واضح آرشیو وب فارسی:شهرآرا: وحدت- اعدام شیخ نمر، کشته شدن مسلمانان نیجریه، سمیر قنطار، حضور داعش در سوریه، فاجعه منا، کشته شدگان در یک زلزله و اتفاقات این چنینی همه محرک های مذهبی و انسانی است که در هر دوره ای می تواند دستمایه ای برای سرایش شعر از سوی شاعران باشد. شاعران در کنار دیگر هنرمندان در مواجهه با اتفاقات این چنینی با کلمه و احساس نظر خودشان را بیان می کنند و به لطف امکانات فراگیر ارتباطی، با مخاطبانشان به اشتراک می گذارند. در واقعه اعدام شیخ نمر در همان روز ابتدایی در کمتر از ٢۴ساعت از شهادت شیخ نمر، بیش از ٢۴شعر از شاعران در فضای مجازی منتشر شد، رقمی که شاید برای مخاطبان عام عجیب باشد، اما این رقم در روزهای بعد هم افزایش یافت به طوری که می توان امروز یک مجموعه صدصفحه ای شعر در این باره منتشرکرد، کاری که درباره واقعه منا هم انجام شد و هم زمان با اربعین کشته شدگان منا، از مجموعه شعر رونمایی شد. با این همه، بررسی کیفی این شعرها به عهده متخصصان امر است و می توان درباره کیفیت شعرها بحث کرد. فرصتی شد تا با دو شاعر خراسانی درباره نفس تولید این آثار، ماندگاری و تاثیرگذاری آن ها و راه انتقال آن ها به دیگر زبان ها گفتگو کنیم. فرزند زمانه بودن اباصلت رضوانی دراین باره معقتد است: این جمله آن قدر مشهور است که حکم ضرب المثل را پیدا کرده است : «شاعر باید فرزند زمان خودش باشد.» در صحت و درستی این گزاره اجماع است، اما به راستی منظور از این جمله چیست؟ در این خصوص لازم است زوایا، ابعاد و ویژگی های این گزاره تبیین شود. به نظر می رسد یکی از وجوه بارز این عبارت می تواند انعکاس وقایع و حوادث فردی و اجتماعی زندگی شاعر در شعرش باشد. به عبارتی، شعر آیینه زندگی فردی و اجتماعی شاعر است. شعر شاعران بزرگ ادبیات فارسی آیینه زندگی آنان است. در بسیاری از ابیات حافظ می توانیم گره خوردگی های اجتماعی و شخصی شاعر را تماشا کنیم. همچنین است شعر شاعران بزرگ دیگر از بیدل و مولانا گرفته تا پابلو نرودا و فدریکو گارسیا لورکا، شاعر کنشمند نه تنها نمی تواند سر در لاک خویش فروببرد، بلکه حوادث در مواجهه با شخصیت هنرمندانه وی منبع الهام و تولید آثار هنری می گردند. همان طور که گفته شد، تاثیرپذیری شاعر در در یک چرخه و فرایند هنری باید به تولید آثار فاخر هنری منجر گردد و هرآنچه که در قوت ادبی و جوهره شعر لازم است در تولید این گونه آثار به طور مضاعفی لازم و ضروری است. وی افزود: چقدر از آثار نسیم شمال جاودانه شده است؟ تاثیرپذیری نازل و بی کیفیت در تولید اثر ادبی موجب حک تاریخ مصرف در تولیدات ادبی خواهدشد. بنابراین قدرت و توانایی شاعر در عروج هنری آثار متاثر از زندگی اجتماعی اش رمز جاودانگی و ماندگاری آن خواهد بود. پرهیز از شعارزدگی و کشف روابط اصیل شعری، دمیدن روح و جوهره شعری با همه لوازم و توابعش که شامل فنون و صنایع ادبی و التزام به زبان عصر شاعر می شود لازم و اجتناب ناپذیر است. شعری از اباصلت رضوانی را در این باره می خوانیم: دوباره واژه به چشمان من سپید شده/ برای شیخ نمر شعر هم شهید شده/ دوباره روی سر نیزه می رود سرها/ دوباره دوره سرمستی یزید شده/ خدای عزوجل قفل کرده ام شیطان/ به کعبه خیمه زده صاحب کلید شده/ شیبه شیخ نمر آسمان نمی میرد/ اگر که خاک خدا بیشتر پلید شده/ حدیث کهنه قابیل بود با هابیل/ که در روایت ما با خدا جدید شده/ نخوانده است به جز «یا محول الاحوال»/ برای شیخ نمر تازه صبح عید شده. احساس مسئولیت هوشمندانه هاشم رضازاده دراین باره معتقد است: شعر به عنوان یکی از تاثیرگذارترین وسایل ارتباطی و اطلاع رسانی که مورد پسند و قبول عامه است و شاعر به عنوان پیشرو و خط مقدم جریانات و اتفاقات اجتماعی و سیاسی - در جهان به خصوص بعد از قرن۱۹ و در ایران بخصوص بعد از مشروطه - همیشه این رسالت را به دوش داشته است که دربرابر کنش های بزرگ و کوچک جامعه واکنشی سریع و بیدارکننده از خود نشان دهد، واکنشی که روح جامعه را متحد کند و به اتخاذ تدبیری عاقلانه رهنمون سازد. وی افزود: به عنوان یک شاعر می بینم که شعرای سرزمینم با احساس مسئولیتی که بر دوش خود دارند چقدر سریع و هوشمندانه دربرابر کج رفتاری ها موضع گیری بیدارکننده و از روی بصیرتی عمیق دارند. همچنا ن که در عالم سیاست شاهد اعلام موضع علیه اتفاقات ناراحت کننده در نیجریه و سعودی هستیم، قبل از آن، شاهد ظهور و بروز شعرهایی هستیم که در اعلام انزجار و بیدارکردن ذهن جامعه درحال جوشش است. این یعنی شاعر بین مردم است و از خود مردم است. اگرچه سیاست ورزان جهت مصالح سیاسی گاهی در حل مسائلی این چنینی دیرتر اقدام مقتضی را انجام می دهند، شعر و شاعر جدا از مسائل دیپلماتیک، سریع و قاطع مواضع خویش را برای آگاه کردن عموم اعلام می کنند. رضازاده گفت: ما شاهدیم که در انجمن های شعر، شاعران به صورت خودجوش علیه عربستان در پی اقدام به اعدام روحانی انقلابی و شیعه آیت ا... باقر النمر اشعاری را سروده و ارائه می دهند. اتفاقات اخیر نیجریه و هتک حرمت به بیت آیت ا... زکزاکی برای شاعران که یکی از چشم های بیدار جامعه اند ناراحت کننده است و از همین رو، شاعر با روح لطیف خود جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد. این خصوصیت شاعران این سرزمین نیست. شاعر در هرکجای عالم باشد، شاعر است و با ناعدالتی و ناحقی و سیاهی در ستیز است. شاعر هر زبانی داشته باشد در بیدارکردن جامعه و نشان دادن حقیقت تلاش می کند. حال اگر شاعران در جوامع مختلف با یکدیگر ارتباط داشته باشند، می توانند دنیا را متاثر کنند که متاسفانه راه های این ارتباط زیاد نیست و دلیل آن هم ترس سیاستمداران غربی و مستکبران عالم از این ارتباط است؛ چون می دانند نتیجه آن بیداری ملت هاست.
یکشنبه ، ۲۰دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شهرآرا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]