واضح آرشیو وب فارسی:مهر: نشست «تبیین نظری هنر انقلاب» برگزار شد
نقطه آغاز هنر انقلاب نهضت امام خمینی (ره) در سال ۴۲ بود
شناسهٔ خبر: 3559501 - چهارشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۴:۴۶
هنر > موسیقی و هنرهای تجسمی
مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در یک نشست تخصصی ضمن «تبیین نظری هنر انقلاب»، اظهار کرد که نقطه آغاز هنر انقلاب نهضت امام خمینی (ره) در سال ۱۳۴۲ بود. به گزارش خبرگزاری مهر، مرتضی گودرزی دیباج مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در نشست «تبیین نظری هنر انقلاب» که چهارشنبه ۲۸ بهمن ماه در تالار سوره حوزه هنری با هدف معرفی و آشناسازی فعالان آموزش هنر با نظریه هنر انقلاب اسلامی برگزار شد، توضیح داد: برخی فكر میكنند هنر انقلاب همزمان با وقوع انقلاب اسلامی شكل گرفته است در حالی که این تصور غلط است چرا که هنرهای تجسمی انقلاب اسلامی از زمانی كه امام راحل نهضت خود را آغاز كردند یعنی از سال حدود ۴۲ آغاز شد و از همان زمان نیز تحت تاثیر آموزههای انقلابی به كار خود ادامه داد. وی ادامه داد: در دهه ۴۰ و ۵۰ هنرمندان انقلابی تحت تاثیر آموزههای معرفتی جلال آل احمد، علی شریعتی و استاد شهید مرتضی مطهری هنر متعهد و انقلابی را شكل دادند به شکلی که هم در كتاب «غربزدگی» جلال آل احمد و هم در كتاب «هنر» دكتر شریعتی این نوع از هنر متعهد و آرمانخواهانه معرفی و تجلیل شده است که نشان دهنده تاثیر فراوان این آموزهها بر هنرمندان انقلاب است. کما اینکه ما از همان آغاز شروع نهضت تا به امروز یک دوره طولانی خلق آثار هنری متعهدانه را شاهدیم كه بر مبنای تعهد در برابر خداوند و مردم شكل گرفته و میتوان این دوره طولانی را دوره هنر انقلاب اسلامی نام گذاشت، دوره ای که از سال ۴۲ تا به امروز ادامه داشته است. تقسیمبندی دورهای هنر انقلاب از آغاز تا کنون این مدرس دانشگاه با اشاره به تقسیمبندی دورهای هنر انقلاب از سال ۴۲ تا به امروز گفت: این دوره طولانی را میتوان به ۶ دوره زمانی تقسیم كرد. نخستین دوره هنر انقلاب از سال ۴۲ تا حدود سالهای ۴۷ است. در این دوره بیشتر با آثاری در قالب گراورهای مطبوعاتی و كاریكاتور مواجه هستیم، این دوره را به دلیل وجود خفقان و عدم آزادی برای انتشار آثار میتوان دوره «هنر سیاه» نام داد كه بیشتر آثارش به اعتراضات اجتماعی مربوط میشود. دومین دوره هم از سال ۴۷ تا سال ۵۷ است كه در این دوره به دلیل ایجاد برخی آزادیهای موقتی كه شاه از احساس ترس خود اعمال كرد كار كردن هنرمندان آسانتر شده بود. در این دوره شاهد هنری كنایی و اكسپرسیونیستی و مبتنی بر احساسات هستیم كه معمولا آثار پرتكلفی هستند. مدیر مركز هنرهای تجسمی حوزه هنری افزود: دوره سوم نیز از بهمن ماه سال ۵۷ آغاز و تا سال ۵۹ همزمان با آغاز جنگ تحمیلی ادامه پیدا می کند. این دوره یكی از ناب ترین دورههای هنری انقلاب اسلامی است، در این دوره آثاری خلق میشوند كه هیچ گونه نفوذ خارجی بر آن ها نیست و هنرمندان كاملا خودجوش تلاش میكنند دستاوردهای انقلاب را به تصویر بكشند، البته دوره چهارم هنر انقلاب نیز با آغاز جنگ شروع میشود و با اتمام جنگ پایان مییابد (از ۵۹ تا ۶۷). این دوره دوران هنر دفاع مقدس است. دوره پنجم هم از سال ۶۷ تا سال ۷۶ به طول میانجامد و دوره ششم از سال ۷۶ تا به امروز را در برمیگیرد. همه هنرمندان كشور با هنر انقلاب اسلامی همراه نشدند گودرزی دیباج عنوام کرد: در همه این دورهها آثار هنری انقلاب اسلامی برخلاف آثار هنری دیگر انقلابهای جهان، مملو از عناصر لطیف، عاشقانه و عارفانه است و پرسوناژهای این آثار هم بیشتر به عنوان مدافع شناخته میشوند تا مهاجم. البته اگر بخواهیم پیرامون ویژگی های تاریخی این دوره هنری به نکته ای اشاره کنیم، می توانیم از این موضوع یاد کنیم که همه هنرمندان كشور با هنر انقلاب اسلامی همراه نشدند و جمع بسیار محدودی از هنرمندان بودند كه كمر این جریان هنری را شكل دادند. وی افزود: در سال ۵۷ دو گروه هنری در حوزه هنرهای تجسمی بودند كه فعالیت انقلابی میكردند. گروه نخست بیشتر فعالیت شان در دانشكده هنرهای زیبایی دانشگاه تهران بود و نمایشگاهای خیابانی برگزار میكردند و تمركز كاریشان هم بر پوسترهای انقلابی بود. این گروه هیچ شعار مذهبی و اسلامی نداشتند و البته عدهای میگویند كه اینها گرایش های چپ و ماركسیستی داشتهاند كه به نظر من اینچنین نبوده است.اما گروه دوم همان هنرمندان انقلابی مسلمان هستند كه حوزه هنری (حوزه اندیشه و هنر اسلامی) را بنیان گذاری كردند و شعار دینی و اسلامی هم داشتند. این گروه دوم در همان آغاز انقلاب یك نمایشگاه در حسینیه ارشاد برگزار كردند كه با استقبال چشمگیر و صفهای طولانی ۲۵۰ نفره مردم مواجه شد. دلیل اینكه آن ها حسینیه ارشاد را برای برگزاری نمایشگاه انتخاب كردند این بود كه حسینیه ارشاد به عنوان محل شناخته شده سخنرانیهای دكتر علی شریعتی و استاد مطهری بود و مركزی برای فعالیت چهرههای انقلابی مسلمان بود. هنرمندان انقلابیای که با آغاز انقلاب کم کار شدند این مورخ و پژوهشگر در بخش دیگری از صحبت های خود بیان کرد: بعد از انقلاب گروه نخست هنرمندان انقلابی وقتی دیدند انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی در یک بستر دینی و مذهبی پایهگذاری شده و قرار است حكومت دینی بر مبنای سیره معصومین (ع) باشد با انقلاب زاویه پیدا كردند و فعالیتشان را كمتر و كمتر كردند و با شروع جنگ تقریبا هیچ آثاری از ایشان دیده نشد اما گروه دوم بعد از جنگ همچنان كار كردند و تقریبا جریان بیرقیب هنر در كشور ما بودند. همین بیرقیب بودند باعث شد آثار و كارهایشان - علیرغم اینكه تعداد هنرمندانش زیاد نبود - به خوبی دیده شود و تاثیرگذار باشد. به گفته گودرزی دیباج، چهرههایی مانند حبیبالله صادقی، محمد رجبی، مرتضی كاظمیان، كاظم چلیپا، ابوالفضل عالی، ناصر پلنگی از جمله شخصیتهای هسته نخستین این جریان بودند که بعدها چهرههایی مانند مرتضی حیدری، ایرج اسكندری، عبدالحمید قدیریان و خانمها قربانیان و فراست هم به این جمع افزوده شدند. سخنان امام راحل و منشور هنر انقلاب اسلامی وی سادگی و بیتكلفی در دورههای آغازین، تعهد تاریخی اجتماع، تكلیفگرایی، نگاه به اسطورهها و آموزههای دینی، آگاهیبخشی، نقادی، بشیر و نذیر بودن را از مشخصههای اصلی هنرهای تجسمی انقلاب اسلامی شمرد و گفت: رهبری در هنرهای تجسمی موضوع بسیار مهمی بود كه هنرمندان انقلاب اسلامی این رهبری را در شخصیت و آموزههای امام راحل یافته بودندا ما هنرمندان انقلابی به جای اینكه بیایند حضور امام (ره) را به عنوان جلوهای بصری در كارهایشان نمایش دهند، تلاش داشتند تا آموزههای امام راحل را در كارهایشان جلوهگر كنند و این از نكات بسیار مهم در هنرهای تجسمی انقلاب اسلامی است؛ چون هنر انقلاب اسلامی یك هنر مدیحتی نیست، بلكه هنری بیدارگر و روشنگر است که از این منظر در برگیرنده پیام است. گودرزی دیباج در پایان سخنانش گفت: امام راحل فقط یک پیام درباره هنر دارند كه در حدود سال ۶۶ نوشتهاند و به عنوان منشور هنر انقلاب اسلامی شناخته میشود. وقتی این پیام را میخوانیم میبینیم ایشان به نكاتی اشاره میكنند كه قبل از اینكه ایشان آنها را مطرح كنند در هنر هنرمندان انقلاب اسلامی وجود داشته و این نشان میدهد كه هنر انقلاب اسلامی تا چه حد با آموزههای امام راحل همراه بوده است. در ادامه نشست «تبیین نظری هنر انقلاب» مدرسان هنر و هنرآموزان هنرستانهای شهر تهران به همراه مدیر و مسئولان مركز هنرهای تجسمی حوزه هنری از بخشهای مختلف مركز هنرهای تجسمی حوزه هنری از جمله گنجینه آثار، گالریهای مختلف این مركز، كارگاههای مختلف آن دیدار كرده و با هنرمندان این مركز به گفتوگو پرداختند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 11]