واضح آرشیو وب فارسی:سراج24: یک تحلیلگر برجسته مسائل منطقه با اشاره به تشدید تنش ها میان مسکو و ترکیه گفت:اسرائیل نیز حریم هوایی ترکیه را در زمان حمله به اهدافی در داخل سوریه، نقض و حتی به حاکمیت ترکیه در دریا نیز تجاوز کرده است ولی جنگنده های ترکیه واکنشی نشان ندادند.به گزارش سراج24 ،تسنیم نوشت، عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه اینترنتی «رای الیوم» در سرمقاله این روزنامه نوشت: بحث و جدل ها درباره مساله سرنگون کردن جنگنده روسی بر فراز کوه «ترکمان» در سوریه در نزدیکی مرزهای ترکیه ادامه دارد، در حالی که تلاش هایی نیز برای کاستن از این بحران فوق العاده در جریان است و سفر کنونی«فرانسوا اولاند» رئیس جمهوری فرانسه به مسکو و دیدارش با همتای روسی خود «ولادیمیر پوتین» از مهم ترین گام ها در این راستا است. همه از آرامش سخن می گویند و خواستار خویشتن داری هر دو طرف روسیه و ترک ها هستند. روسیه سامانه موشکی پیشرفته «اس 400» ضد هواپیما و ضد موشک را در سوریه مستقر کرد و همچنین سایر سامانه های موشکی مجهز به موشک های «اس 300» که از لحاظ مدرنیته بودن در سطح پایین تری در مقایسه با «اس 400» قرار دارند را فعال کرد. این اقدامات در حالی انجام می شود که – به ادعای عطوان- جنگنده های روسیه همان مناطق ترکمن نشین را بمباران می کنند. همین مسئله تأکیدی بر این امر است که روسیه به ترکیه پاسخ نظامی نمی دهد بلکه به مجازات اقتصادی اکتفا می کند. تصور حاکم نزد روس ها که برخی از ژنرال های سابق، که در واقع به تحلیل مسائل می پردازند، آن را بیان می کنند این است که ترکیه تصمیم درباره سرنگون کردن سوخوی روسیه را چند هفته یا حتی چند روز پیش و نیز بعد از رایزنی و هماهنگی با واشنگتن و سازمان ناتو اتخاذ کرده است؛ زیرا انعقاد قرارداد فروش جنگنده آمریکایی «اف 16»که جنگنده روسی را ساقط کرد، مؤید این مقوله است که این هماهنگی یک شرط اساسی برای چنین قراردای بوده است. موضوع دیگری که این مقوله را تأیید می کند سخنان روز پنجشنبه سخنگوی ارتش ترکیه است که گفت: کسی که هواپیمای روسی را سرنگون کرد، نمی دانست که متعلق به روسیه است و به قواعد درگیری و دستوراتی صادر شده در این زمینه، پایبند بود. اینکه کشورها حریم هوایی همدیکر را نقض کنند، امری عادی است ولی آن چه غیرعادی است سرنگون کردن جنگنده است. ترکیه حریم هوایی یونان را نقض می کند و هواپیماهای یونان نیز همین کار را با حریم هوایی ترکیه انجام می دهند. اسرائیل نیز حریم هوایی ترکیه را در زمان حمله به اهدافی در داخل سوریه، نقض و حتی به حاکمیت ترکیه در دریا نیز تجاوز کرده است و 9 تبعه ترکیه را در کشتی «مرمره» به قتل رساند ولی جنگنده های ترکیه هیچ اقدامی صورت ندادند؛ ولی این وضعیت در مورد روسیه فرق می کند؛ این دو کشور در وضعیت جنگی غیرعلنی در سوریه به سر می برند و جنگنده روسی که سرنگون شد- طبق ادعای ترکیه- شهروندان «ترک» را بمباران می کرد. «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه با صراحت گفته است «ترکیه مسؤول حمایت از ترکمانان در سرتاسر جهان است.» چه بسا برخی اینگونه استدلال کنند که این اصل به رغم شایستگی اش، تا حدود زیادی خطرناک است و ممکن است علیه خود ترکیه استفاده شود. بیش از 20 میلیون ترک عرب تبار وجود دارند ولی آیا این مسئله، دولت های عربی را مجاز می کند که روزی برای حمایت از آنها مدخله نظامی کنند؟ همین مسئله درباره شهروندان ترک ارمنی تبار، آذری تبار و یونانی تبار و غیره نیز صدق می کند. کسانی که رئیس جمهور پوتین را می شناسند، تاکید می کنند که وی مردی لجوج و با اعتماد به نفسی بالا ولی در عین حال صبور است و هر اقدامی را به دقت می سنجد. قطعا سرنگون کردن جنگنده روسی نزد وی یک اقدامی تحریک آمیز است و همزمان بی هیچ تردیدی، عدم عذرخواهی ترکیه بیشتر تحریک کننده است. او با صراحت گفت: «ترکیه عذرخواهی نکرده و هیچ پیشنهادی برای جبران سرنگونی این جنگنده و کشته شدن یکی از خلبانان آن ارائه نکرده است و همچنین درباره محاکمه مسئولان این جنایت قولی نداده است.» در مقابل، «چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه در پاسخ پوتین گفت: «ترکیه هرگز عذرخواهی نمی کند و فقط به ابراز تاسف بسنده می کند.» استقرار موشک های بسیار پیشرفته «اس 400» قواعد بازی را در سوریه تغییر داده است چرا که این موشک ها تهدیدی برای همه هواپیماهای غربی و عربی محسوب می شوند که در آسمان سوریه ترافیک ایجاد کرده اند. همانگونه که این موشک ها، رویاهای رئیس جمهور اردوغان برای «ایجاد منطقه پرواز ممنوع در داخل سوریه» را بر باد داد. ولی نگرانی اسرائیل نسبت به استقرار این موشک ها توسط مسئولان ارشد نظامی این رژیم اعلام شده است؛ زیرا در سایه استقرار این سامانه ها، هواپیماهای اسرائیلی آزادی عمل را در آسمان سوریه از دست می دهند و همچنین دیگر نمی توانند بدون رویارویی شدن با این سامانه ها، هر مرکز و سیستم های موشکی را به این بهانه که در مسیر منتقل شدن به «حزب الله» لبنان است، هدف قرار دهند. منطق نیز اینگونه می گوید. رئیس جمهور پوتین گفته است که به «پاسخ اقتصادی» به ترکیه متوسل خواهد شد این یعنی محرومیت فوری ترکیه از 10 میلیارد دلار در سال است و این درآمدهای به دست آمده از گردشگران روسی و صادرات محصولات کشاورزی ترکیه به روسیه است که سالیانه حدود 4 میلیارد دلار تخمین زده می شود. پوتین همچنین دستور داد که گوجه فرنگی از مراکش و دیگر کشورها به غیر از ترکیه وارد شود. فقط واردات این نوع محصول از ترکیه سالیانه 300 میلیون دلار تخمین زده می شود. پیش بینی می کنیم که صنعت گردشگری ترکیه که درآمدی حدود 36 میلیارد دلار عاید این کشور می کند به دلیل تنش کنونی که ممکن است سال ها تداوم داشته باشد، با رکود مواجه شود. چه کسی این خسارت های اقتصادی ترکیه را که در عرصه گردشگری و صادرات کشاورزی و صنعتی سالیانه تا 50 دلار می رسد، جبران خواهد کرد؟ همپیمانان سعودی و قطری؟ این در حالی است که قیمت نفت و گاز سقوط کرده است و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به سیاست های ریاضت اقتصادی متوسل شده و در جنگ فرسایشی بی پایان در یمن گرفتار شده اند. روسیه از شهروندانش خواسته است که به ترکیه سفر نکنند و از ورود 50 شهروند ترکیه به روسیه، به رغم لغو روادید میان دو کشور جلوگیری کرده است. چنین تصمیم ها تنها در وضعیت تشدید تنش و افزایش احتمال وقوع جنگ اتخاذ می شود. طی ماه جاری، اعتبار روسیه 2 بار خدشه دار شده است؛ نخستین بار با سرنگون کردن هواپیمای مسافربری اش در آسمان «سینا» و دومین بار با سرنگونی هواپیمای نظامی آن بر فراز آسمان سوریه. واکنش انتقام آمیز پوتین به مورد اول تشدید بمباران مواضع داعش در شرق و شمال غربی سوریه بوده است ولی این سوال مطرح می شود که آیا وی برای انتقام از مورد دوم تنها به مجازات اقتصادی بسنده خواهد کرد؟ کشورهای بزرگ قوانین خاصی برای انتقام گرفتن دارند. آمریکا برای انتقام گرفتن از حادثه یازدهم سپتامبر 2001 علیه برج های دوقلوی تجارت جهانی، به افغانستان حمله و پس از دو سال عراق را اشغال کرد و قبل از آن نیز برای انتقام گرفتن از سرنگونی هواپیمای لوکربی در آسمان اسکاتلند، لیبی را بمباران کرد. روسیه نیز در پاسخ به اقدام گرجستان در سال 2008 به تعرض به «اوسیتیای جنوبی»، آن را به تصرف خود درآورد و همچنین شبه جزیره «کریمه» را در سال 2014 به عنوان پاسخ به اقدامات چالشی اوکراین، به تصرف خود درآورد. جنگ افروزی به مصحلت ترکیه و روسیه نیست؛ زیرا جنگ یعنی نابودی فراگیر، آن هم با توجه به ورود برخی طر ف ها به این جنگ احتمالی. اوضاع فعلی همچون آتش زیر خاکستر است و هر گونه اشتباهی یا لجبازی جنگ را برای چندین سال شعله ور خواهد کرد. چگونه می توان مانع از وقوع این جنگ شد؟ پاسخ دادن به این سوال دشوار است ولی می توان پیش بینی کرد که سرنگونی یک جنگنده ترکیه در مقابل (جنگنده سرنگون شده) روسیه ممکن است عزت پوتین را- ولو به صورت موقت- حفظ کند و همچنین چه بسا عذرخواهی ترکیه می تواند بخشی نه همه خشم روس ها را فروکش سازد. مگر آن که طرح هایی از قبل برنامه ریزی شده برای غرق کردن ترکیه و روسیه در جنگی سخت با هدف خسته کردن طرفین و سوق دادن هم پیمانان خاورمیانه ای و اروپایی آنها به این جنگ آماده شده باشد و این مسئله ای دیگر است. غرب، روسیه را دشمن درجه اول و ترکیه را دشمن درجه دوم خود می داند و تجربه اقتصادی ترکیه که خود الگویی شده است و بلندپروازی های عثمانی وار اردوغان دشمنان بیشتری را در غرب برای ترکیه ایجاد کرده است. تفاهم های نشست وین برای ایجاد راه حلی سیاسی برای بحران سوریه از هم فروپاشیده و یا در حال احتضار است و هم پیمانان آمریکا در میان کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نیز باید چک های خود را و چه بسا هواپیماهای آمریکایی «اف 16» خود را برای جنگی شدید در سوریه علیه روسیه آماده کنند و این یکجنگ نمایشی علیه داعش همانطور که از یک سال تاکنون بوده، نخواهد بود.
شنبه ، ۷آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سراج24]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]