واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه ستاره صبح: مدت هاست که وضعیت روابط کشورهای اسلامی در منطقه پرتنش خاورمیانه دچار افت و اخیز است. بروز بحران های داخلی در دو کشور سوریه و عراق و جهت گیری مختلف سایر کشورهای اسلامی و یارکشی های متضاد و پراکنده و همچنین حمله عربستان به کشور مسلمان یمن، کارشکنی های مختلف کشورهای اسلامی حوزه خلیج فارس به خصوص عربستان در حل بحران هسته ای جمهوری اسلامی ایران و در نهایت اعدام یک روحانی شیعه به دلیل حق طلبی و حمایت مسالمت آمیز از حقوق اقلیت شیعه در عربستان که به اعتراضات گسترده در جمهوری اسلامی ایران و متأسفانه تعرض به سفارت خانه عربستان انجامید و در پایان نیز به قطع روابط سیاسی عربستان و چند کشور دیگر با ایران منجر شد، بخشی از درگیری هایی است که روابط کشورهای اسلامی را دچار تنش کرده و تیره و تار ساخته است. سازمان کنفرانس اسلامی که بیش از چهل سال پیش با این ایده که کلید رشد و پیشرفت کشورهای اسلامی و ایستادگی آنها در مقابل دشمن مشترک یعنی اسرائیل، تنها و تنها وحدت و انسجام داخلی است، شکل گرفت، حال به سازمانی ناکارآمد تبدیل شده است که جز جلسات نمایشی و بی حاصل، کارکرد دیگری ندارد. کشورهای اسلامی نیز در شرایطی قرار گرفته اند که پراکندگی و اختلاف بین آنها به اوج خود رسیده و در عوض روابط برخی از آنها با اسرائیل روز به روز گرمتر و تنگ تر می شود. به نظر می رسد چنین آشفته بازاری نتیجه چند بحران و معضل در جهان اسلام است که اگر زودتر راه حلی برای آن اندیشیده نشود، آثار جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت. اولین بحران «فقدان رهبری قدرتمند و کاریزماتیک» مورد پذیرش همه کشورهای اسلامی است. عربستان در حالی ادعای رهبری جهان اسلام را دارد که در حد و اندازه های چنین جایگاهی نیست. در متون اسلامی، هوشمندی، سعه صدر، قدرت سازماندهی و ایجاد هماهنگی، ابتکار و نوآوری و پیشبرد کارها بر اساس مشورت و همراهی همه اعضا، از مهمترین ویژگی های یک رهبر اسلامی بیان شده است، با این حال عربستان با عملکرد و سیاست های خود نشان داده است که از هیچ یک از این ویژگی ها برای مدیریت معقول جهان اسلام برخوردار نیست. افزایش «قوم گرایی» بحران دیگری ست که اتحاد جهان اسلام را خدشه دار ساخته است. خلاف تلاش های جمهوری اسلامی ایران برای وحدت شیعه و سنی و پررنگ کردن نکات اشتراک دینی و نه قومی و فرقه ای، سایر کشورهای اسلامی همچون رسم عرب های جاهلیت، بر آتش اختلافات قومی دامن می زنند و با بزرگنمایی اختلافات شیعه و سنی و نفرت پراکنی در این حوزه، مانع اتحاد و همبستگی امت اسلامی می شوند. بی شک نقش عربستان با تقویت ایدئولوژی قوم گرایانه وهابیسم و سلفی گری، در این حوزه بسیار جدی و پررنگ است. «دولت های غیرمردمی و ضعیف» حاکم بر کشورهای اسلامی معضل دیگری است که وحدت اسلامی را دچار تزلزل ساخته است. متأسفانه رهبران اغلب کشورهای اسلامی ریشه ای در بین افکار عمومی جامعه خود نداشته و طبیعتاً التزامی نیز به عملی ساختن خواسته ها و منافع مردم خود ندارند. به نظر می رسد تا زمانی که جهان اسلام گرفتار چنین مشکلاتی است، به سختی می توان از سیاست های واحد و یکپارچه و انسجام اسلامی سخن گفت. راه حل واقع گرایانه شاید این باشد که مدل موفق توافق هسته ای ایران با کشورهای 1+5، در مورد کشورهای اسلامی نیز پیاده شود. بدین ترتیب که این کشورها ضمن پذیرش اختلاف نظرها و منافع متفاوت، برای رسیدن به اهداف والاتر که همانا توسعه و پیشرفت جهان اسلام و مقابله با دشمن مشترک است، دوباره گرد هم جمع شده و ضمن تعهد به عدم تهدید و مزاحمت برای یکدیگر، بر سر نکات مشترک با هم به توافق برسند. بی شک دستگاه دیپلماسی ایران با داشتن تجربه های موفق، می تواند در این عرصه نیز پیش قدم شده و ابتکار عمل را به دست بگیرد. با اندکی تلخیص / دیپلماسی ایرانی
دوشنبه ، ۲۱دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه ستاره صبح]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]