واضح آرشیو وب فارسی:فرصت امروز: هرچند در طول روزهای گذشته وزارت راه و شهرسازی دست کم از نهایی شدن فرآیند تامین مالی چند پروژه مهم زیربنایی در کشور به وسیله سرمایه گذاری مستقیم خارجی ها خبر داده و حتی اعلام کرده است ترمینال ایرانشهر تا پایان ماه جاری یک سرمایه گذار کلان خارجی خواهد داشت، اما هنوز در راه افزایش سرمایه گذاری های خارجی در ایران موانعی وجود دارد که می تواند استفاده حداکثری از فضای پسابرجام را با تردید مواجه کند. در طول چند دهه گذشته شاخص جذب سرمایه گذاری خارجی مستقیم از سوی یک کشور به عنوان یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در سنجش توسعه یافتگی آن کشور مطرح شده و از این رو، از کشورهای در حال توسعه گرفته تا بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان، تلاش کرده اند نام خود را در فهرست کشورهایی ثبت کنند که بیشترین سرمایه خارجی را جذب کرده و پروژه های مختلفی را به این وسیله نهایی کردند. هرچند ایران نیز تلاش خود را برای بالا بردن میزان سرمایه گذاری های خارجی در کشور از سال ها پیش آغاز کرده و در این زمینه موفقیت های نسبی نیز به دست آورده اما مسائل و مشکلات مختلف مانع از آن شده که نام کشور در فهرستی جای گیرد که بیشترین سهم را از سرمایه خارجی دارد. در طول تمام این سال ها قطعا تحریم ها و محدودیت های اقتصادی اصلی ترین مانع تاثیرگذار بر سر این موضوع بودند. به خصوص روند تصاعدی تحریم های اقتصادی علیه ایران که در طول سال های ابتدایی دهه 90 آغاز شد و در پایان دولت دهم به اوج خود رسید یا شرکت های خارجی را از ایران فراری داد یا حتی برای آن هایی که نسبت به این موضوع علاقه داشتند نیز فضای خاصی برای عملکرد به وجود نیاورد. در کنار آن تلاطم های سنگین اقتصادی در ایران و شرایط نامشخص و مه آلود آینده اقتصادی کشور نیز باعث شد بسیاری از سرمایه گذاران عطای ماندن در ایران را به لقایش ببخشند و برنامه ریزی خاصی برای حضور مستقیم در پروژه های ایران نداشته باشند. با روی کار آمدن دولت یازدهم و البته نهایی شدن مذاکرات هسته ای پس از چند ماه پیگیری مداوم، حالا این رویکرد شرایطی عکس گذشته پیدا کرده. اگر تا چند وقت پیش بسیاری از شرکت ها سعی می کردند فاصله منطقی خود را با ایران حفظ کنند، حالا صفی طولانی از کشورهای توسعه یافته و شرکت های اقتصادی فعال در آنها شکل گرفته که قصد ورود پرقدرت به ایران را دارند. این شرایط برای دو طرف نوعی از بازی برد برد را به وجود آورده است. از یک سو ایران که با محدودیت های اعتباری مواجه بوده و از سوی دیگر پروژه های نیمه تمام فراوانی دارد. قطعا از ورود خارجی ها و سرمایه گذاری آنها در پروژه های مختلف استقبال می کند و از سوی دیگر شرکت های خارجی نیز این فضا را دارند که از یک بستر بکر و دست نخورده در طول سال های گذشته حداکثر استفاده را ببرند. در این بین تنها یک نقطه اختلاف عمده باقی می ماند، اینکه ایران ترجیح می دهد سرمایه گذاری های خارجی به شکل مستقیم انجام گیرد اما با توجه به شرایط نامشخص اقتصاد ایران بعضی از طرف های خارجی ترجیح می دهند نسبت به تامین مالی یا فاینانس پروژه های ایرانی اقدام کنند. دلایل این موضوع نیز برای هر دو طرف کاملا مشخص است. در صورتی که سرمایه گذاران خارجی به شکل مستقیم به یک پروژه ایرانی ورود کنند، ایران می تواند در کنار سپردن مسئولیت اصلی پروژه به آنها از واردات تکنولوژی و فناوری های نوین نیز بهره مند شوند. از سوی دیگر اما خارجی ها تا زمانی که ریسک سرمایه گذاری در ایران را منطقی نبینند ترجیح می دهند با تامین مالی از راهی دور حداقل بخشی از ریسک ها را برای خود کاهش دهند. امنیت اقتصادی مهم ترین نیاز سرمایه گذاران خارجی است یک کارشناس اقتصاد کلان معتقد است با توجه به تاثیری که ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر افزایش توان کشور در استفاده از فناوری های جدید دارد مسئولان باید تلاش کنند قرارداد با خارجی ها را به سمت طرح های مستقیم و اجرایی حرکت دهند. علی اکبر نیکو اقبال در گفت وگو با «فرصت امروز» با بیان این مطلب تصریح کرد: قطعا برای خارجی ها این اولویت وجود دارد که با فاینانس طرح های ایرانی بدون اینکه ریسک اقتصادی و پذیرش سود و زیان را داشته باشند در مدت زمان معلوم اصل پول خود با سود حاصل از توافق قبلی را دریافت کنند اما قطعا رویکرد ایران متفاوت است زیرا در کنار استفاده از سرمایه ها، قصد استفاده از فناوری های نوین را نیز دارند. این عضو هیات علمی دانشگاه تهران بر لزوم ایجاد تغییر در قراردادهای اقتصادی کشور با خارجی ها تاکید کرد و گفت: ما در صورتی که بتوانیم شرایط را به سمتی ببریم که خارجی ها داوطـلـب سـرمایه گذاری مستقیم شوند قطعا با یک تیر چند نشان زده ایم، زیرا از یک سو مسئولیت تمام مراحل کار را به آنها داده ایم و از سوی دیگر بستری برای انتقال تکنولوژی روز آنها به کشور فراهم کرده ایم. مرتضی دلخوش، کارشناس مسائل اقتصادی نیز در گفت وگو با «فرصت امروز» به بحث ریسک اقتصادی ورود به کشورهای خارجی اشاره کرد و گفت: قطعا برای سرمایه گذار، تضمین سود خود حرف اول را می زند. از این رو ایران برای اینکه بتواند سرمایه گذاران بیشتری را وارد خاک خود کند باید یک ثبات اقتصادی مطلوب ایجاد کرده و ریسک را به شدت پایین بیاورد. به اعتقاد وی در حال حاضر هرچند ایران در چشم انداز لغو تحریم ها به عنوان کشوری که حضور در آن مثبت ارزیابی می شود شناخته می شود، اما قطعا برای تغییر راهبرد خارجی ها از فاینانس به سمت سرمایه گذاری مستقیم باید ریسک موجود را تا حداکثر کاهش دهد. دلخوش خاطرنشان کرد: ما باید تلاش کنیم حتی در اظهار نظرهای مان نیز از صحبت های احساسی بپرهیزیم و فضا را برای خارجی ها روشن کنیم. ظرفیت پیش روی ایران در فضای پساتحریم بسیار بالاست و این موضوع باعث شده بسیاری از شرکت های خارجی اعلام آمادگی کنند که به طرح های مختلف ایران وارد شوند. اما با توجه به عدم شناخت کافی از شرایط اقتصادی، شاید هنوز از ریسک سرمایه گذاری مستقیم پرهیز می کنند. شاید ایران در مرحله دوم پس از توافق هسته ای باید شرایطی را فراهم کند تا خارجی ها با خیالی راحت طرح های کشور را آغاز کرده و زیربنای ایران را بار دیگر با همکاری بخش خصوصی داخلی بسازند.
سه شنبه ، ۱۰آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرصت امروز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]