واضح آرشیو وب فارسی:تحلیل ایران: چند سال قبل وقتی ایران از یک شرکت سوئیسی درخواست دو میلیون آمپول دیکلوفناک کرد، شرکت سوئیسی پرسید حتماً منظورتان 200 هزار است. این درخواست به نظر آن شرکت بسیار غیرمنطقی آمده بود. آنها در توضیح خود گفته بودند مصرف کل اتحادیه اروپا برای دیکلوفناک فقط 150 هزار واحد است. پاسخ ایرانی ها این بود که تعداد درست است و مصرف شش ماه ما را پوشش می دهد. به گزارش تحلیل ایران ، روزنامه ایران آورده است: چنددقیقه ای در اتاق انتظار می نشینم. هرکس وارد اتاق اصلی می شود، خیلی زود هم از آنجا خارج می شود؛ مثل من. هنوز روی صندلی ام جابه جا نشده ام و یک جمله بیشتر از دهانم خارج نشده که فرصتم سرمی رسد. «این روزها کمی احساس ضعف می کنم آقای دکتر!» او که موهای جوگندمی دارد، بدون اینکه نگاهی به صورتم بیندازد، تند و تند توی دفترچه بیمه ام چیزهایی می نویسد. فکر می کنم لابد داروی تقویتی است. سرک می کشم روی دفترچه ام و با صدایی کمی بلندتر از قبل می گویم: «همین حالا هم مولتی ویتامین و داروهای تقویتی می خورم، دیگه لازم ندارم.» آستین روپوش سفیدش را کمی صاف می کند و به منشی اش درباره تزریق سرم بیمار دیگرش توضیح می دهد؛ اینکه چند آمپول باید به سرم اضافه شود. زیر لب رو به من می گوید: «چند تا آزمایش نوشتم. بی حالی و ضعف را این طوری نمیشه تشخیص داد.» تا می آیم بگویم که همین دو ماه پیش آزمایش کامل داده ام، مریض بعدی وارد اتاق می شود و فرصت من تمام می شود. ایران رکورددار تجویز دارو و آزمایش می گویند ایران رکورددار تجویز دارو، آزمایش و سی تی اسکن است؛ آزمایش ها و داروهایی که بدون شنیدن شرح حال کامل بیمار توسط پزشکان تجویز می شود. این بحث ها تا آنجا پیش رفته است که قائم مقام سازمان بیمه سلامت ایران هم چندی پیش اعلام کرد بسیاری از مراجعه های بیماران به آزمایشگاه ها، مراکز رادیولوژی، سی تی اسکن و ام.آر.آی غیرضروری است. اما چه عواملی باعث شده رابطه پزشک و بیمار این گونه شود؟ رابطه ای بدون ارتباط کلامی مؤثر و شنیدن شرح حال بیمار و تنها بر اساس تجویز دارو و نوشتن آزمایش و... . آیا رابطه پزشک و بیمار این روزها آن طور که برخی می گویند بر اساس مناسبات اقتصادی پزشکان بنا شده است؟ یا آن طور که عده دیگری معتقدند این مناسبات ریشه های پیچیده تری دارد و حتی می تواند ناشی از بی تجربگی و آموزش ندیدن پزشکان باشد؟ البته آن سوی ماجرا را هم نباید نادیده گرفت پزشکان هم معتقدند این بیماران هستند که اگر برایشان دارو تجویز نشود به پزشک معترض خواهند شد؟ آیا واقعاً رابطه بین پزشک و بیمار کالایی شده یعنی رابطه ای بر اساس مناسبات اقتصادی پزشک و نیازهای بیمار؟ «مریض قبلی هنوز روبه روی دکتر نشسته بود که دستیار دکتر، من را هم راهی اتاق کرد. دکتر رو به من گفت سرفه کن، حالا نفس عمیق بکش. بدون اینکه حتی نگاهم کند. مشغول نوشتن نسخه شد. مریض قبلی در را باز گذاشت. بلند شدم تا در را ببندم، دکتر گفت بنشین! در نیمه باز بود. احساس ناامنی می کردم. پرسیدم: دکتر تشخیص شما چیست؟ جوابی نشنیدم. سؤالم را تکرار کردم. این بار متفاوت تر. مشکلم جدی است؟ با بی میلی جواب داد: کم اهمیت هم نیست. مریض دیگری وارد اتاق شد. کنارم ایستاد. در همچنان باز بود. از دکتر توضیح بیشتر خواستم. این بار دکتر با صدای بلند همان جواب قبلی را تکرار کرد. معترض شدم، این بار من هم با صدای بلند. دکتر نگاهی به من انداخت و با ملغمه ای از انگلیسی و فارسی برایم توضیحاتی داد. سعی می کنم صحبت های دکتر را کنار هم بگذارم. نتیجه گیری اش سخت است. انگار گفت آلرژی دارم. درست نفهمیدم. با کلی آزمایش از درِ مطبش خارج شدم. وقت بعدی هم معلوم نشد. گفت زنگ بزن.» این گفته های سامان 33 ساله است از تجربه دیدارش با پزشک متخصص ریه. او از وضعیت پزشکی و بی توجهی پزشک ها به وضعیت بیماران بشدت معترض است: «انگار نه انگار که آدم مقابلشان نشسته. ساعت ها انتظار می کشی وقت می گیری و آن وقت این جوری با تو رفتار می کنند. اینکه چقدر مجبوری هزینه کنی هم بماند.» دیگری از پزشک عمومی گلایه مند است که تا به او مراجعه می کند برایش سرم می نویسد: «انگار راه حل همه مشکلات از سرم زدن می گذرد.» نیمی از آزمایش های تجویزی توجیه علمی ندارند پیرمرد وقتی وارد خانه می شود با داد و بیداد می گوید دو میلیون تومان برای این همه آزمایش پرداخته اما آخرش هم به او گفته اند، هیچ مشکلی نداشته و صحیح و سالم است. اهل خانه به او می خندند: «حالا اگر می گفتند مریضی، مشکلت حل می شد.» پیرمرد اما این حرف ها آرامش نمی کند، نمی فهمد آن همه «ام.آر.آی» و آزمایش و آن همه پول را دقیقاً برای چه پرداخته است؟ مصطفی کوکبی، پزشک، در گفت و گو با «ایران» درباره این روند بیشتر توضیح می دهد؛ روندی که خود به عنوان پزشک به آن معترض است: «برخی پزشکان تلاش نمی کنند بیمار خود را خوب بشناسند و نگاهی صرفاً بیولوژیک به او دارند. به همین دلیل بیمار را کامل معاینه نمی کنند و به جای آن آزمایش، رادیوگرافی و ام.آر.آی را جانشین تشخیص خود می کنند. البته نمی توان از بخش مالی قضیه هم چشم پوشی کرد، برخی پزشکان تا مریض را می بینند برایش آزمایش می نویسند و از دفترچه بیمار سه برگه مختلف جدا می کنند با تاریخ های مختلف تا هزینه سه ویزیت متفاوت را دریافت کنند.» هرچند کوکبی بلافاصله اضافه می کند: «اما باید این رابطه را بویژه در تجویز دارو دوجانبه دید 30 تا 40 درصد بیماران هم وقتی می شنوند، مشکلی ندارند از پزشک شاکی می شوند و می گویند چرا دارو یا آزمایشی تجویز نمی کند؟» او معتقد است 50 درصد از آزمایش هایی که این روزها توسط پزشکان نوشته می شود هیچ توجیه علمی ندارد: «برای مثال آزمایش عفونت معده یا «هپاتیت آ» که توسط بسیاری از پزشکان نوشته می شود هیچ توجیه علمی ندارد. خیلی از ایرانی ها عفونت معده دارند و بیش از 60 درصد هم هپاتیت آ گرفته اند. بنابراین نوشتن این آزمایش ها لزومی ندارد. طبق قوانین پزشکی با دانستن تاریخچه بیمار و معاینات بالینی 95 درصد بیماری ها قابل تشخیص است اما اغلب پزشکان این موضوع را نادیده می گیرند.» به عقیده او یکی دیگر از دلایل این مشکل هم آن است که دانشجویان پزشکی فقط مریض بستری را می بینند و بیماران سرپایی را ویزیت نمی کنند و گاه در تشخیص سردرگم می شوند؛ بنابراین آزمایش می نویسند. به گفته او ارتباط کلامی بین پزشک عمومی و بیمار، دست کم باید 15 دقیقه باشد. اما طبق آمارهای رسمی این ارتباط در ایران معمولاً فقط یک و نیم دقیقه است. گاهی با توضیح پزشک و تغییر سبک زندگی بیمار بسیاری از مشکلات حل می شود و نیازی به ام.آر.ای و آزمایش نیست، شرکت های بیمه ای موظفند بر این روند نظارت دقیق داشته باشند و تعداد ویزیت بیماران را کنترل کنند. گاه پزشکان در یک روز بدون حساب وکتاب تعداد زیادی بیمار را ویزیت می کنند. تجویز بی رویه دارو در ایران «چند سال قبل وقتی ایران از یک شرکت سوئیسی درخواست دو میلیون آمپول دیکلوفناک کرد، آن شرکت سوئیسی در جواب این درخواست پرسید، حتماً منظورتان 200 هزار است. چون این درخواست به نظر آن شرکت دارویی بسیار غیرمنطقی آمده بود، آنها در توضیح خود گفته بودند مصرف کل اتحادیه اروپا برای دیکلوفناک فقط 150 هزار واحد است. پاسخ ایرانی ها اما این بود که تعداد درخواستی درست است و مصرف شش ماه ما را پوشش می دهد.» این گفته پزشک دیگری است که در گفت وگو با «ایران» از استفاده و تجویز بیش از حد دارو در ایران ابراز نگرانی می کند: «چاره ای هم نداریم؛ بیماران ایرانی اصلاً نمی پذیرند که دارو نگیرند. من برای بیمارانم داروی بیهوده تجویز نمی کنم اما نارضایتی شان را حس می کنم؛ این روند واقعاً سیر صعودی وحشتناکی دارد. 15 درصد نسخه های ما تجویز آمپول دگزا دارد درحالی که در همه کتاب های درسی تأکید شده که در موارد بسیار محدودی مثل خروسک اطفال این آمپول باید تجویز شود. تجویز بیش از حد سرم هم در ایران غیرعادی است چون مریض اورژانسی است که نیاز به سرم دارد و مریض سرپایی اساساً نیازی به سرم و آمپول داخلش ندارد. بخشی از این مسأله، اقتصادی است، چون هر سرم و آمپول های داخل آن هزینه جداگانه دارد.» او که از ما می خواهد نامش در این گزارش محفوظ بماند تأکید می کند باید ریشه این مشکلات را در سیستم سیاست گذاری پزشکی جست و جو کرد: «وقتی فقط به کمیت توجه کنیم، کیفیت قطعاً پایین می آید. برخی فقط برای آنکه خانم دکتر و آقای دکتر صدایشان کنند وارد این حرفه می شوند. می دانید برخی از دانشجویان پزشکی شیفت شان را می فروشند؟ یعنی شبی 250 هزار تومان به دیگری می دهند تا جایشان را پر کنند. برخی از همین دانشجویان که شاید بیش از 20 شب هم شیفت نگذرانده اند، بعداً پزشک می شوند. اگر به این مسائل توجه نشود در 10 تا 15 سال آینده، پزشکی وقایع تلخی به خود خواهد دید.» او همچنین درباره تجویز بیش از حد آنتی بیوتیک در ایران هم هشدار می دهد: «در اروپا تا کشت گلو انجام نشود و باکتری در گلوی بیمار کشف نشود آنتی بیوتیک تجویز نمی شود. در حالی که در ایران پنی سیلین بسیار راحت تجویز می شود. این روند درآینده به اپیدمی مقاومت های دارویی منجر می شود.» به گفته او رابطه پزشک و بیمار در ایران نیازمند بازنگری جدی است و پزشکان نباید رضایت بیمار را فدای سلامت جامعه کنند. در بسیاری موارد روابط پزشک و بیمار بر اساس رضایت بیمار و البته منافع پزشک شکل گرفته که درنهایت نه به نفع پزشک است و نه بیمار. منبع: ایسنا
یکشنبه ، ۴بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تحلیل ایران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]