محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827259540
طرح پیچیده دولت‌های خارجی برای تجزیه عراق
واضح آرشیو وب فارسی:روز نو:
طرح پیچیده دولت‌های خارجی برای تجزیه عراق
روز نو : مسئله استقلال کردستان عراق، همواره یکی از مناقشه برانگیز ترین و در عین حال منازعه پرورترین مسائل خاورمیانه بوده است. در همین رابطه بعد از شروع بحران فراگیر در عراق و سوریه، موضوع استقلال و خودمختاری کردها بار دیگر به اوج خود رسید و رسانه ها و تحلیلگران زیادی به ویژه تحلیل گران غربی، بحران کنونی در عراق و سوریه را بهترین فرصت ممکن برای کسب استقلال کردها عنوان کردند.
به گزارش «تابناک»، در جدیدترین تحلیل ها و تحریک ها در راستای استقلال کردستان عراق، پایگاه « چشم انداز ریسک جهانی» گفته است که با توجه به هرج و مرج های کنونی در عراق و سوریه، بهترین فرصت برای کردها است تا استقلال خود از دولت مرکزی را اعلام کنند.
سوال اینجاست که چرا موضوع استقلال کردها به ویژه کردستان عراق در شرایطی که کشورهای عراق و سوریه نیاز به همبستگی و اتحاد داخلی و مساعدت بین المللی برای حل بحران دارند، مطرح می شود و هدف از دنبال کردن طراحان این پروژه چیست؟
این سوال را باید در سه سطح داخلی، منطقه ای و بین المللی تحلیل نمود و پاسخ داد؛
سطح داخلی
در داخل کشور، دولت عراق با عنصری به نام داعش روبرو است و تمام توان خود را صرف شکست و بیرون راندن آن از مناطق مختلف عراق نموده است. در واقع، اولویت کنونی در عراق مبارزه با داعش است. این هدفی است که منحصر در خواسته ها و اهداف دولت و ارتش عراق نیست؛ بلکه هر گروهی که دل در گرو امنیت و منافع ملی این کشور دارند باید بدان پایبند باشد.
اما دامن زدن به مسئله استقلال کردستان عراق چه از سوی مقامات اقلیم و چه حامیان آن، عراق را وارد چالش جدی تری کرده است.
سال پیش، «مسعود بارزانی» رئيس اقليم كردستان عراق در پايان سفر يك هفته‌اي خود به آمريكا گفته بود كه همه موانع بر سر راه استقلال كردها برداشته شده است. ماه گذشته نیز بارزانی بعد از سفر «جو بایدن» معاون رئیس جمهور آمریکا به ترکیه و دیدار با مقامات این کشور بار دیگر با تاکید بر پایان پیمان سایس پیکو خواستار استقلال کردستان و حمایت جامعه جهانی از خواسته خود شد.
همچنین، ماه پیش بود که مسعود بارزانی، رئیس دولت محلی اقلیم کردستان عراق، خواهان برگزاری یک همه‌پرسی غیر الزام‌آور برای استقلال از عراق شده بود. بارزانی گفته است «شرایط مهیا است و زمان آن فرا رسیده که مردم کردستان از طریق همه‌پرسی درباره آینده خود تصمیم بگیرند. همه‌پرسی به اعلام فوری استقلال منجر نخواهد شد، اما برای این است که از اراده مردم مطلع شویم و رهبران آن را وقتی زمان مناسب باشد عملی کنند».
پایگاه چشم انداز ریسک جهانی در مطلبی گفته است: «حضور داعش در مرکز کشور، اربیل را از مرکزیت عراق دور کرده و بدین ترتیب در حال حاضر غیر ممکن است که دولت مرکزی بتواند در برابر اعلام استقلال کردها اعمال قدرت کند».
در این مطلب آمده است که دولت محلی اقلیم قصد دارد از شرایط به وجود آمده در عراق و حضور داعش در این کشور استفاده کند و استقلال خود را اعلام کند؛ اما مسلما این اقدام تبعات زیادی در بلندمدت هم برای کردها دارد و هم بر محیط امنیتی عراق.
چندی پیش نیز بارزانی در نشستی با کادر رهبری کردها گفته بود:« معلوم است که عراق دارد از هم می‌پاشد. وقت آن است که مردم کردستان آینده خود را تعیین کنند. تعیین سرنوشت ملت کرد نزدیک است بویژه آنکه ما در جامعه بین المللی از مقبولیت برخورداریم».
سطح منطقه ای
در سطح منطقه ای نقش دو بازیگر در دامن زدن به مسئله استقلال کردستان برجسته به نظر می رسد؛ ترکیه و رژیم اسرائیل.
ترکیه
به صورت مشخص روشن نیست که منافع فوری ترکیه با استقلال کردها در تضاد باشد. چراکه، آنکارا و اربیل از روابط خوب و تجارت فزاینده و روبه رشدی با یکدیگر بهره مند هستند؛ ترکیه به نفت ارزان کردستان دسترسی پیدا کرده است و کردها نیز یک منبع درآمدی مستقل از بغداد در اختیار دارند.
نشانه هایی نیز در این رابطه وجود دارد؛ چنانکه، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در جریان انتخابات سال گذشته مواضع متفاوتی در حمایت از استقلال کردستان عراق بروز داد.
لذا، تركيه كه تا چندی پيش استقلال كردستان عراق را تهديدي براي منافع ملی خود مي‌دانست، اكنون سكوت اختيار كرده و موضع خاصي در قبال اظهارنظرهای رهبران اقليم كردستان عراق نگرفته است. برخي كارشناسان معتقدند كه سكوت تركيه نشان‌دهنده حمایت ترکیه از طرح تجزیه کردستان عراق است.
«داود هرميداس باوند» كارشناس مسائل بين‌الملل با توجه به تحولات منطقه بر این باور است: «تركيه از چندين دهه قبل از استقلال كردها در منطقه نگران بود؛ اما باتوجه به تحولات اخير در منطقه و وجود ميليون‌ها جمعيت كرد، بسترهای لازم را براي استقلال اقليم كردستان فراهم كرده است و به نظر نمي رسد استقلال كردهای عراق تهديدی براي تركيه باشد».
اينكه آنكارا با داشتن ۲۰ میلیون کرد چرا در قبال طرح استقلال اقليم كردستان عراق سكوت كرده جاي بحث دارد. به گفته باوند ممكن است كردهای عراق به تركيه تضمين‌هايی داده باشند از جمله اينكه گروه پ ك ك را وادار به دست کشیدن از مقابله با آنكارا کنند و همچنين عبدالله اوجالان رهبر كردهاي تركيه را به سمت توافق صلح با تركيه هدايت كنند. به نظر نمي‌رسد تركيه واكنش جدي در مقابل استقلال اقليم كردستان عراق نشان دهد.
هاشم قلیچ، یکی از نویسندگان نشریه آکسیون در گزارشی پیرامون این مطلب درباره هماهنگی های اردوغان و بارزانی و دیدارهای مکرر آنها نوشت بارزانی قصد دارد در صورت اعلام استقلال کردستان عراق، شهر کرکوک را نیز زیر پوشش کردستان ببرد و به اردوغان گفته است که همه شرایط ترکیه برای منتفع شدن از کرکوک را پذیرفته و این منطقه را با همکاری و مشارکت ترکیه اداره خواهد نمود.
در همین زمینه، سونر کاگاپتای، عضو مؤسسه واشنگتن برای خاور نزدیک و نویسنده کتاب ظهور ترکیه می گوید: «ترکیه آنقدر با اقلیم کردستان راحت است که منابع موثق من در آنکار گفته اند، مقامات ترکیه در 12 ژوئن سال گذشته، اقلیم کردستان را به کنترل کرکوک تشویق کرده اند».
چندی پیش نیز روزنامه الشرق الاوسط در گزارشی گفته بود: « با همه خطراتی که وجود دارد، یک هلال حاصلخیز جدید با اتحاد عملی ترکیه و کردستان عراق در کنار احاطه در جنگ های داخلی و حضور تروریست های افراطی در شمال شکل گرفته است. روزی خواهد رسید که کردها برای ورود به سوریه و عراق نیاز به ویزا خواهند داشت، در حالی داشتن یک کارت شناسایی برای ورود آن ها به ترکیه کفایت خواهد کرد! ترک ها و کردها دوستان خوبی در خاورمیانه خواهند شد».
رژیم اسرائیل
در حالی که برخی از دولت‌ها از جمله ایران، مخالفت خود با تجزیه عراق را با صراحت بیان کردند، رژیم صهیونیستی حمایت سرسختانه‌ای از استقلال کردها به عمل آورد. نتانیاهو و مقامات ارشد این رژیم شخصاً در این خصوص موضع گرفته و خاطر نشان کردند که کردها شایستگی داشتن یک کشور مستقل را دارند.
ناصر العمری، نویسنده و کارشناس سیاسی مقیم آمریکا صریح کرد اسرائیل با استفاده از تحولات جدید در عراق به دنبال تجزیه این کشور است و به همین علت از استقلال کردستان عراق حمایت می کند.
وی گفت:« درحالیکه عراق ملتهب شده است کردها از وضع بوجود آمده بهره برداری می کنند و می خواهند از این بحران برای کسب استقلال خودشان استفاده کنند. کردها این خواسته اعلام استقلال را مطرح کرده اند تا ببینند واکنش کشورهای مختلف به چه صورتی خواهد بود. در این میان باید به تحرکات اسرائیل نیز توجه داشت. بی تردید، اسرائیل نمی خواهد عراق متحد و یکپارچه باشد. عراق یکی از معدود کشورهای عربی منطقه است که از نظر اقتصادی وضع خوبی داشته است و می تواند چالشی جدی برای اسرائیل باشد. مقامات اسرائیلی به دنبال تجزیه عراق هستند. اسرائیل از اعلام استقلال کردستان عراق حمایت می کند».
در همین راستا نیز پایگاه خبری «لوبلاگ» در مقاله ای به قلم مارشا کوهن به حضور و فرصت طلبی رژیم اسرائیل بعد از شروع بحران داخلی در عراق اشاره کرده است.
در این مقاله آمده است: « یکی از برجسته ترین جنبه های موجود در ناآرامی های اخیر در عراق، علاوه بر درگیری بین شیعه و سنی و کردها و داعش و توجه به تحرکات داعش در این کشور، عدم وجود هر گونه توجه به اسرائیل است.اشتراکات بین جستجوی کردها برای ایجاد یک دولت مستقل و مبارزه اسرائیل برای بقا در دریایی از دشمنان ژئوپلیتیک هم در میان گزارشات کردها وجود دارد و هم حامیان اسرائیل. تشابهات تاریخی مختلفی میان جدایی طلبی کردها و تشکیل یک دولت یهودی در فلسطین اشغالی قابل مشاهده است».
لازار برمن نیز در مقاله ای تحت عنوان آیا کردستان آزاد متحد جدید اسرائیل خواهد بود؟ به نقل از ایوب نوری روزنامه نگار کرد، استدلال کرده بود که همدردی و همراهی اسرائیل با استقلال کردستان به نفع اسرائیل خواهد بود. از نظر برمن کردها باید از آشفتگی کنونی در عراق استفاده کنند و به سمت ایجاد یک کردستان آزاد حرکت کنند. کردستان آزادی که می تواند منافع اسرائیل را در جوامع مختلف خاورمیانه که همگی تصورات ضد اسرائیلی دارند به خوبی تامین کند.
اینکه چرا تجزیه عراق و استقلال کردها برای اسرائیل اهمیت دارد و برعکس چرا اسرائیل برای اقلیم کردستان اهمیت دارد را باید ناشی از عوامل زیر دانست:
جلب حمايت دولت‌های غربي و به‌ویژه آمريکا
تأمین نیازمندی‌های نظامي، اقتصادي و بهداشتي
علل توجه اسرائيل به كردها:
تضعيف جبهه اعراب عليه رژیم اسرائيل
نفوذ در محدوده امنیتی ایران
استفاده از منابع نفتی و آبی کردستان عراق
لازم به ذکر است که صهیونیست ها برای تجزیه منطقه و به ویژه عراق طرح های مختلفی ارائه کرده اند که یکی از مهم ترین آن ها طرح «عودید ینون» است که در فوریه سال 1982 مطرح شد و همچنان پیگیری می شود. این طرح از آنجا که در مجله «کیفونیم»، مجله رسمی سازمان جهانی صهیونیسم منتشر شده است، به طرح «کیفونیم» نیز مشهور شده است. طرح ینون، ادامه طرحهای استعماری انگلستان در خاورمیانه و دنباله طرح برنارد لوییس، مورخ صهیونیستی انگلستان می‌باشد. در طرح لوییس، پیشنهاد تجزیه خاورمیانه به بیش از 30 دولت سکولار و مذهبی برای حمایت از منافع آمریکا و اسرائیل ارایه شده بود. این طرح، شامل تجزیه عراق به 3 دولت، ایران به 4 دولت، سوریه به 3 دولت، اردن به 2 دولت، لبنان به 5 دولت، عربستان به چند دولت و ... بود.
طرح ینون، طرح اسراییل برای خاورمیانه و طرحی استراتژیک برای تضمین برتری منطقه‌ای رژیم اسراییل است. رژیم اسراییل با این طرح به دنبال تشکیل محیط جغرافیای سیاسی جدیدی از طریق بالکانیزه کردن دولت‌های عربی منطقه به شکل دولت‌های کوچک و ضعیف است. حمله آمریکا به عراق، جنگ سال 2006 لبنان، جنگ سال 2011 لیبی، بحران کنونی سوریه، تغییر نظام های مکرر در مصر و در نهایت، حضور داعش در عراق و بحران کنونی این سرزمین، از مفاد این طرح می¬باشد. این طرح، به دنبال تضعیف و پس از آن نابودی تدریجی دولت¬های عربی هم¬جوار سرزمین‌های اشغالی فلسطین به عنوان جزیی از طرح توسعه طلبانه رژیم اسراییل است.
سطح بین المللی
در نهایت، باید گفت عامل بین المللی که بتواند یا بخواهد در برابر استقلال کردها قرار بگیرد به نظر می رسد وجود ندارد. ایالات متحده همواره یکی از تامین کنندگان سلاح اربیل بوده است و به طور سنتی یکی از مشوقان استقلال کردها است.
لازم به ذکر است، طرح تجزيه عراق در سال ۲۰۰۶ توسط جو بايدن كه در آن زمان مسئولیت كميته روابط خارجي سناي امريكا را عهده دار بود مطرح شد كه بر اساس آن عراق به سه بخش اقليم كردستان، مناطق سني نشين و شيعه نشين تقسيم مي‌شد. جو بایدن در طرح موسوم به «مسیر سوم» خود مطرح كرد كه برای مهار جنگ در عراق باید مدل بوسنی را پیاده كرد تا امریكا با طراحی صلح دیتون، اقوام نژادی را از یكدیگر جدا كند.
از سوی دیگر باید به طرح خاورمیانه بزرگ اشاره کرد. طرح خاورمیانه بزرگ طرحی است که کشورهای بزرگ و نفت خیز منطقه را به کشورهای کوچک تر تقسیم می کند. فاز اجرایی این پروژه از سالها پیش کلید خورده است ولی با حمله ی نظامی آمریکا به عراق در سال 2003 سرعت بیشتری به خود گرفت. حال با توجه به شرایط پیش آمده در منطقه، اعلام استقلال اقلیم کردستان دور از انتظار نیست و این ممکن است آغازگر فاز نهایی پروژه خاورمیانه بزرگی باشد که آمریکایی ها طراح اصلی آن بوده اند. پس از اعلام استقلال کردستان گمان می رود مناطق سنی نشین عراق که اغلب در اختیار داعش هستند نیز اعلام استقلال کنند و بدین ترتیب عراق را به سمت تجزیه پیش ببرند.
شاید خیلی ها این تصور را داشته باشند که روس ها ممکن است با اعلام استقلال کردها مخالف باشد. اما به نظر می رسد مسکو نیز مشکلی با این قضیه نداشته باشد.
چندی پیش بود که شبکه کردستان 24 متعلق به مسرور بارزانی، رئیس دستگاه امنیت اقلیم کردستان گزارش داد: ویکتور سیماکوف، سرکنسول روسیه در اربیل در خصوص مسئله اعلام استقلال اقلیم کردستان، گفت «لازم است که در مورد اعلام استقلال استان ها و مناطق عراق، خود اقوام و ساکنین آن ها تصمیم گیری کنند و سرنوشت خود را تعیین کنند و روسیه به شرطی که دست های خارجی و بیگانه در اعلام استقلال استان های عراق از جمله اقلیم کردستان، دخیل نباشند از این استقلال حمایت می کند».
وی افزود: «در صورتی که یکی از اقوام و طیف های تشکیل دهنده عراق تصمیم به جدایی از عراق و استقلال بگیرد، روسیه به عنوان یکی از اعضای شورای امنیت سازمان ملل به این تصمیم احترام می گذارد، اما به شرطی که این تصمیم خواست خود آنان باشد نه کشورهای بیگانه».
همچنین مدتی پیش بود که اولین دفتر سیاسی خارجی کردهای سوریه در مسکو راه اندازی شد. با این رویداد توجهات به این مساله معطوف می‌شود که کردها چرا با وجود واشنگتن و سایر کشورهای اروپایی، مسکو را انتخاب کرده‌اند.
شموئل بار، یکی از محققان موسسه ساموئل نیمان در رژیم اسرائیل طی مقاله‌ای در این باره گفته است: «اتحاد بخش‌های کردنشین سوریه با حمایت روسیه به دستیابی کردهای عراق به استقلال کمک می‌کند و می تواند به استقلال آن ها کمک کند».
این عضو کهنه کار جامعه اطلاعاتی اسرائیل می‌نویسد: «به احتمال زیاد روسیه با بهره بردن از فرصت موجود و حمایت از کردها به دنبال تبدیل کردن این متحد آمریکا به یک متحد روسیه است».
بنابراین به نظر می رسد، فراتر از خواست و تمایلات کردها برای کسب استقلال، برخی از بازیگران منطقه ای و بین المللی نیز جهت تحریک کردها برای اعلام استقلال خود قدم هایی برداشته اند که می تواند به هرج و مرج بیشتر در منطقه و تطویل بحران در عراق و سوریه منجر شود.
در نهایت باید گفت، اعلام استقلال از سوی کردها، می تواند پیامدهای کوتاه مدت و بلند مدت سیاسی امنیتی زیادی به همراه داشته باشد. این پیامدها هم می تواند در محیط سیاسی عراق بروز پیدا کند و هم در سطح منطقه ای.
سوالی که مطرح می شود این است که چرا با وجود بحران چند ساله در عراق، کردستان عراق به صورت رسمی استقلال خود را اعلام نکرده است؟
پاسخ های متنوعی می توان به این پرسش داد؛ اما بدون شک ترس از بحران ها و تنش هایی که با اعلام استقلال از سوی کردها می تواند گریبان گیر آن ها شود، احتیاط را در دستور کار آن ها قرار داده است.
به هر حال، اگر در آینده نزدیک، تصمیم اقلیم کردستان اعلام استقلال باشد، قطعاً باید شاهد افزایش تنش ها و منازعات در خاورمیانه و به ویژه عراق و سوریه باشیم. اما اگر تصمیمی مبنی بر استقلال در شرایط کنونی گرفته نشود، می توان به یکپارچگی سرزمینی، شکست داعش و آینده سیاسی عراق و سوریه امیدوار باقی ماند.
تاریخ انتشار: ۲۳ اسفند ۱۳۹۴ - ۲۲:۵۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روز نو]
[مشاهده در: www.roozno.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 11]
-
گوناگون
پربازدیدترینها