واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: نشست هفتگی شهر کتاب، سه شنبه اول دی ، با حضور محمد دهقانی، قدرت الله طاهری و علیرضا اسدی، به بررسی پنج جلد منتشر شده از این مجموعه اختصاص داشت. هر کدام از کتاب های این مجموعه به یکی از نویسندگان، اندیشمندان و شاعران نامداری اختصاص دارد که به تعبیر مؤلف کسانی هستند که به فکر و فرهنگ ایرانی شکل داده و تاریخ فرهنگ ایران را ساخته اند. دهقانی درباه کتابش گفت: تاریخ فرهنگ را باید بر اساس فکری مشخص روایت کرد و من کوشیده ام چنین کاری را به انجام برسانم. از این مجموعه کتاب های زیر منتشر شده است: «محمد بن زکریای رازی»، «رودکی، پدر شعر فارسی»، «شاهنامه ی ابومنصوری»، «تاریخ بلعمی» و «دقیقی» و به زودی دفترهای دیگر نیز به چاپ خواهد رسید. محمد دهقانی در مورد مجموعه گفت: این کتاب ها برای دانشگاهیان و با هدف تدریس در دوره های دانشگاهی نوشته نشده اند، بلکه مخاطبانی وسیع تر دارند، که دانشگاهیان نیز می توانند در ردیف آن قرار بگیرند. از طرف دیگر کتاب ها با رعایت موارد دانشگاهی نوشته شده اند. در واقع مخاطبان اصلی کتاب ها کسانی هستند که پرسش هایی درباره تاریخ فرهنگی ایران، به خصوص تاریخ بعد از اسلام دارند. کتاب ها نه تک نگاری اند و نه حالت متن های برگزیده را دارند؛ بلکه در بین دو وضعیت قرار می گیرند. دهقانی با اشاره به اینکه در این مجموعه زندگی، زمانه و آثار افراد از هم تفکیک نشده است، افزود: قصد من ارائه روایتی منسجم بود. درضمن کوشیدم قوه تخیلم را تا جایی که می شود مهار کنم و همواره بر اساس اسناد سخن بگویم. چیزی که در اصل دنبال آن بودم این است که تاریخ فرهنگی ایران را بر اساس فکری مشخص روایت کنم. این مجموعه می کوشد تاریخ ادبی ایران را در پیوند با تاریخ عمومی جهان ببیند و به تحولات فکری و فرهنگی کشورها و اقلیم هایی هم که به نحوی با ایران در ارتباط بوده اند اشاره کند و به این ترتیب گستره ای روشن تر برای مقایسه تاریخ و ادبیات ایران و جهان پدید آورد. قدرت الله طاهری، استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه این مجموعه می خواهد با نگاهی واحد، تاریخ و فرهنگ ایران را روایت کند، گفت: من دو کتاب از این مجموعه را خوانده ام و وجود نگاه واحد در هر دو را تأیید می کنم. طاهری در ادامه به شاهنامه ابومنصوری پرداخت و یادآور شد: این اوراق اندک به یادگار مانده از دفتری که قطعاً بسیار بزرگ بوده، به ما نشان می دهد که برای ایرانیان، مسلمان شدن، اما عرب نشدن، دغدغه مهمی بوده است. از این رو ایرانیان با کوشش برای زنده نگه داشتن تاریخ کهن می کوشیدند حافظه جمعی خود را از گزند روزگار حفظ کنند. آنها به جای اینکه ستیز را مبنا قرار بدهند، در عین پذیرش اسلام، به تولید متن هایی در زبان ایرانی همت گماردند. همین را می توان امروز در تقابل با غرب هم مبنای رفتاری گرفت. سیتز و تقابل با غرب معنایی ندارد؛ در تقابل با غرب نفی به جایی نمی رسد. ما می توانیم خودمان باشیم، انگاره های فرهنگ غربی را هم بگیریم، ترجمه بکنیم، بازتولید بکنیم و یک دوره تمدنی جدید را بسازیم. اگر اهتمامی که در آفرینش شاهنامه ابومنصوری و تاریخ بلعمی صورت گرفت نبود، شاهنامه فردوسی آفریده نمی شد. اینها بسترسازانی بودند که زبان فارسی دری را که یکی از لهجه های فرعی زبان پهلوی بود، به زبانی پویا تبدیل کردند که فردوسی توانست شاهکارش را در آن بیافریند. این دو کتاب نه فقط از نظر زبانی برای ما بسیار مهم هستند که در شکل گیری فکر ایرانی نیز نقشی برجسته دارند. در ادامه علیرضا اسدی درباره کتاب رودکی از این مجموعه سخن گفت و به تشریح جایگاه رودکی در تاریخ ادب فارسی پرداخت. وی تصریح کرد: تاریخ پرتلاطم ایران و حملات اقوام مهاجم باعث شده ما بسیاری از آثار قرن های اولیه اسلامی را از دست بدهیم. پس تتبعات بسیار امروز اندکی بیش از هزار بیت از رودکی باقی است؛ درحالی که قطعا ده ها هزار بیت شعر داشته است. همچنین او چندین مثنوی، ازجمله سندبادنامه و کلیله و دمنه را از پهلوی به فارسی برگردانده است که چیزی از آنها در دست نیست. اما به هرحال از رودکی همواره به عنوان استاد شاعران یاد شده است. در همه مضامین شعر فارسی آن روز شعر گفته و دکتر دهقانی در کتاب شان شعرهای رودکی را به صورت موضوعی نیز تفکیک کرده اند که می تواند کار خواننده را آسان کند. در ابتدای نشست نیز علی اصغر محمدخانی با بیان اینکه یکی از نیازهای ضروری، تولید کتاب هایی است مربوط به تاریخ فرهنگ ایرانی که بتوان آنها را به عنوان متن های مرجع، در عین حال ساده دانست، گفت: مثلاً وقتی یک فرانسوی یا اسپانیایی از ما می پرسد برای شناخت مولوی بهتر است کدام کتاب از فارسی ترجمه شود، توان دادن پاسخی دقیق و روشن به این پرسش را نداریم. باید به این ضعف وقوف پیدا کنیم و بتوانیم آثاری با معیارهای تازه تولید کنیم.
چهارشنبه ، ۹دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]