واضح آرشیو وب فارسی:هدانا: خودکفایی در تولیدات کشاورزی، امنیت غذایی، سلامت و ایمنی انسان و جلوگیری از تخریب محیط زیست از جمله مزایای محصولات تراریخته است. به گزارش خبرنگار علمی ایسنا، دکتر مطهره محسن پور، سرپرست بخش مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی طی مقاله ای که در همایش ملی «مهندسی ژنتیک در خدمت تولید غذای سالم و توسعه پایدار» ارائه شد به بیان چگونگی تولید محصولات تراریخته پرداخته است. در این مقاله آمده است: «بهبود محصولات زراعی با استفاده از علم ژنتیک قدمت تاریخی دارد و انسان در کشاورزی سنتی همواره در پی انتخاب بهترین گیاه/ بذر برای کشت در سال آتی زراعی خود بوده است. با شناخت علم ژنتیک، اصلاح گران با اطلاع از ژن های گیاهی به انتخاب صفات مورد نظر خود اقدام کرده و در این نوع بهبود ژنتیکی که «اصلاح نباتات سنتی» نام گرفته است، ترکیب ژنتیکی گیاهان با ایجاد تلاقی و انتخاب ترکیبات برتر ژنتیکی بهبود داده می شود ولی این روش همواره با محدودیت هایی نیز مواجه بوده و نه تنها گیاهان باید از نظر جنسی سازگار و دارای قدرت تلاقی باشند بلکه بسیاری از صفات ناخواسته نیز با این تلاقی به نسل بعد منتقل می شوند. مهندسی ژنتیک، نوع جدیدی از اصلاح ژنتیکی و افزودن هدفمند یک یا چند ژن دلخواه به ژنوم موجود مورد نظر است و هر ژن نیز در بردارنده اطلاعاتی است که صفتی را در موجود زنده ایجاد کند. در مهندسی ژنتیک، ژن یا ژن های مفید از یک موجود برای ایجاد یک یا چند صفت مورد نظر به موجود هدف منتقل می شوند. از آنجایی که نیاز به تلاقی نیست، محدودیت انتقال ژن از گونه هایی با سازگاری جنسی رفع شده و بنابراین می توان از ژن های با ارزش هر موجود زنده ای برای انتقال به گیاه استفاده کرد. این روش همچنین بسیار اختصاصی است زیرا می تواند تنها صفت مورد نظر را به گیاه منتقل کرده و از انتقال همزمان صفات ناخواسته جلوگیری کند. روش مهندسی ژنتیک را به طور ساده می توان در پنج مرحله خلاصه کرد. مرحله اول، استخراج DNA یا mRNA از موجود مورد نظر است و مرحله دوم کلون سازی ژن را شامل می شود که طی مراحلی ژن دلخواه از سایر ژن ها جداسازی شده و سپس هزاران کپی از آن ایجاد می شود. مرحله سوم، طراحی کاست ژنی است، بدین معنا که ژن مورد نظر بتواند در موجودی متفاوت، عمل اختصاصی خود را انجام داده و صفت مورد نظر را بروز دهد. این کار با برش های آنزیمی و افزودن نواحی تنظیمی مناسب به ژن انجام می شود. مرحله چهارم انتقال ژن است. از آنجایی که گیاهان از میلیون ها سلول تشکیل شده اند، انتقال یک کپی از تراژن (ژن انتقالی) به هر یک از سلول های گیاه کامل، غیر ممکن است؛ بنابراین می توان از کشت بافت گیاهی برای تکثیر توده ای از سلول های تمایز نیافته به نام کالوش استفاده کرده و ژن مورد نظر را به این سلول ها منتقل کرد. ژن جدیدی با روش های مختلفی به این سلول ها منتقل می شود که اگروباکتریوم و زیست پرتابی از معروف ترین آنها هستند. هدف اصلی هر کدام از این روش ها انتقال ژن یا ژن های جدیدی به داخل سلول و الحاق آنها به ژنوم است. سلول های گیاهی پس از انتقال ژن، باززا شده و گیاهان تراریخته را ایجاد می کنند. مرحله پنجم شامل ارزیابی های مولکولی و آنالیز عملکردی گیاهان حاصل از نظر ایجاد صفت مورد نظر و ارزیابی های ایمنی زیستی است تا در نهایت محصولی با برترین کیفیت، سالم و اقتصادی تولید شود. پیشرفت های اخیر مهندسی ژنتیک رویکردهای نوینی مانند ویرایش ژنومی را نیز با استفاده از طراحی نوکلئازهای مختص جایگاه هدف برای توسعه نسل جدید محصولات با صفات جدید و بهبود یافته استفاده کرده و امکان اصلاح دقیق ژنوم را فراهم و در نتیجه، چشم اندازی برای تولید محصولات زراعی نوین ایجاد می کنند. فناوری هایی نظیر CRISPR-Cas9 و TALEN می توانند تغییرات ظریفی از جمله حذف های کوچک و تعویض تک باز در ژن هدف را ایجاد کرده و یا با ایجاد شکست دو رشته ای هدف دار در مکان مورد نظر ژنومی، امکان هدف گیری ژن به مکان هدف را از طریق نوترکیبی همتا فراهم و از اثرهای مکانی حاصل از درج تصادفی ژن جلوگیری کنند. علاوه بر این امروزه دو روش جدید انتقال ژن، یعنی سیس ژنتیک و اینتراژتیک، مطرح شده است که گیاهان با مواد ژنتیکی حاصل از گونه خود و یا گونه های نزدیکی تراریخته می شوند که قادر به انجام تلاقی هستند و حتی در این روش از p-border های گیاهی که شبیه به T-border های آگروباکتریومی هستند برای الحاق در ژنوم استفاده می شود. خودکفایی در تولیدات کشاورزی، امنیت غذایی، سلامت و ایمنی انسان وجلوگیری از تخریب محیط زیست از جمله مزایای محصولات تراریخته است. کشت محصولات تراریخته مقاوم به آفات و بیماری ها می تواند از مصرف سموم و آفت کش های مضر شیمیایی جلوگیری کند. با کشت گیاهان متحمل به خشکی می توان بحران آب را کاهش داده و آن را مدیریت کرد. گیاهانی که خواص تغذیه ای آنها بهبود یافته و مواردی مثل گیاه پالایی که در آن گیاهان تراریخته قادرند مواد آلایند را از خاک و آب حذف کنند و بسیاری از مثال های ارزشمند دیگر، همگی نشان دهنده اهمیت محصولات تراریخته در سلامت محیط زیست، انسان و مزیای ارزشمند این محصولات برای افزایش کیفیت زندگی جامعه خواهند بود.»
دوشنبه ، ۳اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هدانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]