محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829979669
پارچه‌هایی که ازشهر سوخته به‌جاماند/گره درکار قدیمی‌ترین فرش دنیا
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: هنرهای ازیادرفته ایران- ۵۰
پارچه‌هایی که ازشهر سوخته به‌جاماند/گره درکار قدیمی‌ترین فرش دنیا
شناسهٔ خبر: 3018184 - سه‌شنبه ۲۷ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۰:۵۷
استانها > سیستان و بلوچستان
زاهدان- پارچه‌های پنج‌هزارساله شهر سوخته و قدیمی‌ترین فرش دنیا حاصل تراوش‌های ذهنی زنان و مردان تمدن شرق کشور بوده که امروز در غبار غفلت به فراموشی سپرده‌شده است. خبرگزاری مهر، گروه استان ها - مرتضی برزگر: هر جا سرزمینی از تاریخ کهن برخوردار باشد، داشته هایی دارد که در فرآیند گذر زمان به فراموشی سپرده شده و یا در آستانه فراموشی اند، سیستان و بلوچستان نیز از این اتفاق تلخ مجزا نیست و فراموشی داشته های قدیمی میراث تلخ بر جای مانده برای نسل امروز است و تنها تراوش های ذهنی مردمان قدیم را می شود در قصه و ندای گرم پیرمرد مندیل پوش سیستانی مشاهده کرد. با گذر تاریخ پنج هزار و ۵۰۰ ساله این دیار به ویژه شهر سوخته این کهن دیار تمدن بر جای مانده از گذشتگان، می توان به خوبی آمیختگی شدید صنایع دستی با سنت ها، عادات و بینش سازندگان و همچنین تاثیر محیط جغرافیایی را در این صنعت لمس کرد. خلق چنین آثاری برگرفته از تراوش های ذهنی به زیبایی تمام وجه تمایزی است با فرآوری های کارخانه ای که روزگاری در این دیار جولان می داد؛ اما امروزه انگار توفان های شدید شن ناشی از خشکسالی گرد غبار فراموشی را بر روی این داشته ها پاشیده و در تاریخ سیستانی و بلوچ این تراوش های ذهنی به فراموش سپرده شده است. صنایع دستی، تاریخی که تمدن را در این دیار معنا می کند با مرور تاریخ دست آفریده های مردمان این دیار می شود به اهمیت آن پی برد، که روزگاری در این دیار چنان رونقی داشته که مردمان دیگر بلاد دنیا نیز برای لمس داشته های سکاها لحظه شماری می کردند. سه هزار سال پیش در زمان کوچ سکاها، فرش سیستان با نام پاریزیک نماد شکوه سکاها در سرزمین روسیه بود که این به خوبی بر شایستگی داشته های این دیار می افزاید که اگر آن روزگار ادامه داشت اکنون چنان اشتغال در منطقه بود که دگر کسی را غم تلخ خشکسالی تحمیلی و از بین رفتن داشته های سیستان نبود چرا که مردم هم تجارت داشتند و هم آبادی. با بررسی تاریخ این دیار، صنایع دستی در هفت دسته گنجانده می شوند، اول صنایعی که جنس آن ها از پشم و مو است مانند قالی بافی، گلیم بافی، پشتی بافی، نمد مالی؛ دوم صنایعی که در تولید آن ها خاک نقش اساسی داشته و دارد به مانند سفالگری و تنور سازی؛ سوم صنایعی که از ساقه گیاهانی مثل نی، گندم و برخی از گیاهان دریایی ساخته می شد مثل حصیر بافی، کلاه دوره ای، پرده بافی؛ چهارم تولیدات چوبی نظیر جی گو، اشتن، غبل، روگز؛ پنجمین صنایع، صنعت فلزگری و ششم ابزار آلات موسیقی از قبیل ساز و دهل و قیچک و هفتم سایر صنایع دستی چون اسپره، بادزنه و ... صنایع دستی سیستان مهم ولی فراموش شده در سیستان کنونی می توان ریشه هایی از صنایع دستی زیر را یافت که رو به فراموشی است و بسیاری نیز چون نمد مالی، سفالگری، تنور سازی، حصیر بافی و صنایع فلزگری و جواهر سازی به کلی به فراموشی سپرده شده اند. پارچه بافی در زابلستان قدمتی افزون بر پنج هزار سال دارد و تکه پارچه های دست بافت کشف شده در شهر سوخته نمونه ای از این هنر در پنج هزار سال پیش است. صنایع برگرفته از پشم و مو سال ها است در این دیار به فراموشی سپرده شده است و کم کم در غفلت مسئولان به خاطره تبدیل می شود. نام هنر: پارچه بافی، قالی بافی قدمت: پنج هزار و ۵۰۰ سال شهر زادگاه هنر: سیستان معرفی کوتاه هنر: قالی سیستان برگرفته از باور و تراوش های ذهنی کی بانو سیستانی است که هزاران سال است در دیار های مختلف جهان خوش درخشیده و تاریخ درخشانی از خود بر جای گذاشته است و در امتداد این هنر ماندگار پارچه بافی نیز در تاریخ این دیار خود نمایی می کند و گاه و بیگاه همراه با سفالینه های بیرون آمده از دل خاک شهر سوخته تمدنش را به رخ می کشد. بیشترین کاربری: تهیه لباس، فرش هنرمندان به نام این عرصه: زنان روستائی و عشایر وضعیت فعلی این هنر در استان: در حال نابودی است علل رکود و مهم‌ترین چالش‌های پیش روی احیا: بی توجهی به این هنر و خشکسالی تحمیلی به استان. ارائه راهکارهای حفظ و احیاء: تغییر نگاه به صنایع دستی و فراهم کردن امکانات زیرساختی. پیشینه پارچه بافی در تمدن بشر به هزاره های قبل از میلاد برمی گردد.
محقق و پژوهشگر سیستانی در این باره به خبرنگار مهر می گوید: پارچه یا بهتر بگوییم پوشش یکی ازنیازهای اولیه بشر بوده که در طول دوره های مختلف تاریخ دارای فراز و نشیب بوده است؛ پیدا شدن تعداد قابل توجهی ابزار گوناگون بافندگی و ریسندگی چوبی، گلی، سفالی و فلزی در شهر سوخته نشانگر وجود صنعت بافندگی در آن دوره بوده است و نمونه های اعجاب انگیزی از پارچه یافت شده، این قدمت را به وضوح نشان می دهد. محمد جهان تاب می افزاید: مسلما آنچه که برای باستان شناسان عجیب و سوال برانگیز است و برای یافتن عوامل یا دلایل آن تلاش بسیار می کنند، یافتن چنین پارچه هایی با چنین کیفیت و چنین گونه های رنگی است. این مردم شناس خطه سیستان بیان می کند: نمونه هایی که از نظر طرح و حتی رنگبندی بسیار نزدیک به پارچه های سنتی است و اخیرا در سیستان بافته می شده است، پارچه های یافت شده اغلب به رنگ قهوه ای و کرم هستند اما بیش از چندین مورد به پارچه های دورنگ از جنس پشم و پنبه برخورد شده است. وی یادآور می شود: در مسیر هنر پارچه بافی آنچه از هزاره های قبل از میلاد تاکنون مشخص و مشهور است، خودکفایی مردم سیستان در تولید مواد اولیه صنایع مختلف به خصوص پارچه بافی بوده آنچنان که تا همین سده اخیر تمام مراحل تهیه و تولید پارچه توسط خود مردم و خانواده ها انجام می گرفته است، یعنی از مرحله کاشت و برداشت پنبه و یا تهیه پشم و موی دام گرفته تا ریسندگی و آماده سازی آنها که همه با ابزارسنتی و ویژه انجام می شده است. جهان تاب تاکید می کند: از نکات قابل توجه و افتخارات سیستان این است که در زمان عمرولیث صفاری برای سالها پارچه مخصوص خانه کعبه توسط هنرمندان سیستانی بافته و به مکه مکرمه اهدا و ارسال می شده است، نکته دیگر نزدیکی بافت های اخیر به بافت های یافت شده در شهر سوخته است که تاکنون باقی مانده است و از اقلام تولیدی پارچه بافی سنتی در سیستان می توان به لنگ (دستمال)، سریک (بار بند)، پتو، شال گردن و پارچه اشاره کرد. این محقق می افزاید: با گذر زمان و خشکسالی ها و کمبود پنبه و نخ ابریشم این هنر ماندگار و کهن در خطه سیستان به فراموشی سپرده شد به طوری که از چهار دهه پیش تا کنون می بینیم که مردم از فرآورده های کارخانه ای برای رفع نیازهای خود استفاده می کنند چرا که دیگر نه آبی نه آبادانی. فرش سیستان، تبلور باور سکاها قالی بافی نیز از دیگر داشته های تاریخی صنایع دستی در خطه سیستان و بلوچستان است که در سده های مختلف رخ نمایی کرده و از خود آثار ماندگاری را در پس دستان مردمان دیار زهد و پارسائی بر جای گذاشته است. بر اساس اسناد تاریخی، قدیمی ترین قالی شناخته شده که در سال ۱۹۴۸ از سیبری شوروی به حالت انجماد توسط یک هیات باستان شناسی به دست آمد قالی پازیریک نام دارد. جهان تاب در این باره می گوید: این قالی که از گور پادشاهان سکائی سیستان به دست آمده، رنگ آبی سیر دارد و مربوط به سده سوم قبل از میلاد بوده که تاریخ کهن هنر قالی بافی در سیستان را نشان می دهد. برخی از نکات قابل توجه و تعجب برانگیز قالی سیستانی را می توان در چهار نکته مشاهده کرد که نشان از تجربه و تاریخ کهن این صعنت در سیستان دارد. وجود تعداد گره ترکی در حاشیه یا کناره های تعدادی از قالی های کهن سیستان، به طوری که اشاره شد قالی کهن سیستانی گره ترکی داشت و این گره عوض شده است، یعنی سیستانی ها در طول صد سال گذشته به گره فارسی روی آورده اند به طوری که اکنون برای حتی نمونه حتی یک گره ترکی در منطقه زده نمی شود. مساله دیگر، علاقه سیستانی ها به گلیمک پهن است، سیستانی ها فراوان گلیم می بافته اند، علاقه به این بافته به صورت گلیمک پهن در دو سر قالی های سیستان دیده می شود، گلیمک پهن باعث نگهداری و استحکام بیشتر قالی می شد و این نشانه ای از تجربه طولانی سیستانیان در تولید قالی دارد. سومین پدیده قابل توجه در قالی کهن سیستان، تارها (چله) عاجی است و آن نشانگر این است که یک قوم توانسته است برای تار فرش خود از یک رنگ مشخص که در عین حال زیباترین و فراوان ترین پشم بومی بوده استفاده کند. تمایل یکنواخت گره های قالی سیستان به سمت چپ بوده، این ویژگی باعث شده است که وقتی گره اصیل سیستانی جای خود را به گره فارسی داده است، تمایل به چپ همچنان حفظ شود.
پژوهش و بازاریابی راهی برای احیای فرش دستبافت سیستانی است نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی در این باره به خبرنگار مهر گفت: فرش سیستان دارای قدمت طولانی و منحصر به فردی است که ریشه در تار و پود فرش سنتی و اصیل ایرانی دارد که در گذر زمان دچار فراز و نشیب های زیادی شده که گاه در اوج و گاه تا مرحله زوال و فراموشی پیش رفته است. حلیمه عالی افزود: این فرش تاثیرات فراوانی به خود دیده اما هیچگاه اصالتش را از دست نداده است، آنچه که شاید بیشتر در غربت گزینی این فرش اصیل تاثیر داشته، نقش مسلط اقتصاد بازار، بی مهری دست اندرکاران فرش، تغییر شرایط محیطی و جغرافیایی بوده است. وی بیان کرد: برای احیا و زنده نگه داشتن این میراث فرهنگی، با ارزش و کهن لازم است، معرفی هر چه بهتر و بیشتر ابعاد فنی و تخصصی و جایگاه ارزشی فرش سیستان از طریق رویکردهای علمی و پژوهشی در دستور کار قرار بگیرد. نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی گفت: باید در این مسیر انجام تحقیقات و پژوهش های لازم، برپایی نمایشگاه های متعدد فرش سیستانی در داخل و خارج از کشور را در دستور کار قرار داد تا زمینه را برای تحقق بافت آن از طریق انجام سرمایه گذاری بخش خصوصی و دولتی در منطقه صورت بگیرد. وی افزود: تحقق این امر در شرایط فعلی ایجاد اشتغال و کسب در آمد خواهد کرد و باید کار فرهنگی و شناساندن جایگاه تاریخی این فرش در منطقه و استان، ترغیب و تشویق مردم منطقه به ویژه زنان به منظور بافت این اثر هنری گران بها، ایجاد واحد های صنفی تولید فرشريال ایجاد واحد تحقیقات فرش سیستان اقدام نمود. عالی گفت: عملی شدن این رویکرد سبب می شود تا روز به روز اززوال و کمرنگی فرش سیستان کاسته شود و شرایطی برای احیای مجدد و بازیابی روزهای با شکوه فراهم شود. احیای فرش سیستان توسعه اقتصادی منطقه را به دنبال دارد رئیس مرکز ملی فرش ایران گفت: احیای فرش سیستان علاوه بر ایجاد اشتغال، توسعه اقتصادی این منطقه را در پی خواهد داشت. حمید کارگر در این باره اظهار داشت: با توجه به خشکسالی های حاکم بر منطقه و از بین رفتن خیلی از مشاغل از جمله کشاورزی و دامپروری، احیا هنر صنعت فرش سیستان زمینه اشتغال و رونق اقتصادی مردم را فراهم خواهد کرد. وی افزود: در ۴۰ سال اخیر فرش دستباف سیستان تبدیل به برند شده است و باید همگی تلاش کنیم این برند حفظ شود. رئیس مرکز ملی فرش ایران در خصوص مشکلات پیش روی قالیبافان در سیستان گفت: با تقویت بازاریابی و فروش، مشکل نقدینگی و اخذ تسهیلات برای قالیبافان و کارآفرینان این حوزه تا حدودی رفع می شود. کارگر در زمینه فعالیت های انجام شده برای حمایت از فرش دستباف افزود: اعطای تسهیلات به پشتیبانان این حرفه و برگزاری دوره های آموزشی برای علاقه مندان به هنر صنعت فرش از جمله این اقدام ها است. وی خاطر نشان کرد: مشکل نبود بازار و تولید کور (نبود برنامه از نظر بازاریابی) در این منطقه باید رفع شود و مسئولان باید برای معرفی فرش سیستان در نمایشگاههای استانی و کشوری بیش از گذشته با هم هماهنگ شوند. کارگر تاکید کرد: باید استفاده از ابزارهای تبلیغاتی در دستورکار قرار گیرد تا فرش سیستان بازار خود را پیدا کند. رئیس مرکز ملی فرش ایران افزود: فرش سیستان دارای ظرفیت های زیادی است و باید فعالان اقتصادی را به سمت سرمایه گذاری در این بخش سوق داد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]
-
گوناگون
پربازدیدترینها