واضح آرشیو وب فارسی:تیک: دنیای اقتصادنوشت: دور جدیدی از اوراق اسناد خزانه اسلامی در فرابورس ایران منتشر شد تا گامی دیگر در زمینه توسعه بازار بدهی برداشته شود. روز گذشته، دور جدیدی از اوراق اسناد خزانه اسلامی در فرابورس ایران منتشر شد تا گامی دیگر در زمینه توسعه بازار بدهی برداشته شود. اسناد خزانه جدید با سررسید 21 مهر 95 در معاملات دیروز در رقم 85 هزار و 211 تومان کشف قیمت شدند. به این ترتیب، نرخ سود موثر اوراق مزبور تا سررسید به حدود 25 درصد رسید و نرخ سود معادل بانکی آنها حدود 6/ 22 درصد ثبت شد. این در حالی است که اوراق قبلی (اخزا1) در زمان انتشار (مهر ماه)، نرخ سود موثر تا سررسید و معادل بانکی به ترتیب حدودا 26 و 24 درصدی داشتند. بنابراین، بار دیگر پیام مثبتی از بازار مبنی بر روند رو به کاهش نرخ سود به فعالان اقتصادی مخابره شد. نکته قابل توجه دیگر در معاملات روز گذشته اسناد خزانه، حضور خارجی ها در کنار استقبال مناسب سرمایه گذاران داخلی بود. با ورود سرمایه گذاران بین المللی در معاملات این اوراق، ریسک نقدشوندگی اسناد خزانه اسلامی کاهش یافت که بر تعدیل نرخ سود آنها نیز بی تاثیر نبود. مساله ای که از نگاه کلان اقتصادی پیام مثبتی دارد و زمینه ساز روند منطقی کاهش نرخ ها شده است. امروز، فردا و شنبه آینده نیز اسناد خزانه با سررسیدهای متفاوتی منتشر خواهند شد که بیانگر عزم جدی برای توسعه بازار بدهی در کشورمان است. روز گذشته عرضه 10 هزار میلیارد ریال اسناد خزانه اسلامی با نماد «اخزا3» که در روز 21 مهرماه 1395 سررسید می شود، صورت گرفت که در نهایت نیز به ارزش 852 هزار و 105 ریال کشف قیمت شد. این امر در شرایطی رخ داد که معاون عملیات و نظارت فرابورس از حضور سرمایه گذاران خارجی در معاملات این اوراق خبر و این موضوع را به اعتبار تضمین دولت برای این اوراق نسبت داد. حضور این سرمایه گذاران در معاملات دیروز اوراق خزانه اسلامی در حالی اتفاق افتاد که روزهای اخیر از عزم دولت یازدهم برای تسویه بخش قابل توجهی از بدهی های انباشته خود تا پایان سال 96 خبر داده شده بود. این بدهی ها عمدتا در سه سرفصل «مطالبات بانک ها»، «پیمانکاران» و صندوق های تامین اجتماعی و «بازنشستگی» طبقه بندی شده و قرار است با بهره گیری از سه ابزار بدهی، یعنی «صکوک اجاره»، «اوراق تسویه» و «اسناد خزانه» تسویه شوند. کارکرد همه اوراق مزبور قابل معامله کردن بدهی های دولت است. به اعتقاد کارشناسان تسویه بدهی های دولت از این طریق پیامدهای مثبت دیگری در خود دارد که شکل گیری بازار بدهی و عمق بخشیدن به بازار سرمایه کشور نیز از پیامدهای مثبت تسویه بدهی های دولت از این طریق است. تسویه بدهی های دولت با اسناد خزانه اسلامی همان طور که اشاره شد دولت قصد دارد بخشی از بدهی های خود را با استفاده از اسناد خزانه اسلامی پرداخت کند. اسناد خزانه اسلامی به مثابه چکی است که به طلبکاران دولت داده می شود و دریافت کنندگان این چک (اسناد خزانه) نیز می توانند با فروش این اسناد با تخفیف در فرابورس، به اصطلاح این چک را نقد کنند. مرحله دوم عرضه اوراق مزبور در روز گذشته و همچنین انتشار سه مرحله دیگر از عرضه این اوراق تا هفته آینده گامی مهم در راستای بازپرداخت بدهی های دولت به شمار می رود (مرحله اول عرضه اوراق اسناد خزانه اسلامی در 22 مهرماه سال جاری با نماد «اخزا1» انجام شده بود). به گزارش روابط عمومی فرابورس ایران از مجموع 50 هزار میلیارد ریال اسناد خزانه اسلامی پذیرفته شده در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران، تاکنون 26 هزار میلیارد ریال به 484پیمانکار واگذار شده و عملیات واگذاری این اسناد به پیمانکاران تا پایان سال تا سقف 50 هزار میلیارد ریال توسط بانک ملی ایران ادامه خواهد داشت.بر اساس گزارش مزبور بخش زیادی از خریداران اسناد خزانه اسلامی مرحله اول (مربوط به نماد «اخزا1») را اشخاص حقیقی تشکیل داده اند به طوری که تعداد خریداران اسناد خزانه اسلامی در مرحله اول، جمعا 323 شخص حقیقی و حقوقی بوده که از این تعداد، 281 شخص حقیقی این اسناد را خریداری کرده اند. نرخ سود بانکی در بازار اسناد خزانه اسلامی پیش تر، کارشناسان اعلام دو نرخ سود برای این اوراق را برای شفافیت و کارآیی بیشتر بازار مزبور را امری ضروری عنوان کرده بودند. در همین راستا نیز فرابورس ایران در اقدامی مناسب برای اوراق مزبور دو نرخ سود موثر و نرخ معادل بانکی را اعلام می کند. بررسی های از نرخ سود اوراق مزبور،حاکی از نرخ سود موثر 1/ 25 درصدی اوراق جدید یعنی «اخزا3» و نرخ 4/ 24 درصدی «اخزا 1» در پایان معاملات روز گذشته است. بررسی ها همچنین نرخ معادل بانکی «اخزا3» را حدود 6/ 22 درصد نشان می دهند که این نرخ در مورد «اخزا1» حدود 22 درصد است. کارشناسان بارها نرخ سود تعیین شده در بازار این اوراق را با شرط افزایش عمق و تعداد بازیگران آن،معیاری مناسب برای تعیین نرخ سود بدون ریسک در اقتصاد عنوان کرده بودند، از این رو عرضه مرحله دوم این اوراق در روز گذشته و عرضه سه سر رسید دیگر در روزهای آینده ضمن عمق بخشیدن به بازار مزبور می تواند یکی از چالش های مهم اقتصاد ایران یعنی تعیین نرخ سود واقعی در اقتصاد را حل کند. دیگر ابزار های نوین مالی برای پرداخت بدهی ها علاوه بر اوراق اسناد خزانه اسلامی دولت در صدد استفاده از ابزار صکوک اجاره برای بازپرداخت بخش قابل توجهی از بدهی های انباشته شده خود است. در این روش بخشی از دارایی های دولت در قالب اجاره به شرط تملیک به طلبکاران عرضه می شود. حق استفاده از منافع دارایی ها در قبال اجاره بها به طرف های تعهد منتقل می شود و آنها علاوه بر دریافت سود در دوره زمانی تعیین شده (در قالب اجاره) در انتهای دوره اصل پول خود را که ارزش اسمی اوراق است، دریافت می کنند. دارایی ها نیز در انتهای دوره مجددا به دولت باز می گردد. فرابورس ایران در بیش از 5 سال گذشته شاهد انتشار اوراق صکوک اجاره شرکت های مختلف بوده است. بر این اساس و با توجه به پتانسیل بالای بازار سهام کشور برای حضور این اوراق در معاملات خود به نظر می رسد استفاده دولت از صکوک اجاره برای بازپرداخت بدهی های خود اقدام مناسبی خواهد بود. ابزار مهم دیگر معرفی شده برای بازپرداخت بدهی های دولت اوراق تسویه است. اوراق تسویه به طلبکاران دولت عرضه می شود تا آنها بتوانند این اوراق را در مقابل بدهی خود (یا دیگران) به دولت تهاتر کنند. در حال حاضر بخشی از شرکت های دولت به دلیل خرید خدمات پیمانکاران به آنها بدهکار است، در مقابل پیمانکاران به برخی از دستگاه ها مانند سازمان امور مالیاتی بدهی دارند. اسناد تسویه این امکان را ایجاد می کند که پیمانکاران به میزان مطالبات خود از بخش های مختلف دولتی اقدام به تسویه تعهدات خود به سایر بخش ها کنند. در واقع تعهدات پیمانکاران با مطالبات آنها از دولت تهاتر می شود. اوراق تسویه فاقد نرخ سود است و فقط جنبه جابه جایی تعهدات و مطالبات را دارد. زمان تعمیق بازار سرمایه با توجه به موارد یادشده زمینه برای توسعه هر چه بیشتر بازار بدهی فراهم شده است. موضوعی که علاوه بر دولت، سایر بنگاه های اقتصادی نیز می توانند مشارکت خود را در آن افزایش دهند. در این خصوص، اقدامات مورد نیاز برای سهولت در تامین مالی بنگاه ها باید صورت گیرد تا استفاده از بازار سرمایه برای انجام این مهم رواج یابد. از آنجاکه سهم بازار بدهی از کل بازار سرمایه در کشورمان بسیار پایین است، پتانسیل بالایی برای جذب اوراق بدهی وجود دارد که نه تنها رقیب فعالان بازار سهام نیست، بلکه با حفظ بیشتر نقدینگی می تواند زمینه ساز تعمیق بازار سهام نیز شود. به عبارت دقیق تر، در زمان تغییر انتظارات نسبت به آینده اقتصادی یا همان میزان ریسک پذیری یا ریسک گریزی، پول ها از بازار سرمایه خارج نمی شود و انتقالات خیلی سریع می تواند بین دو بازار سهام و بدهی صورت گیرد. بر این اساس، علاوه بر مزایایی که بازار بدهی برای سیاست گذاران اقتصادی (تعیین نرخ سود و پرداخت بدهی دولت) دارد و تامین مالی شرکت ها نیز آسان تر می شود (کاهش فشار بر سیستم بانکی)، این امر به توسعه بازار سرمایه نیز کمک خواهد کرد. زیرا فراهم کردن فرصت های بیشتر برای سرمایه گذاران موجب می شود افراد با سلیقه ها و ریسک پذیری متفاوت به این بازار وارد شوند که در مجموع به توسعه و تعمیق این بازار نیز کمک می شود.
سه شنبه ، ۱۳بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تیک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]