محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829499123
کتاب خوبی که به آن تهمت می زنند!
واضح آرشیو وب فارسی:نسیم سرخس: من هر بار کار متوسطی نوشته ام با اقبال و استتقبال از سوی این مراکز مواجه شده، اما هر بار کار خوب نوشته ام ـ به زعم خود ـ مورد قهر و حتی خشم و در مواردی تهمت و افترا هم قرار گرفته ام. در کنار «مردگان باغ سبز» و «آتش به اختیار»، فکر می کنم «خط تماس» از همین نوع کارهایم بودهبه گزارش نسیم سرخس به نقل از مشرق – ۱۹ دی ماه بود که آن خبر هولناک آمد؛ سقوط فالکن سپاه در ارومیه. شهادت انتظار مردانی را می کشید که سال ها در پی آن می دویدند و این بار در شب عرفه «لبیک یاحسین «شان در همه جای کشور شنیده شد. سال ها بعد محمدرضا بایرامی که روزی احمد کاظمی را در سنگرهای جنوب ملاقات کرده بود این بار مامور شد کتابی درباره او بنویسد و حاصل آن شد کتاب به نام «خط تماس». اینک در سالروز شهادت آن بزرگمرد عرصه دفاع جلسه ای مجازی برقرار شد تا ضمن یادی از این شهید بززگوار کتاب مذبور نیز از دیدگاه اهالی کتاب بررسی شود. در این جلسه محمدرضا بایرامی نویسنده کتاب، احسان رضایی منتقد، محمدصادق علیزاده فعال حوزه کتاب، میثم رشیدی مهرآبادی فعال رسانه و دفاع مقدس و حسام آبنوس خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس نظراتشان را درباره «خط تماس» بیان کردند. * نوشتن درباره شهیداحمد کاظمی قسمت من شد محمدرضا بایرامی نویسنده «خط تماس» در ابتدای این جلسه گفت: نوشتن درباره شهیداحمد کاظمی قسمت من شد؛ سال ها پیش روزنامه همشهری در صفحات لایی خود، کتاب های کوچک داستان هم چاپ می کرد. دوستانی که قبلاً در جای دیگری با هم کار کرده بودیم، از آنجا با من تماس گرفتند که آیا شما درباره شهید کاظمی حاضر هستید چیزی بنویسید؟ فکر کردم منظورشان شهید ناصر کاظمی است و جسته گریخته می اونستم که ایشان در کردستان بوده و در سال های اول جنگ شهید شده است. من فضای کردستان را همواره دوست داشتم. گفتم بله می نویسم. قرار شد مستندات خودشان را برایم بفرستند. وقتی فرستادند هر چقدر خواندم دیدم ناآشناست تا این که متوجه شدم درباره شهید احمد کاظمی مطلب فرستاده اند. زنگ زدم که من فکر می کردم آن یکی شهید کاظمی منظور شماست و من نمی توانم این کار را انجام بدهم، چون تا جایی که من می دانم زندگی احمد کاظمی خیلی گسترده است. گفتند دیگر وقتی نمانده و پایان ماه باید چاپ بشه و شما یک کاری بکنید. گفتم خوب در نمیادها! گفتند خوب می شود ان شاالله و این جوری بود که کار اول نوشته شد با عنوان «همیشه پرواز» یا برعکس. چند سال ناشری پیشنهاد رمان درباره ایشان را داد. در جلسه گفتم بار اول هم اشتباه شده بود و من این کاره نیستم. گفتند حالا تحقیقات و مصالح خام را ببینید. یک سالی مردد بودم تا اینکه گره های کار باز شد . پیدا کردن فرم اثر، مهمترین دغدغه و مشکل من بود که وقتی حل شد، به سرانجام کار اطمینان پیدا کردم. باید شیوه ای می یافتم که هم گذر سالها را نشان بدهد و هم تا جای ممکن، در کار گسست ایجاد نشود. فرمی که نوع دیگری از آن را در کتاب «سه روایت از یک مرد» آزموده بودم و عجیب که این روزها سالگرد شهادت حسین علم الهدی هم هست. ۱۶ و ۱۹ دی. با فاصله ی سه روز . در ادامه نشست احسان رضایی نویسنده و منتقد درباره کتاب گفت: اولین نکته کار جناب بایرامی سوای هر نقد و مطلبی، یک کار بزرگ و ارزشمند است و آن نوشتن هنرمندانه از شهدا، بخصوص شهدایی که علیرغم رشادت ها و زحماتشان چندان برای عموم شناخته شده نیستند، این خودش کار عظیمی است. محمدرضا بایرامی همچنین در بیانی کوتاه گفت: متاسفانه انبوه کارهای نازلی که در این زمینه نوشته می شود، باعث شده نگاه مثبتی به این بخش نباشد. *خط تماس تجربه فرمی جدید برای نویسنده است احسان رضایی در ادامه گفت: نکته دوم، تجربه فرمی جدید جناب بایرامی است که کل داستان در دو روز ولی با فلاش بک ها و شکست های زمانی متعدد روایت می شود. ادبیات ما در این زمینه فقیر است و قدم گذاشتن توی مسیرهای تجربه نشده شجاعت می خواهد. وی در پاسخ به مطلب بایرامی درباره کارهای نازل در این حوزه گفت: دقیقا، من هم عرض کردم «نوشتن هنرمندانه». شعار در جای خودش محترم و مفید فایده است، اما اگر با هنر همراه نشود عمرش کوتاه می شود. ما الان خیلی وقت است از عصر شعار دادن در مورد جنگ تحمیلی گذشته ایم، اما متاسفانه بعضی از دوستان این واقعیت را قبول نمی کنند. محمدرضا بایرامی هم درباره کاربرد تخیل در داستانش گفت: من از تخیل در این داستان ابایی نداشته ام و نترسیده ام. به عنوان مثال، می دانید که «باران سیاه» فقط در سال ۶۶ باریده، یعنی همان زمانی که پالایشگاه جنوب تهران مورد اصابت قرار گرفت (و من در “پل معلق” به آن اشاره کرده ام) اما نویسنده همین باران را به سال ۸۴ و زمان شهادت کاظمی هم کشیده و البته این بار با کارکردی به شدت متفاوت. احسان رضایی در پاسخ به بایرامی گفت: طبیعی اش هم همین است. شما که زندگینامه ننوشته اید، دیگران باید این کار را انجام بدهند. داستان نیاز به تخیل دارد برای پر کردن بعضی جاهای خالی در روایت. اتفاقا ابتدای کتاب که در معرفی مردان سردار، لحن روایت، غیرداستانی و زندگینامه ای شده، به چشم بنده جایی است که سرعت داستان را می گیرد. محمدرضا بایرامی در ادامه افزود: در این مورد فکر کنم حق با شماست اما حیفم آمد یادی از همراهان نشود. اما در این قسمت می بینید که نتوانسته ام چندان دل بگذارم چون کار دیگری هم نمی شد کرد و برای همین آن بخش مقاله شده است. ولی مجوز دارم برایش ! در کارهای مدرن و همه چیز جا دارد قدیمی ها و کلاسیک ها البته گاهی این کار را کرده اند. مثلا تولستوی بزرگ در آخر جنگ و صلح تاریخ و پند و…می گوید به تمامی یا میلان کوندرا در بخشی از “بار هستی”، داستان را رها کرده و از دایره ی واژگان مدنظر خود سخن می گوید. *نقطه قوت کتاب نثر روان و تسلط نویسنده به نثر فارسی است احسان رضایی در ادامه درباره نقاط قوت این کتاب گفت: من نقطه قوت سوم کار را هم نثر فوق العاده روان و تسلط بالای جناب بایرامی به نثر فارسی و کلمات می دانم. فقط همان توصیف ابتدایی داستان از یک منظره برفی، برای جذب شدن به داستان کافی است وی همچنین درباره اظهار نظر بایرامی درباره رمان های کلاسیک گفت: بله، این کار سابقه دارد. کوندرا هم وسط یک صحنه داستان را قطع می کند و بحث فلسفی می کند. اتفاقا طرفدارانی هم دارد همان بحثها، ولی خب از دید روایت، حل کردن این اطلاعات در دل داستان، داستانی تر است. دایره واژگانی گسترده هم مهم است، چیزی که در این کتاب شاهدیم، معمولا توصیف ها تکراری نیست و دیالوگها روان هستند. محمدرضا بایرامی نیز گفت: گمانم دو جور توصیف و نثر داریم. یکی به اصطلاح روزنامه ای است. یعنی خیلی آشنا. و در دیگری نویسنده حتی المقدور سعی می کند به کشفی برسد یا نگاه متفوت خودش را بیاورد. *«خط تماس» را می شود با همه واقعیت هایش پذیرفت در ادامه این نشست مجازی میثم رشیدی مهرآبادی از فعالان رسانه و دفاع مقدس درباره کتاب گفت: یکی از مسائلی که همیشه فکرم را مشغول می کرد این بود که چرا به رغم ارادتی که به جناب بایرامی عزیز دارم، نمی توانم با نوشته هایشان ارتباط برقرار کنم . آخرین بار رمان «سنگ سلام» را دست گرفتم و نتوانستم تا نیمه اش پیش بروم. حتی سفرنامه «در مینودر» که حاصل همراهی ایشان با رهبر انقلاب بود هم به دلم ننشست اگر چه تا پایانش خواندم و به دنبال امیدهایی بودم که متاسفانه ناامید شد؛ اما اعتراف می کنم «خط تماس» اولین کار جناب بایرامی است که از ابتدا با آن همراه شدم و اگر چه در ابتدا تاکید کرده بود که مطالب را با تخیلی از جنس شناخت، پیوند داده است، اما بی تردید می شد همه واقعیت هایش را پذیرفت و با آن همدل شد . نکته دوم اینکه : در مورد زندگینامه همراهان سردار که در بخشی از کتاب و به نحو منسجم آمده، اگر سرگذشت این افراد در مقاطع مختلف و به بهانه های متنوع و با فاصله نوشته می شد، احتمالا این بخش از کتاب به روایت داستانی نزدیک تر بود، اما تمرکز این سرگذشت ها هم برای کسی که می خواهد همراهان را بشناسد و تصویری کلی پیدا کند، بسیار راهگشاست . در ادامه عرض کنم گاهی رمان در بخش هایی به مقالات علمی درباره جنگ تحمیلی بدل می شود و توضیحات یک دست و کسل کننده ای را می دهد که خواننده را به رج زدن چند صفحه تحریک می کند . همچنین در مورد عملیات ها هم گاهی توضیحات مفصلی ارائه می شود که بدون ارائه نقشه، برای خواننده ای که مطالعه ای درباره آن عملیات ها نداشته قابل فهم نیست . در صفحه ۲۱۱ کتاب، نام عملیاتی که در سال ۷۴ توسط سردار کاظمی طرح ریزی و اجرا شد، بیت المقدس ذکر شده که جای سئوال است. آنگونه که در منابع جستجو کردم نامی برای این عملیات نیامده است یا حداقل باید شماره ای داشته باشد تا با عملیات بیت المقدس (آزادسازی خرمشهر) اشتباه نشود . محمدرضا بایرامی در پاسخ به مطلب میثم رشیدی مهرآبادی و نحوه روایت زندگینامه همراهان سردار گفت: به این مورد جناب رضایی هم اشاره کرده بودند اما من دوست داشتم خلاف رسم مرسوم هم باشد. در مورد عملیات ها هم خب این بخش ها مشکل هست. خود من بعد از این همه نوشتن، هنوز که هنوز است نقشه های جنگی را حتما می گذارم جلویم و بعد می نویسم والا قاتی می کنم میثم رشیدی مهرآبادی در پاسخ به بایرامی گفت: به نظرم می شد به راحتی نقشه عملیات ها را در بین متن اضافه کرد که در نوع خودش هم کار جدیدی بود . البته در داستان های مرحوم جمالزاده این کار با عکس هایی که توضیح می داد، همراه بود نویسنده کتاب «خط تماس» نیز پاسخ داد: من شدیدا مخالف بودم با آوردن نقشه و آوردن عکس شهید در روی جلد. چون رمان نوشته ام هر چند مبتنی بر واقعیت. و دلم می خواست به عنوان داستان دیده شود و نه هیچ چیز دیگری در درجه ی اول. * چه طور می شود تاریخ شفاهی یک شخصیت در دسترس را ادبیاتی کرد؟ محمدصادق علیزاده از فعالان عرصه کتاب نیز در ادامه بحث به نقد و بررسی کتاب پرداخت و این چنین گفت: خداقوت خدمت جناب بایرامی بابت روایت هنرمندانه از شهید کاظمی. واقعیتش را بخواهید برای من خیلی وقت است سوال ایجاد شده که تاریخِ شفاهیِ یک آدم یا واقعۀ در دسترس را چطور می توان به بسترِ ادبی کشاند و از آن اثرِ داستانی یا رمان تولید کرد. به نظرم اثرِ ادبی تولید کردن از یک واقعه شاید خیلی راحت تر باشد تا آنکه یک شخص را به قواعد و اقتضائاتِ داستانی بکشانیم. آن هم شخصی که چندان هم «تاریخی» نیست و معاصر است. راستش را بخواهید نمونه هایی که تاکنون مطالعه کردم و بخش بیشترشان هم در حوزۀ دفاع مقدس بوده اند چندان به دلم ننشسته اند. نمی دانم شاید این قضیه به ذاتِ پیوندِ تاریخ و ادبیات برگردد بویژه اگر خواسته باشیم فصل مشترک تاریخ و ادبیات را تولیدِ ادبی، یک «شخصیتِ انسانی» در نظر بگیریم؛ آن هم شخصیتی که معاصر است . با همۀ این احوالات اما تا الان «خط تماسِ» محمدرضا بایرامی(با موضوعِ احمد کاظمی) و «بالِ آتش؛ بالِ خونِ» مصطفی جمشیدی(با موضوع عباسِ دوران) را یک سر و گردن از سایر آثارِ این چنینی بالاتر دیدم. دلیلش را نمی دانم اما همین قدر می دانم که این دو را وقتی می خوانی، بین روایتِ تاریخی و روایتِ داستانی چندان مذبذب نیستند و وجه روایتِ داستانی شان می چربد . یعنی می فهمی که نویسنده سعی نداشته تا شخصیت را تقدیس کند بلکه سعی داشته از با محوریتِ کاراکترِ اصلی، برای مخاطب ماجرا تعریف کند و قصه بگوید. روی همین حساب، این دو کتاب را تلاشِ موفقِ رو به جلویی در حوزه ادبیات دفاع مقدس می بینم هرچند هر دو کتاب، روایتِ داستانیِ کاملی هم نیستند با این حساب قطعا و یقینا، تلاش های موفقِ رو به جلویی هستند . در خصوص «خط تماس» با وجودِ تلاش نویسنده برای روایتیِ داستانی از تاریخ اما «زمان» در این روایت، گم است. نمی دانم این هدف نویسنده هم بوده است یا نه اما آنچه که در بدو امر ملموس است اینکه این گم بودن زمان، یک مقدار در رفت و برگشت ها، مخاطب را سردرگم می کند. هرچند جلوتر که می آییم، مخاطب قدری در این رفت و برگشت ها تربیت می شود و خود قائل به تشخیصِ زمان است . *تمام لذت کتاب در نیم صفحه پایانی آن بود اما به نظرم ایراد این گم بودن زمان این است که مخاطب، زمان را لمس نمی کند و از این رو، ماجراهایی که در بطن زمان در حال رخ دادن هستند، چندان ملموس نمی شوند. ماجراهایی که در حکم اقتضائاتِ زمان و حتی داستان هستند و دائم، کاراکترِ اصلی را وادار به کنش و واکنش می کنند و این کنش و واکنش هاست که ابعادِ غیررسمیِ دیگری از کاراکترِ اصلی داستان را به ما می نمایاند. به علت گم بودن زمان، انگاری این ماجراها، تسلسل وار مثل آن نقاشی متحرک دورانِ بچگی که اسبِ در حال دویدنی را نشان می داد، از جلوی چشم ما رد می روند و می روند و روحی ندارند . در خصوص نثرِ روان و تلاشِ داستانی کردنِ آن هم جناب رضایی اشارۀ کوتاهی داشتند. یکی از قوت های این کار، نثرِ روان آن است. روان و بدون دست اندازهای معنای در عین حال اما تخت هم نیست فراز و فرود دارد. جاهایی هم که دست نویسنده در تخیل و توصیف باز بوده، این زبان در کنار توصیف و تخیلِ نویسنده، خوب عمل کرده و بعضا حتی سکانس هایِ تصویریِ سینمایی ایجاد کرده است. مثلا در اواخر کتاب، آن منظرۀ برفی و گره خوردنش با کتاب و داستان، حس فوق العاده ای را ایجاد می کند که حتی شانه به شانۀ حسی می زند که از دیدنِ آن منظره به آدم دست می دهد . بالشخصه از نیم صفحۀ پایانیِ کتاب، لذتِ زیادی بردم. انگاری تمامِ کتاب در حکمِ مقدمه ای بود که قرار است در آن نیم صفحۀ پایانی به سرانجام خود برسد . انگاری آن نیم صفحۀ پایانی یک تمام کننده است . پاکی و سرما و دانه های برف و سپیدی و یک عمر تلاش و در نهایت هم شهادت ! محمدرضا بایرامی نویسنده کتاب در پاسخ به مطالب صادق علیزاده اظهار کرد: من تلاش داشتم که گسست زمانی در کار دیده نشود. دو زمان مشخص داریم در کار که تحت عنوان”انتظار” و “پرواز “مشخص شده اند و دو روز متوالی هستند . الباقی زمان را باید با قراین و شواهد و اسامی عملیات و …پیدا کرد. مثلا وقتی کاظمی به یاد خانواده ی شهیدی می افتد، برمی گردیم به روزهای سخت کربلای ۴ و..همین طور. آقای علیزاده مطالبی را گفتند که خیلی می شود در مورد شان حرف زد. *استفاده از روایت فرمی جدید می تواند برگ برنده کتاب باشد احسان رضایی در ادامه سخنان خود درباره این کتاب گفت: نکته ای که میخواستم عرض کنم، همان بحث زمانی بود که جناب علیزاده هم فرمود. کل رمان در دو روز پایانی عمر شهید کاظمی می گذرد و فلاش بک ها در همین دو روز است. اما به نظرم، بیشتر اوقات، خط زمانی بین فلاش بک ها از دست می رود. یعنی استرس شرایط جوی نامساهد، فقط در نقطه ابتدا، پایان و اواسط رمان مطرح می شود و بین فلاش بک ها خبر کمی از حوادث این دو روز هست، برای همین، انگار داستان در خلا اتفاق می افتد. البته، همان ابتدا هم گفتم که استفاده از این فرم، چندان رایج نیست در ادبیات ما و همین، می تواند برگ برنده کتاب باسد. اما کاش این نکته بهتر رعایت می شد نکته فرمی که به ذهنم می رسد همین است، به اضافه بحث شخصیت پردازی که در این رمان در مورد کاراکتر اصلی (سردار) خیلی خوب درآمده *کارهای متوسطم تشویق می شود اما برای کتاب خوبم تهمت می زنند! محمدرضا بایرامی در انتهای این جلسه گفت: خیلی ها هستند در جامعه ما و در گلوگاه ها و در جوایز ادبی و جاهایی از این دست که گمان می کنم هر نویسنده ای را تشویق می کنند که حتما متوسط باشد و البته بیخود کرده اند! من هر بار کار متوسطی نوشته ام با اقبال و استتقبال از سوی این مراکز مواجه شده، اما هر بار کار خوب نوشته ام ـ به زعم خود ـ مورد قهر و حتی خشم و در مواردی تهمت و افترا هم قرار گرفته ام. در کنار «مردگان باغ سبز» و «آتش به اختیار»، فکر می کنم «خط تماس» از همین نوع کارهایم بوده . آبنوس حسام: این کتاب در جایزه ای چون جلال جایش خالی بود…شاید چون داور بودید این اتفاق افتاد. *نمی دانم چرا کتابم را از جایزه جلال کنار گذاشتند محمدرضا بایرامی: نه. ربطی به داور بودن من نداشت. به دلیلی که برای من معلوم نست، کتاب کنار گذاشته شد . من از ساعت اول گفته بودم که داوری را نمی پذیرم و البته گمان نکنم داوران بخش مربوطه کتاب را خوانده باشند. اشکالی هم ندارد. در انجمن قلم هم این اثر دیده نشد. اهمیتی هم ندارد . آنجا که دیگه داور نبودم احسان رضایی: جایزه اصلی هر کتاب را خوانندگان می دهند و حتما در مورد این کتاب هم این اتفاق می افتد. در پایان جدول ارزشیابی کتاب «خط تماس» می آید:
یکشنبه ، ۲۰دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نسیم سرخس]
[مشاهده در: www.nasimesarakhs.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3]
-
گوناگون
پربازدیدترینها