واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: تلاش ترکیه برای بازگشت به سیاست خارجی سنتی خود آنکارا – ایرنا – آنکارا با گذشت بیش از یک دهه از اجرای سیاست تنش صفر با همسایگان و در پی ناکامی های متعدد در قبال بحران های سوریه به ویژه ایجاد تنش جدی با مسکو، اینک به نظر می رسد با توجه به نشانه هایی که به چشم می خورد، قصد بازگشت به سیاست خارجی سنتی در اردوگاه غرب را دارد.
موضوع بازگشت آنکارا از سیاست چندجانبه گرایی و قرار گرفتن دوباره در اردوگاه غرب، با مطرح شدن برگزاری نشست عالی سران ترکیه و اتحادیه اروپا بعد از یک وقفه 11 ساله، به یکی از مهمترین بحث های تحلیلی در سطح کارشناسان در آمده است.این توجه همزمان با مواجه جدی اروپا با بحران پناهجویان خارجی و شروع همکاریهای نظامی روسیه با سوریه در مبارزه با تروریست ها در آن کشور و نیز سرد و بحرانی شدن روابط روسیه با ترکیه، به نظر می رسد که تشدید نیز شده است. احمد داوداوغلو که بعد از انتخابات 10 آبان ماه گذشته و پیروزی حزب عدالت و توسعه در این انتخابات شصت و چهارمین دولت آنکارا را تشکیل داده، پیش از آنکه از مجلس جدید ترکیه رای اعتماد بگیرد، امروز با عنوان نخست وزیر جدید ترکیه راهی بروکسل شد.برنامه دولت جدید روز گذشته در مجلس ترکیه قرائت شد و مخالفان نقطه نظرات خود را تبیین کردند. قرار است مجلس ترکیه فردا عصر تشکیل جلسه داده و رای اعتماد خود را به دولت بدهد. با توجه به اینکه اکثریت کرسی های پارلمان ترکیه در اختیار حزب آک است، بنابراین اخذ رای اعتماد دولت داوداوغلو از مجلس قطعی است.داوداوغلو امروز پیش از حرکت به بروکسل در فرودگاه آنکارا گفت: از سال 2004 میلادی تاکنون یعنی در 11 سال گذشته نشست عالی بین ترکیه و اتحادیه اروپا برگزار نشده و برگزاری چنین نشستی در شرایط فعلی از نظر شروع فصل بسیار نوینی از روابط ترکیه با اتحادیه اروپا و دادن پیام به جامعه جهانی حایز اهمیت است.نشست سران ترکیه و اتحادیه اروپا که امروز در بروکسل برگزار می شود، سه موضوع اصلی دارد. احیای دوباره مذاکرات الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا، لغو مقررات روادید ورود اتباع ترکیه به کشورهای اروپایی و بحران پناهجویان خارجی.مذاکرات الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا در سال 2005 میلادی به دنبال اصلاحاتی که دولت آنکارا در فرایند همگرایی با اتحادیه اروپا در حوزه های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی داد، بطور رسمی شروع شد، ولی توقف فرایند اصلاحات در ترکیه به ویژه از سال 2007 میلادی به بعد و برخی رویکردهای سیاسی در آنکارا و اصولا بی میلی ذاتی اتحادیه اروپا در پذیرش یک کشور مسلمان، موجب شد عملا در یک دهه گذشته پیشترفتی در این همگرایی حاصل نشود.حزب عدالت و توسعه به دنبال هشدار جدی که در انتخابات 17 خرداد ماه گذشته از مردم گرفت و در انتخابات با افت جدی در آرای خود، توانایی تشکیل دولت مستقل در آنکارا را از دست داد، با زمینه سازی به تجدید انتخابات با وعده بازگشت به اصلاحات و تحرک در اقتصاد و مبارزه با رانت خواری و فساد، توانست در انتخابات 10 آبان نه تنها آرای از دست رفته خود را بدست آورده، بلکه نسبت به انتخابات 17 خرداد نزدیک به 5 میلیون رای خود را افزایش داده و قدرت را دوباره به دست گیرد.داوداوغلو به گفته خود در راستای هشداری که از مردم گرفته، در ترکیب کابینه جدید ملاحظات جدی در خصوص عمل به تعهداتش در کارزار انتخاباتی داشت و در این راستا مولود چاوش اوغلو را که سالیان درازی در نهادهای مهم اروپایی چون ریاست پارلمان اروپا انجام وظیفه کرده، به وزارت خارجه و ولکان بوزکر رئیس کمیسیون سیاست خارجه قبلی و دیپلمات کهنه کاری که سالها در اتحادیه اروپا انجام وظیفه کرده را به عنوان وزیر اتحادیه اروپا منصوب کرد.گرچه برنامه ریزی سفر داوداوغلو به بروکسل به نوعی تحمیل شرایط دوره ای و تحولات منطقه ای می باشد، اما اینکه او با عجله و بلافاصله بعداز تشکیل دولت و قبل از گرفتن رای اعتماد از مجلس برای گفت و گو با اتحادیه اروپا راهی بروکسل است، نشان می دهد او نمی خواهد این بار فرصتی که برای بازگشت به سیاست های سنتی این کشور بدست آورده را از دست بدهد. وی با اشاره به اینکه مذاکرات بین ترکیه و اتحادیه اروپا در خصوص مقابله با بحران پناهجویان از هفته ها پیش شروع شده و دو طرف در خصوص طرح عمل مشترکی در این زمینه به توافق اصولی دست یافته اند، گفت: این موضوع در مذاکرات امروز نهایی خواهد شد. داوداوغلو در همین حال تصریح کرد، آوارگان سوری، موضوعی نیست که صرفا همه مسئولیت هایش بر دوش ترکیه گذاشته شود. اتحادیه اروپا در این مذاکرات اعلام آمادگی کرده که در صورت جلوگیری ترکیه از هجوم پناهجویان به اروپا، سالانه سه میلیارد یورو کمک مالی در اختیار ترکیه قرار دهد.اما موضوع مهم دیگری که به باور کارشناسان بخش مهمی از مذاکرات هیات آنکارا با مقامات اروپایی را به خود اختصاص دهد، موضوع اقدام ترکیه در سرنگونی جنگنده روسیه به ادعای نقض مکرر حریم هوایی ترکیه می باشد.داوداوغلو با تاکید بر اینکه حریم هوایی ترکیه، در عین حال حریم هوایی پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز به شمار می رود، گفت: در مذاکرات با مقامات اروپایی این مساله را در قالب مثلت، ترکیه – روسیه – اتحادیه اروپا بحث و تبادل نظر خواهیم کرد. این موضوع حایز اهمیت است که موضع مشترکی بین ترکیه و اتحادیه اروپا در این زمینه اتخاذ شود. او تصریح کرد: برای صلح و ثبات در اروپا به همکاری با اتحادیه اروپا اهمیت می دهیم.داواوغلو گفت: فردا با دبیرکل ناتو نیز ملاقات خواهم کرد و این فرصتی است تا تحولات جدید بعد از نشست فوق العاده ای که ناتو به درخواست ترکیه به دنبال سرنگونی جنگنده روسی تشکیل داد، بین دو طرف بحث و گفت و گو شود.برخی از رسانه ها گزارش داده اند در نشست فوق العاده ناتو با تاکید بر اینکه از جنگ جهانی دوم به بعد و تشکیل دو بلوک شرق و غرب، این اولین اقدام یک کشور عضو ناتو در هدف قرار دادن مستقیم یک جنگنده روسی می باشد، به همین دلیل اعضای ناتو این اقدام ترکیه را نابخردانه توصیف کرده اند. اظهارات مقامات بلندپایه غربی بعداز حادثه یاد شده، مبنی بر اینکه مساله یک موضوع دوجانبه بین ترکیه و روسیه می باشد، این بوده که آنها مایل نبوه اند موضوع را به ناتو سرایت دهند.به رغم این داوداوغلو گفت: در نظر دارد در دیدار با دبیرکل ناتو، اطلاعات لازم را در خصوص تحولات اخیر به وی بدهد.نشست سران ترکیه و اتحادیه اروپا قرار است عصر امروز برگزار شود. موضوع افزایش گفت و گوی سیاسی، استمرار در برگزاری نشست ها بین ترکیه و اتحادیه اروپا در فرمت های مختلف، همکاری در مبارزه با تروریسم، همکاری در انرژی و موضوع امنیت تامین انرژی اروپا، ارتقای همکاریهای اقتصادی از سرفصل های مهم گفت و گو می باشد.ترکیه می خواهد به اروپا نشان دهد که مسیر بسیار امنی برای انتقال انرژی از شرق به غرب است. افزون بر این می خواهد در قبال اجرای موافقتنامه بازپس گیری آن دسته از پناهجویانی که از طریق این کشور به اروپا متواری می شوند، اتحادیه اروپا مقررات روادید برای شهروندان این کشور را لغو کند.کارشناسان با اشاره به تحولات اخیر و تنگنایی که اتحادیه اروپا در خصوص بحران پناهجویان با آن روبرو شده، پیش بینی می کنند حداقل به طور محدود هم که شده اروپا نرمشی در لغو روادید ورود اتباع ترکیه به اتحادیه داشته باشد و از سال آینده این تسهیلات برای شهروندان ترکیه ای اجرا شود. وقوع چنین تحولی برای دولت آنکارا که در دوره اخیر در روابط با روسیه در شرایط دشواری قرار گرفته و تبعات تنش با مسکو، اقتصاد ترکیه را بطور جدی تحت تاثیر قرار خواهد داد، حایز اهمیت است و احیای مناسبات اقتصادی و تجاری با اروپا تا حد زیادی می تواند تاثیرات این بحران بر اقتصاد ترکیه را بکاهد.چنین دیده می شود که در دوره پیش رو همسو با بروز تنش در روابط آنکارا – مسکو و ناکامی های این کشور در پیگیری سیاست های خود در حمایت از معارضان سوری و تلاش برای دور کردن بشار اسد از راس قدرت در آن کشور، آنکارا با نزدیکی دوباره به غرب، جایگاه بین المللی خود را تثبیت کند.این موضوع از دید کارشناسان، بازگشت ترکیه به سیاست خارجی سنتی خود در قبال اروپا خواهد بود و باید به انتظار نشست و نتایج این دور از فعالیت مردان سیاست خارجی این کشور را برای نیل به این هدف از نزدیک دنبال کرد.خاورم/2011**1144
08/09/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]