واضح آرشیو وب فارسی:ذاکرنیوز: توران ولیمراد با انتقاد ازرویکردهای سیاسی و جناحی در امور زنان وخانواده گفت: در همه دوره ها، دولت ها و مجلس ها به جای آنکه در خدمت امور زنان وخانواده باشند، ازاین عنوان بهره برداری کرده اند.ذاکرنیوز -گروه جامعه؛ علیرضا نایینی: سرنوشت امور زنان و خانواده در پنج سال آینده کشور به برنامه ای گره می خورد که در ۲۵ سال گذشته، طی ۵ برنامه قبلی نتوانسته وضعیت زنان و خانواده را بهبود بخشد. روز به روز بر مسائل زنان و خانواده در کشور افزوده شده و این برنامه ها همچنان در حل مسائل ناکام مانده اند. تحلیل این ناکامی را در گفتگو با توران ولی مراد، مدیر شورای همکاری زنان و مدیر شبکه ایران زنان پیگیر شدیم. * برنامه پنجم توسعه پایان یافت و ما در آستانه بررسی نهایی و تصویب برنامه ششم هستیم. ارزیابی شما از روند برنامه های پیشین در بهبود و ارتقاء وضعیت زنان و خانواده چیست؟ در وضع خانواده که بهبود نداشته ایم، بلکه هرچه بوده پس رفت بوده و اضافه شدن آسیب های جدید بر آسیب های قبلی. اشکالات سابق باقی مانده و مشکلات جدیدی هم بر آن اضافه شده است. مشاهده در وضع خانواده که بهبود نداشته ایم، بلکه هرچه بوده پس رفت بوده و اضافه شدن آسیب های جدید بر آسیب های قبلی. اشکالات سابق باقی مانده و مشکلات جدیدی هم بر آن اضافه شده استهمین آسیب ها، بررسی وضع موجود امور زنان و خانواده، آمارها و تحقیقات، نشان می دهد که آن چه در این حوزه انجام گرفته، ناکارآمد و حتی ناصحیح بوده است. به بیان دیگر؛ آن چه لازم بوده و باید انجام می گرفته، انجام نشده است. مشکلاتی که جوانان بر سر راه ازدواج دارند، فرایند ازدواج را به دالان شکنجه تبدیل کرده است. این در کنار مشکلاتی که خانواده ها با آن دست و پنجه نرم می کنند و مشکلاتی که زنان و دختران در هویت فردی خود با آن روبرو هستند، همه نشان از ناکارآمدی برنامه ریزی برنامه ریزان و بی توجهی در قانون گذاری دارد. پنج برنامه توسعه پشت سر هم گذاشته شده و متاسفانه وضع موجود زنان و خانواده نشان از ضعف، ناکارآمدی و نقصان در برنامه ریزی و عملکرد در این ارتباط دارد. * چرا این برنامه ها نتوانستند موفق باشند؟ یک اشکال اساسی وجود دارد که باعث می شود مراکز اصلی و رسمی حوزه زنان و خانواده وقتی به وظایف اصلی خودشان عمل نکردند با مشکلی روبرو نباشند. اشکال اساسی این است که «خانوده یک اشکال اساسی که باعث می شود مراکز اصلی و رسمی حوزه زنان و خانواده وقتی به وظایف اصلی خودشان عمل نکردند با مشکلی روبرو نباشند، این است که «خانوده مطلوب و معیار» که باید شاخص به کار گرفته شدن امکانات نظام باشد، تعریف و تبیین نشده استمطلوب و معیار» که باید شاخص به کار گرفته شدن امکانات نظام باشد، تعریف و تبیین نشده است. این تعریف باید صورت بگیرد و برنامه ها و طرح ها در همان راستا باشد. یعنی امکانات ملی با آن شاخص به کار گرفته و با همان اندازه گیری شود. آن هویتی که از زن با انقلاب اسلامی به صحنه آمد و به تصویر کشیده شد، باید به عنوان تعریف معیار، شاخص جهت گیری و عملکرد همه دستگاه ها اعم از دولت، مجلس و سایر نهادها و سازمان ها باشد. در غیر این صورت، راه برای بهره برداری های سلیقه ای و سیاسی باز است و در نتیجه امکانات ملی مورد سوء استفاده قرار می گیرد. * برداشت من از پاسخ شما این است که برنامه ها از پایه و اساس، بر مبنای درستی تدوین و تصویب نشدند و عدم موفقیت آنها در بهبود وضعیت خانواده نتیجه همین مبنای غلط است. بله. نگرش ها، باورهای شخصی و سلیقه ای و جناحی نمی تواند معیار ملی باشد. متاسفانه امکانات ملی بر همین روال به کار گرفته شده و این مسئله، آسیب اصلی را به امور زنان و خانواده زده است. اهداف سیاسی یعنی توان افزایی یک جریان سیاسی خاص با بهره برداری از موضوع زنان و خانواده، مبنای عملکردها شده و رفع مشکلات زنان و خانواده مغفول مانده است. به همین دلیل است که عملکردها، به جای این که راه گشا باشند، آسیب زا بوده اند. اگر امکانات کشوری شخصی، سلیقه ای و جناحی خرج شود، این ملت است که در میان تضادها و کشمکش ها آسیب می بیند. هر نوبت یک جناح در یک جا مسلط شده و ملت را به آن سو می برد و این جوانان و خانواده و هویت دختران و پسران است که میان این کشمکش ها آسیب می بیند. برنامه های ملی مبتنی بر سیاست گذاری، هدف گذاری و نقشه راه و ارائه راهکار است که در مسیر صحیح قرار می گیرد. آن چه در برنامه های پیشین آمده، فاقد این مبنا است و می توان گفت اساس آن، آرمان دولت هاستبرنامه های توسعه نیز گرفتار همین درشت نمایی های تک بُعدی و نادیده گرفتن ابعاد دیگر، به دلیل نداشتن تعریف شاخص و معیار بوده اند، و با تغییر دولت ها، همان برنامه هم عملی نشده است. هر دولتی که آمد، یک بُعد را در برنامه وارد کرد، به این امید که دولت بعدی اجرا کند، و دولت بعد، ابعاد دیگری را مورد توجه قرار داد به امید دولت بعدی. و این قصه ی نوشتن برنامه های تک بعدی و عملیاتی نشدن آن ها همچنان ادامه داشته و دارد. برنامه های ملی مبتنی بر سیاست گذاری، هدف گذاری و نقشه راه و ارائه راهکار است که در مسیر صحیح قرار می گیرد. آن چه در برنامه های پیشین آمده، فاقد این مبنا است و می توان گفت اساس آن، آرمان دولت هاست. به علاوه برنامه های توسعه در حوزه زن و خانواده ابزار نظارتی خود را ندیده اند. به همین دلیل، دولت ها آن چه را که خواسته اند و هر میزان که اراده کردند، عملیاتی کرده اند و هر آن چه را که نخواسته اند، عملیاتی نکرده اند و ابزاری برای نظارت در این ارتباط دیده نشده است. نه تنها نظارت دیده نشده، بلکه پیگیری و شاخص اندازه گیری که معرف ضعف و قدرت دولت ها ست هم دیده نشده. به عبارت دیگر؛ آن برنامه ها فقط کلمه هایی بوده که ردیف شده و روی کاغذ مانده است و دولت ها هم هر آن چه خواسته اند، کرده اند و در کلام آن را به برنامه های توسعه ربط داده اند. از همه مهم تر دولت ها پاسخگو نبوده اند و از پاسخگو نبودن، مشکلی هم نداشته اند. در همه این دوره ها دولت ها و مجلس ها به عوض این که متناسب شأن دستگاه خود در خدمت «امور زنان و خانواده» باشند، از این عنوان بهره برداری کرده اند. موج هایی به اسم زنان و خانواده ساخته اند و برای کسب آراء، شعار و وعده داده اند و بر آن موج سواری کرده اند، اما در عمل در جهت عملیاتی کردن وعده های خود گامی برنداشتند. کار به این جا ختم نشده، بلکه حتی خلاف وعده ها عمل کرده اند و هم چنان اسم زنان و خانواده، ابزاری برای موج سواری بوده است. این عمل یعنی بهره برداری سیاسی و ابزاری از زنان و خانواده توان آن را نداشته است که دستگاه های اصلی نظام را در جهت دستیابی به خانواده مطلوب و رفع مشکلات زنان و خانواده ها موظف، پاسخگو و در نتیجه وارد عمل کند. * با توجه به اشکالاتی که مطرح کردید، به نظرتان امروز چه اولویت ها و ملاحظاتی در بررسی و تصویب برنامه ششم باید مدنظر باشند؟ ما امروز به راه حل های اساسی و زیرساختی نیاز داریم. راهکارها برای دستیابی به وضع مطلوب این است که آن چه در برنامه پنج ساله مصوب می شود، در راستای یک مبنای صحیح مدیریت و برنامه ریزی باشد. سیاست واحد در حوزه زنان و خانواده و یک تصویر روشن در سطح ملی، به نحوی که همه دستگاه ها بر همان اساس حرکت کنند و امکانات ملی را در آن جهت به کار گیرند. اشکال اصلی این است که در حوزه زنان و خانواده، نهاد مسئول و پاسخگو وجود ندارد. کشور از کمبود چنین نهادی که این مسیر را عملیاتی کند، رنج می برد. برنامه کلان، برنامه بلندمدت و برنامه پنج ساله توسعه زنان و خانواده باید در آن نهاد فراقوه ای که مسائل زنان و خانواده را فراجناحی و غیرسیاسی می بیند و عمل می کند، پیگیری شود. شکل گرفتن این نهاد فراقوه ای که رهبری هم آن را مطالبه کرده اند، اولویت اول است، چراکه تا آن نباشد، همچنان در بر همین پاشنه می چرخد. * شکل گیری این نهاد فراقوه ای چه الزاماتی دارد و چه ویژگی هایی باید در آن لحاظ شود؟ قاعدتا چنین نهادی نه از قوا یعنی مجلس و دولت، بلکه از نخبگان فکری و نظری و فعالان اجتماعی عرصه زنان و خانواده باید شکل بگیرد، تا بتواند جایگاه برنامه ریزی و نظارتی خود را حفظ کند و مسئولین قوا به آن پاسخگو باشند. نهادی که برای عملیاتی شدن برنامه های بلندمدت و میان مدت در بازه زمانی مشخص، ناظر به عملکرد دولت و مجلس و سایر نهادها باشد و عملیاتی کردن برنامه ها و عملکردها را نظارت کند. طبیعی است که چنین نهادی برای رسیدن به این هدف باید جایگاه و ابزار لازم برای نظارت و بررسی و اعمال نظر هم داشته باشد.
شنبه ، ۱۹دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ذاکرنیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]