واضح آرشیو وب فارسی:گرداب: فرجام شبکه های اجتماعی چه خواهد بود و دست روزگار چه سرنوشت و عاقبتی را برایشان رقم خواهد زد؟ یک سیر قهقهرایی را در پیش گرفته و به زوال خواهند رفت یا بیش از پیش جان گرفته و بر ضریب نفوذشان در جامعه افزوده خواهد شد؟به گزارش گرداب فرجام شبکه های اجتماعی چه خواهد بود و دست روزگار چه سرنوشت و عاقبتی را برایشان رقم خواهد زد؟ یک سیر قهقهرایی را در پیش گرفته و به زوال خواهند رفت یا بیش از پیش جان گرفته و بر ضریب نفوذشان در جامعه افزوده خواهد شد؟ در این میان، آتیه رسانه های رسمی از روزنامه ها و جراید گرفته تا سایت های خبری و خبرگزاری ها و حتی دیداری ها و شنیداری ها چگونه خواهد بود؟ آیا اعتبار گذشته خود را باز خواهند یافت و همانی می شوند که بودند یا ریزش مخاطبانشان ادامه یافته و میدان رقابت را یکسره به مجازی ها واگذار کرده و در لاک مهجوریت و انزوا فرو خواهند رفت. تبی که به سردی گرایید شبکه های اجتماعی در مقام رسانه هایی برآمده از فضای مجازی، شروعی توفانی داشتند. در ابتدا محبوب القلوب بسیاری از اقشار جامعه شدند؛ پیر و جوان، خرد و کلان. جذابیت ها، ظرفیت ها و قابلیت های این شبکه ها آنقدر برای کاربران جذاب و کاریزماتیک بود که سهم ثابت و حتی عمده ای از اوقات خود را به آن اختصاص دهند. با این حال به نظر می رسد تب شبکه های اجتماعی هم مانند هر پدیده نوظهور دیگری در کشور افول کرده و رو به سردی گراییده است. هر چند به باور برخی کارشناسان علوم ارتباطات، این رسانه ها در نهایت خود را بازیابی کرده و با ارائه ابزارها و امکانات جدید و جذاب به مخاطبان شان، جایگاه از دست رفته را احیا خواهند کرد. نکته قابل طرح و تامل دیگر، وضعیت رسانه های رسمی کشور در آینده است. آیا این رسانه ها در برابر شبکه های اجتماعی شکست خورده و عرصه را خواهند باخت؟ دو نظریه قالب در این زمینه وجود دارد عده ای از کارشناسان و صاحب نظران عرصه رسانه و علوم ارتباطی اعتقاد دارند که شبکه های اجتماعی به مرور و به شکل کامل جذابیت های خود را از دست داده و کاربران، دوباره به رسانه های رسمی رجعت کرده و این رسانه ها جایگاه متزلزل خود را ترمیم می کنند. در نقطه مقابل، هستند از اهالی فن که باور دارند شبکه های اجتماعی بازگشتی توفانی به مثابه آغاز غافلگیرکننده شان خواهند داشت و دوباره میدان را در درست گرفته و رسانه های رسمی را بیشتر از گذشته به حاشیه رانده و به انزوا فرو می برند. پوست اندازی شبکه های اجتماعی در آینده یک استاد و مدرس ارتباطات معتقد است شبکه های اجتماعی در آینده به این شکل باقی نخواهند ماند و یک رویه منطقی و معقول را در پیش خواهند گرفت. دکتر داوود زارعیان با اشاره به شکل گیری و بروز یک هیجان با ورود هر فناوری جدیدی به کشور می گوید: این هیجان دو اثر دارد؛ اول، تعداد کاربران خیلی زود زیاد می شود و دوم، روش های دسترسی به اطلاعات برای همه فراهم است، اما پس از مدتی این هیجانات فروکش کرده و میزان استفاده هم کاهش می یابد. برای مثال، در ابتدای ورود رسانه وبلاگ به کشور، ایران جزو پنج کشور اول در زمینه استقبال و استفاده از این ابزار بود، اما در حال حاضر این هیجان فروکش کرده است. این قاعده درباره شبکه های اجتماعی هم مصداق دارد و میزان استفاده از آنها در آینده کاهش یافته یا حداقل به این شکل نخواهد بود. در نهایت این شبکه ها به برخی از نیازها پاسخ خواهند گفت. وی با تاکید بر این که باید صبر کرد و دید رسانه های اجتماعی در آینده به کدام سمت می روند، می افزاید: قطعا این شبکه ها با رسانه های رسمی همراه نخواهند شد اما به مشروعیت دست می یابند. در عین حال، در نقش مکمل در کنار رسمی ها قرار خواهند گرفت. رسانه های رسمی هم اعتبار خود را در آینده خواهند داشت، چراکه هر رسانه کارکرد خاص خود را دارد. همزیستی بیشتر رسانه های رسمی و شبکه های اجتماعی با وجود این که رسانه های رسمی کشور برخی کارکردها و قابلیت های فضای مجازی و بالطبع شبکه های اجتماعی را در خدمت خود گرفته و از آن بهره برداری می کنند، اما همچنان یک تقابل نیمه پنهان در روابط این دو نوع رسانه به چشم می خورد. این هجمه به خصوص از سوی رسانه های رسمی پررنگ تر است و معمولا کاربران خود را به دوری گزیدن و اجتناب از شبکه های اجتماعی ترغیب و تشویق می کنند. پرسش قابل طرح دیگر این که آیا در آینده یک تعامل مثبت و همزیستی مسالمت آمیز میان رسانه های رسمی و شبکه های اجتماعی برقرار خواهد شد؟ به باور دکتر زارعیان، در حال حاضر هم یک همزیستی غیررسمی میان این دو رسانه وجود دارد و اتفاقا در حال توسعه هم هست. این استاد ارتباطات تصریح می کند: به طور قطع در آینده و با تثبیت جایگاه رسانه های اجتماعی و منطقی شدن کارکردهای آنان، این همزیستی آشکارتر خواهد شد. در حال حاضر هم بیشتر رسانه های رسمی از کانال های شبکه های اجتماعی بهره می برند، اما در به رسمیت شناختن آنها تقیه کرده و به طور رسمی اعلام نمی کنند. رسانه های رسمی همچنان مورد اعتماد هستند دکتر زارعیان با تاکید بر این مهم که کارزار و مقابله فایده ای نخواهد داشت گفت: معتقدم رسانه های رسمی باید خودشان را برای یک همزیستی مسالمت آمیز با شبکه های اجتماعی آماده کنند. رسانه های رسمی همچنان مورد اعتماد مردم هستند و شبکه های اجتماعی می توانند با توجه به سرعت بیشترشان در نقش مکمل رسمی ها ظاهر شوند. وی در پاسخ به این پرسش که رفع فیلترینگ از شبکه های اجتماعی تا چه حد می تواند در مشروعیت بخشیدن به آنها موثر باشد، بیان می کند: هنور نمی توان به طور قطع درباره رفع فیلترینگ صحبت کرد. به هر حال، مشکلات برخی شبکه های اجتماعی رفع نشده است، اما به هر حال این اتفاق خواهد افتاد. در آینده پیشرفت امکانات، زمینه و بستر مدیریت این شبکه ها را فراهم خواهد کرد. شبکه های اجتماعی از سکه نیفتاده اند دکتر بهروز مینایی یک آینده روشن را برای شبکه های اجتماعی در آینده پیش بینی می کند و می گوید: شبکه های اجتماعی به خصوص از نوع پیام رسانش در آینده فراگیرتر خواهند شد. این شبکه ها امروزه جزیی از زندگی کاربران خود شده اند و با وجود این که عده ای معتقدند ممکن است رونق خود را از دست بدهند نظیر آنچه برای فیسبوک پیش آمد، اما معمولا خود را با تکنولوژی ها و ابزار جدید به روز کرده و مخاطبانشان را حفظ می کنند. نشانه ای مبنی بر افول و از سکه افتادن این شبکه ها مشاهده نمی شود. استاد دانشگاه علم و صنعت درباره آینده رسانه های رسمی نیز تاکید می کند: اعتقاد ندارم رسانه های رسمی مخاطبان خود را از دست داده اند. ممکن است رقبای پرقدرتی را در مقابل خود ببینند اما ماهیت آنها با رسانه های مجازی متفاوت است. ذات شبکه های اجتماعی ایجاد ارتباط متقابل با مخاطب و رد و بدل پیام است، اما رسانه های رسمی امکان برقراری چنین ارتباط پررنگی را ندارند. رسانه های رسمی و مجازی از این منظر، تفاوت های ماهوی دارند. متاسفانه شبکه های اجتماعی بومی و داخلی کارآمد نیز در کشور نداریم که بتوانند مخاطبان را جذب خود کنند. حفظ جایگاه رسانه های رسمی دکتر مینایی تصریح می کند: رسانه های رسمی با وجود کاهش نسبی مخاطب، اما همچنان جایگاه خود را حفظ کرده اند. رسانه های مجازی و شبکه های اجتماعی شاید بتوانند با جذابیت ها، سرویس دهی و نوع تعامل متفاوتی که با مخاطب دارند اثرات رسانه های رسمی را کمرنگ کنند، اما حذف کامل آنها امکان ندارد. این مساله به خصوص در کشور ما غیرممکن به نظر می رسد. این استاد دانشگاه در واکنش به این پرسش که آیا امکان همزیستی میان رسانه های رسمی و شبکه های اجتماعی در آینده وجود خواهد داشت، می گوید: بله، امکان پذیر است. شبکه های اجتماعی برای آینده هدف گذاری کرده اند و ممکن است ابزارهای جدیدی را نیز طراحی کنند. نباید در مواجهه با این شبکه ها نظر منفی داشت و ساز مخالف زد. روش های قهری و هجومی، مقبول کاربران جوان این شبکه ها نیست و اثرات معکوس دارد. باید به کاربران آموزش های رسانه ای لازم را داد و تاثیرات فضای مجازی را مدیریت کرد. موضعگیری منفی بدون دلیل و برهان، کارآیی چندانی ندارد. رسانه های رسمی نه تنها نباید به شبکه های مجازی به عنوان یک تهدید بنگرند بلکه از این بستر و فرصت به نفع خود استفاده کرده و بر تعداد مخاطبان شان بیفزایند.
پنجشنبه ، ۱۷دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: گرداب]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]