واضح آرشیو وب فارسی:اقتصاد ایران آنلاین: شاید برای هر یک از ما اتفاق افتاده باشد که روزی در بانکی حسابی گشوده باشیم و بعدها به باد فراموشی بسپاریم و آن حساب با گذشت سال ها، گردش مالی هم نداشته باشد.شرق: شاید هم روزی برسد که قصد کنیم به آن حساب سر بزنیم تا مانده حساب را برداشت کنیم یا حساب را به گردش درآوریم، اما اینجاست که به مشکل برخواهیم خورد، چراکه آن طور که شاهدان عینی می گویند در مراجعه برای رسیدگی به حساب خود به در بسته خورده اند. مسئول باجه می گوید حسابت قدیمی است و حالا رفته به حسابداری. می گوید دیگر قابل برداشت نیست چراکه بانک به نفع خود هر مبلغی که باشد را بلوکه کرده است. اگر هم دلیل آن را بپرسی می گوید هر حسابی برای بانک هزینه نگهداری دارد و بهتر است پیگیری برای گشایش دوباره آن نکنی، چون حتی شماره حساب هم مسدود شده و قابل بازکردن دوباره نیست. آنجاست که شاید به این فکر کنی، چرا به من اطلاعی داده نشد؟ من، به عنوان دارنده حساب کجای صفحه شطرنج بانک قرار دارم؟ اصلا این اقدام قانونی است؟ البته دور از نظر نماند که بی اذن دارنده حساب، به بهانه های مختلف در این سال ها پول برداشت شده بدون اینکه اطلاعی به صاحبش داده شود. زمانی که ضامن شدی و خبر هم نداری که از حسابت برداشت شده و کافی است که چکی در زمان مقرر داشته باشی و گویا طبق نظر بانک، مقرر شده برگشت بخورد! بسیاری از اقداماتی که از سوی بانک انجام می شود، احتمالا کلید آن در دستان مشتری می تواند باشد، اما اگر از آن مطلع شود. اما بانک ها گویا مشتریانشان را محرم حساب هایشان نمی دانند. حیدر مستخدمین حسینی، کارشناس بانکی می نویسد : اگر مشتری از حساب بانکی خود برای مدتی استفاده نکند، آن حساب راکد و غیرفعال تلقی شده و با اولین تراکنش و گردش مالی دوباره فعال می شود مگر اینکه موجودی آن از مبلغ حداقلی که بانک برای افتتاح حساب لازم دانسته است؛ کمتر باشد که در این حالت، بانک می تواند این حساب را ببندد و موجودی آن را در قسمت بستانکاران بانک لحاظ کند تا هر زمانی مشتری، حقیقی یا حقوقی، خواستار دریافت نقدینگی خود شد، آن را به او مسترد کند. در این فرایند هیچ قاعده و قانونی نیست که به هر دلیلی به بانک اجازه دهد حساب بانکی راکد و غیرفعال افراد را به نفع خود مصادره کند. گرچه در نظام بانکداری جهانی، که مبتنی بر اخذ کارمزد است، سالانه به عنوان کارمزد نگهداری حساب، مبلغی از حساب افراد کسر می شود و این روند تا صفرشدن موجودی حساب، ادامه پیدا می کند اما در نظام بانکداری ایران، که مبتنی بر سود است، دریافت این کارمزد انجام نمی شود، چراکه اولا هنگام افتتاح حساب هیچ اطلاعی دراین باره به مشتری داده نمی شود و هیچ امضا و موافقتی برای کسر این کارمزد از مشتری دریافت نمی کنند. دوما در بانک های ما هنگام افتتاح حساب مبلغ حداقلی از سوی بانک به عنوان موجودی اولیه و حداقلی حساب تعیین می شود و مشتری برای گشایش حساب باید این وجه را در حساب خود داشته باشد. بانک هم در برابر دریافت این مبلغ متعهد است که حساب را بدون تعیین زمان مشخص نزد خود نگاه دارد و هزینه ای هم دریافت نکند. در بانک های غربی کلا روند کار به گونه دیگری است؛ بانک ها برای افتتاح، بستن و نگهداری حساب بانکی کارمزد دریافت می کنند، چراکه درآمد آنها از همین محل تأمین می شود. در بانکداری ایران فقط هنگامی که موجودی حداقلی کمتر از حد مشخص شده توسط بانک باشد، اختیار بستن حساب و منظور کردن وجه آن در حساب بستانکاری بانک مجاز است، اما به هیچ وجه در این شرایط نیز موجودی حساب به نفع بانک مصادره نمی شود. همچنین بانک موظف است برای هرگونه تغییر در حساب افراد با آخرین آدرس مشتری مکاتبه کند یا اینکه هنگام افتتاح حساب، شرایطی مانند برداشت کارمزد را اطلاع دهد. وقتی بانک با تعیین مبلغ حداقلی حسابی را برای مشتری باز می کند، تا زمانی که موجودی حساب، از حداقل مشخص شده کمتر نشود، بانک حق ندارد حساب را ببندد مگر اینکه از طریق حکمی که توسط قوه قضائیه و مراجع ذی صلاح، برای برداشت یا انتقال موجودی یک حساب برای یک بدهی خاص صادر شده باشد، بانک می تواند حساب را ببندد یا مصادره کند؛ آن هم نه به نفع خود، بلکه به نفع طرفی که حکم قضائی مشخص کرده است. چنانچه بانکی خارج از موارد قانونی ذکرشده اقدام به بستن حساب مشتری و مصادره موجودی آن به نفع خود کند، این عمل مصداق برداشت غیرقانونی بوده و پیگیری آن از مراجع قانونی امکان پذیر خواهد بود. بهاءالدین هاشمی حسینی، کارشناس بانکی می گوید : بعید است بانکی ریسک کرده و موجودی حساب هایی را که مشتری به آن سر نمی زند و راکد تلقی می شود به نفع خود مصادره کند. در نظام بانکی، حساب هایی که یک سال مالی، فاقد گردش باشند، راکد محسوب می شوند و طبق ضوابط بانک مرکزی برای هر سال نگهداری این حساب های راکد، کارمزدی برداشت می شود و تا زمانی که موجودی آن صفر شود این عمل ادامه دارد. وقتی موجودی حساب صفر شد، این حساب راکد، کاملا مسدود می شود و اگر مشتری بانک پس از این زمان به بانک مراجعه کرد، نمی تواند از حساب قبلی استفاده کند، مگر اینکه با موافقت بانک آن حساب دوباره به جریان بیفتد وگرنه باید حساب جدیدی افتتاح کند. به جز این شیوه، هیچ بانکی، به هیچ وجه نمی تواند موجودی حساب بانکی مشتری را به هر دلیلی به نفع خود مصادره کند. ممکن است کسی از یک حساب برای پنج سال دیگر چک بانکی صادر کرده باشد یا شاید بدهکاری قرار باشد پنج سال دیگر به حساب خاصی وجهی را واریز کند؛ اگر بانک در این پنج سال اقدام به مصادره حساب کند، عملا مشکلاتی برای مشتریان ایجاد می شود. برای حساب های جاری در برگه افتتاح هم ذکر شده که اگر حساب به مدت یک ماه گردش نداشته باشد، حساب مسدود می شود و اگر شخص چکی صادر کرده باشد، می تواند دوباره حساب را به گردش بیندازد و به اندازه مبلغ آن چک وجه وازیر کند تا پاس شود. به هرحال بانک ها تنها از محل ضابطه کارمزد برای نگهداری حساب، اجازه کسر وجه از موجودی حساب ها را دارند و این کارمزد هم هر سال از سوی بانک مرکزی تغییر می کند. البته در شبکه بانکی حساب های بی هویت و مجهول المالک نیز زیاد است که طبق دستورالعمل اخیر بانک مرکزی این حساب ها نیز مسدود می شوند، اما دراین باره هم موجودی حساب ها نباید به نفع بانک مصادره شود. برداشت از حساب مشتری به وسیله بانک، اگر خارج از قاعده کارمزد برای نگهداری حساب راکد باشد، برداشت مال غیر و خیانت درامانت و به نوعی اختلاس محسوب می شود و مجازات سنگینی دارد. چنانچه شخصی با این اتفاق روبه رو شود هم می تواند به دادگاه شکایت کند و هم می تواند با اطلاع رسانی به بانک مرکزی، شکایت خود علیه بانک را پیگیری کند. چند تخلف در نظام بانکی جریمه بسیار سنگین دارد که یکی از آنها همین برداشت از حساب مشتری بدون اذن اوست. این مسئله جدای از مشکلات شرعی و عرفی و قانونی ای که دارد، برای نام و شهرت بانک نیز بسیار خطرناک است و تقریبا هیچ بانکی تن به آن نمی دهد.
شنبه ، ۱۴آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اقتصاد ایران آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]