واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین:
پیروزی دیپلماسی بر منطق زور وبلاگ > احمدزاده، داود - بالاخره انتظارات به سر رسید و زمان اجرایی شدن برجام با رایزنی های فشرده دیپلماتیک میان نمایندگان ایران و گروه 1+5 در وین اعلام شد.
به نظر می رسد که اجرایی شدن برجام افق ها و فرصت های جدیدی پیش روی ایران و منطقه گشوده و انتظار می رود سیاست منطقی ایران در کنترل و مدیریت بحران های حاد منطقه ای به ویژه سوریه و عراق و یمن ادامه داشته باشد و قدرت منطقه ای به ویژه همسایگان حوزه خلیج فارس با دوری از سیاست های ریاکارانه و بازگشت به منطق گفتگو از این فرصت تاریخی برای بهبود امنیت و حل و فصل مسایل انسانی استفاده کنند. اگر نگاهی به بحران دو دهه اخیر ایران و کشورهای غربی بر سر مسایل صلح آمیز هسته ای داشته باشیم . بی تردید از زمان مطرح شدن این پرونده نزد مجامع بین المللی یکی از پیچیده ترین پرونده های موجود در روابط بین الملل و بحران آفرین در عرصه دیپلماتیک به حساب می آمد . گرچه در دوره دولت اصلاحات با مدیریت دکتر حسن روحانی، رئیس جمهور فعلی کشورمان و تیم مذاکره کننده آن زمان با نشست پاریس روند حل و فصل صلح آمیز هسته ای فراهم گشته بود ولی عدم اراده قوی غرب برای پایان بحران و دخالت رژیم صهیونیستی در فرایند مذاکرات شرایط را برای ستیز دیپلماتیک مهیا و باعث تطویل بحران گردید.
با بقدرت رسیدن دولت احمدی نژاد و رادیکالیزه شدن سیاست خارجی ایران، تحریم های متعددی بر سر ادامه فعالیت های هسته ای ایران از سوی شورای امنیت و نیز کنگره آمریکا اعمال شد. در آن زمان برخی از قدرت های منطقه ای نظیر عربستان در کنار اسراییل با تشدید ایران هراسی ادامه این فعالیت های هسته ای ایران را انگیزه اصلی خویش در تولید و انباشت سلاح های کشتار جمعی می دانستند. بنابراین منطقه خاورمیانه بدلیل تضاد مناقع در یک شرایط نا امن و تنش زا قرار گرفت. این در حالی بود که اسراییل با پندار این که هرگونه دستیابی ایران به سلاح هسته ای به منزله به خطر افتادن موجودیت این رژیم به حساب میاید از تمام نفوذ خویش برای به بن بست کشاندن آغاز هرگونه مصالحه و گفتگو استفاده کرد. هرج و مرج فزاینده و ناامنی گسترده در خاورمیانه، نتیجه تلاش های همزمان اسراییل و عربستان بود. بنابراین طبیعی است پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و اتخاذ سیاست تنش زدایی در منطقه و تاکید بر حل و فصل منازعه هسته ای از طریق مذاکره با قدرت های غربی این دو قدرت با احساس خطر تلاش کردند در طول دو سال اخیر از هرگونه گشایش در روابط ایران و غرب و بازگشت امنیت به منطقه جلوگیری کنند. با این وجود، تمرکز ایران در سیاست خارجی بر رفع تحریم ها و تهدیدهای امنیتی استوار گشته بود. بنابراین عقلانیت منطقی ودوری از آرمانگرایی محض با حفظ اصول وارزشهای با عث شد فضا برای انجام گفتگوهای سخت و فشرده میان تیم هسته ای ایران و گروه 1+5 فراهم گردد در این چهارچوب اهداف سیاست خارجی هم عملگرایانه تعریف و تبیین شده بود و ایران حاضر شد در یک شرایط مساوی و با تکیه بر بازی برد -برد به رغم ادامه کارشکنی های عربستان و اسراییل در منطقه به یک توافق تاریخی در وین با گروه 1+5 دست یابد . از این رو روز اعلام اجرای برجام می تواند خبر مایوس کننده برای عربستان و اسراییل در منطقه قلمداد گردد . چرا که عربستان با احساس ترس از گسترش نفوذ طبیعی ایران در منطقه خاورمیانه و عدم کارآمدی سیاست های جنگ طلبانه در سوریه و عراق و یمن روبرو ست . همچنین قبل از نهایی شدن اجرای توافق هسته ای میان ایران و گروه 1+5 تمام توان خویش را برای به چالش کشاندن نفوذ ایران و بحران آفرینی جدید در منطقه بکار بست. تاکید بر ادامه جنگ ظالمانه علیه مردم یمن و حمایت از گروههای تکفیری از یک سو و نیز قطع روابط دیپلماتیک با تهران بر سر حمله به سفارت این کشور و تحریک کشورهای همسو برای همراهی با سیاست های ضد ایرانی نمونه آشکاری از ادامه این دشمنی هاست. بنابراین طبیعی است که عربستان به دلیل افول جایگاه منطقه ای خویش و افشاگری نهادهای امنیتی غربی مبنی بر حمایت مالی و نظامی ریاض از گروههای تندرو سنی در منطقه از تثبیت قدرت منطقه ای ایران و نزدیکی با کشورهای بزرگ غربی در هراس هست و همچنان به دنبال تنش و افشاندن بذر دشمنی میان ملت های منطقه تحت عنوان جنگ مذهبی شیعی- سنی است . جالب این است که اجرای برجام و درایت ایران در مدیریت بحران هسته ای باعث نزدیکی هر چه بیشتر این کشور با اسراییل شده است رژیمی با دهن کجی آشکار به قوانین بین المللی با ساخت سلاح هسته ای امنیت خاورمیانه در معرض تهدید جدی قرار داده است .
ماهیت رقابتی و پرتحول مسایل خاورمیانه و شکل گیری ترتیبات جدید امنیتی باعث شده که هم عربستان و هم اسراییل با ترس از تقویت مواضع ایران در گستره جعرافیایی بزرگ منطقه همچنان بدنبال آتش افروزی و ایجاد ائتلاف های ضد ایرانی باشند . جنگ سفارتخانه از سوی پادشاه عربستان و تهدیدات رسانه ای علیه ملت بزرگ ایران از یک سو و تلاش پنهان اسراییل از طریق آیپک برای اعمال تحریم های جدید به دنبال موفقیت موشکی نشان می دهد که کشورمان همچنان با تهدیدات متعددی روبروست. لذا برای حفظ اقتدار و دفاع از منافع ملی خویش در منطقه نیازمند وحدت و همراهی بیشتر گروههای مختلف سیاسی است و اصل توافق وین در سایه وحدت رویه و نگاه مثبت مقامات عالیه نظام جمهوری اسلامی ایران بدست آمده است. از این رو برای حفظ این دستاورد بزرگ هسته ای بایستی از هرگونه انشقاق سیاسی و تزاید اختلاف بر مسایل حاد ملی جلوگیری نمود. ایران بدون واهمه از سیاست های هیجانی و بدون منطق عربستان در منطقه به نقش خویش در حل بحران منطقه ای به ویژه سوریه و عراق ادامه خواهد داد. گرچه در چهارچوب تنظیم سیاست خارجی و راهبرد دفاعی پسافرجام، عنصر ژئوپلتیک نقش مسلطی در جهت گیری سیاست خارجی و حلقه امنیتی بر عهده خواهد داشت و با کم رنگ شدن بیشتر عنصر ایدئولوژیک زمینه برای افزایش چانه زنی ها در رفع تهدید های امنیتی فوری فراهم خواهد شد. و نیز بازگشت رونق اقتصادی و آغاز همکاریهای مشترک در زمینه تجاری با قدرت های غربی و شرقی عنصر تحول آفرین در سیاست خارجی ایران محسوب می شود. بایستی عربستان و برخی کشورهای کوچک خلیج فارس به این باور برسند که زندگی در محیطی نا امن و بی ثبات به مفهوم تحمیل هزینه های امنیتی زیادی است، از این رو در صورت عزم جدی دولت های منطقه با همکاری مشترک می توانند بدون کاهش امنیت دیگران، امنیت خودر ا حفظ کنند، باید دید پس از فروکش نمودن بحران ساختگی جنگ دیپلماتیک از سوی برخی از کشورهای عربی بالاخره حاکمان آن به این عقلانیت و بلوغ لازم برای کاستن از هزینه ها و آغاز همکاری بر اساس سود مشترک خواهند رسید؟
دوشنبه 28 دی 1394 - 09:17:26
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 6]