محبوبترینها
آیا میشود فیستول را عمل نکرد و به خودی خود خوب میشود؟
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1855307349
راه دشوار فرهنگ
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: استاد خرمشاهی، به نظر شما زبان فارسی چقدر ظرفیت و توان علمی و فرهنگی در مقابل زبانهای اروپایی، خصوصاً انگلیسی دارد؟ برخی در این زمینه هیچ نقصی و کمبودی را نمی پذیرند و بعضی هم معتقدند فارسی کارایی علمی پا به پای انگلیسی و زبانهای اروپایی ندارد و بهتر است ما از اصل زبانها در مسائل و رشته های علمی بهره بگیریم. شما هم مترجم بوده اید، هم با ذات و تاریخ و مسائل زبان پژوهی فارسی آشنا هستید، و هم فرهنگ نوشته اید، لذا یکی از مناسب ترین افراد و صاحب نظران برای پاسخگویی به این پرسشها و اظهارنظر در این عرصه هستید. من گمان می کنم نه به اندازه زبان انگلیسی، با آن همه میانوند و پیشوند و پسوند، یا زبان آلمانی و زبان عربی که توانایی خاص خودش را در قالب ـ یا قالبهای ثابت ـ ریختن لغات و مفاهیم جدید را دارد؛ اما زبان ما نوعی پویایی و سرزندگی، یا بهتر است بگویم شفافیت و شیوایی بیشتری پیدا کرده که قطعاً به قابلیت های ذاتی و تاریخی آن بر می گردد. اینکه امروزه یک عده می آیند و از کلماتی مثل «مؤلفه» و یا «تعامل» و یا «در رابطه» ـ که زمانی همه را به فغان آورده بود ـ به افراط استفاده می کنند، اینها استثناست و ما کنارشان می گذاریم یا بهتر است بگویم اینها کنار زده خواهند شد. باید در یک گسترة وسیعتر به این موضوعات نگاه کرد. اینکه فرهنگستان به صورت فعال و گسترده به پردازش و پیشنهاد و ساختن واژه پرداخته و می پردازد، به گمان من، هم علت است و هم معلول؛ زیرا هم باید به واژه های نوساخته سر و سامانی داده شود و هم به علت اینکه نیازهای تازه مطرح می شود و دائماً با واژه های وارداتی زیادی روبرو هستیم. الان فرهنگستان ده دفتر منتشر کرده که حدود پنجاه هزار واژه پیشنهاد کرده است. این دستاورد کمی نیست. وقتی یک نفر پنجاه تا، صدتا واژه، کمتر یا بیشتر به دارایی زبان فارسی اضافه نماید، بدون تردید کار بزرگ و عظیمی کرده است. من معتقدم که مصداق «من علّمنی حرفاً، فقد صیّرنی عبداً» خواهد بود. و بنده می گویم حتی کسی که یک حرف، مطابق فرمایش حضرت امیر(ع)، یک حرف اگر کسی بیاورد و بیاموزد، من خودم را اخلاقاً مدیونش می دانم. باری، در پاسخ شما، به اجمال می گویم که فکر می کنم زبان فارسی در حال حاضر در موقعیت خوبی قرار دارد و عده زیادی از دانشمند و باذوق دارند کوشش می کنند. یک مرور کلی به عرصه رسانه ها داشته باشید. ملاحظه می کنید که فقط یک نشریة خوب نداریم، بلکه چندین و چند رسانه و نشریة خیلی خوب داریم. رسانه های ما هم فقط کتبی نیست، سمعی و بصری و امکانات مربوط به رایانه و اینترنت، یعنی عرصه های وسیعی برای زبان فارسی باز شده و پدید آمده که در مجموع دارد کمک می کند تا نیازها برطرف شود و ظرفیت عظیمی در زبان فارسی پدید آید که این به کلی بی سابقه است. من کوشش قدما و گذشتگان مان را ارج می نهم و از منابع مهم بنده، همین واژه گزینی و معادل گزینی بزرگانی بوده است که در یک هزارة گذشته در عرصة زبان فارسی، لغات عالی و بسیار مطلوب را رد کرده و استفاده کرده اند. لذا من وضع را مثبت و خیلی خوب می بینم. برخی معتقدند عوام زدگی و کمیت گرایی، مثلاً در رادیو تلویزیون، نقش منفی و تخریبی بیشتری دارد تا نقش ایجابی و مثبت. نادرست هم نیست. اینها مثل تیغ دودم است. از یک سو اگر بتوانید در صدا و سیما بحثهای واژگانی، ادبی و علمی بکنید، به دلیل مخاطب وسیع و برد زیادی که دارد، می توانید کاربرد درست واژه ها و اصطلاحات را به مردم زیادی بیاموزید و امکان رواج اینها از سوی صدا و سیما و رسانه های پرمخاطب، خیلی گسترده است. در حالی که در یک نشریه یا مجلّة فنی که امثال بنده مقاله ای منتشر می کنیم، حداکثر سه چهارهزار نفر می خوانند و می بینند؛ اما آنجا بحث سه چهار میلیون نفر است و تأثیر میلیونی دارد. لذا باید حداکثر استفاده از این امکانات بشود، چه به صورت بالقوّه و چه به صورت بالفعل. من روزگار فعلی را در عرصة بهکرد و تواناسازی زبان فارسی، چه علمی و چه فرهنگی و چه در عرصه های عمومی، در مجموع مفید و مثبت می دانم. البته نباید از کوششهای فردی به سادگی عبور کرد. تلاش افرادی نظیر استاد میرشمس الدین ادیب سلطانی، استاد داریوش آشوری و استاد کامران فانی و استاد پوراندخت سلطانی در تدوین فرهنگ سرعنوانهای موضوعی، و دکتر فریبرز خسروی در اصطلاحنامة فرهنگ (دو اثر اخیر فرآوردة کتابخانة ملی) و عده چشمگیری از مترجمان و محققانی که در پایان آثار خود، واژه نامه و فرهنگهایی تدارک می بینند، عبور کرد و اهمیت آنها را نادیده گرفت. خود ما از مجموعة همین واژه نامه ها، به همت خانم ماری بریجانیان، کتاب «فرهنگ فلسفه و علوم اجتماعی» را عرضه کردیم که خیلی به کار آمد و استفادة علمی وسیعی هم داشت. خلاصه کنم و در یک جمع بندی اجمالی عرض می کنم که من شخصاً خیلی خوشبین هستم و حال و آیندة زبان فارسی را مثبت و در مسیر تحول مثبت و تکامل ارزیابی می کنم. استاد فانی، بد نیست یادی از فرهنگهای متقدّم بکنیم؛ مثلاً فرهنگ آریانپور که خیلی حجیم بود و یک چاپ شش جلدی قطوری هم داشت و آیا واقعاً تعداد مدخلها و واژه های فرهنگ ـ دانشنامه کارا، بیش از آن است؟ علاوه بر این برخی از زبان شناسان برجسته نظیر آقای باطنی و مرحوم استاد حق شناس هم فرهنگهای خوبی تألیف کرده اند، مثل فرهنگ پویا و هزاره که بسیار متداول اند و در حال حاضر قریب به اتفاق مترجمان از اینها استفاده می کنند. در کنار آن، فرهنگ نشرنو از آقای جعفری که خیلی کارآمد و مفید قلمداد شده است. با وجود این فرهنگها، چه نیازی به یک فرهنگ جدید احساس می شد و مسلماً این هم آخرین کوشش در این عرصه نخواهد بود. نکتة مهمی را مورد اشاره قرار دادید و کاملاً صحیح است. این فرهنگ هم با همة امتیازاتش، آخرین فرهنگ دوزبانة انگلیسی ـ فارسی نخواهد بود. آنچه شما در باب فرهنگهای دیگر گفتید، خیلی مهم و ضروری است؛ چون در همین مقایسه ها پی می بریم که یک فرهنگ تازه، چه تفاوتها، یا چه ویژگی ها و امتیازاتی دارد و چه نیازی سبب شده تا این کار انجام شود. از زمانی که ما با غرب آشنا شدیم، نیاز به فرهنگ لغت پیدا کردیم. این در همة فرهنگها و تمدنها هست که وقتی با فرهنگ دیگری آشنا می شوند، یک فرهنگ واژگان یا لغات دوزبانه تألیف می کنند تا نیازها برطرف و ترجمه امکان پذیر شود. در جلسه ای دربارة همین موضوع به تفصیل سخن گفتم، از جمله اینکه چه عواملی باعث شد تا در زبان فارسی، «فرهنگ» (معادل واژة culture) برای لغتنامه یا دیکشنری عنوان می شود. در هیچ جای دنیا سابقه ندارد که به لغتنامه و دیکشنری یا به قول فرانسوی ها دیکسیونر، بگویند فرهنگ. فرهنگ معنی عام دربارة باورها و رفتارها و مواریث ادبی و معنوی و این نوع مسائل را در بر می گیرد. این تحول و این عنوان گذاری از کجا و از چه زمانی پیدا شده است؟ خیلی هم قدمت ندارد و وارد آن بحث نمی شوم؛ اما توجه داشته باشید وقتی که ما با غرب آشنا شدیم، ابتدا با زبان فرانسه ارتباط برقرار کردیم و برای آشنایی با این زبان حتماً به یک لغتنامه نیاز داشتیم. همان زمان این کار شروع شد. انگلیسی پس از زبان فرانسه متداول شد و مورد توجه قرار گرفت و به خوبی آموخته شد. کسی که در این زمینه پیشگام بود و حق تقدم را در نگارش لغتنامة انگلیسی فارسی باید به او داد، مرحوم سلیمان حییم بود که همت کرد و فرهنگ لغات دوزبانة ارزشمندی تألیف کرد. ایشان در 1308 خورشیدی، نخستین فرهنگ انگلیسی به فارسی را تألیف کرد. قبل از او، در ایران کسی این کار را نکرده بود. البته در خارج، مخصوصاً در هند، یکی دو تا فرهنگ، ولی نه به خوبی لغتنامة حییم، چاپ شده بود؛ اما این «حییم» بود که هشتاد و چند سال پیش، فرهنگ خیلی خوب و جامعی تألیف کرد که همه چیز در آن بود و نسبتاً به نیازهای مترجمان و محققان پاسخ کافی می داد. همة ما، اعم از مترجم و محقق و حتی مؤلفان فارسی زبان، به یک معنا مدیون و رهین مرحوم او هستیم و از طریق این کتاب با فرهنگ غرب و زبان انگلیسی و علوم و معارفی که در این زبان وجود داشت، آشنایی پیدا کردیم. حییم بنیانگذار بود و حق بزرگی به گردن چند نسل از مترجمان و محققان ایران دارد. افراد دیگری این کوشش را ادامه دادند و آثار مهمی منتشر کردند که یک سلسله از آثار بهتر و متکامل تر بود و آخرین اثر در این سلسله، فرهنگ دانشنامة کاراست. بعد از حییم، فرهنگ دکتر عباس آریانپور در پنج جلد به چاپ رسید. فرهنگی مفصل بود، اما البته نه مفصل تر از کارا. این فرهنگ به رغم تلاش مؤلف و گسترده تر بودن واژه ها و مدخل هایش نسبت به حییم، چنان که باید و شاید دقت در آن به کار نرفته بود. مضافاً که بعداً به صورت یک جلدی و دو جلدی بازنشر شد. به نظر من، انگار یک کار دانشجویی بود که خیلی انتقاد داشت و بعضی جاها خام و شتابزده از واژه ها و معادلها عبور کرده بود. ادامه دارد
شنبه ، ۷آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 11]
-
گوناگون
پربازدیدترینها