واضح آرشیو وب فارسی:فرهیختگان: زهرا سلیمانی اقدم وقتی یکی از قضات در یکی از شهرستان های ایران تصمیم می گیرد به جای حکم کردن به زندان، خریدن و خواندن کتاب را جایگزین کند، همه به عجیب بودن این حکم فکر می کردند و اینکه چگونه کتاب می تواند جای نقش تربیتی زندان را در اصلاح یک فرد بگیرد. آیا کتاب می تواند واقعا چنین نقش و تاثیر گذاری ای داشته باشد؟ استقبال زندانیان از کتاب های داستانی و حقوقی چند ماه پس از انتشار این خبر، معاون فرهنگی تربیتی سازمان زندان ها خبر از عضویت 45 درصدی زندانیان در کتابخانه زندان ها می دهد و پرده از دادن امتیازاتی بر می دارد که شامل فعالان کتابخوان در زندان می شود، مانند بهره مندی از مرخصی. رضا رستمی اذعان دارد که در کوچک ترین زندان های ایران با کمترین امکانات و در دورافتاده ترین مناطق، محلی برای کتابخانه- هرچند محدود- در نظر گرفته شده است. وی معتقد است که کتاب در زندان ها صرفا وسیله ای برای گذران زمان نیست. همچنین او از استقبال زندانیان از مسابقات کتابخوانی خبر می دهد. در این راستا با توجه به استقبال زندانیان از این امر تلاش می شود همیشه کتاب های جدید در دسترس آنها قرار بگیرد. بیشترین حوزه های موضوعی کتاب ها در زندان های کشور به کتاب های مذهبی، ادعیه، رمان، داستان، شعر، سرگذشت نامه ها، تاریخ، نمایشنامه و فیلمنامه مربوط می شود. نکته جالب اینکه براساس نوع جرائم، گزینش و انتخاب کتاب ها بین زندانیان متفاوت است. مثلا زندانیان با جرائم سنگین بیشتر خواستار مطالعه کتاب های مربوط به قانون هستند، بنابراین می توان حدس زد این کار به خاطر امید آنها برای یافتن راهکاری به منظور اخذ عفو است. از دیگر نکات جالب توجه بین زندانیان در ایران استقبال آنها از کتابی همچون «دا» است. چنانچه رضا رستمی می گوید گزارش های ارسالی از استان های مختلف حکایت از آن دارد که مراجعه بیش از حد زندانیان برای دریافت کتاب «دا» باعث شده این کتاب به صورت نوبتی و زمان بندی شده در اختیار زندانیان قرار گیرد. امکان مطالعه بخشی از انسان بودن است شاید تا پیش از این نمی دانستیم تا چند سال پیش امکان ارسال کتاب به زندانیان در انگلیس و ولز ممنوع بوده است. یکی از دلایل این ممنوعیت انتقال مواد به داخل زندان عنوان شده است. اما اهمیت مطالعه و تاثیرات مثبت آن روی زندانیان موجب شده گرفتن چنین تصمیمی از سوی قانونگذاران حماقت محض ارزیابی شود. مارک هادن، نویسنده و شاعر معروف بریتانیایی است. او در مورد تاثیر مطالعه روی زندانیان در یادداشتی در «گاردین» می نویسد: «توانایی و مجال مطالعه به طور گسترده بخش مهمی از انسان بودن است. خواندن ادبیات باعث می شود شما یک فرد بهتر باشید. آنچه در مورد مطالعه و کتابخوانی هرگز نمی توان انکار کرد این است که کتاب ها یکی از ارزان ترین و امن ترین راه های ممکن برای آرام نگه داشتن مردم هستند.» به اعتقاد وی، وقتی زندان ها بسیار شلوغ و مملو از خشونت های بالقوه است و خودکشی و دعوا یکی از رایج ترین آسیب های موجود بین زندانیان است، بودن در یک اتاق کوچک و بسته به مدت 24 ساعت، می تواند بسیاری را از پرتگاهی که بر لبه آن ایستاده اند، منحرف کند. اما در چنین شرایطی مواجهه با بخشی از یک کتاب خوب می تواند زندگی بسیاری را نجات دهد. کتاب و مزیت های فردی و اجتماعی سید قاسم نقی زاده موسوی، همان قاضی ای است که با تغییر حکم کتابخوانی به جای حبس برای اولین بار با جرات و شجاعت این امکان را فراهم کرد. او که رئیس شعبه دوم دادگاه کیفری شهرستان گنبدکاووس است برای اقدام خود دلیلی مشابه آنچه مارک هادن در کسوت یک نویسنده و شاعر مدعی آن است، ارائه می کند. به عقیده این قاضی مطالعه کتاب در زندان علاوه بر مزیت های فردی و اجتماعی، از درگیری زندانیان با یکدیگر جلوگیری می کند. در واقع هدف از ترویج فعالیت های فرهنگی از جمله تهیه کتاب افزایش آگاهی و تقویت اراده و حل مسائل اجتماعی است که البته یکی از علل اصلی ارتکاب جرم نیز نداشتن آگاهی است. به اعتقاد این قاضی، زندان اثرات مادی و روانی جبران ناپذیری بر مجرم و خانواده او می گذارد که می توان آن را با مجازات جایگزین حبس کاهش داد. فراهم کردن امکان پذیرفته شدن محکومان در جامعه و پیشگیری از رفتار ضد اجتماعی آنان، به حداقل رسیدن حس انتقام در فرد محکوم و کاستن از هزینه نگهداری زندانی شامل پوشاک، خوراک و حفاظت، از مهم ترین مزایای مجازات های جایگزین حبس است. او معتقد است روش های سنتی دیگر پاسخگو نیست .
سه شنبه ، ۱۳بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرهیختگان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 7]