واضح آرشیو وب فارسی:سلامانه: سلامانه : پژوهش فائو نشان می دهد که زنبورها می توانند با گرده افشانی، بازده زمین های کشاورزی را تا 24 درصد افزایش دهند. به گزارش روزنامه تعادل یونجه، خیار و بادام چه چیز مشترکی دارند؟ در یک نگاه، به نظر می رسد که هیچ، اما از نگاه دیگر باید اذعان کرد که این گیاهان همگی وجودشان را مدیون زنبورها هستند. برای قرن ها، این حشره های کوچک بیشترین خدمت را به تولید مواد غذایی در جهان کرده اند، بدون آنکه این کمک آنها به سیر کردن بشر چندان مورد توجه او قرار گرفته باشد. زنبورهای وحشی، بر خلاف همرده ها اهلی شده شان، زنبورهای عسل، حتی کمتر هم مورد تقدیر گرفته اند، چرا که کار روزانه این دسته اخیر، تولید مقادیر فراوانی شهد طلایی است که قرار است بسیار هم ارزشمند از آب در بیاید. با این همه، کار تمامی زنبورها از انواع گونه ها، در سایه نتایج تحقیقی که به تازگی انتشار یافته است، نشان دهنده نقشی است که آنها در افزایش بازده محصولات زمین های کشاورزی ما ایفا می کنند و این کار را تنها در حین جابه جایی شان از یک گل به گل دیگر و با گرده افشانی انجام می دهند. این فعالیت آنها البته همزمان، به نفع حدود 2 میلیارد نفر مزرعه داری است که امرار معاش آنها از راه کشاورزی است. فعالیت زنبورها در واقع به تامین امنیت غذایی برای این جمعیت کثیر انسانی می انجامد. در گزارشی که اخیرا منتشر شده، بر نقش تقویت کننده های طبیعی نظام های اکولوژیک و نقشی که آنها در تامین پایدار غذای جمعیت گسترده انسانی بازی می کنند تاکید دارد. متخصصان می گویند که استراتژی های تامین امنیت غذایی در سرتاسر جهان، می توانند از اصولی ساده به عنوان موارد قوام بخش، تبعیت کنند که یکی از آنها همان «گرده افشانی» است. باربارا گمیل هرن، یکی از نویسندگان این گزارش که با فائو هم همکاری دارد می گوید: «پژوهش های ما نشان می دهد که افزایش تنوع و چگالی موجودات گرده افشان، تاثیری مستقیم بر بازده زمین کشاورزی شما خواهند داشت و این یعنی باید اجازه دهید تعداد بیشتر و بیشتری زنبور و حشرات گرده افشان، وارد زمین های شما بشوند.» او ادامه می دهد: «و این نه تنها برای امنیت غذایی که برای محیط زیست هم مفید واقع خواهد شد. باید سعی کنیم در خود مزارع و اطراف آنها، زیستگاه هایی برای زنبورها، پرنده ها و سایر حشرات به وجود بیاوریم تا آنها بتوانند به شکل دوره یی از آنها استفاده کنند.» باز هم پای «درحال توسعه»ها در میان است گزارش فائو که در این نشریه چاپ شده مشتمل بر مطالعه بر 344 زمین کشاورزی در مناطق مختلفی از آفریقا، آسیا و امریکای لاتین است که میزان جذب زنبورها در طول فصل گل دهی در آنها، کمتر از زمین های مشابه در دیگر نقاط جهان بوده است. در مقایسه زمین های کشاورزی کوچک تر از 2 هکتاری که بازدهی پایینی داشتند، با زمین هایی در همین ابعاد که بازدهی آنها بالا بود، نتایج پژوهش بر آن بودند که می توان با جذب جمعیت بیشتر «گرده افشان ها» بازدهی محصول را به طور متوسط حدود24 درصد افزایش دارد. از جمله دیگر نتایج پژوهش هم این بود که هر چند وجود جمعیت های بیشتر گرده افشان ها در زمین های بزرگ تر هم می تواند به بهبود عملکرد و بازده تولیدات کشاورزی بینجامد، اما این تغییر چندان محسوس نیست. یکی از دلایل این حساسیت کمتر متغیرها در زمین های بزرگ تر البته می تواند این باشد که عملکرد زنبورها با بزرگ تر شدن زمین ها و افزایش مسافت تا آشیانه آنها کاهش می یابد، هر چند داده ها نشان می دهند که تنوع زنبورها و در اختیار داشتن توانایی های متفاوت پروازی در آنها، می تواند موثر باشد. این در واقع بدان معناست که وجود زنبورها می تواند برای هر دو مورد زمین های کوچک و بزرگ مفید واقع شود. تغییرات اقلیمی هم یکی دیگر از اصلی ترین تهدیدات هستند. نادین آزو، هماهنگ کننده پروژه های فائو در بخش تولید و محافظت کشاورزی که در پروژه هم همکاری داشته است می گوید: «زنبورها با دمای بالای هوا مشکل دارند.». او ادامه می دهد: «افزون بر این، در نقاط مختلف جهان، گل ها در زمان هایی متفاوت با آنچه که در گذشته بوده است باز می شوند و در واقع زنبورها آنجا نیستند که بتوانند گرده افشانی کنند.» این گفته نشان می دهد که پیدا کردن راه هایی برای آنکه بتوان بر جمعیت گرده افشان ها در اطراف زمین های کشاورزی افزود، موضوع مهمی است که باید حتماً به آن توجه شود. چرا تا این حد نادیده مانده بودند؟ زنبورها، پرندگان و بسیاری از حشراتی که پرواز می کنند یا می توانند از گلی به گل دیگر بپرند، برای قرن ها به انسان کمک کرده اند تا بتواند غذایش را از طریق کشاورزی تامین کند و با این همه، این قهرمانان چندان شناخته شده نبوده اند. زنبورهای مختلف ذائقه های متفاوتی دارند و بنابراین می توانند نقش متفاوتی هم در افزایش بازده محصولات مختلف کشاورزی ایفا کنند. برای مثال، گونه خاصی از زنبورها هستند که نقش مهمی در به عمل آمدن گوجه فرنگی ایفا می کنند. اهمیت زنبورهای عسل هم از آن رو است که آنها در انتخاب گل ها و گیاهان کمتر حساسیت به خرجی می دهند و به دلیل جمعیت انبوه ترشان، کار بیشتری هم از آنها برمی آید، هر چند زنبورهای وحشی، عملکرد پربازده تری نسبت به زنبورهای عسل دارند. پژوهش فائو نشان می دهد که افزایش بازده محصول در زمین های کوچک زراعی، با افزایش جمعیت زنبورها نسبت مستقیم دارد. این مساله می تواند پاسخی باشد به یکی از بزرگ ترین چالش ها در کشاورزی امروز در جهان: چگونه می توان به زمین داران کوچک کمک کرد تا بازده محصولاتشان را بالا ببرند بدون آنکه به محیط زیست آسیبی برسد. در این میان البته مشکلاتی هم وجود دارد: چطور می توان زنبورها را به سمت مزارع کشاند؟ جذب کردن زنبورها به مزارع به آسانی کاشتن محصولات و انتظار برای برداشت آنها نیست.یکی از راه ها این است که کندوهایی برای زنبورها ساخته شود و همزمان درختان و گیاهانی در اطراف زمین کاشته شود که در فصل های مختلف سال گل می دهند. این اقدامات زنبورها را جذب می کند و باعث می شود آنها برای مدت طولانی تری در منطقه بمانند.
چهارشنبه ، ۵اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سلامانه]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]