واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه تعادل: گروه اقتصاد کلان| مرضیه امیری| رکود و بی رمقی چرخ اقتصاد با هیچ مسکنی التیام نیافت؛ نه بسته خروج از رکود غیرتورمی و بسته پولی به آن کمکی کرد و نه تصویب برجام. اقتصادی که بیش از 2سال است با رکود دست وپنجه نرم می کند، بازار همه صنایع را به حالت تعلیق درآورده و همه را چشم انتظار گذاشته است. تولیدکنندگان منتظر افزایش تقاضای بازار هستند و مصرف کنندگان هم به انتظار لغو تحریم ها نشسته اند تا در شرایط اقتصادی شفاف تر با قیمت های واقعی تری سبد کالاهای خود را پر کنند اما این وضعیت چرخ اقتصادی که تا دو سال قبل تازه توانسته بود رشد منفی را پشت سر بگذارد از کار انداخته است تا جایی که در خوش بینانه ترین پیش بینی ها برای رشد اقتصادی به عددی بیش از یک درصد نمی رسیم. اکثر نهادهای بین المللی و داخلی رشد اقتصادی امسال را منفی تخمین زده اند و به دنبال همین برآوردها هم بود که دولت در نیمه دوم سال جاری با ارائه بسته پولی جدید تلاش کرد تکان و شوکی به سمت تقاضای اقتصاد وارد کند و از افت رشد اقتصادی به زیر صفر جلوگیری کند اما گویا این ابزار هم کارساز نشد، هر چند هنوز به تمامی اجرا نشده است. وضعیت پیش آمده نه تنها بدنه دولت بلکه کارشناسان اقتصادی را هم به شدت نگران کرده است و حالا در میان تحلیل ها و تفسیرهای کارشناسی وضع موجود می توان ردپای هزاران معضل فراتر از کمبود تقاضا را دید؛ عده یی ریشه آن را سیاسی می دانند و برخی از اجرا نشدن قوانین حرف می زنند و بعضی هم معتقدند سیاست های ضدتورمی اقتصاد ایران را از پا انداخته است. اما مرتضی عمادزاده، عضو هیات علمی سازمان مدیریت صنعتی وضعیت رکودی حال حاضر را پیش از هر چیز به انتظارات مردم مربوط می داند و می گوید سیاست های دولت تنها یک ابزار است و زمانی می تواند کارکرد مثبتی داشته باشد که قدرت تغییر انتظارات مردم را پیدا کند. او در گفت وگو با «تعادل» علت عدم تغییر شرایط اقتصادی حتی با وجود سیاست های تحریک تقاضا و تصویب برجام را این طور عنوان می کند:« هنوز ابزارهای استفاده برای رهایی از رکود نتوانسته انتظارات مردم را دچار تغییر کند.» با توجه به اجرای بسته های خروج از رکود و توافق هسته یی و بالاخره تصویب برجام اما هنوز اقتصاد درگیر رکود است. به نظر شما چرا این اتفاق ها با وجود اینکه دلایل اصلی رکود شناخته شدند، نتوانستند آن را رفع کنند؟ سیساست گذاری های دولت تنها یک ابزار هستند. رکود فعل و ترک فعل، فعالیت های اقتصادی است که از سمت کنشگران اصلی بازار؛ تولیدکنندگان و مصرف کنندگان سر می زند. مردم دارای انتظاراتی هستند که به طور کلی می تواند یا به رکود دامن بزند یا توانایی رفع آن را دارد. درحال حاضر همه مردم در انتظار روزهای پس از تحریم هستند که ببینند چه اتفاقی می افتد و برآوردن انتظارهای خود را به پس از آن موکول کرده اند. اگر تفکر تغییر واقعیت آینده به مردم القا شود، جنس مثبت یا منفی بودنش می تواند رکود را تشدید یا تضعیف کند. بنابراین هر ابزاری باید آنچنان قدرتی داشته باشد که انتظارات مردم را با توجه به سیاست های خود تغییر دهد و آرام آرام چرخ های بدون رکود را به حرکت وا دارد. به هر حال امید این است که پس از برجام انتظارات مردم بر مبنای تفکر بیرون رفتن از رکود اقتصادی، رفتارهای اقتصادی خود را شکل دهند و این ابزارهای دولت هم بتواند این وضعیت را تسریع بخشد. درحال حاضر که چند ماهی از ارائه بسته پولی جدید دولت برای رهایی از رکود گذشته است، آیا توانسته است تغییر رفتار اقتصادی مردم را تسریع بخشد؟ متاسفانه هنوز این سیاست ها نتوانسته است انتظارات مردم را تغییر دهد و مردم همچنان برای هزینه کرد و تامین نیازها و خرید کالا، چشم انتظار روزهای پس از لغو تحریم ها هستند. از همین رو هم است که ما در 6 ماهه ابتدایی سال شاهد کسادی بخش مسکن بودیم و بخش صنعت هم که رشد منفی را گذرانده است. سیاست اصلی دولت در بسته خروج از رکود، تحریک تقاضا بود و خیلی از کارشناسان اقتصادی همین نکته را نقطه ضعف این بسته می دانستند و معتقد بودند باید بر تحریک سمت عرضه تمرکز می کرد. نظر شما چیست؟ صحت وسقم هر کدام از مفاهیم اقتصادی را باید به اقتضای شرایط اقتصادی سنجید. هر چند تئوری های اقتصادی به ما می گوید برای رهایی از رکود باید به سمت عرضه حرکت کرد و تحریک تقاضا می تواند تورم زا باشد اما در زمان ارائه و اجرای این بسته پولی، انبارها مملو از موجودی تلنبار شده یی بود که روی دست تولیدکنندگان باد کرده بود. بنابراین دولت برای کمک به صنایع و جلوگیری از ورشکسته شدن آنها چاره ییی جز خالی کردن انبارها نداشت. صدها هزار خودرو در انبارها موجود بود که به واسطه اجرای همین بسته به فروش رسید اما مردم نمی توانند این تکانه را تغییری دایمی تلقی کنند و رفتار اقتصادی خود را براساس آن شکل دهند. همچنان که بعد از فروش این خودروها تغییری در میزان تقاضای مردم حاصل نشد. بنابراین، این ابزارها را نمی توان به عنوان فعال سازی و احیای مجدد خط های تولید تلقی کرد بلکه تنها به صورت مقطعی و در حد ظرفیت های اعلام شده مردم خرید می کنند و خرید انبوه و مستمر همچنان به آینده موکول شده است.
یکشنبه ، ۱۳دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه تعادل]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]