اتحاديه مديترانه ، رقيب يا متحد اروپا - ‪۱‬

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: اتحاديه مديترانه ، رقيب يا متحد اروپا - ‪۱‬
ساركوزي در جمع ‪ ۵۰۰‬نفري بازرگانان فرانسوي و تونسي گفته بود كه شمال و جنوب مديترانه مي‌تواند در يك همكاري متقابل رابطه‌اي سودآور برقرار كند و توانايي رقابت با آسيا را بيابد.

ساركوزي افزوده بود كه اگر آفريقا بطور عام و كشورهاي شمال آفريقا بطور خاص توسعه باو نشود، اروپا نمي‌تواند به آينده خود اميدوار باشد...

ما مي‌توانيم مدلي به وجود آوريم كه (آثار آن) تمامي جهان را فرا بگيرد.

ساركوزي گفته بود: اروپا اشتباه بزرگي مي‌كند اگر فكر كند كه با پشت كردن به مديترانه تنها به گذشته‌اش پشت مي‌كند. اروپا با پشت كردن به مديترانه به آينده‌اش نيز پشت خواهد كرد.

ساركوزي براي اين كه اطمينان خاطر شركاي جديد و مستعمرات گذشته را جلب كند در اشاراتي كنايي به طرف‌هاي مغربي خود خاطر نشان كرده است كه اين روابط؟ يك شراكت تمام عيار نيست و ما به عنوان يك قدرت پسا استعماري وارد اين ماجرا نمي‌شويم و روبه روي شما قرار نداريم ، در اين ميان كشورهاي درجه يك و درجه دو وجود ندارد، ما همه در كنار هم و براي هم شراكت مي كنيم .

در نگاه اول مي‌توان انتظار داشت كه كشورهاي شمال افريقا و مغرب عربي بطور طبيعي از اين پيشنهاد استقبال كنند. چرا كه تراز روابط خود را با اروپا به سطح بالاتري ارتقا داده و از مزاياي همكاري با دنياي صنعتي غرب براي توسعه بيشتر استفاده مي‌كنند.

بازرگانان فرانسوي نيز از اين امر استقبال كرده و امكانات بكر حوزه هاي عربي شمال آفريقا را در اختيار خود مي‌بينند، چنانكه خانم لورانس پاريسو رييس سنديكاي بزرگ مالكان فرانسه در همان سفر گفته بود بايد اين معجزه كهن را از دل پيوند با مدرنيته باز توليد كرد.

تونسي‌ها البته از اين رويداد در كشورشان استقبال ويژه‌اي كردند و خبرنگاران تونسي تلاش كردند تا از زبان رييس جمهوري فرانسه و همراهان او كلماتي بيرون بكشند كه بتوان در آن كلمات مقر آينده و اصلي اتحاديه مديترانه را در تونس تصوير كرد. ولي همراهان آقاي ساركوزي پيش بيني بيشتر اين امر را زود هنگام ارزيابي مي‌كردند.

به علاوه كشورهاي ديگر حوزه مديترانه بويژه مصري‌ها انتظار دارند تا ساركوزي و اروپا بطور كل اين روابط ويژه را با آنها شروع كند.

زين العابدين بن علي در استقبالي كه از اين پيشنهاد ساركوزي كرده؟ آن را يك همكاري پايدار در خدمت توسعه ، صلح و ثبات منطقه ارزيابي كرده و آرزو كرده است كه كشورهاي جنوبي ساحل مديترانه بتوانند با مشاركتي فعال و تصميم گير اقدامي موثر را سامان دهند.

ساركوزي هم براي اين كه حسن نيت‌اش را به تونسي‌ها نشان دهد از تحويل ‪ ۱۹‬فروند ايرباس به شركت هواپيمايي تونس و نيز تاسيس يك كارخانه هوافضا در تونس با ظرفيت به كارگيري دو هزار نفر خبر داده است.

با اين همه فضاي بحث بسيار فراتر از تونس است و چنانكه گمان مي‌رود اين مساله شايد به بزرگترين پروژه فرانسه در زمان رياست بر اتحاديه اروپا بدل شود.

پاريس مسئولان ‪ ۲۷‬كشور را فراخوانده است تا در روز ‪ ۲۴‬تير ماه ( چهاردهم ژوييه) يعني مهمترين روز ملي فرانسه در اين كشور گرد آمده و سنگ بناي اتحاديه‌اي نو را در منطقه خاورميانه بگذارند.

حساسيت‌ها از هم اكنون شروع شده است و يكي از مهمترين اين حساسيت ها را آلمان نشان داده و گويي از پاريس رنجيده است كه چرا با محدود كردن اين اتحاديه به كشورهاي حاشيه درياي مديترانه ، از هم اكنون آلمان و بسياري از كشورهاي شرق اروپا را از اين همكاري اقتصاي محروم مي‌سازد.

آلمان كشوري است كه امروز با فرانسه در همكاري و شراكتي تنگاتنگ است و كمتر زمينه‌اي است كه اين دو كشور درآن بدون ارتباط با هم بوده و مسئولان اين دو كشور در شرايط مساوي اولويت را به كشور ثالثي بدهند.

اقدام پاريس از ديد آلمان چنين تعبير شده است كه اين كشور قصد دارد ساز و كار كنوني همكاري ميان كشورهاي اروپايي را بر هم زده و امكانات و توان موجود ميان اين كشورها (بويژه آلمان) رابراي تامين مقاصد و اهداف اقتصادي خاص خودش به آن سوي مديترانه سرازير كند.

پروژه مديترانه در جريان مبارزات انتخاباتي ساركوزي متولد شد و هانري گنو مشاور او در اليزه هدايت و طراحي آن را بر عهده گرفت.

آلمان كه از مجاورت درياي مديترانه محروم است، نظري مثبت به هانري گنو ندارد و گمان مي‌برد كه اين مشاور كاخ اليزه علاقه چنداني به اروپا ندارد و يك يوروفيل نيست و از اين روست كه او با گذاشتن طرحي غير اروپايي در برنامه‌هاي ساركوزي مي‌خواهد سرمايه‌هاي اروپا را به سوي منافع سنتي فرانسه در آن سوي آبها سرازير كند.

بدبيني گاه ظريف تر ازاين هم شده است. به عنوان مثال اسپانيا و ايتاليا دو كشور اصلي حاشيه مديترانه ا از به كار بردن عبارت فرانسوي اتحاد مديترانه يا اتحاديه مديترانه چندان خرسند نيستند.

زاپاترو نخست وزير اسپانيا گفته است كه اين حصر، افاده خاصي مي‌كند و بهتر است كه اتحاديه‌اي براي مديترانه استفاده شود كه هر كشوري كه مايل است در همكاري با اين اتحاديه مشاركت مي‌كند.

حساسيت اين دو كشور در رقابت با پاريس بر سر تعيين تكليف عنوان اين اتحاديه نوپا حساس تر از كشوري چون آلمان است . چرا كه اين دو كشور كناره درياي مديترانه به قول معروف حق آب و گل دارند و بدون رضايت آنها اين اتحاديه پيش از تولد، مرده است.

اعلاميه رم منتشرشده در دسامبر سال ‪ ۲۰۰۷‬كه سه امضاي پرودي، زاپاترو و ساركوزي را در پاي خود دارد بر همين حساسيت با واژگاني به ظرافت تاكيد گذارده و مشاركت و نه ادغام در اين پروژه مديترانه‌اي را، حق همه همسايگان مي‌داند.

به نظر مي‌رسد كه بسياري از كشورهاي اروپايي از هم اينك بدبين شده اند ، گويا آنها گمان مي‌كردند كه فرانسه قصد دارد با الگوگيري از اتحاديه اروپا و با مشاركت دو پايه اصلي يعني خود و آلمان و ديگر اعضاي بنيانگذار اين اتحاديه، مجموعه‌اي مكمل براي اين اتحاديه تشكيل دهد.

اما اين گمان آنها سويه ديگري به خود گرفته و امروز بر اين باورند كه گويا فرانسه قصد دارد در عرض اتحاديه اروپا براي خود يك مجموعه منطقه اي ويژه دست وپا كند تا با اين اتحاديه و سياست‌هاي خاص آن رقابت كند.

با اطمينان مي‌توان گفت كه بسياري از پايتخت‌هاي كشورهاي اروپايي موضع گيري اميدبخشي نسبت به اتحاديه پيشنهادي ساركوزي نكردند و آن را طرحي غير شفاف خوانده اند.

اسپانيا از روند بارسلون براي برقراري ارتباط با كشورهاي جنوب و تقويت اقتصاد و توسعه آنها دفاع مي‌كند كه در سال ‪ ۱۹۹۵‬به تصويب رسيد ولي تاكنون ثمره چنداني نداشته است.

با اين همه مساله امنيت و سياست مرزي با همسايگان نكته ديگري است كه فرانسه امروز بر آن انگشت گذارده و از اين سوي مديترانه كشورهايي را در حاشيه آتلانتيك به آن سوي مديترانه يعني كشورهاي تركيه، يونان و اسراييل متصل مي‌سازد.

فرانسه ادعا مي‌كند كه با الحاق كميسيون بارسلون به اين اتحاديه جديد، هيچ كشوري در اروپا از اين همكاري اتحاديه‌اي بركنار نخواهد بود؟ با اين همه نمي‌تواند اسپانيايي‌ها را راضي كند كه پيشينه اين اتحاديه به پيمان بارسلون نمي‌رسد. چرا كه آنها بر اين عقيده‌اند كه اين اتحاديه با رسالتي مديترانه‌اي از دل بارسلون بيرون آمده است.

ناكامي كميسيون بارسلون در ايجاد يك اتحاديه و اجراي آرمان‌هاي شمال - جنوب بهانه كافي بهدست فرانسه داده و اين كشور بر اين باور است كه بايد راه‌هاي عملي تري را اين بار آزمود.

آلن لو روا نماينده اليزه در پيشبرد اين طرح نگران از تكرار شكست بارسلون و كارا شدن مخالف خواني‌هاي ديگر اعضاي اتحاديه اروپا، با شعار اتحاديه‌اي از طرح‌ها براي طرح اتحاديه جلو آمده است.

از همين روي لو روا طرح‌هايي را پيش آورده است كه كمتر صداي تكنوازي فرانسه از آن به گوش برسد تا بتواند هر چه بيشتر كشورهاي همسايه را بر سر ذوق آورده و آنها را براي اين كار بزرگ بسيج كند.

از جمله طرح‌هاي او در اين راه بايد از آلودگي زدايي آب‌هاي مديترانه به عنوان منبع منطقه اي، تامين انرژي خورشيدي، ايجاد راه‌هاي ارتباطي و شاهراه‌هاي دريايي، ايجاد فضاي علمي در مديترانه و تاسيس مركز علمي و تحقيقات و سرانجام برپايي يك نظام امداد مدني براي پيش‌گيري از بروز خطرات طبيعي از جمله زلزله نام برد كه در بسياري از كشورهاي حاشيه مديترانه يك امر طبيعي است. به جاي بانكي كه آلمانها براي تامين مقاصد توسعه منطقه‌اي پيشنهاد كرده اند، صندوق اعتباري ارومديترانه تشكيل شده است تا با ايجاد حساب پس انداز براي كارگران مهاجر منطقه اولين گامها را بردارد.

فرانسوي‌ها از قهر آلمانها در اين ماجرا بيم دارند و مي‌ترسند كه آنها مراسم ‪ ۱۴‬ژوييه امسال و نشست مربوط به اتحاديه مديترانه را تحريم كنند.

از همين رو ديپلمات‌هاي فرانسوي دست به كار شده‌اند تا با طرح مسايلي از جمله الگو برداري از اتحاديه بالتيك كه در شمال اروپا از كشورهاي حوزه بالتيك، اعضاي اتحاديه اروپا، روسيه، ايسلند، نروژ و آلمان تشكيل شده بتوانند ساز و كاري اطمينان آور را براي شركاي آلماني و اروپايي خود ترسيم كنند.

اروپام .
دوشنبه 13 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 277]