شدن صنعت نفت در خاطراتش چنین می گوید که همان ایام در سفری که به عراق داشته است از دولت مردان آنها پرسیده بود که چرا آنها نیز تلاشی برای ملی شدن صنعت نفت خود نمی کنند؟ پاسخی که دولت مردان عراقی به وی دادند، جالب و درخور توجه بود. آنها گفته بودند که یکی از دلایل موفقیت شما در ملی کردن صنعت نفت این بود که شما در ایران از دانش و تخصص لازم جهت اداره و بهره برداری از صنعت نفت بهره مند بودید. بر فرض که ما در انجام این کار موفق شدیم. بعد از آن با نفت زیر زمین چه باید بکنیم؟ در واقع یکی از مراحل اصلی و دشوار در ملی شدن صنعت نفت، بعد از گرفتن اختیار اداره شرکت نفت از دست انگلیس، حفظ و اداره کردن آن بود که کاری بسیار عظیم به شمار می رفت. دکتر مصدق برای پیشبرد این منظور سعی زیادی نمود تا رشته مهندسی نفت را به نوعی در کشور بومی کند. در این راستا او تلاش کرد ایرانی هایی که در خارج بودند به ایران بیایند و رشته مهندسی نفت در دانشکده فنی ایجاد بشود و دانش آموختگان آن جذب شرکت نفت شوند. بدین ترتیب بود که «ما ایرانی ها» توانستیم جای انگلیسیها را بگیریم و تصفیه و تولید نفت و صدور آن را با وجود تمام کارشکنی های انگلیس ادامه دهیم. هدف از ذکر این خاطره ، تاکید بر این نکته است که بستر اصلی که موجب شد تا فعالیتهای سیاسی و مبارزه های حقوقی به بار بنشیند و تلاشهای ملی و مذهبی در آن زمان به نتیجه برسد وجود دانشکده فنی در دانشگاه تهران و سایر محافل علمی موجود در آن زمان بود که اساتید و دانشجویان کوشا و متعهد آن علم و عمل را با یکدیگر توام ساخته بودند. امروز نیز بعد از گذشت حدود هفتاد سال وقتی به مساله ای مانند تولید انرژی هسته ای در کشورمان نگاه می کنیم ملاحظه می شود که آن چیزی که باعث شد تا علی رغم تمام مخالفت های غیر منطقی و کارشکنی های غیر انسانی کشورهای غربی بتوانیم به حقوق خود دست یابیم اتکا به دانش و توانمندی های موجود در کشور در زمینه ی فناوری هسته ای بود. اگر دستیابی ما به دانش هسته ای و برتری علمی در این حوزه نبود هیچگاه کشورهای غربی به پای میز مذاکره نمی آمدند و حقوق رسمی ایران را در دارا بودن فناوری صلح آمیز هسته ای به رسمیت نمی شناختند. تکیه بر بومی سازی دانش هسته ای و استقلال ایران در کامل کردن تبدیل سوخت به انرژی هسته ای موجب شد تا امروزه ایران در کنار کشورهایی نظیر آمریکا، روسیه، ژاپن، آلمان، آرژانتین، هلند و برزیل به توانمندی غنی سازی اورانیوم دست پیدا کند. از طرف دیگر بومی سازی این دانش سبب شد تا استفاده صلح آمیز از این انرژی در علوم گوناگون نظیر پزشکی، دامپزشکی، مدیریت منابع آب، صنایع غذایی و سایر صنایع در کشور ممکن شود. اکنون لازم است تا مقصود اصلی این نوشتار بیان گردد و آن اینکه بهترین نقطه ی اتکا و گرانیگاه در بحث استقلال و خودکفایی، همانا توجه و تکیه بر دانش و علم و تبدیل آن به فناوری می باشد. از این حیث اکنون کشور ما در جایگاه خوبی ایستاده است و شرایط برای این حرکت کاملا مهیا می باشد. به عنوان مثال در دانش سلولهای بنیادی، چه در حوزه تولید مقالات و چه در حوزه رشد تولید علم، ایران به رتبه دوم در منطقه دست پیدا کرده است. در واقع ایران در یکی از بهترین و پیشرفته ترین موقعیت دانش سلول های بنیادی، چه از نظر اصول علمی این دانش نوین و چه از نظر امکانات عملی و اجرایی، قرار دارد. در تولید علم فناوری نانو نیز در منطقه خاورمیانه اول و در جهان پس از کشورهای پیشرفته ای مانند آلمان و ژاپن در رتبه ی هفتم قرار گرفته است. شاید بی دلیل نباشد که رهبر فرزانه ی انقلاب در دیدار اخیر خود با اساتید دانشگاه ها از آنها خواستند که جلوگیری از کاهش سرعت پیشرفت علمی در کشور را از دولت مطالبه نمایند. این بدان جهت است که از دیدگاه ایشان«اگر ما بتوانیم در عرصه ی علمی، پیشرفتهائی را که تا امروز بحمدالله به دست آمده است، با همین سرعت دنبال کنیم، هم در زمینه ی مشکلات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، هم در زمینه ی مسائل بین المللی، مطمئناً گره گشائی های بزرگی خواهد شد.» تجربه ای که ملی شدن صنعت نفت و همچنین از موضوع هسته ای می تواند فراروی ما باشد این است که تنها راه خنثی سازی اثرات برجامانده از تحریم ها، افزایش سرعت پیشرفت علمی در کشور و حرکت به سمت اقتصاد دانش بنیان است . اقتصادی که مبتنی بر دانش نباشد، اقتصاد موفقی نخواهد بود. مشکلات اقتصادی کشور قطعاً با پیگیری اقتصاد مقاومتی مبتنی بر دانش حل خواهند شد. در این مسیر، توجه به نیروی انسانی جوان و نخبه به عنوان سرمایه اصلی کشور که مولد علم و دانش هستند می تواند به ما در حرکت به سمت اقتصاد مقاومتی مبتنی بر دانش و شکوفایی اقتصادی کمک کند. امید است این مطلب در سال آینده سرلوحه سیاستگذاران و برنامه ریزان حوزه علم و فناوری در کشور قرار گیرد.
چهارشنبه ، ۲۶اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هدانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 111]