تلاش آمريكا براي تقويت جناح طرفدار تشديد تحريم‌هاآيا ايتاليا سرانجام به 1+5 مي‌پيوندد؟

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: تلاش آمريكا براي تقويت جناح طرفدار تشديد تحريم‌هاآيا ايتاليا سرانجام به 1+5 مي‌پيوندد؟
محمد عاملي – وزير امور خارجه ايتاليا گفت: ميز مذاكره با ايران بدون ايتاليا كامل نخواهد بود.

روز گذشته روزنامه الصباح چاپ بغداد به نقل از فرانكو فراتيني، وزير امور خارجه ايتاليا خبر داد كه «واشنگتن در راستاي مشاركت دادن ايتاليا در مذاكراتي كه 1+5 با ايران انجام مي‌دهد، تلاش خواهد كرد.»
ايتاليا طي چند دهه گذشته همواره يكي از دو شريك اصلي تجاري ايران در ميان كشورهاي اروپايي بوده است و شايد به همين دليل باشد كه فراتيني ميز مذاكره با ايران را بدون حضور نماينده‌اي از رم، ناقص مي‌داند.
احتمال پيوستن ايتاليا به گروه ميانجي در مناقشه هسته‌اي ايران در حالي مطرح مي‌شود كه محمود احمدي‌نژاد، رييس‌جمهور كشورمان در اولين سفر اروپايي خود فردا عازم رم خواهد شد.
گرچه هدف از اين سفر تنها شركت رييس‌جمهور در اجلاس بين‌المللي سازمان جهاني خواربار و كشاورزي عنوان شده است، اما گمانه‌هايي درباره ديدارهاي رسمي يا غير رسمي وي با مقام‌هاي ايتاليايي مطرح شده است. البته منابع دولتي در ايران هرگونه درخواست از دولت رم براي انجام ديدار ميان روساي دو كشور را رد كرده‌اند و در مقابل رسانه‌هاي ايتاليا نيز از بي‌ميلي دولت برلوسكني نسبت به تماس رسمي با دولت احمدي‌نژاد خبر داده‌اند.
از سوي ديگر اشتياق ايتاليا براي پيوستن به گروه 1+5 كه رسانه‌هاي انگليسي زبان از آن به عنوان «كشورهاي قدرتمند طرف مذاكره با ايران» ياد مي‌كند، اولين بار نيست كه آشكار مي‌شود. دولت «چپ‌ميانه» پرودي نيز به شدت مايل به تاثيرگذاري در روند مذاكرات با ايران درباره برنامه هسته‌اي كشورمان بود.
رومانو پرودي چند ماه پيش از آنكه دولتش درگير يك بحران سياسي شود كه به سقوطش منجر شد، ميزبان يكي از نشست‌هاي مذاكرات هسته‌اي ميان نمايندگان ارشد ايران و گروه 1+5 بود. وي علاوه بر اينكه به طور جداگانه در كاخ خود از سعيد جليلي و علي لاريجاني به گرمي استقبال كرد و با آنان به گفت‌وگو نشست، سعي كرد تا نقش فعالي را از سوي ايتاليا در روند مذاكرات هسته‌اي به نمايش گذارد و خود نيز در نشست خبري نمايندگان ايران و 1+5 ظاهر شد. در همانجا بود كه اعلام آمادگي كرد كه رم نيز به جمع شش پايتخت درگير در مناقشه هسته‌اي بپيوندد.
پيشنهاد پرودي با عدم استقبال 1+5 مواجه شد و عجيب‌تر اينكه اين موضع رم از سوي تهران نيز پي‌گرفته نشد. ايتاليا در زمان حاكميت «چپ‌هاي ميانه» از جمله مخالفان جدي تشديد تحريم‌ها عليه ايران شناخته مي‌شد. علاوه بر روابط اقتصادي خوب دو كشور، وزير خارجه دولت‌ پرودي به‌عنوان چهره‌اي به شدت چپگرا و ضد آمريكايي شناخته مي‌شد. در زمان دولت پرودي ايتاليا نه تنها اعتناي چنداني نسبت به آنچه كشورهاي غربي «نگراني جامعه جهاني نسبت به فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران» مي‌خواندند، نداشت؛ بلكه كمك شاياني به ايران براي دورزدن تحريم‌هاي شوراي امنيت مي‌كرد. از سوي ديگر رم را مي‌توان مهم‌ترين مانع ايجاد اجماع در اتحاديه اروپايي براي وضع تحريم‌هاي فراتر از قطعنامه‌هاي شوراي امنيت خواند.پيشنهادي كه دولت راستگرا و متمايل به كاخ سفيد نيكلا ساركوزي در فرانسه سردمدار آن بود و براي جبران نرمي قطعنامه‌هاي تحريم سازمان ملل از سوي واشنگتن و پاريس طراحي شده بود و در صورت تصويب، اتحاديه اروپايي نيز به آمريكا در تحريم فراگير ايران مي‌پيوست. اين پيشنهاد البته با مخالفت‌هايي از سوي كشورهاي اروپايي از جمله آلمان و ايتاليا مواجه شد و به اين ترتيب آمريكا همچنان پيشرو تحريم‌ها باقي ماند و ديگر كشورها به حد و مرز تعيين شده توسط شوراي امنيت پايبند ماندند؛ گو اينكه چارچوب قطعنامه‌هاي شوراي امنيت را گروه 1+5 ترسيم مي‌كند. 1+5 خود شكل يافته از پنج عضو دائم شوراي امنيت و آلمان است. دليل حضور آلمان را در جمع كشورهاي درگير در مناقشه هسته‌اي ايران،مي‌توان در نقش فعال اين كشور در ارتباط با بررسي پرونده فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و شوراي حكام و نيز مذاكرات هسته‌اي ايران و اروپا جست‌و‌جو كرد.
آلمان پيش از ارجاع پرونده ايران با تحركات مناسب، توانست جايگاه تعيين‌كننده خود را در مذاكرات تثبيت كند. در 9 سپتامبر 2003 پيشنهاد مشترك آلمان، فرانسه و بريتانيا بود كه آمريكا را متقاعد كرد تا در انتظار تصميم ايران در قبال بازديدهاي سرزده صبر كند. در مقابل در 25 نوامبر همان سال آلمان با آمريكا، بريتانيا و فرانسه در تنظيم پيش‌نويس قطعنامه‌اي هشدار دهنده همراه شد كه اين قطعنامه روز بعد به تصويب شوراي حكام رسيد.
در 13 اوت 2005، گرهارد شرودر، صدر اعظم وقت آلمان به آمريكا هشدار داد تا از فكر حمله نظامي به ايران بگذرد. در عين حال در آن زمان آلمان، بريتانيا و فرانسه در مذاكره مستمر با ايران بودند كه البته اين مذاكرات به نمايندگي از اتحاديه اروپايي بود. اين مذاكرات كه از نوامبر 2004 آغاز شده بود، در 23 اوت 2005 به بهانه از سرگيري فعاليت‌هاي غني‌‌سازي در ايران متوقف شد.
در نهم نوامبر 2005، آلمان پس از گفت‌و‌گو با رهبران روسيه، در كنار بريتانيا و فرانسه خواهان ارجاع پرونده فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران به شوراي امنيت سازمان ملل شد.12 ژانويه 2006 نيز وزير خارجه آلمان ميزبان همتايان بريتانيايي و فرانسوي خود بود و پس از مذاكره اين سه باز هم خواهان ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت شدند. اين خواسته در 31 ژانويه مورد استقبال وزراي خارجه آمريكا، روسيه و چين نيز قرار گرفت و در دوم فوريه 2006، پرونده ايران به شوراي امنيت سازمان ملل تحويل شد. از آن زمان رسيدگي به پرونده فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران، بر عهده شوراي امنيت سازمان ملل گذاشته شده و اين شوراها قطعنامه را دراين رابطه صادر كرده است.آلمان، در كنار 5 عضو دائم شوراي امنيت هم در مذاكره با ايران و هم در تصميم‌گيري درباره نحوه مواجهه با اين كشور، تاثيرگذار بوده است. در تركيب دوگانه گروه 1+5، آلمان نزديكي بيشتري را با روسيه و چين دارد و چندان از تشديد تحريم‌ها استقبال نمي‌كند. در مقابل بريتانيا و فرانسه بيشتر با موضع آمريكا همراه هستند.
اكنون به نظر مي‌رسد واشنگتن قصد دارد پس از آنكه دولت ايتاليا به سيلويو برلوسكني راست‌گرا كه همچون ساركوزي بسيار متمايل به كاخ سفيد است واگذار شده، با وارد كردن اين كشور به جمع گروه كشورهاي درگير در مناقشه هسته‌اي ايران، كفه متحدان خود را در اين گروه سنگين‌تر كند.
دوشنبه 13 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 225]