تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 20 شهریور 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):حق، سنگين و تلخ است و باطل، سبك و شيرين و بسا خواهش و هوا و هوسى كه لحظه اى بيش...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1814711953




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

متخصصان فرارشته ای در حوزه آب تربیت کنید


واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه تعادل: گروه انرژی وقتی پای مساله یی مانند بحران آب به میان می آید، هر یک از افراد جامعه در نقش و موقعیتی که قرار دارند، وظیفه یی را عهده دار خواهند بود. در این میان نهادهای آکادمیک نیز در تجربه های موفق کشورهای مختلف در مدیریت این بحران، نقشی محوری و تاثیرگذار ایفا کرده اند؛ اما در ایران این نقش تا چه میزان در حد و اندازه خود ظاهر شده است؟ این پرسشی است که علی باقری، استادیار گروه مهندسی منابع آب دانشگاه تربیت مدرس در تحلیلی خواندنی سعی در یافتن پاسخ برای آن داشته است. باقری معتقد است که وزارت نیرو در کنار وزارت علوم باید فصلی نو به صورت فرارشته یی در دانشگاه های کشور برای حوزه آب باز کند. بخشی از این تحلیل را در ادامه می خوانید. با تاملی بر روند شکل گیری رشته های مرتبط با آب در می یابیم که در طول عمر نظام دانشگاهی در ایران، دانشگاه ها فقط به تربیت مهندسان آب مبادرت ورزیده اند. مهندسی آب اصولا با «پدیده های طبیعی» مرتبط با آب و چرخه آن در طبیعت سر و کار دارد. اما مشکلی که امروزه با آن مواجه هستیم همانا «رفتار» مصرف کنندگان در قبال منبع آب است. موضوع «رفتار» از «پدیده» جداست. پدیده ها به طبیعت و واکنش فیزیکی طبیعت نسبت به محرک های مختلف برمی گردند. موضوع کار علوم مهندسی نیز شناخت و مطالعه پدیده های طبیعی است. در حالی که رفتار به کنش و واکنش انسان با انسان و انسان با طبیعت مربوط می شود. از همین رو مطالعه رفتار موضوع علوم انسانی است نه علوم مهندسی. مقوله اخیر هیچ گاه در نظام های آموزشی در دانشگاه های ایران برای موضوع آب مورد توجه قرار نگرفته است. آنجایی که صحبت از مهار و انتقال و تصفیه آب است علوم مهندسی به خوبی نقش خود را ایفا خواهند کرد. حتی هشدارهای لازم را نیز در مورد تجاوز از حدود ظرفیت تحمل (Carrying Capacity) منابع صادر می کنند. اما روی دیگر سکه روند شکل گیری و رشد تقاضا برای آب است که به عنوان یک نیروی محرک بسیار قوی به بهره برداری هرچه بیشتر، حتی فراتر از حد ظرفیت تحمل منابع ادامه می دهد. واکنش هایی که تا به حال نسبت به این موضوع صورت گرفته آن بوده که سعی شده است از مسیر فناوری رشد مصرف تحت کنترل درآید. سوال اساسی در اینجا آن است که تقاضا برای آب چرا و چگونه شکل می گیرد؟ و چرا این روند رشد تقاضا با وجود بروز نشانه های بحران آب نه تنها متوقف حتی از شیب آن نیز کاسته نمی شود؟ این سوالی است که دیگر نباید در حوزه مهندسی دنبال پاسخ آن گشت. رفتارهای مصرف کنندگان در قبال منابع آب برگرفته از انواع نیروهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی بین المللی است که پرداختن به آنها وظیفه علومی خارج از حوزه مهندسی است. اما موضوع بررسی رفتارهای تقاضا و مصرف آب به صورت مستقل از شناخت ماهیت منابع آب و چرخه هیدرولوژی آن میسر نیست. به دلیل همین پیچیدگی و درهم تنیدگی موضوعات است که نمی توان از متخصصان حوزه علوم انسانی نیز به تنهایی انتظار داشت تا بتوانند به درک و تحلیل مساله بحران آب بپردازند. در واقع امروز به نسلی از متخصصان و مدیران در حوزه آب احساس نیاز می شود که هم به علوم مهندسی آب آشنایی و تسلط کافی داشته باشند و هم از حوزه های مختلف دانش علوم انسانی سررشته کافی داشته باشند. به همین دلیل است که آب را یک موضوع کاملا میان رشته یی یا حتی فرارشته یی (و نه چند رشته یی) می دانند؛ ماهیتی که هیچ گاه دانشگاه های کشور به سمت آن نرفته اند. از این رو ضرورت دارد که در نظام دانشگاهی فصلی نو برای رشته های مرتبط با آب به صورت فرارشته یی باز شود. در این راستا هم لازم است در ساختار رشته ها، سرفصل دروس و محتواها تغییر بنیانی حاصل شود و هم در ساختار اجرایی دانشکده های آب تغییراتی به وجود آید به گونه یی که بستر لازم برای حرکت های میان رشته یی و فرارشته یی فراهم شود. خوشبختانه در اجرای تکلیف برنامه پنجم توسعه در بخش آموزش عالی مبنی بر بازنگری رشته های دانشگاهی، فضایی فراهم شد تا در ماهیت رشته های مختلف مرتبط با آب تغییراتی حاصل شود تا مسیر تربیت نیروی انسانی و تحقیقات در موضوع آب به سمت نیازهای روز جامعه از منظر میان رشته یی (با تاکید بر جنبه های زیست محیطی و علوم انسانی) بیشتر محقق شود. در این راستا در مقطع کارشناسی رشته علوم و مهندسی آب این امکان فراهم شده است تا دانشجویان بتوانند حدود 30واحد درسی خود را به صورت مشترک با دیگر رشته های دانشگاهی (مانند اقتصاد، حقوق، جغرافیا، منابع طبیعی، فناوری اطلاعات و...) بگذرانند. در مقاطع تحصیلات تکمیلی نیز علاوه بر بازنگری در برنامه های رشته های موجود در مجموعه علوم و مهندسی آب، رشته های جدیدی نیز مانند «مدیریت منابع آب» و «اکوسیستم های آبی» تعریف شده اند. انتظار می رود با شروع فعالیت دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا در این رشته ها، جنبه های مغفول مانده از موضوع آب نظیر جنبه های اقتصادی، حقوقی، سیاسی، حکمرانی و... در کانون توجه محققان و دانشگاهیان قرار بگیرد و در این موضوعات به تولید محتوا و تربیت نیروی متخصص پرداخته شود. برنامه فوق در مقطع کارشناسی در سال 1391 به تصویب شورای برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری رسیده و به دانشگاه ها برای اجرا ابلاغ شده است. برنامه دوره های کارشناسی ارشد و دکترا نیز مراحل نهایی تصویب در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار دارد و امید می رود در آینده یی نزدیک برای اجرا به دانشگاه ها ابلاغ شود. به موازات تغییراتی که در حوزه برنامه ریزی آموزشی در مورد رشته های مربوط به آب به انجام رسیده است، سه نکته مهم نیز نباید فراموش شود. اول آن که تغییرات ایجاد شده در برنامه های آموزشی مجموعه علوم و مهندسی آب در برخی موارد کاملا جدید است به طوری که ظرفیت هیات علمی و محتوای متون درسی داخلی به اندازه کافی برای ارائه برخی دروس و انجام برخی تحقیقات (مثلا در موضوعاتی مانند حکمرانی آب، اقتصاد آب، هیدروپولیتیک) در کشور موجود نیست. از این رو بسیار ضروری خواهد بود دستگاه های ذی ربط مانند وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست و در صدر آنها وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به ظرفیت سازی در بدنه دانشگاه ها توجه ویژه یی مبذول کنند.


شنبه ، ۱۷بهمن۱۳۹۴


[مشاهده متن کامل خبر]





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: روزنامه تعادل]
[مشاهده در: www.taadolnewspaper.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن