واضح آرشیو وب فارسی:سیری در ایران: در قلب یکی از محلات قدیمی سنندج بنام جورآباد مسجدی با این سبک و سیاق واقع شده، که تمام ویژگی های معماری سنتی و بومی مناطق کردنشین ایران را یک جا می توان در آن مشاهده کرد. بر روی سر درب مسجد نام میرزا فرجالله وزیر، یکی از بانیان آن حک شده، که بر اساس قراین موجود بنای مسجد مربوط به دوران قاجاریه است. در بدو ورود به داخل فضای مسجد حیاط کوچکی واقع شده که به طرز هنرمندانه ای تمام اجزای تشکیل دهنده جانبی مسجد قرار گرفته. در مرکز حیاط حوض آب زیبای با یک فواره سنگی قرار گرفته ، در مجاورت حوض درختی واقع شده که در پشت آن نمای اصلی بنای مسجد واقع شده. مسجد در دو طبقه احداث شده که مهمترین وجه آن ایوان کوچکی است که به کمک چهار ستون برپا شده و به داخل حیاط چشم انداز زیبا و دل انگیزی نیز دارد. ایوان در گذشته های نه چندان دور به هنگام برگزاری مراسم و مولودی ها محل استقرار زنان و بانوان بوده است. از دیگر مکان های موجود در حیاط مسجد، فضای مرده شور خانه، انباری و اتاقکی که مقبره تعدادی از بزرگان شهر سنندج است. ورود به داخل مسجد از طریق چند پله سنگی صورت می گیرد، هنگام ورود به صحن داخلی در سمت چپ فضای وضو خانه ی مسجد که بوسیله چند پنجره مشبک با گره چینی سبک قاجاریه پوشانده شده و این سبک خود از عمده تزئینات مسجد به حساب می آید. پس از آن با طی راهروی تو در تو به صحن اصلی شبستان مسجد میرسیم. هنگامی که صحبت از هندسه، خصوصاً در حیطه معماری به میان می آید، یک نظام شطرنجی و اشکال و نقوش منتظم به ذهن می آید. هندسه نه نقش است و نه صورت، نه کیفیت است نه ماهیت؛ بلکه نقش پرداز است و صورتگر، موجود کیفیت است و ماهیت ساز؛ هندسه دستمایه همه معماران در خلق آثار معماری است، هندسه مقوم و مؤسس فضا ست، در کل هندسه علم اشکال است. چه این اشکال معطوف به نقش و طرح باشد و یا معطوف به کالبد و صورت و ماده و یا ماهیت و ذات که این اصل به زیباترین وجه ممکن در شبستان مسجد میرزا فرجالله وزیر به مرحله اجرا در آمده است. که شاید از مهمترین خصوصیات معماری عصر قاجار در کردستان بوده است. مسجد همچون سبک معماری رایج آن دوره روی چهار ستون برپا شده که گفته می شود کل پی ساختمان و ستون ها که در عمقی یک متری قرار گرفته اند، از سنگ های بسیار درشت و مستحکم معادن اطراف شهر تامین شده است. مسجد از سقفی چوبی برخوردار است و سر ستون هایی سالم که بر روی آن حکاکی اسماء مقدس قرار دارد و نقطه اتصال آنها با سقف کنده کاری های پله ای صورت گرفت که به کمک رنگ آمیز جلوه زیبا و آرام بخش را به صحن شبستان داده است. بنای مسجد در میان معماری اسلامی، اهمیت فوق العادهای دارد زیرا مسجد به عنوان عبادتگاه و مجمع و محل حل وفصل بسیاری از اختلافات و نیز برگزاری بسیاری از مراسم، همواره مورد توجه و احترام است. صنعتگران و هنرمندان میکوشیدند تا با همهٔ مهارت و کاردانی خود در ایجاد استحکام و زیبایی و فضای معنوی آن نقشی داشته باشند و در واقع، مسجد مجموعهای است از هنرهای گوناگون که بر روی هم، فضا و مکان خاصی را پدید آوردهاند. فضا و مکانی که برای ایجاد رابطه میان خدا و خلق متناسب باشد و در عین شکوه و جلال، آراستگی و تزیین آن ذهن انسان را به جای توجه به خداوند به خود مشغول ندارد. بخاطر محور بودن بنای مسجد میرزا فرجالله وزیر در میان خانه های اطراف و به جهت انتقال نور بیشتر به داخل صحن پنجره ها در بالاترین نقطه دیوار تعبیه شده. و نکته قابل توجه این است که تنها یک سمت دیوار ها دارای پنجره است. گرداگرد صحن طاقچه های عمق داری قرار گرفته که از خصوصیات این سبک معماری به شمار می رود، منبر مسجد از چوب است و در ساختن و آراستن آن از عاج منبت و آبنوس، استفاده شده. و در سمت چپ و راست آن نیز دو پنجره کوتاه که در عمق دیوار واقع شده قرار دارد. پشت منبر نیز ایوان دوم مسجد قرار گرفته که کلا به وسیله پنجره های شیشه ای محصور شده است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیری در ایران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]