واضح آرشیو وب فارسی:آرمان خبر: از روز شنبه ،آتش بس در سوریه مطابق سازوکار پیش بینی شده در قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت اجرا شده است و ناظران بین المللی از رعایت نسبتا کامل آن از جانب طرف های درگیر خبر می دهند. آرش رازانی: سال گذشته و در همین ایام ،صحبت از کمبود نیروی ارتش سوریه و احتمال سقوط دمشق بود و پیش بینی نمی شد که ظرف یک سال ورق بدینگونه در میدان های جنگ به نفع دولت سوریه برگردد.اما حضور نظامی پر رنگ روسیه، هجوم موج مهاجرین به اروپا و درگیری گروه های مخالف مسلح با یکدیگر ،شرایط را تغییر داد. رسیدن مناقشه ی سوریه به این نقطه ،برای دولت هایی که بازیگران اصلی ماجرا بوده اند معنای متفاوتی دارد . اما برندگان و بازندگان وضعیت امروز سوریه، چه کشورهایی هستند: برندگان : • دولت سوریه : ناگفته پیداست که دولت سوریه پیروز بزرگ امروز عرصه ی جنگ داخلی است. دولت و ارتش سوریه که با مقاومت خود در برابر گروه های مسلح مخالف، فشارهای خرد کننده ی بین المللی و خیانت و طغیان عناصر دولت و ارتش روبرو بودند ؛آن قدر دوام آوردند تا با مساعد شدن زمینه ی بین المللی از کمک های وسیع روسیه و حمایت افکار عمومی سایر کشورها برخوردار گردیده و موفق شدند وضعیت خود را از تدافعی صرف به تهاجمی و پس گرفتن مناطق مهم و استراتژیک تغییر دهند و ماهیت خود را به عنوان دولت مرکزی در مذاکرات صلح تثبیت نمایند. • روسیه : همانگونه که پیش از این و در مطالب قبل گفته شد ، ورود نظامی روسیه به منازعه ی سوریه قسمتی از یک برنامه ی پیش بینی شده تلاش برای تغییر وجهه ی دولت روسیه از یک دولت متجاوز به قدرت صلح طلب بین المللی بود. هماهنگی مناسب بین حرکات دیپلماتیک دولت روسیه و عملیات نظامی ارتش این کشور در میدان های نبرد سوریه باعث شد که این کشور ،دست بالا را در تعیین سازوکار فیصله ی منازعه و تصویب قطعنامه ۲۲۵۴ داشته باشد؛ هرچند که وجهه خود را نزد مسلمانان اهل سنت و افکار عمومی بخشی از کشورهای عربی از دست داد؛ اکنون نیز ،ابتکار عمل برای تعیین آرایش قدرت در سوریه ی پس از جنگ در اختیار این کشور است و منافع دولت روسیه با افق بلند مدت در منطقه ی حساس خاورمیانه و حوزه ی مدیترانه تضمین گردیده است .همچنین سرنوشت انتقال گاز خلیج فارس به مدیترانه ،در دستان روسیه خواهد بود. • رژیم اسرائیل : اسرائیل بدون اینکه هزینه ی مهمی در جنگ داخلی سوریه انجام دهد ،با توجه به تضعیف شدید دولت اسد و نا معلوم بودن زمان پایان جنگ داخلی در سوریه؛ همچنین نا معلوم بودن جهت گیری ضد صهیونیستی دولت آینده ی سوریه عملا موفق به حذف یکی از اصلی ترین تهدید های مرزی خود شده و حتی سودای تصاحب رسمی جولان را در سر دارد. با توجه به منابع فسیلی کشف شده در جولان ،این منازعه برای اسرائیل علاوه بر برد استراتژیک حاوی منافع مالی مهمی نیز خواهد بود. برندگان نسبی : • ایران : سرنوشت جنگ داخلی سوریه از سه جهت برای ایران واجد اهمیت راهبردی است؛ برقرار ماندن محور مقاومت برای مقابله با اسرائیل به مثابه دشمن ایدئولوژیک و استراتژیک ؛ در حال حاضر ،زیر ضرب قرار گرفتن گروه های مسلح مخالف اسد تا حد خوبی در چارچوب اهداف ایران اتفاق افتاده است. اما برقرار ماندن خط مقاومت با توجه به ساختار آینده ی قدرت در سوریه در هاله ای از ابهام قرار دارد. اگر دولت آینده ی سوریه با ماهیتی غیر از آنچه در حال حاضر دولت اسد از آن برخوردار است به قدرت برسد. بعید نیست که دشمنی با اسرائیل از اولویت های دولت آینده حذف شده و برقراری محور مقاومت با مشکلات جدی مواجه گردد. علاوه بر آن ،با توجه به وضعیت عراق وضعیت احداث خط لوله ی اسلامی برای انتقال گاز ایران از طریق عراق و سوریه نیز عملا به آینده ای نا معلوم موکول شده است . • اروپا : دولت های اروپایی در آغاز منازعه ی سوریه ،به شدت موافق سقوط دولت اسد بودند و بی توجه به اینکه گروه های مقابل دولت چه ماهیتی دارند ؛به شکل یک سویه افکار عمومی دنیا را علیه دولت سوریه تحریک می کردند. با طولانی شدن جنگ و امتناع دولت آمریکا از جنگ علیه دولت سوریه بر سر غائله ی ادعایی استفاده از سلاح های شیمیایی و گزارش های متعدد از حضور اتباع اروپایی در بین مخالفان مسلح و گزارش های تصویری اعمال خشونت باری که به این گروه ها نسبت داده شد؛ افکار عمومی در اروپا در ضدیت با مواضع دولت ها قرار گرفت و ورد امواج آوارگان به خاک اروپا در سال جاری عواقب اجتماعی و اقتصادی غیر منتظره ای را به این کشور ها تحمیل کرد؛ به نحوی که دولت های اروپایی در ماه های اخیر دست به انجام عملیات نظامی علیه مواضع گروه داعش در سوریه زدند. در حال حاضر ،اتش بس در سوریه این کورسوی امید را در دول اروپایی به وجود آورده است که با ایجاد شرایط مساعد تر ،ورود امواج انسانی مهاجرین سوری به اروپا متوقف گردد و بیش از این بحران انسانی در اروپا ادامه نیابد. • آمریکا: دولت آمریکا درابتدای جنگ داخلی در سوریه،به نوعی پروژه ی لیبی را در حال تکرار می دید و موافق سرنگونی دولت اسد بود. با گذشت زمان و توجه به واقعیات میدانی و ظهور داعش به عنوان تهدید بزرگتر در دو کشور عراق و سوریه ،دولت اوباما موضع خود را به تدریج تغییر داد و اکنون با احتیاط و البته انفعال در در کنار روسیه ایستاده است. برای بازنده نبودن ،آمریکا حتی به توقعات استراتژیک ترکیه برای مقابله با روسیه و همکاری نکردن با کردها وقعی نمی نهد. آمریکا با حمایت از فرایند منجر به قطعنامه ی ۲۲۵۴ ،راه خود را از بازندگان جدا کرد ولی هنوز به اهداف اولیه خود در سوریه نرسیده است. بازندگان : • ترکیه : اردوغان ،با سودای احیای عثمانی گری و ایفای نقش بزرگتر دلسوز ،از آغاز در آتش جنگ داخلی سوریه دمید. حمایت از انواع گروه های مخالف اسد، لجستیک تجهیزات و نفرات ،حملات دیپلماتیک شدید به دولت سوریه و ایران تنها بخشی از تلاش های اولیه این دولت بود.اکنون و در انجام کار اما، دولت سوریه با حمایت های بین المللی گسترده قسمتی از پروسه ی صلح و تعیین آینده ی سوریه است. متحدان ترکیه در جنگ داخلی زیر ضرب حملات رو به گسترش قرار دارند. روسیه تبدیل به دشمن این کشور شده و کردها نیز تبدیل به مشکل امنیتی بزرگ در داخل ترکیه و داخل خاک سوریه تبدیل شده اند. همچنین رسوایی معاملات سیاه نفت و عتیقه بین این گروه ها و ترکیه نیز لطمه ی جدی به اعتبار این کشور زده است. تلاش نافرجام این کشور برای درگیر کردن ناتو با روسیه از طریق سرنگون کردن جنگنده ی این کشور و ایجاد موج رسانه ای بر پایه ی انفجار های مشکوک آنکارا با هدف گنجاندن گروه های کرد سوریه در لیست تروریست های مستثنی از آتش بس ،هیچ نتیجه ای جز منزوی تر شدن این کشور نداشت. • عربستان و قطر: این دو کشور ،سرمایه ی بسیاری را در راه تجهیز و تسلیح و حمایت رسانه ای از مخالفین بشار اسد در سوریه کردند. آنچه نتیجه ی این سرمایه گذاری ماجراجویانه شد ،تعداد زیادی گروه های ذره بینی مسلح که فقط هزینه بر هستند و هیچ قدرت قابل توجه نظامی در سوریه ندارند. گروه داعش نیز در جامعه بین المللی به عنوان گروه های تروریستی شناخته شده اند و جنگ علیه آن ادامه دارند. اکنون هر چه بیشتر نقش مخرب این دو کشور در پروراندن هیولای تروریسم تکفیری در دنیا بر ملا می شود و عواقب این امور گریبانگیر این دو کشور می شود. در آخرین نمونه ،هم زمان با اجرای آتش بس در سوریه، اتحادیه اروپا عربستان را تحریم تسلیحاتی کرد. هیچ بهره ای از وضعیت فعلی سوریه برای بازندگان متصور نیست و به همین دلیل ؛ترکیه و عربستان تصریح کرده اند که آتش بس را به رسمیت نمی شناسند. می توان با نگاه خوش بینانه اینطور نتیجه گرفت که فرایند صلح در سوریه و تمرکز بین المللی برای نابودی کنون های اصلی تروریسم تکفیری نتیجه ی پایمردی و استقامت دولت سوریه و هم پیمانان منطقه ای این کشور برای حفظ امنیت در منطقه است. امید آن است که برندگان فردای این منازعه ی خون بار، محصول این تلاش های سخت و پر هزینه را به نام خود و در راستای اهداف فرا منطقه ای شان مصادره ننمایند. رسیدن به این مقصود، به طرز روز افزونی نیاز به تبحر دیپلماتیک و حضور هوشمندانه در پای میز مذاکرات صلح دارد. اهمیت فیصله ی درست منازعه ی سوریه برای امنیت ملی کشور مان در بلند مدت ،با برجام برابری خواهد کرد. ۳ Total Views 3 Views Today
سه شنبه ، ۱۱اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: آرمان خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]