واضح آرشیو وب فارسی:موج رسا: سرانجام در روز 26 دی 1357 شاه فرار را بر قرار ترجیح داد و ایران را به سمت کشور مصر ترک کند، این در حالی بود که حتی نزدیک ترین حامیان و اربابانش هم از پذیرفتن او امتناع کردند.به گزارش موج رسا ، ساعت دو بعد از ظهر 26دی ماه بود که خبر فرار شاه از رادیو پخش شد، فریاد شادمانی مردم ایران به هوا رفت، چراغ اتومبیل ها روشن شد، برف پاکن ها به رقص درآمدند، بوق ها به راه افتاد و غلغله و هیاهوی مردم شهرهای ایران را برداشت. برخی مردم عکس شاه را در اسکناس درشت پانصد تومانی و هزار تومانی سوراخ کرده بودند و بر دست گرفته بودند و جمعی نیز عکس های حضرت امام خمینی (ره) را بین سرنشینان اتومبیل ها پخش می کردند. شاه در لحظه ی فراردر مصاحبه کوتاهی به خبرنگاران در فرودگاه مهرآباد گفت: "مدتی است احساس خستگی می کنم و احتیاج به استراحت دارم، ضمناً گفته بودم پس از این که خیالم راحت شود و دولت مستقر گردد، به مسافرت خواهم رفت و این سفر اکنون آغاز می شود و تهران را به سوی آسوان در مصر ترک می کنم". محمدرضا برخلاف پدر خود، رضا شاه که پس از 16سال حاکمیت مستبدانه تحت حمایت انگلیس از کشور خارج شد، بدون استعفا راهی سرزمین اربابان خود شد. از سوی دیگر شاه پس از فرار از کشور، یک سال و نیم در کشورهای مختلف جهان با خواری و ذلت آوارگی را تجربه کرد و در غربت مرد. فرح دیبا همسر شاه که در آخرین روزهای حضور شاه در ایران در کنار او و همسفر او در خروج از کشور بوده است، ماجرا را اینچنین نقل شده است: "عزیمت اشک آلوده محمدرضا و من در 26 دی ماه 1357 انجام شد، دخالت امریکا در امور داخلی ایران به اندازه ای رسیده بود که دیگر حتی ما را هم در جریان امور قرار نمی دادند، مثلا ژنرال رابرت هایزر مدتها بود به ایران آمده و فعالیت می کرد در حالی که ما اصلا اطلاع نداشتیم، وقتی محمدرضا فهمید ژنرال هایزر در تهران است بیشتر مشکوک شد و به من گفت: به محض اخذ رای اعتماد توسط بختیار کشور را ترک خواهیم کرد. ما در روزی که بختیار به مجلس رفته بود در فرودگاه بودیم و جریان مجلس را از طریق تلفن بی سیم گوش می کردیم." فرح در بخش دیگری از خاطراتش می گوید: "محمدرضا بیم آن را داشت که ما به سرنوشت ژنرال داوود خان رئیس دولت افغانستان ـ که به اتفاق تمام اعضای خانواده اش اعدام شد، دچار شویم. خوشبختانه محمدرضا با پیش بینی درست از ماه ها قبل همه اعضای خانواده دیبا و پهلوی را به خارج فرستاده بود فرزندانم در امریکا بودند بیشتر اعضای خانواده محمدرضا هم به جز والاحضرت شمس و شوهرش در امریکا بودند و جایشان امن بود. اما من و محمدرضا ماه ها بود از وحشت این که به دست انقلابیون بیفتیم خواب راحت نداشتیم". فرح دیبا درادامه خاطرات خود اینچنین آورده است: "محمدرضا از آن که مجبور به ترک وطن شده بود به شدت متاثر و ناراحت بود ساعت از یک بعد از ظهر گذشته بود که ما در میان بدرقه دکتر شاهپور بختیار (نخست وزیر) دکتر جواد سعید (رئیس مجلس شورای ملی) دکتر علی قلی اردلان (وزیر دربار) و فرماندهان عالی رتبه ارتش و گروهی از رجال و شخصیت های مملکتی فرودگاه مهر آباد تهران را ترک گفتیم. " و این چنین شد که ساعت حدود چهار بعد از ظهر روزنامه های اطلاعات و کیهان با تیتر "شاه رفت" منتشر شدند، تیتر روزنامه ها از همیشه درشت تر بود و مردم روزنامه ها را بر سر، دست گرفته بودند و به یکدیگر نشان می دادند. برخی بین کلمه "شاه" و "رفت" ابرو باز کرده، با دست کلمه "در" را اضافه کرده بودند. در نتیجه تیتر روزنامه ها به صورت " شاه در رفت" خوانده می شد. پس از فرار شاه، امام خمینی(ره) در پیامی به ملت ایران اعلام کرد: "فرار محمد رضا پهلوی را که طلیعه پیروزی ملت و سرلوحه سعادت و دست یافتن به آزادی و استقلال است به شما ملت فداکار تبریک عرض می کنم و اینجانب از همه طبقات، خصوصاً حضرات علمای اعلام، در این موقع حساس تشکر می کنم و سلامت و سعادت همگان را از خداوند متعال خواستارم و وحدت کلمه را همیشه خصوصا تا برانداختن رژیم شاهنشاهی و استقرار حکومت جمهوری اسلامی امیدوارم". پس از فرار شاه، روند تحولات منجر به سرنگونی رژیم پهلوی و پیروزی انقلاب سرعت بیشتری گرفت. امام خمینی(ره) پس از سالها دوری از وطن به کشور بازگشتند و مبارزات آزادیخواهانه ملت ایران را همچون گذشته رهبری کردند تا سرانجام انقلاب به پیروزی رسید. بدون تردید مردم ایران و رهبری انقلاب سراسر گسترش یابنده اسلامی، امام خمینی، نقش تعیین کننده و بی بدیلی هم در فرار شاه از ایران (در 26 دی 1357) و هم جلوگیری از بازگشت دوباره او به کشور ایفا کردند. هنگامی که شاه از ایران خارج شد، شواهد و دلایل فراوانی وجود داشت که نشان می داد، انقلاب اسلامی ایران در آینده ای نه چندان طولانی پیروز شده و حامیان داخلی و به ویژه خارجی شاه و مجموعه نظام شاهنشاهی پهلوی به رغم تمام تلاشهای پیشگیرانه پیدا و پنهانی که می کردند، قادر به نجات آن از سقوط نهایی نخواهند شد. در آن برهه حساس و سرنوشت ساز، علاوه بر ایستادگی و مقاومت فزاینده مردم کشور در برابر واپسین تلاشهای حکومت و حامیان خارجی آن، انقلاب ایران از رهبریهای هوشمندانه، دلیرانه و بس قاطعانه و آشتی ناپذیر امام خمینی برخوردار بود، که به حد کمال، تمام تحولات و رخدادهای انقلاب ملت ایران را دنبال کرده و هدایت می نمود و در راستای پیشبرد اهداف آن مواضع صریح، روشنگرانه و بدون شائبه ای اتخاذ کرده و تصمیمات دقیق و همه سونگرانه ای می گرفت. اعتقاد و اعتماد، اطاعت و پیروی قاطبه انقلابیون از فرامین و دیدگاههای سیاسی و اجتماعی رهبری، علاوه بر اینکه، حرکت انقلاب را در چارچوب اهداف تعیین شده هدایت می کرد، تلاشهای حامیان و عوامل داخلی حکومت و نیز توطئه ها و طرحهای کشورهای خارجی را برای مهار انقلاب و یافتن راهکارهایی برای نجات شاه از سقوط حتمی و بازگردانیدن دوباره او به کشور عقیم می گذاشت. باید به یاد داشته باشیم که به ویژه آمریکاییان و همپیمانان انگلیسی آنها تا هنگام سقوط قطعی و نهایی نظام شاهنشاهی پهلوی هم به دنبال یافتن راهی برای بازگرداندن دوباره شاه به قدرت بودند. در این میان هیئت حاکمه آمریکا نظیر آنچه در سال 1332 اتفاق افتاد، از مدتها قبل از خروج شاه از کشور تا روزها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ملت ایران، هنوز طرحهایی برای به راه انداختن کودتایی نظامی در ایران بود، که البته هوشیاری، ایستادگی و مقاومت همدلانه و نزدیک رهبری و قاطبه ملت ایران تمام آن توطئه ها را، ناکام گذاشت. جمعبندی و نتیجه گیری محمدرضا شاه که در سالهای آخر با اعتراضات گستردهای از سوی مردم مواجه بود، از مکانیزم های مختلفی همچون «نخستوزیرهای متعدد»، «گزینه های نظامی» و... استفاده نمود که در عمل هیچ یک از این تکنیک های سیاسی در آرام کردن مردم موفق نبودند. به همین جهت ناظران سیاسی به این جمعبندی رسیدند که با حضور شاه در ا یران، اوضاع آرام نمیگیرد و شاه باید از مملکت (ولو بهطور موقتی) برود. بدین جهت شاه از کشور خارج شد تا زمانیکه اوضاع آرام شد به ایران برگردد. در راستای پاسخ به علت سقوط و فرار شاه، به ویژگیهای رفتاری شاه و دربار اشاره شد و بیان شد که مجموع این ویژگیها نقش تعیین کنندهای در جدایی و گسست هرچه بیشتر دولت از مردم داشت. گسستی که نهایتا منجر به سقوط و فرار شاه شد. انتهای پیام/پ .
شنبه ، ۲۶دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: موج رسا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]