واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: احداث سدهاي زيرزميني راهي براي مبارزه با كمآبي
هر سال كمآبي و مشكلات ناشي از كمبود بارشها در استانهاي مختلف شرايط زندگي را براي افراد سخت تر مي کند. هر چه ميگذرد اين معضلات بيشتر مي شود و حالا كمبود منابع آبي به معضل بزرگي تبديل شده است.
نویسنده : فرزانه فريدوني
براي ذخيره آب سدهاي زيادي ساخته شده اما اين مشكل هنوز به قوت خود باقي است و براي رهايي از آن به راه حلهاي ديگري متوسل شده اند. يكي از راههاي مقابله با كمآبي، منابع آبهاي زيرزميني هستند كه در گذشته به صورت قنات و چشمه بودند و از آنها براي تامين آب بهره ميبرند. در حال حاضر روش حفر زمين به صورت اصولي انجام ميشود و احداث سدهاي زيرزميني در برخي مناطق راه خروج از اين بحران است.**بحران آب در بسياري از استانها وجود دارد اما استان کرمان در سالهاي اخير با خط قرمز منابع آبی مواجه شده است. اينطور پیشبینی میشود كه در چهار سال آینده برای تامین آب شرب نیز با مشکل جدی مواجه شود و مسئولان استانی سعی دارند با استفاده از سدهای زیرزمینی این مشكلات را کاهش دهند. تا به امروز چند نوع از اين سدها در کرمان احداث شده و روش ساخت این سدها طوري است که آب كمتري هدر ميرود. براساس گفته يك کارشناس سازههای آبی این سدها از نوع جدید طرحهای سدسازی است که در ایران در دستور کار قرار گرفته است، هر چند در دیگر نقاط دنیا سالهاست از این نوع سازهها استفاده میشود اما در ایران طرحهای نو محسوب میشود. صادقي کارشناس سازههای آبی این سدها معتقد است: این روش به خصوص در مناطق کویری و با تابش بالای آفتاب کاربرد دارد و عملا از تبخیر آب جلوگیری میکند و میتواند از اتلاف منابع آبی بکاهد. پس از بررسیهای کارشناسی، جریانهای آبی در زیر زمین شناسایی و مسدود میشود و ذخایر آبی در مسیر این آبراههای زیرزمینی ساخته و آب در این مخازن در زیر زمین نگهداری میشود به طوری که اگر فردی در این محل حضور پیدا کند گمان نمیكند روی میلیونها لیتر آب قرار گرفته است.اين طرحها برای نخستین بار نیز در استان کرمان مورد اجرا قرار گرفت و طبق گفته معاون منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کرمان ظرفیت این سدها کمتر از سدهای سطحی است، اما مزایایی مانند برطرف شدن مشکل آبرسانی در مناطق دارای خشکسالی و کوچکتر دارند.محمد عرب افزود: این روش می تواند راه حلي مطمئن برای گذر از خشکسالی در کرمان تبدیل شود و در واقع كم هزینه بودن احداث، مزیتهای بهداشتی و عمر بالای طرحها از جمله مزيت اين پروژههاست.وي اعلام كرد: چهار سد زیرزمینی در میانرود راور، حرمک گلباف، کندر کهنوج و توتک راین به بهره برداری رسیده و طرح مطالعات ساخت دو سد زیرزمینی بر رودخانههای شیرین رود و رود شور راور و چهار سد زیرزمینی کشیت، پشوییه، کهنوج شاه و سامون روستای جهر در حوالی اندوهجرد شهرستان کرمان درحال اجراست.توسعه سدهاي زير زميني در زنجان زنجان از جمله استانهايي است كه آنچنان با بحران كمآبي مواجه نيست اما شرايط جغرافيايي و زمينهاي كشاورزي اين منطقه باعث نياز زياد به آب ميشود. علاوه بر سدهاي بزرگ و خاكي اين استان در زمينه سدهاي زيرزميني شروع به فعاليت ميكند.معاون آبخیزداری منابع طبیعی استان زنجان با اشاره به اجرای طرحهای مطالعاتی در اين زمینه گفت: در سال 93 یک طرح مطالعاتی با هدف مقابله با بحران کم آبی، احداث سدهای زیرزمینی در شهرستان ایجرود انجام شد که این پروژه امسال به پایان رسیده است.سيد جمال موسوي افزود: تمامی اراضی استان زنجان را مستعد برای احداث این سدها است و در صورت تخصیص اعتبار احداث سدهای زیرزمینی در مناطق کم آب و بیابانی استان زنجان توسعه مییابد.وی در مورد مزایای این طرح اعلام كرد: با احداث سدهای زیرزمینی از هدرفت آبهایی که در 4 تا 5 متر پایینتر از سطح زمین در حرکت بوده و به دلیل وجود برخی تشکیلات سخت امکان نفوذ در لایههای زمین وجود نداشته و در نتیجه با نفوذ در آبراههها عملا از دسترس خارج میشوند، جلوگیری به عمل میآید.در تابستان امسال قرار بود طرح مدیریت یکپارچه در حوزههای آبخیز از جمله حوزه آبخیز قزل تپه زنجان اجرا شود و طبق گفته رئیس اداره مطالعات و مهندسی اداره کل منابع طبیعی استان زنجان مطالعاتم منابع طبیعی در حوزه آبخیز خوشنام شهرستان ابهر، مطالعات مکانیابی سد زیرزمینی پاشاچای در شهرستان ایجرود و نیز انجام چند پروژه پژوهشی را در دست اجرا دارد.در دي ماه سال جاري جعفر بیات از راهاندازی سد زیرزمینی در پاشاچای شهرستان ایجرود خبر داد و افزود: این سد یکی از مهمترین طرحهای مطالعاتی ادارهکل در طول سالهای 92 و 93 بوده است.وي در مورد اين سد گفت: مطالعاتی با این عمق در خصوص احداث سد زیرزمینی برای اولینبار است که در سطح کشور صورت گرفته كه البته در طول چند سال گذشته، مسئولان استانهای واقع در مناطق خشک مثل کرمان، سمنان، یزد و اصفهان اقدام به احداث سدهای زیرزمینی کردهاند، ولی عموما کوچک و در حجم کم بوده است.سمنان پيشرو در ساخت سديكي از استانهاي پيشرو در زمينه احداث سد زيرزميني سمنان است كه در حال حاضر 6 سد در دست ساخت دارد. در مرداد ماه امسال نخستين سد در دامغان احداث شد و ساير طرحها براي مقابله با بحران آب موجود در استان در دستور كار قرار گرفت. رئیس امور اجرایی معاونت آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان معتقد است: کنترل رسوب، افزایش عمر مفید مخازن سدها، کنترل فرسایش خاک، کنترل سیل و هرز آب، ایجاد پوشش گیاهی از جمله اهداف اجرای عملیات آبخیزداری در مناطق هدف استان سمنان است. با توجه به شرایط فعلی استان سمنان به نظر میرسد احداث سدهای زیرزمینی در این استان اقدامی مثمرثمر باشد و گوشهاي از مشكلات بحران آب و خشکسالی اين منطقه را برطرف كند.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۷ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۵:۵۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]