واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: تاريخچه يك «بازانديشي»
نویسنده : علي احمدي فراهاني
جزوه «در چگونه انديشيدن تجديدنظر كنيم»، شامل يك مقاله پژوهشي از استاد حيدر رحيمپور ازغدي است كه پيشتر در نشريه معارفي«سمات» درج شده و به دنبال درخواست علاقهمندان، به شكل مجزا در اين دفتر روانه بازار نشر گشته است. در بخش پاياني اين مقال كه از آن نتيجهگيري شده، فرازهايي آمده است كه بازخواني آن در اين مقام، بهنگام و مفيد تواند بود: «اگر ميخواهيد بر فهم كتاب و سنتهاي آئينتان بيفزاييد، با كاوشهاي جديدي در فهم بيشتر آئين بپردازيد. به گوش باش برادر! به خدا اين نقص است كه هنوز در فهم قرآنمان از بيگانه و در درك نهجالبلاغه از غيرشيعه مدد بجوييم. آيا رواست با اين همه ادعا معاني واژههاي دين و مذهبمان را از لغتنامههايي بياموزيم كه بسيارشان اگر غرضي نداشته باشند، دانش و قدرت استنباط معاني لغات را نداشتهاند؟ برويد «المنجد» را بخوانيد و ببينيد پيرامون واژه حياتي «ولي» چه اراجيفي را به ثبت رسانده است. او حتي نميداند «وِلي»، «وَلي» و «ولي» سه لغت و به سه معنا هستند. آري! چه زشت است براي تعليم طلاب پيرامون كتاب و سنتهاي ما يهودي لغتنامه بنويسد و حوزه ما تنها مصرفكننده باشد! و نيز المعجم المفهرس و شرح نهجالبلاغه حضرت علي(ع) را برادران سني مذهب همچون ابن ابيالحديد، شيخمحمد عبده و... بنويسند و مشغول ريزهخواري ته سفره پيشينيان باشيم. آيا اين نقص نيست كه هنوز بهشدت نيازمند فقه اللغه راغب باشيم؟!اگر ميخواهيد به فقه اكبر بپردازيد، تفلسف و تدبرتان بر پايههاي محكمات كتاب و سنت باشد. به خدا قسم پيشوايانتان از ديگران به فقه اكبر و اصغر واقفترند و درايت بيشتري داشته و بدون تحريف آيات و سنتهاي الهي به حل مشكلات بسياري پرداختهاند. به شذوذات نپردازيد و نه هم به تفلسف اين و آن، بلكه مقلدانه استدلال كنيد. چه پيامبرتان در غدير خم سوگند ياد كرد جبرئيل آنچه را كه ديگران نميدانند به من آموخت و من آنها را به علي(ع) آموختم.(1) نميگويم در همه جا متكلمانه بحث كنيد. تفلسف ورزيد و اهل تفكر باشيد، ليكن اگر مسلمانيد بايد بر پايه بنيادهاي آسماني بينديشيد و پندارهاي خود را به كتاب و سنت ارائه كنيد و احكام را به خاطر اينكه با تصورات شما بسازند چاق و لاغر نكنيد. پندارهايتان را با محك الهي بسنجيد و تبديل به محكمات سازيد و آگاه باشيد مشكلات فلسفي ديروز، مشكلات امروز نيستند. به مشكلات روزتان بپردازيد، چه سخنان گذشتگان وحي نيستند. سروران! روي سخنم تنها با متفلسفان نيست. 30 سال پيش نوشتم، حوزههاي علميه امروز بر پايه تقليد اجتهاد ميكنند و بيشتر بهجاي تفقه، استنباط و حل مسائل روز به تدريس و تحصيل دو باره موضوعاتي ميپردازند كه پيشينيان بهخوبي حل و فصل كردهاند و نارواتر بهجاي اينكه پاسخگوي مسائل روزشان باشند و به مسائلي كه جهانيان را حيران ساخته است بپردازند، مسائل پيشينيان و دوراني را كه انسانها بهسادگي ميزيستند، نقل ميكنند. اينجا ميخواهم در شرمي كه دخترم برايم آفريد، شما را شريك سازم. او كارشناس زيستشناسي و آشنا به مسائل روز است. وقتي ازدواج كرد از اينكه خانهداري و ادامه تحصيل را ناسازگار ميديد افسرده بود و برادرش كه شناخته شده است، گفت در خانه با ثبتنام در دورههاي غيرحضوري دانشكدهاي ديني به تحصيل ادامه بدهد و او نيز چنين كرد. ضمن مطالعه كتب درسياش ملزم به مطالعه توضيحالمسائل شده بود و به دقت يك دانشجوي هوشيار به مطالعه توضيحالمسائل پرداخت و نتيجه گرفت، همه مسائل اسلام بر پايه آنچه توضيحالمسائل ادعا ميكند دو سه هزار مسئله بيشتر نيست! كه چند تايي پيرامون زكات و ماليات اسلامي و بيشترش راجع به زكات ديمهكاران، چوپانان و فقيرترين قشر جامعه و از اين قبيل است.» پينوشت:(1) پيامبر اكرم(ص) در خطبه غدير فرمود: «مَعاشِرَ النَّاسِ، فَضِّلُوهُ. مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا وَ قَدْ أَحْصَاهُ اللهُ فِي، وَ كلُّ عِلْمٍ عُلِّمْتُ فَقَدْ أَحْصَيتُهُ فِي إِمَامِ الْمُتَّقِينَ، وَ مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا وَ قَدْ عَلَّمْتُهُ عَلِياً، وَ هُوَ الْإِمَامُ الْمُبِينُ الَّذِي ذَكرَهُ اللهُ فِي سُورَه يس: «وَ كلَّ شَيءٍ أَحْصَينَاهُ فِي إِمَامٍٍ مُبِينٍٍ»؛ هان مردمان! او را برتر بدانيد، زيرا هيچ دانشي نيست مگر اينكه خداوند آن را در جان من نوشته و من نيز آن را در جان پيشواي پرهيزگاران، علي ضبط كردهام. او پيشواي روشنگر است كه خداوند وي را در سوره يس ياد كرده است: «و دانش هر چيز را در امام روشنگر برشمردهايم...»
تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۳۹۴ - ۲۱:۵۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]