اجلاس سران عرب و موفقیت دیپلماسی ایرانی

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
اجلاس سران عرب و موفقیت دیپلماسی ایرانی

هرچند کشورهای مصر و عربستان و برخی کشورهای کوچک عربی تحت نفوذ آنها در این اجلاس شرکت نکردند اما حضور رئیس جمهور ایران و در عین حال، خالد مشعل رییس دفتر سیاسی جنبش مقاومت حماس، رمضان عبدالله دبیر کل جنبش جهاد اسلامی فلسطین و نماینده کشور ترکیه نشست دوحه را به اجلاسی عربی – اسلامی تبدیل کرد.نشست فوق‌العاده اتحادیه سران عرب در دوحه پایتخت قطر با حضور۱۴کشور عربی و دکتر محمود احمدی نژاد رییس جمهوری اسلامی ایران در حالی برگزار شد که علی رغم تلاش های مصر و عربستان برای از رسمیت انداختن این نشست داشتند، بیانیه 11ماده ای این اجلاس و روح حاکم بر سخنرانی های آن حکایت از تغییراتی اساسی در رویکرد های سران عرب دارد.هرچند کشورهای مصر و عربستان و برخی کشورهای کوچک عربی تحت نفوذ آنها در این اجلاس شرکت نکردند اما حضور رئیس جمهور ایران و در عین حال، خالد مشعل رییس دفتر سیاسی جنبش مقاومت حماس، رمضان عبدالله دبیر کل جنبش جهاد اسلامی فلسطین و نماینده کشور ترکیه نشست دوحه را به اجلاسی عربی – اسلامی تبدیل کرد. شاید بتوان از سویی دستاوردهای این نشست را تاکید بر توقف هر گونه عادی سازی روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی که پیش از این زمزمه های آن از سوی عربستان و مصر به گوش می رسید وهمچنین پیگرد قضایی سران صهیونیست دانست، اما امضای سران عرب پای چنین قطعنامه ای اتفاقی جدید است که بی شک زنگ خطر و هشداری جدی برای رژیم صهیونیستی و عربستان و مصر که بر طبل سازش با این رژیم جعلی می کوبند خواهد بود.دعوت از کشورهای عربی برای به تعلیق درآوردن طرح صلح عربی که در اجلاس سران عرب در بیروت در سال 2002 تصویب شد نیز بندهایی از بیانیه پایانی اجلاس مذکور است که موجب هراس مسوولان مصری و عربستانی شد. به گونه ای که یک مسوول مصری نشست دوحه را راستای تشدید اختلافات اعراب ارزیابی کرد.مجدی الدقاق عضو حزب ملی حاکم مصر اظهار داشت: تصمیمات نشست دوحه مغایر همه تصمیمات سابق عربی بود.وی مدعی شد:" نشست دوحه، تلاشی بود برای تداوم وضع موجود در خاورمیانه، لغو طرح عربی سازش و برخورد با همه ابتکارهای صلح در منطقه حتی آنهایی که برای توقف اختلافات داخلی فلسطین مطرح شده است."در واقع برگزاری موفقیت آمیز نشست دوحه با حضور ایران و در نهایت تائید مواضع ایران در قبال بحران خاورمیانه، اضلاع صف بندی کشورهای عرب در قبال این بحران را بیش از پیش نمایان کرد. سردار حسین علایی رییس پیشین ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این باره می گوید: بعد از اجلاس دوحه این صف‌بندی به نمایش گذاشته شد. از ابتدا عربستان، مصر و اردن در کنار محمود عباس بودند و اقدامات سیاسی آنان به شکلی صورت گرفت که مجموعه‌ی آمریکا و رژیم صهیونیستی را راضی کند و به همین دلیل بود که در نشست دوحه شرکت نکردند. همچنین دکتر عباس خامه یار، کارشناس مسائل خاورمیانه در این باره معتقد است: این اجلاس در واقع نشان از شکافی است که بین کشورهای عربی بوقوع پیوسته است. برخی از کشورهای عربی که مشی محافظه کاری را در پیش گرفته‌اند مانع از آن شدند که اجلاس دوحه تحت نام اجلاس سران برگزار شود و در نهایت تحت عنوان اجلاس غزه برگزار شد. کشورهای مصر و عربستان و محمود عباس در این اجلاس شرکت نکردند که نشان‌دهنده همراهی آن‌ها با اسرائیل در حمله به غزه است.هرچند که محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان نمی خواهد نزدیکی او به رژیم صهیونیستی نمایان شود و با طرح بهانه هایی از جمله کامل نشدن حد نصاب سران عرب در اجلاس فوق‌العاده مربوط به غزه عدم حضور خود در نشست را توجیه می کند اما شیخ حمد بن جبر آل ثانی ، وزیر امور خارجه قطر پس از نشست دوحه ادعاهای محمود عباس در خصوص عدم حضور در نشست سران عرب در دوحه را رد کرده و گفته است: پنجشنبه شب با محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین تماس گرفته و از او خواستم برای مشارکت در نشست دوحه حضور یابد. من به او گفتم مساله غزه مساله ملت فلسطین و شماست و شما در برابر این مردم مسوول هستید. محمود عباس یک ساعت و نیم پس از این تماس با من تماس گرفته و اعلام کرد که به دلیل اعمال فشارهایی که با آن روبه‌روست قادر به حضور در این نشست نیست. به گفته وی رییس تشکیلات خودگردان فلسطین عنوان داشته چنانچه در این نشست حضور یابد تیشه به ریشه خود می‌زند. هرچند عدم حضور ابومازن دور از انتظار هم نبود چنانچه دبیر کل جنبش جهاد اسلامی فلسطین در این باره گفت: نیامدن محمود عباس به قطر برای شرکت در نشست سران عرب در دوحه در خصوص غزه طبیعی است زیرا او با رژیم صهیونیستی همراهی می کند. رمضان عبد الله شلح گفت: اگر وی در این نشست شرکت می کرد جای تعجب داشت زیرا سکوت وی از روزهای اول این حمله باید نتیجه می داد و تردید برخی ها درباره مواضع عباس برطرف و واقعیت مواضع وی روشن می شد .به گفته یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، در اجلاس دوحه، کشورهای عربی ایران را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای که علیه منطقه نیست پذیرفتند و نقش مثبت آن را به رسمیت شناختند. حشمت الله فلاحت ادامه می دهد: قدرت‌های فرامنطقه‌ای و شرکای آن‌ها همواره تلاش داشتند قدرت ایران را علیه همسایگانش معرفی کنند، اما در این اجلاس کشورهای اسلامی و عربی منطقه بر این ادعا خط بطلان کشیدند و نشان دادند که اعتقادی به دشمنی ایران با همسایگانش نداشته و اسرائیل را دشمن خود می‌دانند. وی با اشاره به سوابق مواضع کشورهای عربی می گوید: کشورهای عربی همواره نقش دلال را در راهبردهای قدرت‌های فرامنطقه‌ای که مداخلاتشان باعث گرفتاری‌های زیادی برای مردم منطقه شده است، برعهده داشتند. این محافظه کاری با اجلاس قطر تا حد زیادی رنگ باخت و آن‌ها خطوط قرمزی را که ناشی از ترس بود کنار گذاشتند. در این اجلاس بود که ما شاهد نشستن خالد مشعل در کنار برخی از سران عربی بودیم که با حماس دارای اختلافات عمیقی بودند. این درحالی است که با وجود انتقاد برخی محافل ازسیاست های دولت درقبال بحران خاورمیانه، شاید تشکیل محوری جدید در میان اعراب خاورمیانه که مواضعی متفاوت با خط اعراب سازشکار دارد و به صورت مشخص در بحران لبنان توانست نقش موثری را برخلاف بازیگران پیشین در حل این بحران داشته باشد، را بتوان حکایت گر تحولات اساسی در مناسبات منطقه دانست. و شکی در آن نیست که دولت نهم و محمود احمدی نژاد نقش غیرقابل انکاری در تشکیل این محور که اینک قطر یک عضو برجسته آن است داشته است.پرواضح است که در صحنه بین المللی و منطقه ای اوضاع به گونه ای دیگر رقم می خورد و به اذعان تحلیل گران بین المللی بسیاری تحرکات از جمله قطع روابط دیپلماتیک کشورها با رژیم صهیونیستی از جمله آنچه ونزوئلا و بولیوی انجام دادند و همچنین برگزاری موفقیت آمیز نشست دوحه علی رغم تلاشها برای بر هم زدن آن با صحنه گردانی جمهوری اسلامی ایران انجام می شود. آنچه باعث می شود امروز اوباما رئیس جمهور آینده آمریکا، بر ضرورت مشارکت ایران در گفت وگو های مربوط به خاورمیانه تاکید کند همین است که ایران توانسته مواضع خود را برای کشورهای منطقه تبیین کند و در بسیاری موارد هم موفق به جلب همراهی آنان شده است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 163]