واضح آرشیو وب فارسی:فرهیختگان آنلاین: بازگشت ایران به صحنه اقتصاد جهان، بازارهای سهام عربی را نگران کرده است. تنها چند ساعت پس از اعلام رسمی اجرای «برنامه جامع اقدام مشترک» معامله گران سهام خاورمیانه عمدتا با هراس ناشی از اثرگذاری ورود نفت ایران به بازاری اشباع شده، شکل دهنده فشار فروش شدند تا بورس های منطقه با سقوط روبه رو شوند. رأس این سقوط، بورس های عربستان بودند. عربستان که مدتی است درگیر تنش های شدیدی با ایران شده، همزمان با نگرانی از کسری بودجه و ذخایر ارزی، دلواپس به هم خوردن توازن قدرت در منطقه به نفع تهران و افزایش نفوذ ایران در خاورمیانه است. در واقع روز یکشنبه، تمام بازارهای سهام کشورهای عربی خلیج فارس سقوط کردند؛ روندی که با توجه به تحولات سال های اخیر باعث شگفتی نیست. کشورهای منطقه خلیج فارس در سال های کمرنگ شدن حضور ایران در اقتصاد جهان، بازارهای صادراتی را تصرف کرده بودند و حالا که ناچارند بخشی از بازار را به ایران پس بدهند، شاهد تشدید فشار مالی روی خود هستند؛ به ویژه در شرایطی که بهای سبد نفتی اوپک به حدود 25 دلار رسیده است. بخش واقعی اقتصاد کشورهای عربی وابستگی زیادی به درآمدهای نفتی دارد و از این رو در روزهای افزایش کسری بودجه و کاهش ذخایر ارزی، تجربه گر تکانه های شدیدتری هستند. زلزله یکشنبه یکشنبه، در روزی که بازار سهام تهران برای دومین روز متوالی شاهد جهش بود، شاخص تداول عربستان سعودی بیش از 7 درصد سقوط کرد و به پایین ترین سطح از مارس 2011 رسید. شاخص دی اف ام جنرال دبی هم حدود 3 درصد افت کرد که بیشترین میزان افت آن در 5 ماه گذشته بود. شاخص ای دی اکس جنرال ابوظبی هم 5/ 4 درصد سقوط را تجربه کرد و به کف نوامبر 2013 رسید. شاخص ام اس ام عمان نیز 2/ 3 درصد افت کرد که بیشترین افت این شاخص از دسامبر 2014 بود. بورس های کویت هم با 2/ 3 درصد افت به کف ماه می 2004 رسیدند. همچنین بازار دارایی بحرین نیم درصد افت کرد. به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از بلومبرگ، ایران که میزبان 10 درصد از ذخایر اثبات شده نفت جهان است آماده افزایش صادرات نفتی خود است. روز شنبه، آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرد که ایران به توافق خود با گروه 1+5 پایبند بوده است. اکنون افزایش صادرات نفت ایران، فشار روی قیمت های نفت خام را تشدید می کند و به اقتصاد وابسته به نفت کشورهای «شورای همکاری خلیج فارس» آسیب می رساند. نیال خان، رئیس بخش فروش موسسه «سعودی فرانسی کپیتال» می گوید: «عرضه نفت ایران امروز یا فردا آغاز خواهد شد و احیای بازارها به این بستگی دارد که نفت به بالای مرز 30 دلار بازمی گردد یا نه.» نفت خام برنت که معیار جهانی بهای نفت است، روز جمعه با 6درصد سقوط به کف 12 ساله جدیدی رسید. هراس از قدرت ایران با ذکاوت گروه مذاکره کننده ایران، لغو تحریم های ایران به گونه ای اجرا خواهد شد که ورای تحریم های هسته ای اثر خواهد کرد تا تهران نه به دنبال بازگشت به سال های قبل، بلکه پیگیر چند سال رشد بالای 5 درصد باشد. اکنون در حالی که ایران شاهد رفع تحریم هایی حدودا 40 ساله است، کشورهای عربی نگران پیامدهای سقوط بهای نفت خام هستند. درست است که ایران نیز به شدت متکی به نفت است؛ اما این وابستگی به لطف تحریم ها سال به سال کمتر و کمتر شده و حالا هم گشایش پنجره های جدید می تواند ایران را به یکی از قطب های سرمایه پذیر جهان تبدیل کند. این افزایش بالقوه قدرت اقتصادی در کنار افزایش بالفعل قدرت سیاسی، همان چیزی است که اثر نگرانی های نفتی را دوچندان کرده است. معامله گران بازارهای سهام کشورهای خلیج فارس که بیشتر آنها هویت خود را بر مبنای دشمنی با ایران تعریف کرده اند، روز یکشنبه هم به نگرانی از ادامه سقوط قیمت نفت با افزایش 500 هزار بشکه نفت ایران هم به بازار و هم به افزایش قدرت ایران واکنش نشان دادند. اینکه روز یکشنبه تنها سهام شرکت های نفتی اعراب نبودند که با افت مواجه شدند، روز گذشته شرکت های بیشتر حوزه ها شاهد افت بهای سهام خود بودند. بی بی سی در گزارشی با اشاره به این موضوع می نویسد: «دلیل افت شرکت ها در تمام بخش های اقتصاد این است که اکنون انتظار این است که ایران، پذیرای میلیون ها دلار سرمایه گذاری جدید غرب باشد؛ پولی که پیشتر در کشورهای خلیج فارس خرج می شد.» نگرانی تمام عیار کشورهای شورای همکاری خلیج فارس 30 درصد ذخایر اثبات شده نفت جهان را در اختیار دارند. روز گذشته بلومبرگ گزارش کرد که شاخص جی سی سی 200 بلومبرگ که 200 شرکت بزرگ منطقه خلیج فارس را دنبال می کند، 6/ 5 درصد سقوط کرده و به کمترین سطح در حدود 5 سال گذشته رسیده است. بانک الرجحی عربستان سعودی و شرکت صنایع پایه این کشور از بزرگ ترین بازندگان روز بودند. سهام این دو، به ترتیب 9/ 5 و 6/ 5 درصد سقوط کردند. سقوط بورس های عربی در حالی اتفاق افتاد که بورس ایران به بالاترین سطح خود از آگوست 2014 رسید. ایران به دنبال جذب دست کم 30 میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی در 5 سال آینده است. رامین ربیعی، مدیر ارشد اجرایی موسسه «فیروزه» در تهران شنبه به بلومبرگ گفت: «سرمایه گذاران نباید به دنبال خیز سریع ایران باشند، بلکه باید دیدی درازمدت داشته باشند تا از بازاری که در 5 سال آینده عملکرد خوبی خواهد داشت، نفع ببرند. ما انتظار داریم که اقتصاد ایران در سال های پیش رو 6 تا 8 درصد رشد کند.» حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران گفته که درآمد نفتی در سال های آینده به عنوان «درآمد مکمل» عمل خواهد کرد. بامداد یکشنبه، اتحادیه اروپا با اجرای توافق هسته ای تاریخی میان تهران و قدرت های جهانی، فرآیند لغو تحریم های اقتصادی و مالی علیه ایران را آغاز و زمینه را برای بازگشت شرکت های اروپایی به بازار ایران فراهم کرد. روز گذشته خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات های اروپایی گزارش داد برداشته شدن رسمی تحریم های ایران پس از انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی که پایبندی تهران به تعهدات هسته ای را تایید کرد، باید به سرعت انجام بگیرد. دردسرهای عربی عجیب نیست که روند سقوط روز یکشنبه حتی به مصر نیز کشیده شد تا بورس قاهره هم 2/ 5 درصد سقوط کند. وقتی مصری ها نگران باشند، دلواپسی اعراب آشکارتر است. عربستان سعودی که در حال اجرای اقدامات ریاضتی است، حتی بودجه جدیدش را روی نفت 40 دلار بسته است. تحلیلگران بر این باورند که اگر قیمت های نفت در سطوح فعلی بماند، حکام این کشور چاره ای جز تشدید ریاضت در این کشور بیابانی غنی از نفت ندارند. جالب اینجا است که بلای نفتی را خود ریاض گسترش داده است. ریاض از ابتدای سال 2014 اولا برای تحت فشار گذاشتن ایران و روسیه و ثانیا برای کنار زدن تولیدکنندگان نفت شیل در آمریکا، دست به افزایش تولید زد تا مازاد عرضه در بازار به سقوط بهای نفت خام بینجامد. عربستان نشست های اوپک در بحبوحه سقوط نفت را نیز بی نتیجه گذاشت تا اکنون خود گرفتار بلای سقوط نفت شود. منبع: دنیای اقتصاد
دوشنبه ، ۲۸دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرهیختگان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 8]