تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1848226486
موانع انتقال آب از آسیای میانه به شرق ایران
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: شاخص های منابع آبی کشور بیانگر اوضاع نامناسب آن است و به دلیل سوءمدیریت دهه های گذشته در برداشت های بی ضابطه از آب های زیرزمینی، که صندوق پس انداز آبی نسل های آینده به شمار می رود، اوضاع خطرناکی بر امنیت غذایی، بهداشت، آب شرب و صنعت کشور سایه افکنده است. از سوی دیگر سال هاست که اقلیم ایران، همان 250 میلیمتر بارندگی معادل یک سوم جهانی را نیز تجربه نمی کند، چنانچه حجم بارش های کشور از ابتدای سال آبی جاری (مهرماه 93 تا کنون) به 194 میلی متر رسید که این میزان بارش نسبت به درازمدت 19 درصد و نسبت به سال قبل 11 درصد کاهش نشان می دهد. میزان بارش ها در دوره مشابه سال آبی گذشته 219 میلیمتر و دوره درازمدت در همین زمان 240 میلیمتر ثبت شده است. در شرایط سخت آبی که کشور را در بر گرفته است، شرق ایران شرایط بحرانی و خطرناکی را تجربه می کند. به گونه ای که روستائیان که می توان از آنها به عنوان نگهبانان مرزها یاد کرد، در نوار شرقی ایران در حال تخلیه و مهاجرت به اقصی نقاط کشور هستند که این امر با توجه به همسایگی با افغانستان و پاکستان و وجود تروریسم در این دو کشور، برای ایران خطرناک است. در همین حال، تاجیکستان در همسایگی ایران، کشوری کوهستانی با حدود 143 هزار کیلومتر مربع مساحت، در دل خود صدها رودخانه و دریاچه را جای داده است و از کشورهای صاحب مقام در منابع و ذخایر آب در منطقه و جهان به شمار می آید. این کشور 8 میلیون نفری، 64 درصد منابع آبی آسیای مرکزی را در اختیار دارد و در جهان نیز در جایگاه ششم قرار گرفته است. منابع آب قابل انتقال به شرق ایران دکتر هدایت فهمی، معاون دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو در پاسخ به این سوال که آیا برای مهار این بحران ضروری نیست از کشورهای آسیای میانه به شرق ایران آب وارد کنیم تا علاوه بر پیشگیری از تخلیه روستاها سفره های زیر زمینی آب را نیز تقویت کنیم، به تشریح منابع آب قابل انتقال به شرق ایران می پردازد و به گزارشگر روزنامه اطلاعات می گوید: «آمودریا» از کوه های منطقه «پامیر» سرچشمه می گیرد و در مرزهای شمالی افغانستان، تاجیکستان و ترکمنستان جاری می شود. 5 کشور ترکمنستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان وافغانستان در این حوضه قرار دارند و تولید و مصارف آب در حوضه آمودریا به تفکیک کشورهای مربوطه، به شرح زیر است : افغانستان 24 میلیارد مترمکعب تولید، 5 میلیارد مترمکعب مصرف. قرقیزستان 6/1 میلیارد مترمکعب تولید، 15/0 میلیارد مترمکعب مصرف. ترکمنستان 1/5 میلیارد مترمکعب تولید، 2/2 میلیارد مترمکعب مصرف. تاجیکستان 49 میلیارد مترمکعب تولید، 9/7 میلیارد مترمکعب مصرف. همچنین میزان 3/9 میلیارد مترمکعب آب به دریاچه آرال می ریزد. به گفته وی، در سال 1992 میلادی در چارچوب پیمان آلماتی 5 کشور قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان نسبت به همکاری در مدیریت منابع آب، حفاظت منابع آب و رعایت سهمیه بندی آب در زمان شوروی توافق کردند. طبق این پیمان هر یک از طرفین موظف است از هر گونه اقدام در سرزمین خود، که منافع کشورهای دیگر را نادیده بگیرد و موجب بروز خسارت به آنان شود، خودداری کند. بنابراین هیچ یک از کشورهای حوضه آبریز آمودریا به تنهایی نمی تواند بدون کسب موافقت کشورهای پنج گانه دیگر، آبی را به ایران بفروشد و منتقل کند. به این ترتیب هر نوع توافقی از جمله انتقال آب از هریک از کشورها ملزم به کسب اجازه از تمامی کشورهای طرف قرارداد است. از بیان این چند کشور ابتدا تاجیکستان (حدود 45درصد) و سپس افغانستان دارای بزرگترین سرچشمه آمودریا هستند و به این ترتیب آب مازاد عمدتا در تاجیکستان و بخشی هم در افغانستان است که می توانیم از این کشورها واردات آب داشته باشیم. اما ترکمنستان چندان آبی در محدوده جغرافیایی خود ندارد و آبی که استفاده می کند، عموماً از قرقیزستان، ازبکستان و افغانستان تامین می شود. از ایران نیز 5 تا 7 مترمکعب بر ثانیه آب به ترکمنستان وارد می شود و بنابراین کنترل این آب ها می تواند ابزاری برای دیپلماسی آب و پیشبرد مذاکرات در خصوص خرید و یا ترانزیت آب، مورد استفاده قرار گیرد. کالای تجاری و سودمند دکتر هدایت فهمی می افزاید: 90 درصد منابع آبی منطقه درقرقیزستان وتاجیکستان متمرکزشده واین درحالی است که مهمترین مصرف کنندگان آب ازبکستان و قزاقستان، فقط می توانند 14 و 45 درصد آب مورد نیاز خود را از حوضه آمودریا تامین کنند. ازبکستان به تنهایی حدود نیمی از آب منطقه را مصرف می کند و درنتیجه آبی که مورد نیاز ازبکستان و قزاقستان است، تحت کنترل قرقیزستان و تاجیکستان قراردارد. دولت های بالادست به ویژه ازهنگامی که سایر منابع خود را از دست داده اند، به آب به عنوان یک کالای تجاری و سودمند می نگرند. به طور کلی می توان گفت که اهرم های کشورهای بالادست نسبت به کشورهای پایین دست، ضعیف تر بوده است و این کشورها از منابع کمتری برخوردارند و برای دسترسی به بازارهای جهانی، به کشورهای پایین دست وابسته اند و درنتیجه آنها نمی توانند تاسیسات تولید برق آبی خود را به گونه ای توسعه دهند که وابستگی هایشان به منابع انرژی کشورهای پایین دست، کاهش یابد. به گفته این مقام وزارت نیرو، با توجه به اینکه تاجیکستان بیشترین حجم مازاد آب را دارا است، مناسب ترین گزینه برای انتقال آب به ایران است، اما انتقال آب از این کشور فقط از 2 طریق میسر خواهد بود : ـ انتقال آب از آمودریا به حوضه حریررود که علاوه بر پیچیدگی های فنی، مشکلات دیپلماسی زیادی دارد. ـ انتقال آب از آمودریا از طریق ترکمنستان، به گونه ای که سهمیه آب تاجیکستان را از طریق کانال قره قوم دریافت کنیم، که این روش از لحاظ فنی امکان پذیرتر است، زیرا به روش ثقلی، نیاز کمتری به مصرف انرژی خواهد داشت. البته انتقال آب از کشور تاجیکستان در هر 2 حالت یاد شده، به دلیل برداشت های مردم در مسیر، هیچ گونه تضمینی برای تحویل میزان دقیق آب تعهد شده در مقصد، نخواهد داشت. دکتر هدایت فهمی می افزاید: اگرچه واردات آب برای شرق کشور (با همه پیچیدگی های فنی و دیپلماتیک مربوط و به شرط توافق تمامی 5 کشور با موضوع) به صورت کوتاه مدت بحران آب در شرق کشورمان را مهار می کند، اما باید در نظر داشت که علاوه برموارد مزبور، کشور چین نیز درآینده ازخریداران اصلی آب ازحوضه آمودریا وکشورهای قرقیزستان وتاجیکستان خواهد بود که این امرافزایش قیمت آب رابه شدت متاثرخواهد کرد. از این رو این گزینه در دراز مدت، گزینه پایداری برای تامین آب خراسان شمالی نخواهد بود، بنابراین می بایست در استان های خراسان شمالی، مرکزی و جنوبی، با اعمال مدیریت تقاضا و کاهش مصارف در تمامی بخش ها و از جمله کشاورزی، شرب و صنعت؛ می توان آب بیشتری را برای بخش شرب تامین کرد. که برای این منظور نیز باید برای همه بخش ها، الگوی مصرف بهینه را تدوین، تهیه و همه بخش های مصرف را به اجرای آن، ملزم کرد.همچنین تعرفه آب باید به قیمت واقعی آب تبدیل شود. وی با تأکید بر ضرورت استفاده از 2 سامانه مجزا برای بهداشت و شرب وفرهنگ سازی برای استفاده از آب بسته بندی و همچنین جایگزینی چاه های کشاورزی برای آب شرب و تامین آب کشاورزی با استفاده ازپساب، اظهار می دارد: کاهش تبخیر و تلفات آب به روش های مختلف در مخازن و شبکه های انتقال آب و جایگزینی کانال های روباز انتقال آب با سیستم های لوله کشی، از دیگر راهکارهای تأمین آب مورد نیاز استان های خراسان شمالی ، رضوی و جنوبی است و در کنار آن ها، کاهش مصرف و ارتقاء بهره وری آب کشاورزی از طریق سیستم های آبیاری تحت فشار و کشاورزی در محیط های بسته و گلخانه ای، نمک زدایی از آب های شور و لب شور و به کارگیری آن ها برای تامین آب شرب و کاهش سطح کشاورزی و ایجاد معیشت جایگزین برای کشاورزان از طریق آستان قدس رضوی، که دارای بیشترین قدرت مالی در منطقه است. (نیازهای شرب استان خراسان شمالی عمدتاً برای مصارف زوار و توسعه توریستی است)، ضرورت دارد. خطر تخلیه شهرها از سکنه وزیر نیرو نیز با بیان اینکه آب یک مسأله حیاتی است که با بقای ملت ارتباط دارد و از حساسیت خاصی برخوردار است، می گوید: در حال حاضر در برخی از نقاط کشور به دلیل محدودیت منابع آب، مناطقی از جمعیت خالی شده است. مهندس چیت چیان با این یادآوری که در گذشته در برخی نقاط ایران در عمق 20 متری به آب می رسیدند، ولی در حال حاضرعمق آب به بیش از 400 متر رسیده است، می افزاید: آبی که از عمق 400ـ300 متری بالا می آید، دیگر آب نیست، بلکه شورآبه ای است که به شدت به کشاورزی آسیب می رساند و باعث از میان رفتن خاک نیز می شود. وی با بیان اینکه امروز مساله آب به یک بحران تمام عیار تبدیل شده و تمامی شئون اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی کشور را تحت تاثیر قرار داده است، تصریح می کند: باید پرسید آیا نسل امروز حق دارد به ضرر نسل های آینده کشور و به هر میزان که خواست، از انرژی استفاده کند و یا شخصی که دارای تمکن مالی است، به هر میزان که بخواهد از آب و برق و بنزین و سایر انرژی ها استفاده کند؟ وزیر نیرو درباره موضوع این گزارش نیز می گوید: واردات آب از دیگر کشورها، در حال مطالعه است، ولی تا امروز هیچ تصمیم جدی برای واردات آب نگرفته ایم و مذاکراتی که در این زمینه صورت می گیرد نیز برای تکمیل فرآیند امکان سنجی است. چیت چیان یادآور می شود: ظرفیت های بسیاری در اصلاح الگوی مصرف داریم که در صورت اجرا، می توانیم با وضعیت فعلی منابع آب در دسترس، از بحران آبی فاصله بگیریم. تهدیدی برای سلامت شهروندان به گفته کارشناسان، تحلیل منابع آب کشور نه فقط آثار خسارت باری روی منابع طبیعی و تمدن باقی می گذارد، بلکه سلامت شهروندان را نیز نشانه می رود. دکتر علی اکبر حق دوست، رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان در این مورد می گوید: مستندات پزشکی نشان می دهد که برخی املاح مانند آرسنیک و آلومینیم، تأثیرات مخربی روی مغز انسان می گذارد بدین ترتیب وقتی آب یک منطقه یا استانی بیش از 3 برابر حد استاندارد دارای این املاح باشد، در دراز مدت سلامت جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد. وی با اشاره به این موضوع که حیات تک تک سلول های بدن به آب وابسته است، اما با این همه آنطور که باید قدردان این مایه حیاتی نیستیم، تصریح می کند: تاکنون شاهد خالی شدن روستاها از سکنه بوده ایم و چنانچه شرایط به همین روال پیش برود، شاهد خالی شدن شهرها از سکنه هم خواهیم بود و شاید مجبور شویم به دلیل کمبود شدید آب، شهرهایی از ایران را از نقشه حذف کنیم! گمانه زنی های فائو در چنین شرایطی، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) اعلام کرده است که کاهش نزولات جوی تا 50 سال آینده در جهان ادامه دارد! بنابر بررسی های فائو، شدت برداشت از منابع زیرزمینی آب در قسمت های وسیعی از چین، هند، پاکستان، بنگلادش، ایران، آمریکا، مکزیک و اروپا در بالاترین میزان قرار دارد و چنین فرایندی می تواند به از دست رفتن منابع آب شیرین در زمانی که ذخیره آب های زیرزمینی برای تامین امنیت آبی و سازش با تغییرات اقلیم بسیار حیاتی است، بیانجامد. گمانه زنی های فائو نشان می دهد که طی 40 سال گذشته، سرانه دسترسی به آب شیرین در منطقه خاور نزدیک به میزان دو سوم کاهش یافته است و این روند نزولی احتمالا تا سال 2050 میلادی به میزان 50 درصد دیگر ادامه خواهد داشت. ایران نیز همچون سایر کشورهای منطقه، بیش از 90 درصد منابع آب خود را در بخش کشاورزی مصرف می کند و بیش از 55 درصد اراضی زیر کشت در این کشور با آب های زیرزمینی آبیاری می شود. به گزارش فائو، برداشت جهانی از آب های زیرزمینی طی نیم قرن گذشته 3 برابر افزایش یافته است و بیش از یک چهارم برداشت های کنونی به شیوه غیر پایدار انجام می پذیرد. سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) همچنین به عنوان آژانس تخصصی سازمان ملل در حوزه مدیریت منابع طبیعی اعلام آمادگی کرده است تا دوشادوش دولت ایران در راه مواجهه با این اولویت مهم، گام بردارد و کشور را برای تولید بیشتر محصولات غذایی در عین مصرف کمتر آب و مقاوم سازی در برابر خشکسالی و با به کارگیری فناوری های پاک در حوزه آب، که حفاظت از محیط زیست را به دنبال دارد، یاری کند. اوضاع آبی استان ها در تشریح اوضاع نامناسب منابع آب در کشور، می توان به استان هایی نظیر اصفهان، گلستان، قزوین و هرمزگان اشاره کرد. در این رابطه مدیرعامل آب منطقه ای استان اصفهان می گوید: سالانه به طور میانگین 290 تا 300 میلیون متر مکعب در استان اصفهان از میزان ذخایر آب های زیرزمینی کاسته می شود. میرمحمد صادقی همچنین می گوید: تغییر اقلیم، مسائل مدیریتی، کاهش بارش و افزایش جمعیت، از جمله مواردی است که شرایط آبی کشور و همچنین استان اصفهان را تحت تأثیر قرار داده است. وی با اشاره به روند مصرف و کاهش آب های زیر زمینی در کشور تصریح می کند: کاهش و خشک شدن آبهای زیرزمینی به معنای «مرگ خاموش» شهرها خواهد بود، که این امر باید با برنامه ریزی و اجرای طرح های بازدارنده، متوقف شود. زیرا وقتی در منطقه ای آب های زیرزمینی مصرف و تمام شود، آن منطقه دیگر محلی برای زندگی نخواهد بود. از سوی دیگر، استمرار و شدت خشکسالی در استان فارس نیز به اندازه ای است که ضمن خشک شدن تالاب های استان، منابع آبی هم افت شدیدی کرده، به طوری که عمق چاه های آب در برخی از مناطق فارس به بالای 500 متر رسیده است. در همین حال، مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان، از استان های نسبتاً خوب ایران در میزان نزولات جوی، از کاهش ظرفیت آب های زیر زمینی استان از یک میلیارد و 250 میلیون متر مکعب به 980 میلیون متر مکعب خبر می دهد و می گوید: افزون بر نیمی ازاین کاهش 270 میلیون مترمکعبی، فقط در سال آبی جاری روی داده است! این در حالی است که مدیرکل هواشناسی استان، گلستان را جزو 4 استان اول کشور در بحث بحران آب و خشکسالی عنوان می کند و می گوید: براساس نقشه های ماهواره ای پدیده خشکسالی میهمان 30 سال آینده استان گلستان است! در هرمزگان نیز 16 سال خشکسالی و کم آبی موجب خشک شدن 365 حلقه چاه آب آشامیدنی، 18 دهنه چشمه و قنات، 100 حلقه چاه و کاهش آب 135 حلقه چاه بین 30 تا 70 درصد شده و مشکلات بسیاری را برای شهروندان و کشاورزان استان ایجاد کرده است. استان هرمزگان در سال آبی 94ـ93 با 70 درصد کاهش بارندگی در میان 31 استان کشور، ردیف اول را به خود اختصاص داده است. مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان قزوین نیز هشدار می دهد: اگر سرعت بهره برداری از آب های زیرزمینی و مصرف بی رویه آب به همین منوال ادامه داشته باشد، تا 5 سال آینده باید شاهد مرگ دشت حاصلخیز قزوین باشیم. از جمله دیگر اخبار ناگواری که در این میان باید به آن اشاره کرد مربوط به استان چهارمحال و بختیاری است، استانی که در گذشته 11 میلیارد مترمکعب منابع آب یعنی 11 درصد آب مورد نیاز کشور را تأمین می کرد، اما اکنون به دلیل تداوم چند ساله خشکسالی فقط قادر به تأمین 6 درصد از نیاز آبی کشور است! در عین حال، عبدالله زاده نماینده مردم بشرویه، طبس و فردوس در مجلس شورای اسلامی در هشداری اعلام کرده است که اگر تا 10 سال آینده به مشکل بحران آب در خراسان جنوبی رسیدگی نشود، بخش های وسیعی از این استان خالی از سکنه خواهد شد. از سوی دیگر، در استان بحرانی کرمان در حالی که برداشت آب از سفره های زیرزمینی فقط باید به بخش شرب محدود شود، متاسفانه 6 میلیارد و 800 میلیون مترمکعب آب در سال برداشت می شود که از این عدد 95 درصد مختص مصارف در کشاورزی است. با وجود چنین شرایطی، به گفته رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، در حال حاضر نه فقط بحران کمبود آب در کشور وجود دارد، بلکه اوضاع منابع آبی از نظر آلایندگی نگران کننده است، به گونه ای که در حال حاضر بر اساس گزارش های رسیده، سختی آب ( EC ) رودخانه کرخه به 18 هزار رسیده است! محمد داودبیگی
جمعه ، ۹بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 52]
-
گوناگون
پربازدیدترینها