واضح آرشیو وب فارسی:فرصت امروز: تدوین برنامه های پنج ساله توسعه در ایران رویکردی میان مدت است که در نظر دارد با توجه به تحولات روز و نیاز های ایجاد شده در عرصه های مختلف کشور، زمینه های لازم برای حرکت و رشد را فراهم آورد. امسال هم کشور ما با مسئله تدوین ششمین برنامه توسعه مواجه است که پس از بررسی و تصویب در مجلس شورای اسلامی از اوایل سال آینده مراحل اجرایی شدن آن آغاز می شود. این برنامه از این حیث قابل توجه است که عرصه های مختلف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور در عمل و اجرا، می توانند انتظار داشته باشند اهداف میان مدت شان در پنج سال آتی به کمک آن محقق و اجرایی شود. یکی از بخش های مهم فرهنگی در ایران حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی است که به دلیل ماهیت دوگانه اقتصادی فرهنگی خود، تاثیرات زیادی از این برنامه های میان مدت توسعه در کشور می پذیرد. مقوله ای که ضروری است برنامه نویسان و قانون گذاران نسبت به آن اهتمام ویژه ای بورزند. صنایع دستی از یک سو فعالیت و حوزه ای اقتصادی است که هم می تواند روی رشد صادرات غیرنفتی کشور تاثیر فزآینده گذاشته و زمینه اشتغال فراوانی را ایجاد کند و هم از سوی دیگر بستری باشد برای معرفی بهتر و فراگیر فرهنگ و هنر ایران در داخل و خارج کشور. با توجه به این دو کارکرد همزمان صنایع دستی که اتفاقا موجب تاثیر هم افزایانه آنها می شود، ضروری است که در برنامه ریزی های کلان کشور، نسبت به آن توجه ویژه ای صورت گیرد. از آنجا که برنامه توسعه پنج ساله نقش نظارت، کنترل، حمایت و هماهنگ سازی دستگاه ها و نهادهای کشور را برعهده دارد، وقتی در بطن احکام و تبصره های آن بنابر اشتراکات و بسترهای موجود به صنایع دستی و هنرهای سنتی ایرانی توجه شود، می توان انتظار داشت که در پنج سال آینده شرایط برای توسعه میان مدت و حرکت به سوی توسعه بلندمدت و پایدار صنایع دستی و هنرهای سنتی و موقعیت هنرمندان و استادکاران بی شمار آن در کشور فراهم آید. در نتیجه چنین شرایطی انتشار این صنایع ارزشمند فرهنگی در خارج از مرزهای کشور نیز محقق خواهد شد. در برهه کنونی صنایع دستی ایران برای رشد و توسعه بیشتر با موانع و مشکلاتی روبه روست که اگر در برنامه ششم توسعه برای آنها تدابیری اندیشیده شود، نتایج خوب و سازنده ای در پی خواهد داشت. در حال حاضر مسئله بیمه هنرمندان، مستمری از کارافتادگان این حوزه، بحث مالیات ارزش افزوده و محدودیت های حقوقی موجود، مواردی هستند که با وجود پیگیری های مسئولان این حوزه در معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور، همچنان به قوت خود باقی هستند. زیرا این موارد مذکور و نمونه های دیگری از این دست در برنامه های توسعه کشور و قوانین موجود پیش بینی نشده اند و تدوین برنامه ششم توسعه فرصتی برای رفع این موانع است. آنچه مسلم است عرصه صنایع دستی و هنرهای سنتی ایران از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است که مصداق بارز این اهمیت را می توان در توجه و تاکید مقام معظم رهبری در ابلاغ سیاست های کلی برنامه ششم توسعه مشاهده کرد. مقوله ای که در بند 51 این سیاست ها به طور مشخص و محرز بر حمایت از صنایع دستی تاکید و توصیه شده است. در این شرایط شایسته است که دولتمردان و نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی در فرآیند تدوین و تصویب برنامه ششم توسعه توجه ویژه ای به وضعیت صنایع دستی ایران و مشکلات و چالش های پیش روی آن داشته باشند. با وجود اتخاذ چنین رویکردی است که می توان گام های اولیه و استواری برای رساندن این عرصه فرهنگی و اقتصادی مهم به توسعه پایدار برداشت. توجه داشته باشیم که در دنیای امروز رویکرد غالب کشورهای توسعه یافته و بزرگ دنیا بر رشد و فراگیری صنایع خلاق مثل صنایع دستی و هنرهای سنتی است درحالی که برخی از آنها چندان ظرفیت بومی در این حوزه هم ندارند. اما اهمیت بالای صنایع خلاق و تاثیر فراوانی که بر توسعه پایدار کشورها دارد، آنها را به این سمت و سو سوق داده است. اما با توسعه صنایع دستی به عنوان صنایعی بومی و سبز می توان بدون آسیب رساندن به انسجام و ثباب سیستم های طبیعی و محیط زیست در کشور، بستری ارزنده برای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور فراهم آورد و برنامه ششم توسعه فرصتی مناسب برای حرکت به سوی این هدف و تحقق آن است. * پژوهشگر و مدرس دانشگاه
پنجشنبه ، ۳دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرصت امروز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 32]