واضح آرشیو وب فارسی:روز نو:
مدیریت خردمندانه فضای سرزمین
دکتر محمود کبیری
روز نو :
سرزمین یا قلمرو هر کشوری شامل آسمان، زمین، رودخانه، دریا، کوه، صحرا، مزارع، کویر، جنگل، تالاب و ... است. بنابراین برای اینکه این فضاها مدیریت شود در گام نخست نیاز به شناخت این فضاهاست تا بر اساس آن بشود برنامهریزی کرد. پرسش این است که این فضاها را چگونه باید شناسایی کرد و چگونه برای آنها برنامه داشت. در هر کجا و در هر فضا باید تصمیم سازی بر اساس مطالعه همه جانبه صورت گیرد و پس از دستیابی به اطلاعات درست با بهرهگیری از خرد جمعی درباره اینکه در هر فضا چه مدیریتی باید اعمال شود یا کاربری هر فضا چگونه تعریف شود تصمیمگیری صورتگیرد. علم مدیریت یک واقعیت مهم را به بشر آموخته است. آن واقعیت این است که اگر تصمیمی خردمندانه و مبتنی بر واقعیتها صورتگیرد، نخست اینکه نتیجه متناسب با هدفی که برای آن تعریف شده به بار میاورد و دیگر اینکه در هر زمان چه حال و چه آینده وقتی تصمیمی که با خرد جمعی اتخاذ شده مورد نقد و بررسی قرار میگیرد قابل دفاع و قابل استفاده خواهد بود. در مقابل وقتی تصمیمات در مورد مدیریت فضاها از جمله مدیریت شهری بدون رعایت قواعد شهرسازی و مدیریتی اتخاذ شود این تصمیم غیر قابل دفاع خواهد بود و ضرورت تغییر چنین تصمیمی احساس خواهد شد. انقلاب صنعتی در قرن هیجدهم از انگلستان کلید خورد و از آن زمان به بعد به تدریج در اطراف شهرها مزارع از بین رفتند و دودکشها ظاهر شدند و شهرهایی شکل گرفتند که کمتر اصول مهندسی و مدیریتی در آنها رعایت شده است. به همین دلیل فضاهای اکثر شهرهای دنیا متناسب با نیاز امروزی ساکنان آن نیست. در ایران وضع بدتر از دیگر کشورهاست، چون در انتخاب فضاها از خرد جمعی نه تنها استفاده نشده است بلکه با تصمیمات نسنجیده روستاها ویران شدهاند و شهرها آباد. مطالعات شهری نشان میدهد که 90 درصد از شهرهای ایران مانند همین تهران، زمانی روستا بودهاند و بعد شهر شدهاند. شهر در واقع یک کالبدی است که جان دارد و چنانچه اصول معماری،مهندسی و انتخاب فضاها درست و سنجیده انتخاب نشوند زندگی در شهر به جای آنکه لذت بخش و دل انگیز باشد، به محیطی مثل تجربه زندگی در جهنم تبدیل خواهند شد. مشکلی که این روزها هشت کلانشهر ایران (تهران، اصفهان، اراک، مشهد، تبریز، کرج، سنندج، قم) دچار آن شدهاند. تا همین چند دهه پیش کرج یک شهر کوچک ییلاقی بود که تهرانیها و دیگر ایرانیها برای تفریح و لذت بردن از طبیعت به آن پناه میبردند، اما حالا این شهر یه یک کلانشهر آلوده با ترافیک نفس گیر و فضاهای نامناسب تبدیل شده است. البته دیگر شهرهای ایران کمابیش در گذر زمان سرنوشتی مشابه کرج خواهند داشت. شگفت آنکه بسیاری از کشورهای دنیا با استفاده از مدیریت خردمندانه بر بحران شهری غلبه کردهاند، مثل لندن که در گذشته شهری غیرقابل سکونت بود اما حالا آسمانش نیلگون شده است. همچنین شهر مکزیکوسیتی پایتخت مکزیک با جمعیت 20 میلیون و شرایط اقلیمی مشابه تهران(دراطرافش کوههای بلند پر از برف وجود دارد) تا دهه 90 میلادی (26 سال پیش) جزو آلودهترین شهرهای دنیا به حساب میآمد اما دست اندرکاران شهری در مکزیک با بهره گیری از مدیریت خردمندانه فضای سرزمین توانستهاند بر ناهنجاریهای این شهر فایق آیند به گونه ای که در حال حاضر مکزیکو سیتی جزو ده شهر آلوده دنیا هم نیست. تجربه لندن، مکزیکو سیتی و چند شهر آلوده دنیا در حال حاضر پیش روی دستاندر کاران مدیریت شهری ایران قرار دارد. آیا زمان آن فرا نرسیده است که از تجربه دیگران استفاده کنیم و بر غول شهر نشینی که زندگی را بر ایرانیها سخت کرده و سلامت آنها تهدید کرده و میکند فایق آییم.
مدیر روابط عمومی حوزه معاونت مالی و اقتصاد شهری
تاریخ انتشار: ۲۱ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۳:۴۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روز نو]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 94]