اقتصاد - نيروگاه‌هاي برق آبي، مزايا و معايب

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: اقتصاد - نيروگاه‌هاي برق آبي، مزايا و معايب
اقتصاد - نيروگاه‌هاي برق آبي، مزايا و معايب

امروزه نيروگاه‌هاي حرارتي و آبي بيشترين سهم را در توليد برق جهان دارند. هر چند مشكلات و محدوديت‌هاي توليد برق در نيروگاه‌هاي حرارتي (با سوخت فسيلي يا هسته‌اي) و به لحاظ مسائل تكنولوژيك، رعايت ضوابط و معيارهاي زيست‌محيطي، محدوديت منابع و...، موجب شده است كه در حال حاضر گرايش عمومي توليد برق در جهان، بيشتر متوجه احداث نيروگاه‌هاي برق آبي شود. اين در حالي است كه به دليل بسياري از مشكلات، احداث نيروگاه‌هاي حرارتي امروز از توجيه كافي برخوردار نيست و البته اين نيروگاه‌هاي هسته‌اي هستند كه مي‌روند يكه‌تاز عرصه توليد برق در جهان شوند.

بر اساس اطلاعات موجود، در سال‌هاي 1985 تا 1996، رشد مصرف منابع انرژي در جهان براي انرژي هسته‌اي 56درصد، گاز طبيعي 4/26درصد، برق آبي 4/25درصد، نفت 1/15درصد و زغال سنگ 3/5درصد بوده است. هر چند توليد برق از طريق نيروگاه‌هاي هسته‌اي رويكردي ايده‌آل است اما در نهايت اين نيروگاه‌هاي برق آبي هستند كه به عنوان يكي از مهم‌ترين منابع تامين انرژي در جهان مورد توجه جدي قرار گرفته و براي آن سرمايه‌گذاري مي‌شود.
توليد برق در نيروگاه‌هاي برق آبي از مزايايي برخوردار است كه شايد بتوان گفت همين مزايا موجب شده است تا اين روش توليد از مزيت نسبي برخوردار بوده و در جهان به ويژه در كشورهايي كه از منابع آب نسبتا قابل توجهي برخوردارند مورد استقبال قرار گيرد. عمر مفيد اين نيروگاه‌ها بيش از 50سال مي‌باشد و تا 100سال هم مي‌رسد و در مقايسه با عمر نيروگاه‌هاي بخاري (حدود 25 تا 30 سال) بسيار زياد است.
از آنجا كه براي توليد انرژي چرخشي توربين، نيازي به سوخت نيست بنابراين هزينه عملكرد نيروگاه بسيار كم است. به علاوه با توجه به عدم نياز به سوخت، به مخزن‌هاي ذخيره سوخت هم نيازي نيست. اين در حالي است كه ضمن پايداري بالاي اين نيروگاه‌ها هزينه نگهداري آنها نيز در مقايسه با نيروگاه‌هاي حرارتي پايين است. در عين حال كه بازده نيروگاه در گذر زمان تغيير نمي‌كند. البته در كنار مزاياي اين دست از نيروگاه‌ها نبايد از معايب آنها چشم پوشيد. به‌رغم آنكه هزينه نگهداري اين نيروگاه‌ها پايين است اما با توجه به اينكه براي نصب نيروگاه‌هاي برق آبي نياز به احداث سد مي‌باشد در نتيجه، هزينه ثابت اين نيروگاه‌ها بسيار زياد است؛ زيرا براي ساختن سد، ابتدا بايد مسير آب منحرف شده، سپس سد مناسب ايجاد شود كه هزينه عمراني اين سدها بسيار زياد است. با توجه به اينكه توليد اين نيروگاه‌ها بستگي به ميزان آب پشت سد دارد، در نتيجه در سال‌هاي كم‌آبي، توليد اين نيروگاه‌ها با مشكل همراه خواهد بود. به خصوص در كشور ما كه در منطقه خشك واقع است و در عين حال منابع آب سدها غالبا به صورت سيلابي تامين مي‌شود و نه يخچالي، نيروگاه‌هاي برق آبي مي‌توانند با مشكلات جدي در زمان‌هاي كمبود آب و خشكسالي مواجه باشند. از آنجا كه مدت‌زمان ساخت سد و نيروگاه‌هاي آبي در مقايسه با ديگر نيروگاه‌ها بسيار زياد است براي برنامه‌ريزي‌هاي كوتاه‌مدت انرژي، مناسب نيست و مي‌تواند به عنوان روشي كه در برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدت مفيد فايده است، كاربري داشته باشد.
توليد انرژي در نيروگاه‌هاي برق آبي، بدون احداث سد روي رودخانه‌ها غيرممكن است. در ايران نيز در يك بازه زماني نسبتا طولاني در سال‌هاي پس از جنگ و دوران سازندگي احداث نيروگاه‌هاي برق آبي در دستور كار قرار گرفته است. ظرفيت بالقوه و عملي توليد انرژي برق آبي در ايران، 50 ميليارد كيلووات ساعت در سال است كه مي‌تواند 60درصد برق مورد نياز فعلي كشور را تامين كند. بر اساس مطالعات انجام شده، حوضه آبريز كارون با 30 ميليارد كيلووات ساعت در سال، حوضه آبريز دز با 9 ميليارد كيلووات ساعت در سال و حوضه آبريز كرخه با شش ميليارد كيلو وات ساعت در سال، بيشترين امكانات توليد برق آبي را دارا مي‌باشند و پنج ميليارد كيلووات ساعت باقيمانده آن مربوط به ساير حوضه‌هاست.
شنبه 11 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 13639]