محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830213217
گریز از ایمان، گریز از عمل
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: نظریه «مسئولیت» سارتر و نقد آن این است که «روشنفکرى» که امروز اینقدر بر آن تکیه مى شود نوع دیگرى گریز از ایمان و مذهب است که در جهان اروپا پیدا شده، ولى در عین اینکه گریزى از ایمان و مذهب است، همان منکرین خدا و ایمان ومذهب، درباره روشنفکرى آنچنان سخن گفته اند که سخنشان جز بامنطق مذهب به هیچ شکل قابل توجیه نیست. «مسئولیت» آقاى سارتر اصلاً قابل تفسیر و توجیه نیست. تمام کوششى که او کرده است، این است که مى خواهد بر اساس آزادى بشر مسئولیت را بسازد. مى گوید من وقتى که یک کار را انتخاب مى کنم، این کار جبرا ...نظریه «مسئولیت» سارتر و نقد آن این است که «روشنفکرى» که امروز اینقدر بر آن تکیه مى شود نوع دیگرى گریز از ایمان و مذهب است که در جهان اروپا پیدا شده، ولى در عین اینکه گریزى از ایمان و مذهب است، همان منکرین خدا و ایمان ومذهب، درباره روشنفکرى آنچنان سخن گفته اند که سخنشان جز بامنطق مذهب به هیچ شکل قابل توجیه نیست. «مسئولیت» آقاى سارتر اصلاً قابل تفسیر و توجیه نیست. تمام کوششى که او کرده است، این است که مى خواهد بر اساس آزادى بشر مسئولیت را بسازد. مى گوید من وقتى که یک کار را انتخاب مى کنم، این کار جبراً به من تحمیل نشده است. اگرجبراً به من تحمیل شده بود، من مسئولیتى نداشتم. (این حرفش درست است) انسان هرکارى را که انتخاب مى کند، معنایش این است که این کار را براى خودش مى پسندد. پس معنایش این است که به این کار ارزش مى دهد؛ ولى وقتى که به این کار ارزش مى دهد، در واقع براى عموم ارزش مى دهد. وقتى که من یک کار را مى کنم، گویى به زبان بى زبانى مى گویم این چنین باید کرد؛ و این حرف درستى است. قدماى ما این حرف را زیاد گفته اند؛ چرا اگر انسان یک راه درست برود و دیگران پشت سرش بروند، او در اجر آنها شریک است و چرا اگر انسان یک قدم کجى بردارد و دیگران دنبالش بروند، او مسئول دیگران است؟ براى اینکه انسان هرکارى را که انتخاب مى کند، به آن کار عمومیت و ارزش کلى مى دهد. تا اینجا درست؛ بعد مى گوید بنابراین وقتى که من یک کارى را براى خود انتخاب مى کنم، در واقع خودم را با کار خودم انتخاب مى کنم و این کار خودم را تعمیم و کلیت مى دهم، پس این کار را نه فقط براى خود انتخاب کرده ام، بلکه براى همه مردم انتخاب کرده ام و در واقع من با این کار خودم دیگران را انتخاب کرده ام؛ پس من مسئول دیگران هستم. جواب این است: تا آنجا خیلى درست گفتى؛ ولى نتیجه اش این است که: من سبب ساخته شدن دیگران هستم؛ یعنى اگر من کار بدى بکنم که سبب شود دیگران هم به دنبال من آن کار را بکنند، من هستم که سبب شده ام. مگر سببیّت مساوى با مسئولیت است؟ مسئولیت، چیزى بیشتر از سببیّت مى خواهد؛ مثلاً وقتى که انسان آدمى را مى کُشد، احتیاج به این حرفها ندارد. مگر حالا که من سبب کشتن این آدم هستم، کافى است که من در درون خودم احساس مسئولیتى بکنم؟ مسئول هستم یعنى چه؟ آیا یعنى من سبب شدم؟ یا مسئول شدن یعنى من یک قدرتى را قائل هستم؛ یا قدرتى که در خارج من وجود دارد، مثل دستگاه قضایى مملکت، مى گوییم قانونى و دستگاه قضایى در خارج وجود دارد، بنابراین من در مقابل آن دستگاه قضایى مسئولم، او حق دارد من را مورد پرسش قرار بدهد؛ یا قائل به وجدان هستم آنچنان که الهیون قائل هستند: من درون خودم یک وجدانى دارم، که خود وجدان یک مسئله اى است که با وجود مادى قابل توجیه و تشریح نیست و یک حقیقتى است معنوى در من؛ وقتى که من خطا مرتکب مى شوم، او مثل یک شخص دوم مى آید در مقابل من مى ایستد، به من مى گوید چرا چنین کارى کردى؟ او از خودش در فطرت و سرشت من قانون دارد. فطرت و سرشت من قانونى دارد مثل قانون موضوعه مملکتى ـ که کانت همین حرف را مى زند ـ و آن قانون در درون من به من فرمان مى دهد که این کار را نکن و من على رغم قانونى که در فطرتم وجود دارد، این کار را مى کنم، یعنى عصیان مى کنم. قانونى در فطرت خودم وجود دارد، بعد وجدان من مى آید به من مى گوید تو چرا این قانون را شکستى؟ اینجا هم باز مسئولیت معنى دارد. [بالاتر اینکه] به خدا معتقد هستم؛ یعنى علاوه بر وجدان فطرى، به وجود خدا و به قانون الهى معتقد هستم؛ معتقدم که خدا قانون وضع کرده است، من قانون خدا را شکسته ام و در مقابل خدا مسئولم. پس من اگر قانون جامعه را بشکنم، در مقابل جامعه مسئولم، قانون وجدان خودم را بشکنم در مقابل وجدان خودم مسئولم، قانون خدا را بشکنم در مقابل خدا مسئولم. اما اگر هیچ قانونى وجود ندارد (قانون اجتماعى که محل بحث سارتر نیست) و من نه به قانونى در وجدان خودم قائل هستم (چون اینها به وجدان قائل نیستند) و نه به خدا و قانون او قائل هستم، آنگاه نام «سببیت» خودم را مى گذارم «مسئولیت و تعهد»، مى پرسیم کدام تعهد؟ کدام مسئولیت؟ ریشه تعهد و مسئولیت را مى زنى، بعد مى آیى با سببیتى که درست مى کنى، اسم سببیت را مى گذارى مسئولیت؟ آن کسى از مسئولیت و تعهد نام ببرد که خطاب مى کند به انسانها و مى گوید: «الم اعهد الیکُم یا بنى آدم أن لاتعبُدُوا الشّیطان»:1 اى فرزندان آدم! آیا من که خداى شما هستم، در سرشت و عمق ضمیر شما با شما پیمانى نبسته ام که کارهاى زشت نکنید و کارهاى خوب انجام بدهید؟ یعنى من تعهد و مسئولیت را در عمق ضمیر شما به وجود آورده ام. این مکتب مى تواند این حرف را بزند و الا آن مکتب ها حرفهایى مى زنند بى اساس، و لهذا هیچ وقت هم از این حرفها یک نتیجه مستمر و دائم پیدا نمى شود؛ یعنى مثل خیلى حرفهاى تلقینى دیگر به طور موقت مى شود عده اى را دنبال این حرفها انداخت؛ ولى وقتى که بشر خوب فکرکند، مى بیند حرف، اساس و مبنا ندارد. تفسیر مختصر سوره عصر قرآن به دو اصل تکیه کرده است: «ایمان» و «عمل صالح». اگرچه همه بحث ما در اطراف ایمان بود، ولى لااقل ترجمه اى و تفسیر مختصرى از این سوره نکردم، به طور اجمال و مختصر عرض مى کنم. «والعصر: سوگند به عصر». عصر در آن واحد مى تواند چند معنى داشته باشد: ممکن است مقصود همین وقت عصر باشد، پاره اى از روز. قرآن دأبش این است که [به اشیای مختلف قسم مى خورد:] به ظهر قسم مى خورد، به عصر، به روز، به شب، به خورشید، به ماه، به ستاره، به انسان، به هر چیزى قسم مى خورد براى اینکه همه چیز را قداست ببخشد. یا شاید قسم به عصر نبوت، و معانى دیگرى که گفته اند، که حالا محل بحث نیست. سوگند به عصر که انسان در زیان و ضرر و تباهى و اشتباه است، انسان بر خطاست، اشتباه مى کند، گمراه مى شود، زیان مى برد مگر2 مردمى که این چهار اصل در وجودشان و در جامعه شان عمل و اجرا بشود: «الا الذین آمنوا»؛ اوّلى ایمان است، آن زیربناى فطرى الهى. آیا ایمان کافى است؟ ایمان داریم، دیگر بعد مى رویم در خانه مان راحت مى نشینیم و استراحت مى کنیم! نه، ایمان به انسان جهت مى دهد. ایمان مانند یک قطب نماست براى یک کشتى، مانند یک نقشه راهنماست براى قافله اى که مى خواهد مسافرت کند. ایمان جهت است، راهنمایى است، مبناست، نیروست، براى چه؟ براى حرکت، عمل، راه افتادن. «الا الذین آمنوا و عملوا الصّالحات» عمل کنند، عمل صالح یعنى عمل شایسته و متناسب با ایمان. هر ایمانى، هر فکرى عملى متناسب باخودش اقتضا مى کند. قرآن کلمه «صالح» به کار برده، عمل شایسته، شایسته چه، متناسب با چه؟ متناسب با همان ایمان. هر ایمانى که هدفى و راهى به انسان معرفى مى کند، واضح است که عمل و حرکتى متناسب با خودش را مى طلبد، و الا مثل این است که قطب نما جهتى را نشان بدهد، کشتى به جهت دیگر حرکت کند. این عمل، صالح این قطب نما و شایسته این راهنمایى نیست. حال آیا ایمان و عمل کافى است؟ یک فرد بنا را بر عمل کردن مى گذارد؛ ولى به جامعه خودش کارى ندارد، تنها مى خواهد ایمان داشته باشد و عمل و حرکت کند، نمى خواهد همراه قافله حرکت کند، قطب نما را به دست گرفته و مى خواهد خودش برود، تنها مى خواهد راه بیفتد. نه، بشر در جامعه زندگى مى کند، تک نمى تواند حرکت کند، با جامعه اش باید حرکت کند. حرکت با جامعه سختی ها و دشواری ها دارد. «الا الذین آمنوا و عملُوا الصّالحات و تواصوا بالحق» افراد همه یکدیگر را سفارش و توصیه کنند، به یکدیگر تلقین کنند که حق را از دست ندهیم، از حق جدا و دور نشویم. «و تواصوا بالصّبر» و دائم یکدیگر را به مقاومت و خویشتن دارى و نهراسیدن از موانع و مشکلات سفارش کنند. این به آن بگوید از مشکلات نهراس، آن به این بگوید از مشکلات نهراس. این به آن بگوید حق را فراموش نکن، آن به این بگوید حق را فراموش نکن، و مجموعاً قافله ها در این راه حرکت و سیر کنند تا به ساحل نجات و سعادت برسند. والعصر. انّ الانسان لفى خُسرٍ. الا الذین آمنوا و عملُوا الصّالحات و تواصوا بالحقّ و تواصوا بالصّبر.3 نگاهى به بحرانهاى جامعه بشرى در عصر حاضر . . . 4 ایمان مذهبى در طول تاریخ نقش مفید و مؤثرى داشته است. حتى کسانى که به نقشهاى مضر براى دین و ایمان قائل هستند، منکر اینکه نقشهاى مفید و سودمندى هم داشته است، نیستند. [برخى از این افراد] با توجه به اینکه دین در گذشته تاریخ بشریت نقشهاى مفید و سودمندى داشته است، به خیال اینکه در دوره هاى بعد، دیگر آن نقش را نمى تواند داشته باشد و دوره اى است که چیزهاى دیگر باید جانشین ایمان شود تا آن نقش مفید ایمان را ـ بدون آنکه به عقیده آنها آن زیانها را داشته باشدـ ایفا کند، براى دین و ایمان جانشین سازى کردند. درباره چندگریز و جانشین سازى بحث کردیم: گریز از ایمان به سوى علم، گریز از ایمان به سوى فلسفه، گریز از ایمان به سوى مکتب هاى اجتماعى و گریز از ایمان به سوى مفهومى به نام روشنفکرى. درباره همه اینها به تفصیل بحث شد. پی نوشتها: 1. یس / 60. 2. در جلسات اول روى ضرورت [ایمان] بحث مى کردیم [که نشان مى داد] راه منحصر است. 3. سوره عصر. 4. [چند جمله از ابتداى این جلسه موجود نیست.]
دوشنبه ، ۲۸دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 7]
-
گوناگون
پربازدیدترینها