واضح آرشیو وب فارسی:مهر:
دوره «گاوهاي فربه» عربستان رو به پايان است
شناسهٔ خبر: 3010690 - یکشنبه ۶ دی ۱۳۹۴ - ۱۲:۳۸
مجله مهر > دیگر رسانه ها
صندوق بين المللي پول پيش بيني کرده است که کسري بودجه جديد عربستان به حدود ۱۳۰ ميليارد دلار برسد. کسري بودجه عربستان در سال گذشته (۲۰۱۴) حدود ۱۷٫۵ ميليارد دلار بود. عصر دیپلماسی به نقل از راي اليوم نوشت چرا اعلام بودجه جديد عربستان به تاخير افتاده است؟ و چرا پادشاه عربستان سخنراني سالانه خود را در مجلس مشورتي ايراد نکرد؟ و آيا شهروندان بار مسئوليت کسري بودجه جديد را که از مرز ۱۳۰ ميليارد دلار فراتر مي رود، به دوش خواهند کشيد؟. روزنامه راي اليوم چاپ لندن در مقاله اي نوشت عربستانيها و بسياري از کارشناسان اقتصادي در منطقه خاورميانه و جهان منتظر اعلام بودجه سالانه عربستان هستند که چند روز به تاخير افتاده است تا از ميزان کسري بودجه و مالياتهاي مستقيم و غير مستقيمي که مقامات عربستان براي کاهش اين کسري اعمال خواهند کرد و ميزان برداشت از ذخاير مالي و ارزش اوراق بهادار داخلي که در داخل عربستان منتشر خواهد شد، باخبر شوند. صندوق بين المللي پول پيش بيني کرده است که کسري بودجه جديد عربستان به حدود ۱۳۰ ميليارد دلار برسد. کسري بودجه عربستان در سال گذشته (۲۰۱۴) حدود ۱۷٫۵ ميليارد دلار بود. اما اين کسري بودجه شايد در صورت ادامه کاهش قيمت نفت، افزايش يابد به طوري که در گزارش چهارشنبه گذشته سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) تاکيد شده است که کاهش قيمت نفت در چهار سال آينده ادامه خواهد يافت. سلمان بن عبدالعزيز پادشاه عربستان بخش زيادي از سخنراني سالانه خود را به صحبت درباره اقتصاد کشورش اختصاص داد و تاکيد کرد کاهش قيمت نفت بر اين کشور تاثير نخواهد گذاشت زيرا عربستان قصد دارد براي مقابله با اين کاهش، با برنامههاي متعدد و اصلاحات اقتصادي و صرفهجويي در هزينههاي دولتي و استفاده از منابع اقتصادي و افزايش درآمدها از سرمايه گذاريهاي دولتي، منابع درآمد را متنوع کند. انتظار مي رفت پادشاه عربستان سخنراني سالانه خود را روز چهارشنبه در مجلس مشورتي (غيرمنتخب) ايراد کند اما وي شخصا اين سخنراني را ايراد نکرد و خبرگزاري عربستان به دلايلي که هنوز هم مشخص نيست، متن آن را منتشر کرد. اين طرح بيش از حد لازم، جذاب و خوشبينانه به نظر مي رسد اما اگر اجرا شود اوضاع کاملا متفاوت به نظر مي رسد زيرا هر راهبردي که از سوي شوراي امور اقتصادي و توسعه به رياست شاهزاده محمد بن سلمان جانشين وليعهد عربستان به دستور پادشاه اين کشور -همانطور که در سخنراني وي مطرح شد- تدوين مي شود به سالها زمان نياز دارد تا به نتيجه برسد و هيچ پروژه واقعي براي متنوع کردن منابع درآمد و کاهش وابستگي به نفت که ۹۰ درصد درآمد ملي عربستان را تشکيل ميدهد، وجود ندارد. چند جنبه وجود دارد که زمزمههايي از آنها براي متنوع کردن منابع درآمد شنيده ميشود که گشودن بازارهاي عربستان به روي سرمايه ها و سرمايه گذاريهاي خارجي در چند بخش از قبيل اولا گردشگري ديني و دوما گردشگري تفريحي از مهمترين آنها به شمار ميرود. زيارت اماکن مقدس چه براي بجا آوردن حج تمتع يا عمره مستلزم سازماندهي بهتر از نظر تامين امنيت حجاج و جلوگيري از وقوع فجايع به علت ازدحام يا ايجاد خلل در روند کنترل جمعيت است مانند حادثهاي که در مراسم حج امسال رخ داد و تا اين لحظه گزارش کميتهاي که براي بررسي علل فاجعه در منا تشکيل شده، منتشر نشده است. در اين فاجعه براساس برآوردهاي غير رسمي در نتيجه کوتاهي و سوءمديريت بيش از چهار هزار حاجي کشته شدهاند و تاکنون هيچ آمار رسمي از شمار قربانيان منتشر نشده است و شايد هم منتشر نخواهد شد. سازمان گردشگري در عربستان وجود دارد اما فعاليتهاي آن محدود به نظر مي رسد و مناطق گردشگري جذاب زيادي در اين منطقه وجود دارد که همواره بکر است مانند سواحل زيبا به طوري که عربستان بر دو دريا مشرف است درياي سرخ و خليج فارس. علاوه بر اين منطقه ربع الخالي داراي تپههاي شني جذاب است و تفرجگاههاي تابستاني نادري مانند مناطق کوهستاني عسير (ابها) و طائف وجود دارد. مشکلي که در مسير هر سرمايه گذاري در بخش گردشگري يا هر بخش ديگري وجود دارد در قوانين عربستان نمايان ميشود که به دلايل ديني و دلايل ديگري که به علت ترس از هر چيز خارجي است، موانع زيادي در اين زمينه ايجاد ميکند و فراتر از همه اينها قانون «ضمانت» است که نماد بردگي به شمار ميرود و محدوديتهاي اعمال شده بر صدور ويزا و تدابير روتين پيچيده در اين زمينه است. کسري بودجه زياد و کاهش قيمت نفت به ميزان دو سوم در کمتر از دو سال، دولت عربستان را به وضع مالياتهايي بر شرکت ها و افزايش قيمت کالاهاي اساسي مانند آب، برق، مخابرات و سوخت با کاهش تدريجي يارانه و وضع ماليات بر ارزش افزوده بر اکثر کالاهاي لوکس و نيمه لوکس مانند پوشاک و خودرو و تلويزيون و تلفن همراه و مکالمه ها و وضع ماليات بر بليت و افزايش ماليات بر صدور گذرنامه و مجوز اقامت و گواهينامه رانندگي و خودرو سوق خواهد داد. دولت رفاه يا دولت درآمدزا به مدتي که ممکن است طولاني شود به بخش مراقبتهاي ويژه منتقل خواهد شد و وضع مالياتهاي جديد بر رفاه شهروندان و سبک زندگي آن ها تاثير خواهد گذاشت. همچنين توقف برخي پروژه هاي زيرساختي و لغو پروژههاي ديگر به ورشکستگي بسياري از شرکتها و آسيب ديدن درآمدهاي ديگر و اخراج شمار زيادي از کارگران و شهروندان سعودي و اتباع خارجي منجر خواهد شد و اين مساله ممکن است بحرانهاي اجتماعي خطرناکي به دنبال داشته باشد که احتمال ميرود به بحرانهاي سياسي تبديل شود. مقامات عربستان در حال حاضر درگير دو جنگ هستند يکي در يمن و ديگري در سوريه و براي جنگ سوم عليه تروريسم (داعش و القاعده و جبهه النصره) آماده ميشوند و اکثر شرکت کنندگان در ائتلافهاي آن در اين جنگها، عربها باشند يا مسلمانان، به حمايت مالي چشم دوخته اند که اين مساله بار اين مقامات را بسيار سنگين ميکند که به دوش کشيدن آن دشوار است. به عنوان مثال ورود به جنگ در يمن از زمين و هوا به معناي به عهده گرفتن مسئوليت معيشت حدود ۲۵ ميليون يمني يعني نزديک به تعداد شهروندان عربستاني است و اينها به آزاديشان از ائتلاف حوثيها و علي عبدالله صالح (رئيس جمهور سابق يمن) و از بين بردن خطر آن چشم ندوختهاند بلکه به بازسازي کشورشان بعد از ويراني و تعمير زيرساختهاي ويران شده و بالا بردن سطح زندگي آنها براي پيوستن به شوراي همکاري خليج فارس، چشم دوختهاند. کاهش قيمت نفت ادامه خواهد يافت و ممکن است به ۲۰ دلار در هر بشکه هم برسد، البته اگر ايران بعد از لغو تحريم صادرات نفتي آن در اواسط ماه آينده تصميم بگيرد بازار را با حدود دو ميليون بشکه در روز براساس سهم تعيين شده آن طبق توافقهاي سازمان اوپک يا حدود چهار ميليون بشکه در روز که به علت تحريم نصف شد و عربستان آن را جبران کرد، غرق کند. اوضاع بسيار تيره و تار به نظر مي رسد و چالشهاي دولت عربستان نيز بسيار زياد است و اين همان علت تاخير در اعلام بودجه جديد اين کشور است که به روزهاي پاياني امسال موکول شده است. به نظر مي رسد دوره «گاوهاي فربه» (سالهاي خوشي و فراواني) عربستان رو به پايان و دوره «گاوهاي لاغر» (سالهاي سختي و بحران) نزديک است و روند انتقال ناگهاني بين اين دو دوره، بسيار دشوار به نظر مي رسد به ويژه اينکه آمادگي براي آن اصلا انجام نشده و علت واقعي در اينجا نهفته است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]