محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830425962
اسلام نه تنها هنر را قبول دارد بلکه آن را تشویق می کند
واضح آرشیو وب فارسی:هنر کرمان: رهبر معظم انقلاب در دیدار هیأت علمی و دست اندرکاران برگزارى همایش ملى «فقه هنر» فرمودند:گر درباره ى اصل هنر بخواهیم نظر اسلام را بدانیم، به نظر میرسد که اسلام هنر را نه فقط قبول کرده بلکه تشویق کرده است.به گزارش کرمان هنر ، بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار هیأت علمی و دست اندرکاران برگزارى همایش ملى «فقه هنر» به شرح زیر می باشد: بسم الله الرّحمن الرّحیم (۱) اوّلاً مژده ى بزرگى داده شد که حوزه ى علمیّه وارد مقوله ى مربوط به هنر از منظر شناخت فقهى شده است. روشن است که از حوزه ى علمیّه انتظار نیست که سینماگر یا شاعر یا نقّاش یا مجسّمه ساز یا معمار تربیت بکند -همان طور که آقاى ژرفا در ضمن بیاناتشان اشاره کردند- امّا انتظار هست که مبانى اسلامى را در باب موضوع هنر که عرض خواهیم کرد چقدر اهمّیّت دارد بیان بکند؛ اوّل کشف کند و تحقیق کند و عمق یابى کند، بعد هم آن را تبیین کند براى مردم و براى جامعه. شما این کار را شروع کرده اید؛ این کار خیلى مبارکى است و من واقعاً، عمیقاً و صمیمانه از همه ى شماها که به این فکر افتاده اید و این کار را کرده اید و بحمدالله فضلاى خوب و برجسته اى هم وارد این کار شده اند، تشکّر میکنم. کار را نیمه کاره نگذارید، متوقّف نگذارید؛ و به معناى حقیقى کلمه -همچنان که ما در فقه معاملات، کار میکنیم، در فقه عبادات کار میکنیم، اخیراً مثلاً در فقه ارتباطات یا در فقه اقتصاد یا مثلاً فرض کنید که در فقه مسائل گوناگون اجتماعى کار میکنیم- در فقه هنر هم واقعاً کار کنیم؛ یعنى حقیقتاً ملّاى ما بتواند در زمینه ى هنر، هم در زمینه ى اصل موضوع هنر به معناى کلّى قضیّه، هم شاخه هاى متنوّع و متعدّد هنر، نظر صریح و روشن بدهد. هیچ مانعى هم ندارد که اختلاف نظر وجود داشته باشد؛ کمااینکه در همه ى ابواب فقهى هم اختلاف نظر بین فقها وجود دارد؛ یکى یک چیزى میگوید، یکى یک چیز دیگرى میگوید؛ امّا برآیند همه ى این اختلافها پیشرفت است. فقه امروز با فقه زمان شیخ طوسى یکسان نیست؛ بااینکه این همه اختلاف در نظرات وجود داشته امّا این فقه پیشرفت کرده؛ فنّى تر، عمیق تر، دقیق تر، جزئى نگرتر در مسائل وارد شده؛ در این زمینه هم همین جور خواهد شد. امّا مسئله ى هنر ، خیلى مسئله ى مهمّى است. هنر جزو زندگى انسان است؛ در ذات خود، هنر یکى از لوازم وجود انسان است مثل خیلى از چیزهاى دیگر. همه ى شعبه هاى هنر همین جور است؛ آدمهایش مختلفند والّا این وجه مشترک در همه ى هنرها وجود دارد که زاییده ى ذوق و تخیّل است؛ تخیّل قوى و ذوق وافى، هنر را به وجود مى آورد. البتّه مهارتها، تجربه ها، کارشناسى ها، همه ى اینها در کنارش وجود دارد، [امّا] مایه ى اصلى عبارت است از ذوق؛ لذا شما همین طور که ملاحظه میکنید در بین فقهاى ما در حوزه هاى علمیّه بااینکه بحث هنر به معناى هنر هیچ مطرح نبوده، هنرمندان بزرگى در خود حوزه حضور پیدا کرده اند؛ ایشان(۲) میفرمایند به تفنّن، بعضى به تفنّن، بعضى ها هم واقعاً حرفه اى؛ مثلاً سیّدمحمّدسعید حَبّوبى شاعر حرفه اى است و یک شاعر برجسته ى عرب است. فرض بفرمایید سیّدمحمّد هندى یا سیّدرضا هندى که آن قصائد گوناگون مفصّل را گفته، یک شاعر حرفه اى نجف است؛ اینها مال زمان قدیم هم نیستند. یا سیّد رضى؛ من سالها پیش یک وقتى از یک عرب باذوقى خواستم مقایسه کند بین شعر سیّدرضى و شعر یک نفر دیگر -که نمیخواهم اسم بیاورم، یک آدم معروف و شاعر معروف- گفت اصلاً قابل مقایسه نیست. او شعرشناس بود؛ بنده شعر عربى را نمیتوانم مثل یک عرب بشناسم و بفهمم که وزن شعر و به اصطلاح اندازه و قواره ى شعر چقدر است؛ این را یک عربِ شاعر میتواند بفهمد. میگفت اصلاً قابل مقایسه نیست؛ یعنى شعر سیّد رضى در ردیف اوّل اشعار عرب قرار دارد. خب، یعنى میشود گفت این هم همان حرفه اى [است ]؛ یعنى خیلى تفنّنى هم نبوده؛ واقعاً حرفه اى وارد شدند. و زیاد داریم؛ خود سیّد مرتضى شاعر است، محقّق حلّى شاعر است، پدر علّامه شاعر است؛ این علماى بزرگ ما همه شاعرند، منتها در مقوله ى شعر وارد شدند؛ فرض کنید در مقوله ى معمارى وارد نشدند یا در مقوله ى موسیقى وارد نشدند و از این قبیل. بنابراین این نشان دهنده ى این است که وقتى این مایه ى طبیعى، یعنى آن ذوق و تخیّل در جایى به وجود آمد، این بُروز خواهد کرد ولو فضا فضاى پروراننده ى این هم نباشد؛ مثل حوزه هاى علمیّه که اصلاً فضاى این جورى اى نبوده است. خب، بنابراین هنر یک امر انسانى است؛ نمیتوانیم ما بنشینیم بحث کنیم که آیا هنر از احکام خمسه کدام حکم را دارد؛ یک طبیعت انسانى است، یک حقیقت انسانى است، یک حقیقت بشرى است؛ جلوه هاى مختلفى دارد مثل بقیّه ى کارهایى که افراد بشر میکنند؛ آن جلوه هاى مختلف را باید رفت سراغش و دنبال احکام خمسه براى آنها باید گشت والّا اصل هنر یک پدیده ى انسانى است، یک امر مبارک است، یک امر ضرورى است، یک امر حقیقى است. فقه متکفّل همه ى امور زندگى بشر است؛ ادّعاى فقه این است. فقه متکفّل تبیین شرعى و اسلامى همه ى امورى است که مورد ابتلاء انسان است در زندگى فردى و اجتماعى اش. خب، هنر یکى از همین امور است؛ بایست فقه به این بپردازد. بله، ما دیر به این فکر افتادیم، دیر شروع کردیم؛ این کارها خیلى قبلها باید انجام میگرفت. و حالا بحمدالله شماها شروع کرده اید و این کار را حتماً متوقّف نکنید و دنبال کنید. امّا اینکه حالا آیا افراد حوزه وارد مقوله هاى هنرى بشوند یا نه -مثلاً فرض کنید سینما یا تئاتر یا بقیّه ى [رشته ها]- این البتّه یک حرف دیگر است. بدیهى است که یک نفر طلبه اى که وارد حوزه ى علمیّه میشود، براى یک مقصودى وارد میشود که آن مقصود معنایش سینماگرى نیست، همچنان که معنایش تجارت نیست؛ همچنان که معنایش معمارى نیست؛ بدیهى است و این لزومى ندارد، امّا منعى هم وجود ندارد که حالا یک نفرى اگرچنانچه ذوقش اقتضا کرد، برود وارد یک مقوله اى بشود به شرطى که از کار اصلى خودش باقى نماند. بله، یک فقیه برجسته اگر بخواهد در زمینه ى مسائل هنرى اظهار نظر بکند، بایستى با مقوله ى هنر آشنایى داشته باشد؛ اگر با این مقوله آشنایى [نداشته باشد] و نشناسد هنر را و نداند که هنر چیست و خصوصِ این مقوله ى هنرى چه حدّومرزهایى دارد، چه تعریفى دارد، بعید است که بتواند درست حکم را از آب دربیاورد؛ چون یکى از شرایط استنباط درست حکم، شناخت موضوع است؛ موضوع را باید خوب شناخت. اگر موضوع را نشناسیم، حکم بدرستى به دست نمى آید. بنابراین به نظر من جا براى این کار خیلى زیاد است؛ هم راجع به خود هنر و فلسفه ى فقه هنر -که آقاى على دوست فرمودند و کاملاً درست است؛ یعنى این بحث قابل طرحى است- بعد هم فقه هنر با ورود در مسائل فقهى هنر، حدّومرزهاى هنر را مشخّص کردن و نظر اسلام را گفتن. اگر درباره ى اصل هنر بخواهیم نظر اسلام را بدانیم، به نظر میرسد که اسلام هنر را نه فقط قبول کرده بلکه تشویق کرده. قرآن یک اثر هنرى است؛ شما ملاحظه میکنید؛ در آیات کریمه ى قرآن جاهاى زیادى وجود دارد که تقدّم و تأخّر در جمله بندى وجود دارد به خاطر اینکه سجع آیه حفظ بشود. موارد متعدّدى در قرآن هست؛ با اینکه قرآن نه تقیّد به سجع به معناى مصطلح دارد، نه تقیّد به قافیه، [چون ] شعر نیست و تقیّد به این چیزها ندارد امّا درعین حال زیبایى کلام یک جاهایى اقتضا کرده که یک جمله ى معترضه اى وسط بیاورند براى اینکه سجع آخر آیه که با بقیّه ى آیات منطبق است برابر در بیاید و آن زیبایى را بدهد. یا وزن و موسیقى کلام؛ در آیات کریمه ى قرآن، موسیقى کلمات یک چیز مغفولٌ عنه واقع شده و به آن توجّه نمیشود. بعضى ها دنبال وزن رفته اند که آیات موزون قرآن را پیدا کنند -و پیدا کرده اند، زیاد هم هست آیاتى که خودش یک وزن عروضى است- امّا موسیقى کلمات قرآن، آنجایى هم که حتّى وزن ندارد، یک چیز عجیب است؛ بسیار گوش نواز است. کسى که با قرآن انس داشته باشد و آشنا باشد، میبیند. خب، قرآن یک اثر هنرى است. پیغمبر اکرم از شعرایى که به حق [بودند]، ترویج کردند؛ قرآن از شاعرى که «اِلَّا الَّذینَ ءامَنوا وَ عَمِلُوا الصّالِحت»(۳) باشد ترویج کرده؛ عرض کنم که ائمّه ى ما بسیاریشان شعر میگفتند. در مورد خواندن؛ یک روایتى در همین باب روایات غنا -که حالا ایشان(۴) اشاره کردند؛ ما هم مفصّل بحث کردیم در باب مسئله ى غنا- هست که یک نفر قرآن را با صداى خوشى [میخواند]؛ به پیغمبر گفتند این صداى خوشى دارد، قرآن را خوب میخوانَد. فرمود بخواند؛ وقتى شروع کرد خواندن، پیغمبر فرمود -آن طور که در ذهنم است- این جورى قرآن را بخوانید؛ یعنى با صداى خوش. خب، این هنر است؛ هنر یعنى همین؛ این هنر موسیقى است و در انواع و اقسام، ترویج شده. یا مثلاً فرض کنید که در همین عبارت پردازى هایى که علماى ما دارند. شما ببینید اوایل کتابها چه سجعهاى زیبایى [دارند]؛ در این اجازات مختلفى که علما به هم داده اند -اجازه ى اجتهاد، اجازه ى روایت- ببینید چه عبارات زیبایى، چه سجعهاى زیبایى را علما آورده اند؛ اینها همین فقهایند. در عبارات کتابهایشان هم همین جور است؛ حالا آنچه فارسى نوشتند -بخصوص در این اواخر- خیلى برجسته نیست امّا مثلاً کتابهاى مرحوم مجلسى از لحاظ فارسى هم نثرهاى زیبایى است؛ خب، اینها همه اش هنر است. بنابراین اینکه ما بیاییم فکر کنیم که نظر اسلام با هنر آیا مساعد است یا مساعد نیست، به نظر من یک بحث واضحى است؛ این روشن است که اسلام مثل همه ى پدیده هاى زندگى انسان، نسبت به هنر نظر مساعد دارد. امروز هم جوامع بشرى با هنر آمیخته است؛ در متن زندگى بشر است؛ این جور نیست که هنر یک چیز زائد یا تشریفاتى اى باشد. مثلاً معمارى؛ معمارى یک هنر است؛ خب، معمارى با زندگى انسان آمیخته است. انسان در یک ساختمانى که زندگى میکند، سبک معمارى آن ساختمان در روح انسان، در فکر انسان، در ممشاى انسان، در سبک زندگى انسان اثر میگذارد. اینها همه اش چیزهاى واضح و روشنى است. بله، نسبت به شُعب گوناگون -در مورد غنا، در مورد مجسّمه سازى- باید حدّومرز مشخّص کرد. بعضى از این فتاواى معروف هم که در بین فقها معروف است، وقتى انسان عمق یابى میکند -مثل همان قضیّه ى منزوحات بئر(۵) که تا یک زمانى یک جورى میگفتند، بعد بکلّى عوض شد- واقعاً همان جور است؛ یعنى روى احتیاط [بوده ]. همین مسئله ى مجسّمه سازى یا همین مسئله ى غنا ازاین قبیل است. این حرف بسیار درستى است که آقاى على دوست بیان کردند. خب، مهم ترین روایات هم ذیل همین آیه ى شریفه است: لَهوَ الحَدیثِ لِیُضِلَّ عَن سَبیلِ اللهِ بِغَیرِ عِلم: خب فقط «لَهو» نیست، «یُضِلَّ» هم هست. روایت دارد در چهارچوب آیه حرف میزند با ما؛ آیه میگوید: وَ مِنَ النّاسِ مَن یَشتَرى لَهوَ الحَدیثِ لِیُضِلَّ عَن سَبیلِ اللهِ بِغَیرِ عِلم؛(۶) پس شرط حرمت اینها است. روایت هم که تفسیر میکند، همین آیه را تفسیر میکند؛ چیز دیگرى را که تفسیر نمیکند؛ همین را بیان میکند. بنابراین خیلى حرفهاى تازه و نو میشود در زمینه هاى گوناگون رشته هاى هنرى و شعبه هاى هنرى بیان کرد. مثلاً فرض کنید در باب نمایش؛ این قضیه ى تلبّس مرد به لباس زن، تلبّس زن به لباس مرد که یکى از این شبهه هایى است که در ذهنها هست، واقعاً انسان [وقتى ] در بحث فقهى وارد میشود و عمق یابى میکند، اصلاً معناى آنچه وجود دارد این نیست که این جورى معنا بشود که نتیجه اش این باشد که [اگر] مثلاً زنى لباس مرد، یا مردى لباس زن بپوشد، در نمایش اشکالى داشته باشد. بنابراین به نظر من خیلى کار در این زمینه میشود کرد؛ کار هم کار فضلا است. البتّه نکته ى مهمّى که بیان فرمودند آقایان، همین مسئله ى انضباط فقهى است. یعنى ما تحت تأثیر جوّ قرار نگیریم که حالا چون یک جوّى فرض کنید در یک بخشى از جامعه وجود دارد که فشار روى ما بیاورد که «آقا شما چرا فلان چیز را حرام میدانید، چرا فلان چیز را ممنوع میکنید»، ما تحت تأثیر آن جو بیاییم فکر کنیم؛ نه، این غلط است؛ واقعاً این رفتار کاملاً غیر صالحانه است؛ نخیر، کاملاً انضباط فقهى رعایت بشود و همان جور که ما بقیّه ى احکام فقهى را از کتاب و سنّت استفاده میکنیم، به کتاب و سنّت مراجعه بکنیم و همان جور عمل بکنیم. اَمارات(۷) را در جاى خود، اصول را در جاى خود، همه ى اینهایى که در اختیار فقهاى شیعه قرار گرفته از این ذخایر عظیم فکرى و این به اصطلاح روش استنباط و این اسلوب استنباط که جا افتاده است و تقویّت شده است و پخته شده است، از همه ى جوانبش باید استفاده کنیم و در زمینه ى هنر ان شاءالله به یک نتایجى برسیم. منتظر میمانیم که ان شاءالله از نتایج این اجتماع شما، گردهمایى شما استفاده کنیم. و بعد هم اگر زنده ماندیم، ادامه ى کار شما را -که ان شاءالله کار تازه اى را شروع کرده اید- شاهد باشیم. مَنْ سَنَّ سُنَّهً حَسَنَهً فَلَهُ أَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا إلى یَوْمِ القِیَامَهِ؛(۸) این کار را شما در حوزه راه انداختید؛ ان شاءالله بعد از این، آن کسانى که در این زمینه کار کنند و کارِ مورد مثوبت(۹) الهى باشد، قطعاً اجرش به شما هم خواهد رسید. برایتان آرزوى توفیق میکنم. والسّلام علیکم و رحمهالله
پنجشنبه ، ۲۴دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هنر کرمان]
[مشاهده در: www.artkerman.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]
-
گوناگون
پربازدیدترینها