تحولات منطقه و عزم مقام هاي كرملين براي توسعه روابط با تهران

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، نماد عيني تغييرات گسترده در سو گيري سياسي مسكو به تهران را مي توان در سفر آتي وزير امور خارجه ايران به روسيه و دبير شوراي امنيت روسيه به ايران مشاهده كرد. اين ديدارها از نگاه مقام هاي روس، نشانگر عزم تصميم سازان كرملين براي تعميق روابط با تهران و پشت پا زدن به فشارهاي يكجانبه غرب براي متوقف يا حداقل كند كردن روند توسعه مناسبات دو كشور همسايه حكايت دارد. نگاهي به اظهار نظرها و مصاحبه هاي مقام هاي روس در ماه هاي اخير به روشني اين واقعيت را منكعس مي كند كه آنان با اشراف به اهميت سياستگذاري هاي مستقل ايران در عرصه هاي منطقه اي و جهاني در تقويت حركت اسلامي در كشورهاي منطقه خاورميانه و شمال آفريقا ، به دنبال بهره گيري از اين امكان براي ارتقاي توان چانه زني خود در تعاملات ديپلماتيك در مقابله با سلطه جويي غربي ها با محوريت حركت ناتو به سمت شرق مي باشند. اين گونه اظهار نظرهاي مقام هاي ارشد روس به ويژه پس از ديدار اخير محمود احمدي نژاد و دميتري مدوديف روساي جمهوري اسلامي ايران و فدراسيون روسيه در حاشيه نشست سازمان همكارهاي هاي اقتصادي شانگهاي در شهر آستانه پايتخت قزاقستان سير صعودي گرفته است. در واقع ، مقام هاي روس با درك رويكرد قدرت هاي در حال ظهور جهان براي مقابله با انحصار طلبي غرب و تاكيد بر ضرورت بازنگري در ساختارهاي بين المللي همانند شوراي امنيت سازمان ملل به دنبال توان افزايي سياسي خود در محافل بين المللي و منطقه اي با استفاده از تعميق روابط با قدرت هاي مستقل با اولويت همسايگان خود مي باشند. شايد بتوان نقطه آغازين تغيير رويكرد در سياست هاي منطقه اي روسيه در قبال كشورمان را در اظهارات مدوديف رييس جمهوري اين كشور در مصاحبه مطبوعاتي مشترك با همتاي چيني اش به وضوح ديد كه وي بر حق جمهوري اسلامي ايران براي استفاده از انرژي هسته اي صلح آميز تاكيد كرد. مدوديف در آن زمان و در شرايطي كه آمريكا و متحدان غربي اش به طور خود خوانده به نمايندگي از جامعه جهاني تلاش هاي گسترده اي را براي توقف غني سازي اورانيوم در ايران به عمل آورده و كشورهاي مختلف از جمله روسيه را براي پذيرفتن بي چون و چراي اين موضع مورد فشار قرار داده بودند، خاطر نشان كرد كه جامعه جهاني نمي تواند ايران را از غني سازي اورانيوم براي اهداف صلح جويانه منع كند. رييس جمهوري روسيه همچنين بر لزوم حل و فصل مساله برنامه هسته اي ايران از طريق مذاكره و گفت و گو تاكيد كرد. در همان زمان ، عده اي از تحليلگران اظهارات رك و بي پرده شخص اول روسيه درباره ضرورت كنار گذاشتن زبان تحريم در تعامل با ايران را نشانه عملگرايي مدوديف مبني بر برنامه كرملين براي نوسازي روند ديپلماتيك و تعميق روابط با كشورهاي مختلف از جمله ايران ارزيابي كردند. در واقع اظهارات شفاف و واقع بينانه مدوديف، نخستين گام در راستاي بازنگري در روابط اين كشور با همسايه جنوبي خود بود كه بلافاصله از سوي ديگر مقام هاي اين كشور در شكلي گسترده تر ادامه يافت و موجب شكل گيري فضاي سياسي - گفتماني جديدي در حوزه سياست خارجي روسيه در ارتباط با ايران شد. در راستاي پيگيري سياست فعال سازي روابط با ايران بود كهسرگئي لاوروف وزير امور خارجه روسيه در ديدار يك ماه قبل خود با جمعي از متخصصان مسايل سياسي در واشنگتن به طور علني اعلام كرد كه روسيه همچنين مخالف هر گونه تلاش براي منزوي كردن ايران است. وي همچنين با تاكيد بر مخالفت قاطع كشورش با هر گونه تلاش براي به انزوا كشاندن ايران به طرف غربي فهماند كه ديگر زمان به كارگيري زبان تحريم و زور در مواجهه با واقعيت هاي ايران در حال پيشرفت سپري شده و جبهه غرب به سركردگي آمريكا بايد با پيروي از عرف رايج در عرصه روابط بين المللي از ابزار مذاكره براي گفت و گو با ايران بهره ببرد. لاوروف با درك اين واقعيت ، خطاب به متخصصان و كارشناسان مسايل سياسي آمريكا ، اظهار داشت: به نظر ما طرفين به جاي اعمال تحريم هاي جديد نياز به گفت و گو دارند. وزير امور خارجه روسيه در ديدار با موشه يعالون معاون نخست وزير و وزير طراحي راهبردي رژيم صهيونيستي، هم كه با ماموريت ويژه ترغيب سران كرملين براي اعمال تحريم هاي جديد عليه ايران به خاطر به بهانه واهي تداوم فعاليت هاي هسته اي به مسكو سفر كرده بود، بر حق ايران براي انجام فعاليت هاي صلح آميز هسته اي تاكيد كرد و نشان داد كه سياست نو سازي روابط سياسي خارجي روسيه بر مبناي واقعيت هاي غير قابل كتمان منطقه اي بنيان گذاشته شده است. در اين بين هر چند مقام هاي ديگر روس هم به مناسبت هاي مختلف، لزوم گسترش روابط با ايران را به عنو ان يكي از اقدام هاي ضروري براي احياي جايگاه منطقه اي و بين المللي روسيه برجسته كرده و از اين روند حمايت كردند، ولي بدون شك تاكيد پوتين به عنوان سياستمدار كهنه كار كرملين بر ضرورت عميق روابط با همسايه جنوبي اهميت دو چنداني داشت. در واقع پوتين، نماد حقيقي و حقوقي طيفي از نخبگان سياسي روسيه محسوب مي شود كه از ابتداي فعاليت هاي سياسي خود با رويكردهاي سلطه طلبانه غرب به سركردگي آمريكا به شدت مخالف بوده و در اين مسير به هيچ وجه كوتاه نيامده است. اهميت توجه پوتين در مقام نخست وزير فعلي و رييس جمهوري پيشين روسيه بر ضرورت تعميق روابط با كشورهاي همسايه به ويژه ايران و عاري سازي منطقه از حضور قدرت هاي بيگانه و فرا منطقه اي به حدي است كه بسياري از تحليلگران ، اعلام سياست نوسازي راهبردهاي سياست هاي خارجي اين كشور در مقطع كنوني را ادامه خط مشي سياستگذاري هاي طيف وابسته به وي قلمداد مي كنند. تحليلگران مسايل سياسي با اشاره به سفر چهار سال قبل پوتين به تهران براي شركت در اجلاس سران درياي خزر از اين اقدام ارزنده به عنوان سنگ بناي توسعه روابط دو كشور در دوره پس از فرو پاشي شوروي سابق ياد مي كنند. در آن زمان ولاديمير پوتين در گفت و گو با خبرنگار ايرنا در تهران، ايران را يك قدرت بزرگ منطقه اي و جهاني دانست و گفت: ايران و روسيه دو كشور دوست هستند و در زمينه هاي مختلف همكاري دارند و ما بر گسترش روابط با ايران در زمينه هاي مختلف تاكيد داريم. شايد بتوان نقطه اوج تلاش هاي پوتين براي تقويت روابط ايران و روسيه را در تلاش هاي پيگير تيم تحت مديريت وي براي راه اندازي نيروگاه هسته اي بوشهر و ادامه اين سياست در دوره مدوديف رييس جمهوري كنوني روسيه مشاهده كرد كه در سال هاي گذشته به نماد همكاري و دوستي دو همسايه بزرگ ساحلي خزر تبديل شده است. توسعه و تعميق روابط با ايران كه به دغدغه طيف گسترده اي از سياستمداران و نخبگان سياسي جامعه روسيه در سال هاي اخير تبديل شده است، در ميان قانونگذاران اين كشور نيز طرفداران زيادي دارد كه نشان دهنده اهميت راهبردي ايران براي تامين منافع مشترك با روسيه از ديد نمايندگان دوما است. ولاديمير ژيرينفسكي معاون پارلمان روسيه و رهبر حزب ليبرال دمكرات اين كشور از جمله نمايندگان شاخص و شخصيت هاي پارلماني شناخته شده روسيه مي باشد كه در فرصت هاي مختلف بر لزوم توسعه روابط مسكو - تهران تاكيد و آن را از ضرورت هاي سياست هاي خارجي كشورش توصيف كرده است. معاون پارلمان روسيه در يكي از مصاحبه هاي اخير خود ، روابط ايران و روسيه را عامل ثبات بخش در معادلات منطقه اي دانست و گفت: دو كشور براي تقويت صلح و آرامش در منطقه خاورميانه بايد روابط و همكاريهاي خود را توسعه بخشند. اين سياستمدار برجسته روس به صراحت اعلام كرد كه روسيه بايد از هر راهي براي مقابله با تحريم هاي ايران اقدام كند، تا اين تحريم ها لغو شوند. ژيرينفسكي در راستاي پيگيري سياست تعميق روابط با ايران تا آنجا پيش رفت كه به تازگي خواستار عقد قرارداد مشاركت راهبردي ميان فدراسيون روسيه و جمهوري اسلامي ايران شد. در اين بين بسياري از كارشناسان روس هم از توسعه روابط ايران و روسيه و گسترش همكاري هاي دو كشور در عرصه هاي مختلف حمايت و پشتيباني مي كنند و آن را به سود دو كشور مي دانند. ايليا زايتسف معاون انستيتو شرق شناسي وابسته به آكادمي علوم روسيه، از جمله اين كارشناسان است كه از روابط ايران و روسيه حمايت مي كند. وي در تازه ترين اظهار نظر خود، فعاليت هاي هسته اي ايران را در چارچوب معيارهاي آژانس بين المللي انرژي اتمي و بويژه پيمان منع گسترش سلاحهاي هسته اي دانست و خاطرنشان كرد كه گروه ? 5+1?بايد حقوق هسته اي ايران را بپذيرد و رويكردي مستقل از آمريكا اتخاذ كند. به عقيده ژنرال لئونيد ايواشف رييس آكادمي مطالعات ژئوپليتيك روسيه نيز، ايران از معدود كشورهاي جهان است كه نظام تك قطبي جهان به رهبري آمريكا را به چالش كشيده و آن را رد كرده و روسيه بايد پيوندهاي همكاري با اين كشور را تحكيم و تقويت بخشد. ايواشف در مقاله اي در روزنامه اينترنتي روسي زبان فوروم ام.اس.ك.رو، در اين باره نوشت: روسيه بايد با پايان دادن به رويه سياست غير پيگيرانه خود در قبال ايران، از شركت در تحريم ها عليه تهران خودداري كند. در نهايت مي توان گفت كه تحليل اجمالي اظهارنظر مقام هاي روس در ماه هاي اخير، دال بر شكل گيري گفتمان سازنده و مثبت جديدي در فضاي سياسي مسكو - تهران بوده و سفرهاي پيش روي متقابل مقام هاي دو كشور نيز گواهي بر اين اظهار نظرها است. اروپام/2242**518** 1506

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 337]