واضح آرشیو وب فارسی:بوتیانیوز: مردم کرمان کمتر به بازدید از داشته های تاریخی خود توجه می کنند و متروکه ماندن موزه سنگی کرمان در جمع گردشگرانی که آخر هفته را در جنگل قائم کرمان می گذرانند گواه این مدعاست.به گزارش “ پایگاه اطلاع رسانی بوتیا” به نقل از مهر،گنبد جبلیه یکی از آثار شاخص تاریخی شهر کرمان در حاشیه جنگل قائم کرمان به عنوان بزرگ ترین جنگل دست کاشت کشور است، قرار گرفتن این گنبد تاریخی در مجاورت تخت درگاه قلی بیگ و قلعه دختر و قلعه اردشیر و باغ بیرم آباد جایگاه خاصی را به این بنای تاریخی داده است. نمای این گنبد بسیار زیبا و دیدنی است بطوریکه در دشتی مجاورت جنگلی سرسبز بر بام کرمان قرارگرفته است و گواه هویت تاریخی شهر کرمان است. مردم کرمان به دلیل وجود زیرساخت های گردشگری در شرق کرمان و وجود طبیعت سرسبز به صورت گسترده برای گذراندن تعطیلات آخر هفته به این قسمت از شهر کرمان می آیند و ساعاتی از اوقات خود را می گذرانند، اما گنبد جبلیه باوجود تمام قدمت و اعتبارش در تمدن استان کرمان نقش بسیار کمرنگی در پر کردن اوقات فراغت کرمانی ها دارد. طبق شایعات و افسانه های کرمانی مردم اعتقاددارند دلیل پابرجا ماندن این گنبد در طول تاریخ استفاده از مصالح خاص در ساخت این گنبد بوده است گفته می شود حاکم وقت کرمان این بنا را با استفاده از شیر شتر و خاکستر چوب و سفیده تخم مرغ ساخته است طبق شایعات و افسانه های کرمانی مردم اعتقاددارند، دلیل پابرجا ماندن این گنبد در طول تاریخ استفاده از مصالح خاص در ساخت این گنبد بوده است گفته می شود حاکم وقت کرمان این بنا را با استفاده از شیر شتر و خاکستر چوب و سفیده تخم مرغ ساخته است هرچند هیچ منبع علمی این امر را تائید نکرده است اما به هرروی گنبد جبلیه همچنان در طول تاریخ پر قدمتش پابرجا مانده است. این گنبد طی سال های اخیر به عنوان موزه سنگ در کرمان نام گذاری شده است، اگر سری به این موزه بزنید زیبایی های این بنای تاریخی انسان را جذب خود می کند اما اولین چیزی که هر بیننده محو آن می شود جمعیت بسیار بالای مردم کرمان در اطراف این موزه است اما یک نفر هم از این تعداد به داخل موزه نمی آیند. درواقع موزه هیچ جاذبه ای برای مردم کرمان ندارد و بسیاری از موزه های زیبای کرمان در این شهر یک میلیونی کمترین میزان بازدیدکننده رادارند، موزه سنگ کرمان نیز از این پدیده مستثنی نیست. وقتی به درون این موزه پا بگذارید در ابتدا گیشه بلیط فروشی را می بینید و بعد به داخل صحن موزه می رسید اما تاریکی این موزه موجب می شود هر بیننده، به مدتی زمان نیاز داشته باشند که بتوانند با نور بسیار کم موزه خود را سازگار کنند. وضعیت دکورهای موزه سنگی کرمان مناسب نیست اما تأسف بارترین بخش بازدید از این موزه وضعیت نامطلوب و گردوغبار روی اشیای محدودی است که در موزه قرارگرفته است وضعیت دکور بندی هرچند در ابتدا خوب بوده اما رسیدگی نامطلوب برای نگهداری و تمیز کردن و نگهداری از دکور موجب شده منظره نه چندان مطلوبی مقابل چشم بازدیدکنندگان باشد و از سوی دیگر موزه از غنی لازم نیز برای جذب بازدیدکنندگان برخوردار نیست. هیاهوی صدای صدها نفری که در چمن های اطراف موزه تعطیلات خود را می گذرانند در حالی از بیرون بنا شنیده می شود که در داخل موزه تنها بازدیدکننده موزه از تاریکی داخل موزه به طرف درب چوبی بنا حرکت می کند. گر سری به این موزه بزنید زیبایی های این بنای تاریخی انسان را جذب خود می کند اما اولین چیزی که هر بیننده محو آن می شود جمعیت بسیار بالای مردم کرمان در اطراف این موزه است اما یک نفر هم از این تعداد به داخل موزه نمی آیند محمد نوروزی، فعال بخش گردشگری استان کرمان اظهار داشت: بی توجهی مردم به موزه های شهر کرمان نکته است که نیاز به فرهنگ سازی دارد و از سوی دیگر نشان می دهد موزه های نتوانسته اند جذابیت لازم را برای قرار گرفتن در ساعات فراغت خانواده های کرمانی پر کنند. وی افزود: ما برای بازدید از باغ شاهزاده و باغ فتح آباد به خارج از شهر می رویم و هزینه های بالا برای بازسازی باغ بیرم آباد می کنیم درحالی که بزرگ ترین موزه کرمان در باغ هرندی یکی از زیباترین باغ های ایران است که دقیقاً در قلب شهر قرارگرفته و کمترین توجه به آن می شود. وی ادامه داد: مدرسه حیاتیه نیز در حال تبدیل شدن به موزه تاریخی شهر کرمان است اما امیدواریم این موزه به سرنوشت موزه ای مانند موزه جبلیه گرفتار نشود. وی گفت: موزه ها باید در تبلیغات فعال تر ظاهر شوند و مشوق هایی برای حضور مردم در آن ها در نظر گرفته شود از سوی دیگر این موزه ها آبروی شهر کرمان هستند و باید ظاهری شکیل داشته باشند درحالی که مثلاً شاهد این هستیم که آب نماهای موزه هرندی مدت هاست کار نمی کند و وضعیت موزه جبلیه به عنوان موزه سنگ کرمان جالب توجه نیست. وی جبلیه را از مهم ترین آثار تاریخی کرمان دانست و افزود: غنی لازم در این موزه به کار گرفته نشده و نورپردازی مناسبی هم در داخل موزه وجود ندارد و از سوی دیگر مردم هم برای حضور در این مکان ها راغب نیستند. وی گفت: معرفی این آثار باید از مهدکودک ها و مدارس برای مردم شهر کرمان آغاز شود و مردم شهر به داشتن چنین آثاری افتخار کنند نه اینکه یا بی تفاوت باشند و یا اینکه حتی از تاریخ و وضعیت آن ها کمترین آشنایی هم نداشته باشند. موزه ها باید در تبلیغات فعال تر ظاهر شوند و مشوق هایی برای حضور مردم در آن ها در نظر گرفته شود از سوی دیگر این موزه ها آبروی شهر کرمان هستند و باید ظاهری شکیل داشته باشند نوروزی بازدید رایگان، حضور دانش آموزان و دانشجویان و برگزاری برنامه های فرهنگی در این مکان ها را موجب مجذوب شدن این مکان های تاریخی برای مردم دانست. وی در خصوص موزه سنگ و بنای جبلیه کرمان این گونه توضیح می دهد؛ گنبد جبلیه، در منتهی الیه شرقی کرمان در نزدیکی دو قبرستان صاحب الزمان و سید حسین کرمان گنبد بزرگ و عجیبی از سنگ و گچ بناشده که دست تطاول روزگار در تخریب آن کوتاه آمده است. این گنبد هشت ضلعی که به گنبد گبری نیز شهرت دارد تماماً از سنگ است و عرض پی آن نیز در پایه به سه متر می رسد. در هشت طرف آن هشت در به عرض چهار متر قرارگرفته که اخیراً برای مستحکم ساختن بنا و جلوگیری از تخریب آن درگاه ها را با سنگ مسدود کرده اند و فقط یکی را باز گذاشته اند. قسمت بالای گنبد از آجر ساخته شده است و در داخل گنبد ظاهراً گچ بری ها و تزئین کاری هایی وجود داشته که قسمت بالا ریخته و قسمت پائین را تخریب کرده اند. اسرار کاربری گنبد هشت ضلعی از تاریخ بنا و منظور از ساختمان این گنبد مطلبی ذکر نشده سر پرسی سایکس در کتاب هشت سال در ایران می نویسد: از قبرستان که رد می شوید یک ساختمان هشت ضلعی سنگی خواهید دید که گنبدی به شکل دو هلال بر آن قرارگرفته و قطر داخل آن ۱۸ فوت و هر طرفی نیز ۱۸ فوت و نوک آن اجری و منتهی الیه آن دایره هست. این محل را جبلیه می نامند و تنها ساختمان سنگی کرمان همین گنبد جبلیه است. ایرانیان معتقدند که این محل آتشکده یا مقبره یکی از زرتشتیان بوده و برخی نیز عقیده دارند که مزار سید محمد تباشیری است. ولی نسبت اخیر را در بعضی نقاط تکذیب می کنند بدیهی است درزمانی که این قبرستان را ویران کرده اند سنگ این مقبره را برداشته اند و برای نمایی بکار برده اند. پژوهشگران اروپایی نظیر هیلن براند این گنبد را متعلق به سلجوقیان می دانند. «جبلی» تحریف یافته کلمه «گبری» است و بر طبق قواعد اشتقاق های فارسی «گ» به «ج» بدل شده است. قدمت این گنبد را از این کلمه که آن را گنبد «گبر» نیز گفته اند می توان حدس زد که شاید مربوط به پیش از اسلام باشد و از بناهای زرتشتی و گبری است، گرچه سبک آن با سبک آتشکده تطابق ندارد. برخی احتمال داده اند که بنای مذکور مربوط به اواخر دوره ساسانی باشد که اوایل اسلام تعمیر و مرمت شده است و یا اینکه در اوایل اسلام با الهام از معماری ساسانی بناشده است. هرچند در دوره هایی (ازجمله دوره سلجوقی به دستور محمد بن الیاس) تعمیر شده است. گفته می شود در ساخت این گنبد به جای آب از شیر شتر استفاده شده است که مورخان و معماران دلیل استحکام این بنا را همین امر می دانند. در اطراف این بنا جنگل کاری شده و درختان سرو و کاج آن جنگلی بانام جنگل قائم را تشکیل داده اند که از تفرجگاه های کرمان است. این بنا در سال ۱۳۸۸ به موزه تبدیل شده است. گنبد جبلیه بارها مرمت شده است محسن موحدی، معاون میراث فرهنگی استان کرمان اظهار داشت: این گنبد ازجمله بناهای تاریخی و زیبای شهر کرمان است که از هویت و اصالت بالایی برخوردار است و در ایام گردشگر پذیری شهر کرمان، از بیشترین میزان بازدید برخوردار می شود. وی افزود: در راستای حفظ و نگهداری از این گنبد فازهای متعدد مرمت در آن اجراشده است و در ماه های اخیر نیز کار مرمت و بازسازی بخش هایی از نمای بیرونی بنا انجام شده است. وی ادامه داد: برای ایجاد جذابیت بیشتر برای بازدید از این مجموعه موزه سنگ کرمان نیز در این مکان بناشده است. باوجود سرمایه گذاری های صورت گرفته در خصوص احیای این بنای تاریخی، اما به نظر می رسد این بنا در شهر کرمان و در جمع مردم کرمان نیز غریب مانده است و معرفی آن به عنوان یکی از زیباترین گنبدهای ایران می تواند نقش قابل توجهی در رونق این مکان تاریخی داشته باشد. انتهای پیام/
شنبه ، ۱۲دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: بوتیانیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 8]