واضح آرشیو وب فارسی:عقیق: تا چند سال پیش شاید مشکل عزاداری ها، بیشتر مربوط به افراط در کیفیّت عزاداری بود، ولی هم اکنون افراط در کمیّت عزاداری نیز معضلی جدید شده و مشکل را چند برابر کرده است.عقیق :متن پیش رو یادداشتی است از حجت الاسلام مهدی مسائلی، نویسنده صاحب قلم حوزوی که از نظر می گذرد. «لعن های نامقدس»، «نهم ربیع؛ جهالت ها و خسارت ها»، «پیشوایان شیعه؛ پیشگامان وحدت» و «قمه زنی؛ سنت یا بدعت» از جمله آثار این نویسنده است. سوق دادن عزاداری ها به سمت اعمالِ خشن و نامتعارف، همچون: قمه زنی، تیغ زنی، دویدن روی آتش و کارهای جدیدتری مثل دویدن روی خار و غلتیدن روی شیشه، رفتارهایی است که منشأ آن افراط در کیفیت عزاداری می باشد، ولی در سال های اخیر افراط در مناسبت های عزاداری و گسترش بی ضابطه آن، نیز به آسیبی دیگر برای عزاداری تبدیل شده است. البته این افراط گرایی نیز همچون افراط در کیفیت عزاداری، از آن جهت نگران کننده است که ترویج و گسترش آن تنها از سر احساسات مذهبی و به صورت عادی صورت نمی گیرد، بلکه افراد و جریان های مذهبی خاصی در تبلیغ و مدیریت آن فعال هستند.[1] با این رویکرد بعضی از جریان های خاص در سال های اخیر «شورای سیاست گذاری مناسبت های مذهبی» به راه انداخته و مناسبت های جدیدی را برای عزاداری تعریف می کنند. نمونه آن که در میان شیعیان متداول بوده است که با پایان ماه صفر، عزاداری ها نیز به پایان می رسد. ولی در سال های اخیر شوراهای سیاست گذاری این جریان ها، اول تا هفتم ربیع الاول را به عنوان ایام محسنیه نام گذاری نموده و از مردم می خواهند تا عزاداری هایی با شکوه تر از عاشورا در این ایام برگزار کنند.[2] همچنین این جریان ها تلاش می کنند تا ایام عزاداری ائمه شیعه علیهم السلام از یک روز فراتر رفته و دهه هایی گوناگونی از عزاداری ائمه اطهار علیهم السلام همچون دهة باقریّه، دهة صادقیّه، دهة کاظمیّه و... در شیعه به وجود آید. از این گذشته اعلام عزای عمومی و برپایی عزاداری، تنها به سوگ و عزای ائمه علیهم السلام اختصاص نیافته و سالگرد وفات شخصیت های محترمی، همچون: حضرت ابوطالب، حضرت خدیجه، حضرت ام البنین، حضرت ام کلثوم و...(علیهم السلام) نیز به ایام سوگواری اضافه شده اند. همچنین تلاش می شود تا عزاداری فاطمیه نیز در سه دهه برگزار شده و عزاداری و مصیبت در میان دهه های اول و دوم نیز استمرار یابد. افزون بر اینها در مناسب های جدیدی، همچون تخریب بارگاه عسگریین نیز از مردم خواسته می شود تا یک هفته یا بیشتر عزاداری کنند. عاشورای شمسی نیز مقوله دیگری است که به تازگی به ایام عزاداری اضافه شده است. جالب اینجاست که کیفیت عزاداری این مناسبت ها نیز نباید چیزی کمتر از عزاداری ایام محرم و عاشورا داشته باشد، از این رو در سال های اخیر کاروان های زنجیرزنی و عزاداری فراوانی برای شخصیت همچون حضرت ام کلثوم و یا سایر منسوبین به اهل بیت علیهم السلام در خیابان های بعضی شهرهای مذهبی به راه می افتد. البته برای ترغیب مردم به این عزاداری گاهی عنوان رحلت این بزرگواران تبدیل به شهادت می شود. مشکل هنگامی وسعت پیدا می کند این جریان ها به صورت تحکمی و زورگویانه از عموم مردم می خواهند که همراه آنها را در برپایی عزاداری شده و با پوشیدن لباس سوگ، از هرگونه شادی در این ایام خودداری کنند. البته بیان این انتقادات ممکن است عده ای دچار سوتفاهم نموده و فکر کنند هدف از بیان این سخنان، مخالفت با تکریم و بزرگداشت شخصیت های دینی و مذهبی است، از این رو بیان این نکته را لازم می دانم که حقیر هرگز مخالف بزرگداشت و احترام به شخصیت های مذهبی و یا بزرگداشت مناسبت هایی، همچون سالگرد تخریب بقیع و بارگاه عسگریین علیهم السلام، نبوده و نیستم، ولی آیا واقعاً باید برای تمام چنین مناسبت هایی عزای عمومی اعلام کنیم؟! آیا تبیین عظمت شخصیت بزرگانی همچون حضرت ابوالطالب و خدیجه کبری- سلام الله علیهما- تنها از طریق اعلام عزای عمومی در ایام رحلت آنها و برپایی مجالس سوگواری ممکن است؟! آیا نمی توان با برپایی همایش ها و جلسات علمی و فرهنگی، به تبیین جایگاه و نقش آنها در اسلام پرداخت؟! بی شک وظیفه شیعیان وظیفه برای موضوع عاشورا و شهادت امام حسین(ع) سوگواری است و عزای آن حضرت باید هرسال هرچه باشکوه تر برپا شود، ولی آیا این عزاداری را می توانیم بدون هیچ ضابطه ای به دیگر ایام و مناسبت ها نیز تعمیم دهیم؟ با این رویکرد نهایت و حدِّ یَقف مناسبت های عزاداری تا کجا خواهد بود؟! محققاً در هر ایام و زمانی از سال که فرض کنیم، به اهل بیت علیهم السلام رنجی رسیده و مصیبتی وارد شده است، آیا باید همه این مناسبت ها را عزا اعلام کنیم؟ به هرحال به نظر بنده امروز دو عامل، نقشی اساسی در دامن زدن به افراط در کیفیت و کمیّت عزاداری دارند. یکی نگاه نادرست بعضی شیعیان به موضوع عزاداری است، این عده با نگاه استقلالی به آن فکر می کنند هدف و مقصود از عزاداری، تنها خود عزاداری بوده و عزاداری آخر خط است. از این رو به جای این که جایگاه معرفت و هدایت پذیری را در عزاداری ارتقا دهند و این گونه در ارتقای کیفیت واقعی آن بکوشند، به رشد سطحی و ظاهری و تنوع بخشیدن به آن می پردازند و کیفیت عزاداری را در پررنگ شدن این موضوعات می دانند. با این نگاه عزاداری هرچه خشن و فجیع تر باشد محتمل ثواب بیشتری دارد و هرچه ایام و گستره آن بیشتر باشد، شیعه نمایش بهتری دارد. با این رویکرد حتی کار بدان جا می رسد که تمام برنامه های عبادی، اجتماعی، سیاسی، اعتقادی و... و خلاصه همه امور زندگی بر مبنای عزاداری پایه گذاری شده و این افراد می پندارند که دنیا و هرآنچه خلق شده برای عزاداری است. اما عامل دیگر نگاه ابزاری بعضی به عزاداری است. متأسفانه بعضی جریان های مذهبی با گسترش عزاداری در مناسبت های غیرمتعارف، تبلیغ خویش را جستجو می کنند و می خواهند مناسبت های مذهبی اختصاصی برای خویش به وجود آورند. به دیگر سخن این عده با گسترش ایام عزا و ماتم درصدد هستند نمایشی متمایز در بین مردم داشته باشند و همزمان با ایراد اتهام مخالفت با عزاداری، منتقدان را نیز از میدان به در کنند. هرچه هست افراط در کمیّت عزاداری اگر خطری بیش از افراط در کیفیت عزاداری نداشته باشد، تأثیری مشابه آن در ارائه چهره ای موهن از تشیع، و منحرف ساختن عزاداری ها از فلسفه و اهدافش دارد. از این رو باید در مقابل آن بیش از پیش حساس بود. ----------------------------------------------------------- [1] بزرگداشت ایام محسنیه در بیت آیت الله العظمی شیرازی»، «تاکید دفتر آیت الله العظمی روحانی بر بزرگداشت ایام محسنیه»، «ایام محسنیه در شبکه جهانی امام حسین علیه السلام» [2] مثلا در یکی از پیام هایی که در شبکه های اجتماعی دست به دست می شود این گونه مردم را ترغیب به برپایی ایام محسنیه می کنند: « ایام محسنیه، عظیم تر و تلخ تر و ناگوارتر از عاشورا: امام صادق علیه السلام، با سه تعبیر، ایام محسنیه را سخت تر و جانکاه تر از عاشورا معرفی می کنند: و لا کیوم محنتنا بکربلا و ان کان یوم السقیفه و احراق النار علی باب امیر المؤمنین و الحسن و الحسین و فاطمه و زینب و ام کلثوم فضه و قتل محسن بالرفسه اعظم و ادهی و امر لانه اصل یوم العذاب؛ و هیچ روزی مانند محنت ما در کربلا نیست اگر چه روز سقیفه و آتش به پا کردن بر در خانه امیر مومنین و حسن و حسین و فاطمه و زینب و ام کلثوم و فضه سلام الله علیهم و کشتن محسن سلام الله علیه با لگد، بالاتر و سخت تر و تلخ تر است چرا که اصل روز عذاب و سختی آن روز است. نوائب الدهور، ج۳، ص۱۵۷» و خوانندگان بدون بررسی منبع و محتوای روایت به عزاداری ایام محسنیه دعوت می شوند. منبع:مهر
سه شنبه ، ۲۴آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عقیق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 52]