محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830011185
آثار پنج گانه استغفار برای انسان
واضح آرشیو وب فارسی:وارث: فرمان و تشویق به استغفار در بسیارى از آیات و توبیخ ترک آن در برخى دیگر، چون «اَفَلا یَتوبونَ اِلَى اللّهِ ویَستَغفِرونَهُ»، ضرورت استغفار همگان را روشن مى سازد، زیرا از یک سو انسان هاى عادى...وارث: نوشتاری دربارۀ استغفار (تفاوت استغفار و توبه، اهمّیت استغفار، آثار پنج گانه استغفار و ضرورت استغفار) از کتاب «جرعه ای از قرآن» را منتشر می کند. * استغفار مفهوم آمرزش خواهى 68 بار در قرآن آمده است: 43 مورد از آن در هیئت هاى گوناگون باب استفعال، 17 مورد در قالب «إغفر»، سه مورد به صیغه «یغفر»، دو مورد «تغفر» و یک بار به صورت «مغفرة» به کار رفته است.[1] در دو آیه نیز فرمان استغفار با واژه «حِطَّة» آمده و نقل شده است که خداوند به بنى اسرائیل فرمان استغفار داد تا مشمول مغفرت الهى قرار گیرند. (بقره/ 2، 58; اعراف/ 7، 161) واژه استغفار به معناى درخواست مغفرت[2] از ریشه «غ ـ ف ـ ر» در لغت به معناى پوشش است[3]، چنان که گفته مى شود: «اصبغ ثوبک بالسواد فهوأغفر لوسخه - لباست را رنگ سیاه کن تا در برابر چرک پوشاننده تر باشد».[4] به کلاه خود نیز از آن جهت که سر را از آسیب ها مى پوشاند، مِغفَر مى گویند[5] و پارچه اى را که به صورت آستر، یک سوى لباس را پوشش مى دهد، غَفَر مى نامند.[6] استغفار در اصطلاح، به معناى درخواست زبانى یا عملى[7] آمرزش[8] و پوشش گناه [9] از پیشگاه خداوند، و هدف از آن درخواست مصونیّت از آثار بد گناه و عذاب الهى است.[10] کیفیّت پوشاندن گناه از بحث استغفار خارج است و از جمله افعال الهى به شمار مى رود و از آن تحت عناوین غفران، عفو، تکفیر سیّئه و تبدیل آن به حسنه بحث مى شود. برخى، واژه استغفار در آیاتى از قرآن را به ایمان[11]، اسلام[12] یا گزاردن نماز[13] تفسیر کرده اند که به مصادیق استغفار در مقام عمل اشاره دارند. در شریعت اسلامى، استغفار به صورت بهترین عبادت و دعا مطرح، و فراوانى انجام دادن آن توصیه شده و شاخص ترین تعبیر از آن، با جمله «استغفر الله» است.[14] * تفاوت استغفار و توبه فرمان توبه پس از امر به استغفار در آیات 3، 52 و 90 هود: «واَنِ استَغفِروا رَبَّکُم ثُمَّ توبوا اِلَیهِ» به دو دلیل، نشان دهندۀ مغایرت مفهوم استغفار و توبه است: 1. عطف توبه بر استغفار با کلمه «ثمّ» که فاصله و ترتیب را مى رساند. 2. اصل در کلام هر گوینده اى تأسیس و اراده معناى جدید است. درباره مغایرت استغفار با توبه، وجوهى گفته شده که مى توان آنها را در دو وجه خلاصه کرد: 1. استغفار، آمرزش خواهى از گناهان براى پیراستن روح از آلودگی ها و نابودى باورها و اعمالى، مانند شرک و معصیت است و توبه، اقدام براى آراستن روح به صفات پسندیده، مانند توحید و ایمان و امتثال فرمان هاى الهى است، در نتیجه استغفار، طلب آمرزش؛ ولى توبه، بازگشت به خدا در مقام عمل است.[15] 2. منظور از استغفار، درخواست آمرزش از گناهان پیشین، و مقصود از توبه، پشیمانى و بازگشت به خدا درباره گناهانى است که امکان دارد در آینده واقع شود.[16] با توجّه به تفاوت معناى توبه و استغفار، توبه به صورت مکمّل استغفار در جهت رسیدن به هدف آن، یعنى آمرزش مطرح است.[17]عده اى در تفاوت میان استغفار و توبه به تفاوت متعلّق آن دو اشاره کرده و استغفار را به گناهان کوچک، و توبه را به گناهان بزرگ مربوط دانسته اند.[18] در یک آیه، استغفار پس از توبه آمده و برآن عطف شده است: «اَفَلا یَتوبونَ اِلَى اللّهِ ویَستَغفِرونَهُ» (مائده/74)؛ امّا چون عطف در این آیه با «واو» که براى جمع است صورت پذیرفته، با مغایرت استغفار و توبه منافاتى ندارد. برخى امر به توبه پس از استغفار را در آیات سوره هود، تأکید همان امر اوّل و «ثمّ» را به معناى واو دانسته اند.[19] برخى نیز معتقدند چنانچه در موردى استغفار به تنهایى به کار رفته باشد، معناى توبه را نیز دربردارد.[20] * اهمّیت استغفار اهمّیت استغفار از جهات گوناگونى قابل تبیین است: * پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) و دیگر پیامبران به استغفار سفارش کرده و عموم مردم بدان فرمان داده شده اند، چنان که 8 آیه، به آمرزش خواهى ترغیب عمومى کرده و نزدیک به 30 آیه، از استغفار پیامبران سخن به میان آورده و 5 آیه نیز شخص رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) را به آن مأمور کرده است.[21] * فرشتگان براى مؤمنان (غافر/7) و اهل زمین استغفار مى کنند. (شورى/5) * درخواست آمرزش گناه، صفت پرهیزکاران معرّفى شده است[22]: «... لِلَّذینَ اتَّقَوا ... * اَلَّذینَ یَقولونَ رَبَّنا اِنَّنا ءامَنّا فَاغفِر لَنا». (آل عمران/ 15 ـ 16) * آثار استغفار استغفار آثار مهم معنوى و مادّى را در پى دارد؛ مانند: 1. پیشگیرى از عذاب الهى براساس آیه 33 انفال تا زمانى که مردم اهل استغفار باشند، خداوند آنان را عذاب نخواهد کرد: «... وما کانَ اللّهُ مُعَذِّبَهُم وهُم یَستَغفِرون». ابتداى آیه یاد شده، به عامل دیگر پیشگیرى از عذاب، یعنى وجود رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در میان مردم اشاره دارد. مفسّران درباره این آیه، شأن نزول هاى خاص و احتمالات گوناگونى ذکر کرده اند؛ ولى آیه، این قانون کلّى را دربردارد که وجود رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در میان مردم و استغفار مردم، هر دو عامل امنیّت آنان در برابر بلاهاى سخت و سنگین و مجازات هاى دردناک طبیعى و غیر طبیعى، همانند سیل، زلزله و جنگ هاى ویرانگر است. [23] حضرت امیرمؤمنان(علیه السلام) مى فرماید: در روى زمین، دو ابزار امنیّت از عذاب الهى وجود داشت: یکى از آن دو وجود پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) بود که با رحلت آن حضرت برداشته شد؛ ولى دیگرى که استغفار است، همواره براى همگان وجود دارد، پس بدان تمسّک جویید. آنگاه آیه پیشین را تلاوت کردند. [24] 2. آمرزش گناهان در آیه 10 نوح در پى فرمان حضرت نوح (علیه السلام) به استغفار، صفت بسیار بخشنده بودن خداوند مطرح شده است: «فَقُلتُ استَغفِروا رَبَّکُم اِنَّهُ کانَ غَفّارا». وصف غفّار، همانند اوصاف غفور، رحیم (نساء/110) و ودود (هود/90) ... به وعده مهم و بشارت بزرگ الهى به آمرزش گناهان و نزول رحمت بر بندگان اشاره دارد.[25] در روایتى استغفار از گناه، عامل زدوده شدن زنگارهاى گناه از روح انسان و بخشیدن جلاى معنوى به روح، دانسته شده است.[26] 3. افزایش روزى آیات 11 ـ 12 نوح به نجات از خشکسالى با آمدن باران هاى فراوان، رفع فقر و تنگدستى و زیاد شدن درآمد و روزى اشاره دارد: «یُرسِلِ السَّماءَ عَلَیکُم مِدرارا * ویُمدِدکُم بِاَموال...». 4. ازدیاد فرزندان بر اساس آیه 12 نوح رفع مشکل بى فرزندى، یا ازدیاد فرزندان از آثار استغفار شمرده شده است: «ویُمدِدکُم بِاَموال وبَنینَ...». 5. رفاه و عمر طولانى استغفار واقعى عامل دستیابى انسان به زندگى خوب و زیباى توأم با ثروت، رفاه، امنیّت و عزّت است[27]: «وَ یَجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ أَنْهاراً»، چنان که در آیه 3 هود از این دنیاى خوب مادّى به متاع نیکو یاد شده است: «وَ أَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ یُمَتِّعْکُمْ مَتاعاً حَسَناً». برخى نیز متاع حسن را عمر دراز، قناعت، رها کردن مردم و روى آورى به خداوند در نتیجه آمرزش خواهى دانسته اند.[28] در نقلى، حسن بصرى اشخاصى را که از خشکسالى، فقر و تنگدستى و نداشتن فرزند رنج مى بردند و براى رفع آن در پى راه حلّى بودند، به استغفار سفارش و به آیات 10 ـ 12 نوح استناد کرده است.[29] * ضرورت استغفار فرمان و تشویق به استغفار در بسیارى از آیات[30] و توبیخ ترک آن در برخى دیگر، چون «اَفَلا یَتوبونَ اِلَى اللّهِ ویَستَغفِرونَهُ» (مائده/74)، ضرورت استغفار همگان را روشن مى سازد، زیرا از یک سو انسان هاى عادى بر اثر غفلت، نادانى و سرکشى غرایز حیوانى و هواى نفس، همواره در معرض گناه هستند، از این رو نیاز به استغفار و ضرورت آن، جهت پالایش و تصفیه روحشان امرى بدیهى مى نماید، و از سوى دیگر، هیچ کس نمى تواند حقوق الهى را آن گونه که شایسته مقام ربوبى است، به جاى آورد، بلکه به اندازه معرفت و شناخت خویش به این مهم مى پردازد، بر این اساس، حتّى پارسایان حقیقى نیز از کارها و عبادت هاى خود شرم داشته، خویش را در پیشگاه خداوند متّهم، بلکه مقصر مى دانند و ضرورت استغفار را درک مى کنند.[31] پاورقی: [1]. المعجم المفهرس، ص 634، «غفر». [2]. شمس العلوم، ج 8، ص 4982. [3]. لسان العرب، ج 10، ص91؛ النهایه، ج 3، ص 373، «غفر». [4]. مفردات، ص 609، «غفر». [5]. لسان العرب، ج 10، ص 91. [6]. النهایه، ج 3، ص 374. [7]. مفردات، ص 609. [8]. کشف الاسرار، ج 2، ص 46. [9]. التحریرو التنویر، ج 4، ص 92. [10]. همان؛ مفردات، ص 609. [11]. الکشاف، ج 2، ص 402. [12]. التفسیرالکبیر، ج 15، ص 158. [13]. مجمع البیان، ج 2، ص 714. [14]. البرهان، ج 5، ص 64 ـ 65؛ نورالثقلین، ج 5، ص 38. [15]. جامع البیان، مج 7، ج 11، ص 234؛ المیزان، ج 10، ص 140 ـ 141؛ فى ظلال القرآن، ج 4، ص 1853. [16]. التفسیر الکبیر، ج 17، ص 181؛ تفسیر قرطبى، ج 9، ص 5؛ اطیب البیان، ج 7، ص 6. [17]. مجمع البیان، ج 5، ص 214.[18]. تفسیر قرطبى، ج 9، ص 5. [19]. مجمع البیان، ج 5، ص 314؛ تفسیر قرطبى، ج 9، ص 4. [20]. مدارج السالکین، ج 1، ص 334 ـ 335. [21]. المعجم الاحصائى، ج 3، ص 1058، «غفر». [22]. نمونه، ج 2، ص 463. [23]. نمونه، ج 7، ص 154 ـ 155. [24]. نهج البلاغه، حکمت 88. [25]. جامع البیان، مج 4، ج 5، ص 371. [26]. عدة الداعى، ص 265. [27]. مجمع البیان، ج 10، ص 543؛ التفسیر الکبیر، ج 30، ص 137؛ المیزان، ج 10، ص 300. [28]. تفسیر قرطبى، ج 9، ص 5. [29]. مجمع البیان، ج 10، ص 543. [30]. المعجم المفهرس، ص 634، «غفر». [31]. نهج البلاغه، خطبه 193. منبع: کتاب «جرعه ای از قرآن» /1102001307
جمعه ، ۱۸دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: وارث]
[مشاهده در: www.vareth.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 7]
-
گوناگون
پربازدیدترینها