محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1846453017
اربعین؛ هویت جمعی و بسیج سیاسی شیعه
واضح آرشیو وب فارسی:زمان نیوز: راهبرد مهم جریان سلفی در برابر تشیع پس از بدعت آمیز نشان دادن تشیع- که می تواند با موضوع اربعین نیز ارتباط پیدا کند- گسترش شیعه هراسی در اهل سنت به جهت افزایش قدرت شیعیان است. چرا که راهپیمایی اربعین با آن حجم گسترده در واقع نشان دهنده قدرت مردمی است که با ایمان و عقیده خود به مبارزه با ناملایمات می پردازند.مقدمه حضور شیعیان از سراسر جهان در مراسم اربعین، یکی از کم نظیرترین اجتماعات مذهبی است که کارکردهای متعدد سیاسی و اجتماعی داشته و موجب می شود تا اقتداری وصف ناشدنی مبتنی بر قدرت نرم شیعیان به نمایش گذاشته شود. به ویژه اینکه این مراسم در اوج تهدیدات امنیتی گروه های سلفی- تکفیری چون داعش برگزار می شود و لیکن این تهدید نه تنها مانعی برای حضور شیعیان در عراق نشده، بلکه اشتیاق زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین را دوچندان کرده است. در این مقاله تلاش می شود تا ضمن تشریح کارکردهای مراسم جهانی اربعین، نحوه تقابل جریان وهابیت و تکفیری با این بسیج گسترده دینی و سیاسی تشریح گردد. اربعین؛ هویت جمعی و بسیج سیاسی شیعه دین، جزء بنیادی و اساسی فرهنگ است که هنجارآفرینی و نقش آفرینی مهمی در حیات اجتماعی انسان ایفا می کند. به ویژه در دین اسلام و مذهب تشیع، ضمن تأکید بر اصول فردی و اخلاقی، مراسم و مناسک- مانند حج- بخش مهمی از اعمال دینی را شامل می شود که کنش های اجتماعـی مسلمانان را شکل می دهند. مناسکی که قرآن کریم در چند مورد اصطلاح شعائر را درباره آن ها بکار برده است از قبیل: «ذلک و مَن یعَظِّم شعائر الله...» در سوره مبارکه حج و آیه «اَنَّ الصفا و المروة من شعائر الله...» در سوره مبارکه بقرة. بنا به نظر مفسرین، شعائر جمع «شعیره» به معنی علامت است که از «اشعار» به معنی اِعلام گرفته شده است. شعائر تمامی علاماتی است که برای «طاعت» قرار داده شده است (ذاکر صالحی، 1381). در این میان مراسم حسینی (ع) یکی از باشکوه ترین و عظیم ترین مراسم شیعی است که هم به صورت زنده و پویا در حیات اجتماعی جریان دارد و هم منشأ تحولات و هنجارآفرینی فراوانی در کنش های فردی و اجتماعی شده است. البته آنچه که مراسم و مناسک را در حیات اجتماعی جامعه شیعی از دیگر جوامع متمایز می سازد، نه وجود مراسم و مناسک، بلکه ویژگی هایی از جمله: گستردگی، ایجاد تجدید حیات و انسجام اجتماعی، تأثیرگذاری، هنجارآفرینی و نقش آفرینی آن ها در کنش های فردی و اجتماعی و... است. تا آنجا که می توان گفت کمتر فعالیت اجتماعی به وسعت مراسم و مناسک دینی در حیات اجتماعی، سیاسی و ... ما حضور داشته و تأثیرگذار است (جمشیدیها و قبادی، 1386). برگزاری اربعین حسینی به عنوان یکی از شعائر اسلامی کارکردهای متعددی پیدا می کند از جمله: الگوسازی، تقویت حافظه فرهنگیِ امّت، کمک به ایجاد ارتباط و رفتار جمعی، توسعه هنر مذهبی و... (ذاکر صالحی، 1381). بی شک مهم ترین کارویژه اربعین حسینی در مقطع کنونی و با توجه به گسترش گروه های سلفی- تکفیری در کشورهای منطقه، بسیج سیاسی شیعیان است که راهپیمایی 20 میلیون نفری اربعین را به مصداق قدرت بسیج جهان اسلام تبدیل نموده است. به بیان دیگر اربعین حسینی تبیین هویت جمعی شیعه و کاربرد مناسک مذهبی به منابع قدرت و فعال شدن آن از نظر سیاسی است. مهم ترین پیام سیاسی بزرگترین تجمع دینی جهان، وحدت امت اسلامی در سایه محبت و ارادت به خاندان مطهر اهل بیت (ع) است. چراکه تمام مذاهب اسلامی اعتقاد به محبت اهل بیت (ع) دارند و همین می تواند محور وحدت اسلامی باشد. توجه به شعارهای مردمی که حماسه حسینی نشان می دهد، آزادگی، عزت طلبی و ذلت گریزی با ماهیت راهپیمایی اربعین پیوند خورده است. لذا این گردهمایی ۲۰ میلیونی عاشقان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) که به واقع «رستاخیز حسینی» است، رسالت ملی و مذهبی مبتنی بر حفظ سرزمین از اشغال بیگانه و گروه های سلفی تکفیری را گوشزد می کند. حضور مردمی در اربعین نشان می دهد که مکتب حسینی از قابلیت و قدرت بسیج بالایی برخوردار است، به ویژه اینکه با فتوای مرجعیت برای جهاد علیه فتنه داعش همراه شود. درست به همین دلیل باید علت دور شدن خطر و تهدید داعش از مناطق مرکزی عراق را در شور مردمی و تلاش های نهاد مرجعیت دانست که باعث گردید ضمن تثبیت دولت عراق، زمینه را برای مردمی کردن مبارزه فراهم سازد. بی شک مهمترین کارویژه اربعین حسینی در مقطع کنونی و با توجه به گسترش گروه های سلفی- تکفیری در کشورهای منطقه، بسیج سیاسی شیعیان است که راهپیمایی 20 میلیون نفری اربعین را به مصداق قدرت بسیج جهان اسلام تبدیل نموده است. به بیان دیگر اربعین حسینی تبیین هویت جمعی شیعه و کاربرد مناسک مذهبی به منابع قدرت و فعال شدن آن از نظر سیاسی است. دستاورد دیگر برگزاری راهپیمایی صلح آمیز اربعین، نمایش امنیت عراق و ضربه نمادین همزمان به گروه تروریستی داعش و ایالات متحده آمریکاست که یکی در پی ناامن سازی عراق است و دیگری ایجاد امنیت در عراق را بدون حضور خود ناممکن می داند. این قدرت نرم شیعیان است که بدون فرقه گرایی ضمن حضور مسالمت آمیز خود در مراسم عاشورا و اربعین، بر وحدت و همبستگی ملی در عراق صحه می گذارند. در واقع همانطور که پیام عاشورا و اربعین ماهیتی فرامذهبی و جهان شمول دارد، پیام های سیاسی راهپیمایی اربعین نیز قالب های فرقه گرایانه را شکسته و پیام آور صلح، همبستگی و همکاری است. هرچند به طور متقابل یکی از محورهای اصلی فعالیت های رسانه ای و تبلیغاتی شبکه بین المللی نظام سلطه، تلاش برای شیعی جلوه دادن این حرکت و محدود کردن آن در آرمان یک جمعیت مذهبی محدود می باشد، اما حجم راهپیمایی اربعین و اثرات جهانی آن غیرقابل انکار است. راهبردهای سلفی- تکفیری در برابر مراسم اربعین با توجه به اینکه مراسم اربعین، افزایش قدرت نرم تشیع، امنیت سازی و ارتقای وحدت ملی در عراق را در پی خواهد داشت، باید انتظار داشت گروه های سلفی- تکفیری در برابر این رویداد پراهمیت به اتخاذ موضع بپردازند. در واقع مهم ترین راهبردهای این گروه ها و حامیانشان در برابر راهپیمایی اربعین ناظر به تقابل با بسیج سیاسی اجتماعی شیعه و خنثی کردن کارویژه های فوق الذکر است. بر این اساس می توان راهبردهای ذیل را برشمرد: الف: تحریف تشیع و انحرافی نشان دادن اربعین چنانچه اشاره گردید، راهپیمایی اربعین به عنوان یک مناسک دینی منجر به بسیج سیاسی اجتماعی می گردد که ابعاد آن اساساً جهان شمول و فرامذهبی است. بدین ترتیب مهم ترین نتیجه آن ارائه تصویری حقیقی از شیعه در سپهر عمومی جهان اسلام و همچنین تمام عرصه جهانی است. لذا در مقابل، جریان سلفی- تکفیری تلاش دارد همچنان شیعه را در قالب های تحریف آمیز ارائه نماید تا بتواند گسترش تشیع را به عنوان یک هراس دائمی در جامعه اهل سنت بازنمایی کند. در این میان، اولین گام، تحریف تشیع و نمایاندن آن به عنوان کفر و بدعت می باشد. بر همین اساس مسئله محوری از منظر آنان، توحید عبادی بوده آن هم با این تفسیر که شفاعت، توسل و... مغایر با پرستش خداوند بوده و کفری شدیدتر از مشرکان مکه می باشد (رک: الگار، 1387). لذا ضمن ارائه این تفسیر انحرافی از توحید نه تنها بخش عظیمی از مسلمانان و به ویژه شیعیان، کافر دانسته می شوند، بلکه با استناد به آیه (قَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَکُونَ فِتْنَةٌ)، جنگ و کشتار مشرکان وظیفه ای شرعی و واجب معرفی می شود. سایر محورهای مورد تأکید آن ها برای شیعه هراسی عبارت اند از: 1- ادعای انتساب عقیده تحریف قرآن به شیعه. 2- ادعای عبادت غیر خدا (مانند عبادت قبور) توسط شیعه. 3- ادبیات شبیه انگاری شیعه به یهود و نصاری و مجوس. 4- متهم کردن شیعه به کافر دانستن صحابه (صداقت، 1393). اما درباره اربعین حسینی نیز بی تردید جریان رسانه ای قدرتمند سلفی در جهان اسلام، تلاش می کند تا این واقعیت را نیز قلب نماید. یکی از مهم ترین تلاش ها در این زمینه به این موضوع باز می گردد که میان اربعین حسینی شیعیان و مسأله حج، ارتباط برقرار شود. بدین معنا که شیعیان به جهت رویکرد بدعت آمیز خود تلاش می کنند اربعین حسینی را جایگزین حج ابراهیمی نمایند. همچنین این خط تبلیغی باطل و نادرست نیز وجود دارد که شیعیان به دنبال جایگزین سازی زیارت عاشورا به جای قرآن کریم هستند. (موسسه دیده بان، 1394). همچنین برجسته سازی رفتارهای نامناسب در عزاداری های حسینی همچنون قمه زنی نیز در دستور کار رسانه ای این جریان قرار دارد. در اینجا آنچه اهمیت دارد، انتقال این پیام به جامعه اهل سنت است که شیعیان تعلقی به اسلام و مسلمانان ندارند و مذهب آنان بدعت آمیز است. همچنان که تلاش های بسیاری نیز با صرف هزینه های مالی فراوان در راستای تحریف قیام عاشورا و کفرآمیز بودن زیارت عاشورا توسط جریان سلفی- تکفیری صورت می پذیرد. ب: تداوم شیعه هراسی در میان اهل سنت راهبرد دیگر جریان سلفی در برابر تشیع پس از بدعت آمیز نشان دادن تشیع- که می تواند با موضوع اربعین نیز ارتباط پیدا کند- گسترش شیعه هراسی در اهل سنت به جهت افزایش قدرت شیعیان است؛ چراکه راهپیمایی اربعین با آن حجم گسترده در واقع نشان دهنده قدرت مردمی است که با ایمان و عقیده خود به مبارزه با ناملایمات می پردازند. البته از سال ها قبل با توجه به هراس افکنی از قدرت گیری شیعیان، گروه زرقاوی که در واقع نسل دوم القاعده به شمار می رفت و بعدها نیز داعش از آن به وجود آمد، بیش از آنکه حملات تروریستی شان در عراق، بر آمریکایی ها متمرکز باشد، شیعیان و دولت عراق را هدف قرار می داد؛ به گونه ای که یکی از بزرگ ترین دغدغه های زرقاوی، تئوری پردازی برای جنگ با شیعیان بود که مقابله با آنان را بر مبارزه با «صلیبی ها» ترجیح می داد. زرقاوی معتقد بود: «دشمنان ما چهار گروه هستند: آمریکایی ها، کُردها، وابستگان دولت عراق و شیعیان. از نظر ما، گروه اخیر کلید تحولات سیاسی عراق است؛ به این معنا که اگر ما مرکز و عمق دینی، سیاسی و نظامی آن ها را هدف قرار دهیم، آن ها نیز تحریک می شوند و خوی وحشی گری خود را به اهل سنت نشان می دهند. اگر در این طرح موفق شویم، می توان گفت توانسته ایم اهل سنتِ غافل را نسبت به این گروه، آگاه و بیدار کنیم.» (به نقل از: مصلحی، 1391) دستاورد دیگر برگزاری راهپیمایی صلح آمیز اربعین، نمایش امنیت عراق و ضربه نمادین همزمان به گروه تروریستی داعش و ایالات متحده آمریکاست که یکی در پی ناامن سازی عراق است و دیگری ایجاد امنیت در عراق را بدون حضور خود ناممکن می داند. این قدرت نرم شیعیان است که بدون فرقه گرایی ضمن حضور مسالمت آمیز خود در مراسم عاشورا و اربعین بر وحدت و همبستگی ملی در عراق صحه می گذارند. لذا موضع داعش به وضوح نظریه مبتنی بر جنگ در جامعه مسلمین یا «قتال الرافضة» را تقویت می کند که در گفتمان سلف گرا بسیار رایج بوده است. به ویژه افزایش قدرت شیعیان در عراق پس از دهه ها سرکوب باعث شده است تا تبلیغات در مورد دست نیافتنی شدن شیعیان و لزوم مقابه اهل سنت افزایش یابد. به ویژه اینکه در سطح سیاسی سلفیان اعتقاد دارند که رژیم صهیونیستی، آمریکا، شیعیان و ایران برای نابودی اسلام راستین، متحد شده اند (جوکار، 1386: منابع اینترنتی). موج گسترده تبلیغات رسانه، چاپ کتاب ها و برگزاری همایش های متعدد در جهان اسلام با موضوع «خطر تشیع» صورت می گیرد تا جامعه اهل سنت را تحریک نماید. بنابراین آنچه برای داعش و دیگر گروه های سلفی اهمیت دارد، دوگانه سازی خشونت آمیز و عدم نشان دادن راه حل مسالمت آمیز میان شیعه و سنی است. در این چارچوب راهپیمایی نیز به عنوان نمایش قدرت شیعیان در برابر اهل سنت بازنمایی می شود تا ضمن خنثی نمودن آثار وحدت آمیز آن، بالکعس، اربعین حسینی به صورتی فرقه گرایانه نشان داده شود. دو راهبرد فوق ناظر به کاردکردهای وحدت بخش اربعین بوده و مخاطبان آن جامعه اهل سنت هستند. هدف نیز آن است که با انحرافی و بدعت آمیز نشان دادن تشیع و نیز تبلیغ درباره رشد و گسترش آن در قالب های امپراتوری صفوی یا هلال شیعی، شیعه هراسی در جهان اسلام را تشدید نمایند. ج: امنیتی سازی اربعین و افزایش تهدیدات تروریستی از منظر امنیتی، راهپیمایی اربعین نقش بی بدیلی در تأمین امنیت و آرامش در عراق دارد. بعلاوه اینکه نفس برگزاری چنین همایش انسانی عظیمی، اقتدار امنیتی شیعیان عراق را به رخ بدخواهان می کشد. لذا سومین راهبرد سلفی- تکفیری در برابر راهپیمایی اربعین، ناظر به امنیتی سازی این راهپیمایی است و مخاطبان این راهبرد نیز شیعیان و دولت عراق هستند. در واقع طبق دو راهبرد پیشین تلاش می شود تا راهپیمایی اربعین در سطح جامعه اهل سنت عراق و سایر کشورها به شکلی تفرقه آمیز بازنمایی شده و ابعاد وحدت بخش آن فروکاسته شود. اما در این راهبرد تلاش می شود با امنیتی سازی موضوع راهپیمایی اربعین، با تهدیدات تروریستی، ناامن سازی مسیر پیاده روی، حملات کور به کربلا و... اساساً از شکلگیری این راهپیمایی جلوگیری شود. البته راهبرد امنیتی سازی مراسم اربعین با توجه به اینکه عمده مسیرهای پیاده روی در مناطق شیعه نشین قرار دارد و مناطق پرخطر نیز همچون منطقه جرف الصخر در عملیات پیروزمندانه عاشورا توسط حشدالشعبی در سال گذشته آزاد شدند، دچار مشکلات عدیده ای است. جمع بندی مراسم اربعین، کنشی سیاسی و اجتماعی است که در سطحی منطقه ای و جهانی تاثیرگذار است. به ویژه اینکه این مراسم در سایه تهدیدات جریانات سلفی- تکفیری، اما هرسال پرشکوه تر از سال قبل انجام می گیرد. در این یادداشت تلاش گردید راهبردهای جریان سلفی تکفیری در برابر کارکردهای وحدت بخش و هویت ساز اربعین مورد بررسی قرار گیرد که در این میان می توان به این موارد اشاره کرد: الف: تحریف تشیع و انحرافی نشان دادن اربعین؛ ب: تداوم شیعه هراسی در میان اهل سنت؛ ج: امنیتی سازی اربعین و افزایش تهدیدات تروریستی. در واقع این راهبردها نشان دهنده ابعاد حسابگرانه جریان سلفی- تکفیری است که تلاش می کنند کارکردهای وحدت گرایانه پدیده هایی چون اربعین حسینی را وارونه و در راستای خواست های فرقه گرایانه تفسیر کنند. ---------------------------------------- منابع: • الگار، حامد (1387)، وهابیگری، ترجمه: احمد نمایی، مشهد: انتشارات استان قدس رضوی. • ذاکر صالحی ، غلامرضا (1381)، جایگاه شعائر مذهبی در حرکت احیاء دینی امام خمینی، فصلنامه حضور، شماره 39. • جمشیدیها، غلامرضا و علیرضا قبادی (1386)، تحلیل جامعه شناختی از مراسم و مناسک دینی با تأکید بر مراسم عاشورا، مجله تاریخ اسلام، شماره 30. • جوکار، محمد صادق (1386)، چیستی نوبنیادگرایی اسلامی، سایت باشگاه اندیشه. • صداقت، کامیار (1393)، دست های پشت صحنه شیعه هراسی، خبرگزاری فارس، 93/08/10. • مصلحی، محمد (1391)، کالبدشکافی تفکر وهابیت و القاعده، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی. • موسسه دیده بان (1394)، حمله وهابیون به پیام عاشورا در آستانه اربعین حسینی، موسسه راهبردی دیده بان، 25/8/1394. برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی « جدیدترین اخبار » اینجا کلیک کنید
پنجشنبه ، ۱۲آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: زمان نیوز]
[مشاهده در: www.zamannews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]
-
گوناگون
پربازدیدترینها