واضح آرشیو وب فارسی:ذاکرنیوز: گرگان – موزه های گلستان ایران زمین آماده اند تا با زبان بی زبانی تاریخ فرهنگ و هنر این مرز و بوم را به گردشگران نوروزی معرفی کنند.ذاکرنیوز ، گروه استان ها – مونا محمدقاسمی: موزه ها از معدود مراکز حافظ یادگاران نسل گذشته و در حقیقت فرزندان تاریخ و هنر هستند. هر یک از اشیا درون موزه ها در عین بی زبانی با هزاران زبان با بیننده سخن می گویند و اسناد معتبری از هنر فرهنگ و تاریخ ارائه می دهند. امروزه وجود «موزه»، به ویژه موزه های باستان شناسی و هنری در هر شهر، نماد و مظهر رشد و کمال فرهنگی مردم آن شهر محسوب می شود. استان گلستان که از لحاظ گردشگری و مناطق بکر طبیعی، جاذبه های گردشگری مذهبی و آثار باستانی جزو استان های غنی به شمار می رود، افتخارات فرهنگ و هنر خود را در ۹ موزه در سطح استان گلستان به نمایش گذاشته است که به توضیح هر کدام می پردازیم. کاخ موزه گرگان کاخ موزه گرگان، یکی از ۱۲ کاخ پهلوی در کشور است که محل اقامت این خانواده در منطقه بوده و پس از مرمت به کاخ موزه گرگان تبدیل شد. کاخ موزه گرگان در دو طبقه به سبک اروپایی ساخته شده و در سال ۱۳۱۷ به دستور رضاخان در کنار مجموعه ای از ساختمان های اداری ساخته شده در آن سال ها از جمله شهرداری، ثبت احوال، مدرسه ایرانشهر و اداره پست گرگان بنا شد. کاخ شهر گرگان با قدمتی بیش از ۷۰ سال در سال ۱۳۴۳ به عنوان بیست و چهارمین موزه کشور و نخستین موزه شمال کشور مطرح بوده که بعدها به ثبت ملی رسید. اکنون این کاخ در طبقه همکف به عنوان موزه تاریخ شهر و با تندیس۳۰ شخصیت از مشاهیر استان گلستان و آثار تاریخی کشف شده از شهر گرگان از جمله تورنگ تپه، شهر باستانی جرجان، دیوار دفاعی گرگان، عکس های قدیمی شهر و شماری از اسناد و مدارک و در طبقه بالا با اشیای مربوط به کاخ شاه پهلوی تجهیز شده است. این کاخ در پارک شهر گرگان واقع شده است. موزه گرگان موزه گرگان در اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ در کاخ سلطنتی پارک شهر (کاخ موزه) که به شماره ۱۵۳۸ ثبت آثار ملی می باشد ، افتتاح و تا سال ۱۳۶۱ دایر بوده است. ساختمان فعلی موزه گرگان که در شمال شهر گرگان در خیابان شهداء جنب امامزاده عبدالله شهر گرگان قراردارد که در سال ۱۳۵۵ به عنوان موزه سنگ قبر افتتاح شد و در بهمن ماه ۱۳۶۷ با افزودن اشیاء باستان شناسی و مردم شناسی که از نقاط مختلف استان بدست آمده بود به صورت موزه منطقه ای در آمد ودر آن زمان به عنوان تنها موزه گرگان وموزه منطقه ای شمال کشور بود. بخش سنگ در دورتادور حیاط سرسبز وباصفای موزه سنگ قبرهایی از قرن هشتم تا چهاردهم هجری قمری تماشاگران را به دیدار می طلبد. عمده ترین سنگ قبرها ازنوع ریشه ای، گهواره ای و رودخانه ای هستند و روی سنگ ها عموما آیاتی از کلام الله مجید، صلوات کبیر، احادیث، اشعار، نام متوفی و تاریخ فوت نقد وحک شده است. سنگ ها به شیوه های گوناگون تزیین شده اند که از جمله مهمترین آنها که درنوعشان بی نظیر هستند می توان به نقوش محرابی، تزئینات مقنس و طرح های زیبای اسلیمی اشاره کرد. نقوش پاره ای از سنگها در عین خاموشی حاکی از نوعی تلاش و پویایی دستان توانمند متوفی در رهگذر زندگی و مبین شغل و پیشه اوست. موزه گرگان به ۳ بخش که شامل بخش های باستان شناسی، مردم شناسی و بخش سنگ مزارهایی که به دست آمده از گورستان های قدیمی منطقه است، تقسیم می شود. موزه صنایع دستی خانه امیرلطیفی یا موزه صنایع دستی گرگان در بافت قدیم گرگان، خیابان امام خمینی جنب مسجد جامع و بازارچه سنتی نعل بندان قرار گرفته است. این موزه در سال ۱۳۸۹ تأسیس شده و در آن آثاری مانند صنایع دستی اقوام گوناگون ساکن در استان گلستان و برخی از مشاغل تخصصی این بخش به نمایش درآمده است. این بنا به مساحت ۹۵۶ مترمربع بنایی است دو طبقه که در اواخر دوره قاجار توسط مرحوم مهدی خان ملک به عنوان منزل مسکونی ساخته شده بود و دارای دو بخش هسته اصلی بنا و بخش های خدماتی است. موزه صنایع دستی گرگان به عنوان اولین موزه صنایع دستی استان گلستان در خانه امیرلطیفی واقع شده است. این موزه تلاش می کند تا علاوه بر آشنا کردن مردم با صنایع دستی منطقه پیام های آموزشی و فرهنگی تأثیرگذاری را در جامعه گسترش دهد و سبب رونق و احیای مجدد آن ها در میان علاقه مندان شود. موزه های مردم شناسی و تاریخ طبیعی علی آباد کار ساخت موزه مردم شناسی در شهرستان علی آباد که شامل بخش های معرفی موسیقی کتولی، مراسم عروس بران و صنایع دستی کتولی است، در اجرای مصوبات سفر نخست دولت نهم به استان گلستان آغاز شد. موزه تاریخ طبیعی این شهرستان نیز در سال ۸۸ تأسیس و به معرفی زیستگاه های آبی، خشکی، تالابی، کوهستانی و استپی، پستانداران تاکسیدرمی شده، حشرات، صدف ها، کانی ها و فسیل ها می پردازد. شهرستان علی آباد با افزون بر ۱۳۲ هزار نفر جمعیت دارای چهار شهر فاضل آباد، علی آبادکتول، مزرعه و سنگدوین و ۷۶ روستا بوده و دارای جاذبه های مختلف طبیعی و گردشگری است. موزه شهرستان آزادشهر این موزه به معرفی اقوام ساکن در منطقه، معرفی مشاغل بومی و سنتی، معرفی جاذبه های فرهنگی و آداب ورسوم می پردازد. شهرستان آزادشهر در حاشیه جاده تهران – گرگان – مشهد واقع شده و با مرکز استان گلستان حدود ۷۵ کیلومتر فاصله دارد. موزه میراث جهانی برج قابوس یکی از بی نظیرترین یادمان های معماری ایرانی در دوره اسلامی برج قابوس بن وشمگیر در شرق استان گلستان است. این اثر که در شمال شهر گنبدکاووس و در سه کیلومتری بازمانده شهر قدیم جرجان مرکز حکومت آل زیار قرار دارد، ازنظر هنر معماری و تاریخی، یادگاری بس ارزنده از دوران آبادی و شوکت سرزمین جرجان و دودمان آل زیار است. این بنای باشکوه که بلندترین برج آجری جهان است به دستور شمس المعالی قابوس بن وشمگیر مشهورترین پادشاه آل زیار ساخته شد. برج قابوس به عنوان پانزدهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و بر فراز تپه ای بزرگ قرار دارد. این بنای تاریخی در سده چهارم هجری قمری به دستور شمس المعالی قابوس بن وشمگیر از پادشاهان آل زیار و در سال ۳۹۷ هجری (۱۰۰۷ – ۱۰۰۶ میلادی) ساخته شده است. ارتفاع برج قابوس ۵۵ متر و با احتساب بلندی تپه ۱۵ متری پای بست آن به ۷۰ متر می رسد، این بنا با نقشه ستاره ای شکل و گنبد مخروطی به ارتفاع ۱۸ متر است و بر روی بدنه آن ۱۰ ترک وجود دارد که رأس هر ترک ۶۰/۱ متر و قاعده آن نیز ۴/۱ متر از هم فاصله دارد و محیط اصلی گنبد نیز ۳۰ متر است. این بنا در تابستان سال ۹۱ به عنوان بلندترین برج آجری دنیا در یونسکو به ثبت رسید. موزه فرش گنبدکاووس در موزه فرش شهرستان گنبدکاووس مراحل تولید فرش ترکمن، معرفی ابزار و مواد اولیه، نمایش انواع فرش ها و نقوش اصیل آن پرداخته شده و سال ۹۳ تأسیس شده است. گلستان از دیرباز مهد تولید فرش های دستباف ازجمله قالی ترکمن بوده، اما در سال های اخیر به دلایل مختلف این هنر صنعت ارزشمند در معرض تهدید قرارگرفته است. در خصوص مراحل تهیه مواد اولیه و بافت فرش نیز گفتنی است که ترکمن ها پشم موردنیاز قالی بافی را پس از مراحل ریسندگی و رنگ آمیزی، روی دستگاه قوراما( نوعی دستگاه افقی ساده که مخصوص ایلات و عشایر است) چلّه کشی می کنند. بیشتر قالیچه های ترکمن رنگ قرمز دارند و دلیل آن استفاده از قرمز دانه و روناس است. طرح هایی که ترکمن ها در بافت فرش به کار می برند، بیشتر شکسته و هندسی و شبیه طرح های بخارایی است که اصطلاحاً به آن ˈآخالˈ می گویند. زمینه این نوع قالی ها مزین به کتیبه ها و یا قاب های لوزی شکل است که به کمک خطوط متقاطع به هم ارتباط یافته اند. نقوش اصلی دست بافته های ترکمن ها «گل یا تمغا» یعنی برکه آب است و به گل های لوزی شکل یا هشت ضلعی اطلاق می شود. بیشتر بافندگان فرش استان گلستان در گنبدکاووس، کلاله، مراوه تپه، مینودشت، علی آباد کتول، آق قلا، بندر ترکمن و آزادشهر ساکن هستند. موزه مردم شناسی شهرستان گمیشان این موزه به معرفی مشاغل بومی و سنتی قوم ترکمن، آداب ورسوم محلی و صنایع دستی آنان می پردازد و در سال ۱۳۸۹ راه اندازی شده است. موزه مردم شناسی گمیشان در ساختمانی تاریخی معروف به گو کلانی و در میان بافت سنتی و زیبای شهر گمیشان نگاه هر بیننده ای را به خود جلب می کند. اغلب مردم ساکن در شهرستان گمیشان ترکمن بوده و دارای هنرهای سنتی و صنایع دستی و آداب ورسوم، آیین ها و مشاغل بومی ویژه ای هستند که حفظ و معرفی آن ها علاوه بر توسعه فرهنگی منطقه و حفظ اصالت آن سبب جذب بیشتر گردشگر خواهد بود. موزه مردم شناسی شهرستان مینودشت این موزه دارای دو قسمت مردم شناسی (شامل صنایع دستی و لباس های محلی قوم قزلباش و مراحل کار ابریشم بافی) و قسمت باستان شناسی (شامل اشیا به دست آمد از تپه باستانی روستای بازگیر) است. این موزه در شهرستان مینودشت و خیابان پاسداران واقع شده است.
دوشنبه ، ۲۴اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ذاکرنیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 27]