محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1846727798
توسعه ژاپن؛ داستان ملتی که از شکست هایش درس گرفت + عکس و فیلم
واضح آرشیو وب فارسی:مشرق نیوز: قانون اساسی جدید ژاپن، مصوب 1946 میلادی تحت نظارت آمریکا، این کشور را از داشتن ارتش محروم کرده است تا بار دیگر سیاست و اقتصاد این کشور به نظامی گری کشیده نشود. در ازای آن، اجازه بی حد و حصری به دولت آمریکا داده شده تا پایگاه ها و نیروهای نظامی خود را در ژاپن مستقر سازد، به این بهانه که از تمامیت ارضی ژاپن دفاع خواهد کرد.گروه گزارش ویژه مشرق - ژاپنی ها پر کرده اند خانه های ایرانیان و آمریکاییان را از کالاهای ستودنی خود. شاید پدربزرگ ها و مادربزرگ های من و شما به خاطر داشته باشند زمانی را که Made in Japan همان معنی را داشت که امروز Made in China . اما امروز دیگر آن روز نیست. دلیل آن فقط یک چیز است: ژاپنی ها این تصمیم را گرفتند. آنها خود خواستند که آوازه شان را در جهان ارتقاء دهند و این را همگی همچون دستی واحد به اجرا گذاشتند. جالب این است که حتی خودشان هم ابتدا چنین چشم اندازی از خود نداشتند اما وقتی سرشان به سنگ خورد، چشم اندازشان را تغییر دادند. بگذارید از این جملات مبهم فاصله بگیریم و مفصل و شفاف، به سراغ داستان ملتی برویم که از شکست هایش درس گرفت، ملتی شکست خورده اما پرتلاش و متحد. ژاپن، سرزمین آفتاب تابان و مردمان استوار شکست اول و تغییر راهبردی: غلبه استعمارگران و ظهور انقلاب میجی پیش تر در گزارشی داستان تغییر پایتخت ژاپن به توکیو (اِدو سابق) را بیان کردیم و گفتیم که از سال 1192 میلادی امپراتوران ژاپن با تعیین فردی با عنوان سردار (که به ژاپنی شوگون گفته می شود)، اداره امور کشور را به وی می سپردند. این سرداران از 1590 که توکوگاوا ایه یاسو سردار ژاپن بود، پایگاه اصلی خود را در شهر ساحلی اِدو قرار دادند. اما بالاگرفتن نارضایتی ها موجب شد در سال 1868 میلادی نیروهای طرفدار امپراتور میجی (Meiji) بر نیروهای هوادار سردار توکوگاوا شینوبو پیروز شدند. اما این انقلاب چرا شکل گرفت؟ چه چیز موجب نارضایتی مردم از مدیریت شوگون ها بر کشور شد؟ اصلاً چرا این انقلابِ سیاسی مقدمه یک انقلاب اقتصادی و نظامی شد و طی چند دهه کشور عقب افتاده ژاپن به کشوری صنعتی و پیشرفته تبدیل کرد؟ در نیمه قرن 19 میلادی، آمریکا و سپس هلند، بریتانیا، فرانسه و حتی روسیه توانستند با تهدیدات نظامی، سرداران را مجبور به امضای قراردادهای تجاری به نفع کشورهای خود کنند . در نتیجه نارضایتی ها بالا گرفت و عده ای خواستار پایان دادن به وضعیت ذلیلانه اقتصادی و سیاسی ژاپن توسط امپراتور شدند. به عنوان نمونه، از آمریکا سخن می گوییم که به دلیل نزدیکی اش به ژاپن از طریق اقیانوس آرام، زودتر از سایر کشورهای اروپایی دست به کار شد و در سال 1853 میلادی، دریادار "متیو پِری" را با کشتی های نظامی (و البته هدایایی برای امپراتور ژاپن شامل یک تلسکوپ، تلگراف، ماکت قطار و شیشه های شراب) به سواحل ژاپن اعزام کرد تا به این کشور برای بازکردن بنادرش به روی کشتی های آمریکایی و تعهد به رسیدگی به کشتی هایی که غرق یا در گل گرفتار شوند اولتیماتوم دهد. پیش تر ژاپنی ها فقط به دوک نشینان آلمانی اجازه داده بودند تا آن هم فقط در بندر دِجیما به تجارت بپردازند. تصویر دریادار متیو پری بر روی تمبر آمریکایی یادبود «فتح ژاپن» دریاردار پِری رفت و یک سال بعد با تجهیزات نظامی گسترده تری برگشت تا جواب شوگون ژاپن را بشنود. پاسخ وی مثبت بود. بنابر این معاهده کاناگاوا منعقد شد. طبق این معاهده دو بندر شیمودا و هاکودات به روی کشتی های آمریکایی برای سوخت گیری و بارگیری آذوقه باز شد و دو کنسول از جانب دولت آمریکا در این بنادر مستقر شدند. اما از اینها مهمتر، بندی بود که بر اساس آن، هرگونه امتیازی که در آینده توسط حکومت ژاپن به قدرت های خارجی واگذار شود، باید پیش تر به تأیید دولت آمریکا برسد. چندی بعد تاونسند هریس، تاجر نیویورکی به عنوان کنسول آمریکا به شیمودا رفت و در سال 1858 معاهده تجاری با ژاپن را به امضا رساند. البته شاید ژاپن در آن دوره راهی نداشت ، زیرا چندین سال پیشتر چین برخلاف ژاپن به مقاومت در برابر چنین معاهداتی پرداخت، ولی نهایتاً پس از شکست در جنگ با اروپاییان به معاهده ذلت بارتری تن داد. با این حال ژاپنی ها باید هر چه زودتر فکری به حال خود می کردند تا از زیر این معاهده نابرابر بیرون بیایند، اقدامی که دست کم در کوتاه مدت از سرداران برنیامد و مردم را به شورش علیه آنها واداشت. شاید دلیل آن، رویکرد خاص سرداران به غرب بود. آنها از اوایل قرن 19 میلادی مرکزی را برای مطالعه پیرامون کشورهای غربی تأسیس کردند که نتیجه آن، شکل گیری هزاران تحصیلکرده غربگرا بود که برخلاف چینی ها و حتی برخلاف ساکنان کیوتو (محل اقامت امپراتور ژاپن) از تغییرات شگرف در اروپا و آمریکا و شکل گیری قدرت های نظامی و اقتصادی در آن سوی دنیا مطلع بودند. تغییر موازنه قوا به ضرر تمدن های شرقی و به نفع تمدن غربی، نقل مجالس شهر اِدو بود . این مکتب فکری و جریان اجتماعی، سرداران را بر این باور داشت که رابطه با کشورهای اروپایی بیش از سرشاخ شدن با آنها به سود ژاپن است. تقویت بنیه نظامی، یکی از رشته های اصلی صنعت ژاپن بود از آنجا که مهمترین ضربه را به ژاپنی ها ضعف نظامی آنها در برابر کشتی های نظامی اروپایی و آمریکایی به این کشور زد، تقویت بنیه نظامی مهمترین اولویت انقلاب میجی قرار گرفت و پس از آن، رشد اقتصادی که قرار بود به مدد پشتیبانی نظامی، کشورهای دیگر را به عنوان مستعمره در خدمت کشور ژاپن دربیاورد. یعنی دقیقاً همان کاری که اروپاییان با ژاپن کردند، حالا سرمشق حکام جدید ژاپن در تعامل با کشورهای همسایه قرار گرفت. تغییر راهبرد پیشین، درست بود اما راهبرد جدیدی که اتخاذ شده بود، عاقبت خوشی نداشت . امپراتور میجی و خانواده او این اشتباه ژاپنی ها بود. اما برخی از اقدامات آنها هم مثبت بود: * پس از سرنگونی توکوگاوا و انتقال پایتخت امپراتور به توکیو، دو مرکز سیاسی و نظامی کشور در هم ادغام شدند. امپراتور این ادغام را در اِدو (توکیوی فعلی) انجام داد زیرا زیرساخت های مدیریت کشور عملاً در آنجا شکل گرفته بود، مسیرهای عبور و حمل و نقل عموماً در اِدو به هم می رسید و برعکس کیوتو خودش بندر بزرگی داشت. از همه مهمتر، اِدو پر از تحصیلکردگان آشنا با پیشرفت های جدید در غرب بود و به تاهاکو که گروه های مخالف امپراتور در آن قرار داشتند نیز، نزدیکتر بود، در نتیجه این ادغام توانست نیروهای هوادار امپراتوران و سرداران را با یکدیگر متحد کند، از توانمندی دانشمندان بهره گیرد و از انشعاب نیروهای اجتماعی جلوگیری کند . بنابر این همه ژاپن برای پیشرفت این کشور بسیج شد و همین اتحاد بود که رشد شگفت آوری را به ارمغان آورد. امپراتور در عین اینکه نماد میراث سنتی ژاپن بود، خواهان تغییر و اصلاح نیز بود. ایتو هیرابُمی، نخستین، پنجمین، هفتمین و دهمین نخست وزیر ژاپن در دوره میجی که سپس به فرمانداری کل مستعمره کره رسید و توسط یک کره ای ملیگرا به نام آن جونگ گئون ترور شد ماتسوکاتا ماسایوشی، چهارمین و ششمین نخست وزیر ژاپن * انقلابیون ژاپن اگر چه از برتری طلبی اروپاییان و آمریکاییان به تنگ آمده بودند، اما به هوای تمدن گذشته خود قدرت علمی، نظامی و اقتصادی اروپا را انکار نکردند. بنابر این مهندسان خارجی را به کشور خود فراخواندند و دانشجویان ژاپنی را گروه گروه به کشورهای اروپایی فرستادند. فئودالیسم منسوخ شد، نظام جدید مالیاتی و پولی تأسیس شد و بانک ها و خطوط راه آهن به سبک اروپایی ایجاد شد. * حتی تغییراتی در رژیم سیاسی ایجاد شد که در قانون اساسی مصوب 1889 میلادی (معروف به قانون اساسی میجی) منعکس شد. یعنی یک قوه مقننه دومجلسی شکل گرفت که یکی از آنها از نمایندگان منتخب مردم تشکیل می شد. امپراتور البته همچنان بر ارتش و نیروی دریایی کنترل داشت و حتی نخست وزیر و کابینه را منصوب می کرد، اما به هر حال امور کشور توسط دولت و مجلس منتخب اداره می شد . در آن زمان به تقلید از برخی کشورهای اروپایی، حق رأی به چیزی در حدود 5% از مردان اختصاص داشت و تا سال 1925 میلادی طول کشید تا همه مردان بالای 25 سال حق رأی داشته باشند. احزابی نیز شکل گرفتند و به تدریج تا دهه 1920 میلادی به اوج قدرت خود رسیدند. نکته جالب این است که وجود خانواده های قدرتمند که پیش تر هر یک فئودالِ یکی از مناطق ژاپن بودند، منجر به کاهش نسبی تمرکز قوا در دست امپراتور و تقویت نوعی رقابت مثبت سیاسی و اقتصادی میان این خاندان ها شد. دو جنگ جهانی: تقلید از اروپا، ورود بیهوده و خروج سرافکنده در ابتدای قرن 20 میلادی ژاپنی ها قدرت نظامی خود را به آزمون گذاشتند. آنها توانستند روسیه را در سال 1905 میلادی شکست دهند. این پیروزی، بیش از آنکه معلول قدرت آنها باشد، معلول ضعف روسیه بود. اما این مسأله تا زمانی که بلشویک ها سزار را سرنگون کردند، عیان نشده بود. در نتیجه آوازه این پیروزی نه فقط ژاپنی ها بلکه همسایگان دورتر یعنی ایرانیان را نیز تحت تأثیر قرار داد و یکی از انگیز ه های مشروطه خواهان برای محدودکردن قدرت شاهان قاجار شد، شاهانی که رسماً مورد حمایت دولت روسیه بودند. تصویری از سامورایی ها، قهرمانان تاریخیِ ژاپن اما چرا چنین جنگی رخ داد؟ پاسخ بسیار ساده است: انگیزه دو کشور برای استعمار سرزمین گسترده چین . هر دو می خواستند عقب ماندگی خود در مسابقه استعمار با اروپاییان را به سرعت جبران کنند در نتیجه روسیه به تصرف بخشی از منچوری و شبه جزیره لیائوتونگ و پروت آرتور اقدام کرد. ژاپنی ها هم با چراغ سبز بریتانیا و بدون اطلاع قبلی در فوریه 1904 میلادی به پروت آرتور حمله کرده، ناوهای روسیه را غرق نموده و با 8 هزار سرباز، خاک کره را اشغال کرد. نبردها بیش از یک سال به طول انجامید و در این میان، پادگان نظامی روس در پورت آرتور و متصرفات ارتش روسیه در منچوری تسلیم ژاپنی ها شد. مه 1905 میلادی اوج جنگ دریایی میان دو کشور بود که در جریان آن ناوگان روسیه در تنگه تسوشیما در حد فاصل میان خاک کره و ژاپن در هم شکسته شد. سرانجام نیکلای دوم از روزولت رئیس جمهور آمریکا خواست تا با پادرمیانی به تعدیل شروط ژاپن برای آتش بس اقدام کند و او نیز چنین کرد با این حال در نتیجه پیمان پرتسموث میان دو کشور، بخشی از منچوری، پورت آرتور، شبه جزیره لیائوتونگ و حتی نیمی از جزیره ساخالین از خاک روسیه به ژاپن واگذار شد و این کشور قیمومیت ژاپن را بر خاک کره به رسمیت شناخت. تصاویری زیبا از سبک زندگی، پوشش، شغل و تفریح مردم ژاپن در حدود یک قرن پیش استعمار کره توسط ژاپن، تقلیدی مستبدانه از استعمار انگلیس بر هند بود. ما در گزارشی با عنوان «توسعه از نوع کره جنوبی؛ پیشرفت یا نفوذ؟» به روند استعمار سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کره توسط ژاپن از 1907 میلادی که شاه کوجونگ با فشار ژاپنی ها استعفا داد تا جنگ جهانی دوم که ژاپنی ها خاک خود را نیز در قیمومیت دول پیروز قرار دادند، پرداخته ایم. جنگ جهانی اول برای ژاپن فرصتی را فراهم ساخت تا از درگیری آلمان در جنگ استفاده کرده و نیروهای خود را در مناطق تحت نفوذ این کشور در شرق و جنوب شرق آسیا گسیل دارد. بنابر این ژاپن وارد اتحاد با دول محور یعنی فرانسه و بریتانیا شد و حتی برای کمک به آنها نیروی دریایی خود را به مدیترانه اعزام کرد. ژاپن در ژانویه 1915 میلادی 21 درخواست خود از دولت چین را اعلام کرد ولی با توجه به شرایط جنگ و بروز مخالفت های اجتماعی در چین، راضی به امضای معاهده با شروط کمتر شد. در کنفرانس پاریس پس از پایان جنگ، هیأت ژاپنی بندی در مورد برابری نژادی در منشور جامعه ملل پیشنهاد کرد که هیأت های دول غربی حتی راضی به طرح آن در جلسه عمومی نشدند. همین مسأله اولین زمینه بروز شکاف میان ژاپن و دول محور شد و ژاپن را به پیگیری سیاست های ملی گرایانه در تقابل با امپریالیسم سوق داد . نقشه متصرفات ژاپن در نیمه جنگ جهانی دوم اما چه حوادثی موجب ورود ژاپن به جنگ جهانی دوم شد؟ باید از لشکرکشی مجدد ژاپن به منچوری چین در 1931 میلادی شروع کنیم که در نتیجه آن، شکایت چین از ژاپن در جامعه ملل (سازمانی که پس از جنگ جهانی اول تشکیل شده بود) مطرح شد. وقتی نتایج کمیسیون تحقیق برای ژاپنی ها ناخوشایند آمد، دولت این کشور اقدام به خروج از جامعه ملل نمود، کاری که چندی بعد توسط آلمان نیز تکرار شد وقتی آلمان در آستانه جنگ جهانی دوم پیمان صلح با شوروی را امضا کرد، گروه های طرفدار آلمان در ژاپن با سقوط محبوبیت مواجه شدند، زیرا شوروی برای همه ژاپنی ها دشمن درجه یک به شمار می رفت. آلمان نیز قصد بازگشت به مناطق نفوذ خود و تصرف مستعمرات فرانسه در جنوب شرق آسیا را داشت، مناطقی که فضای حیاتی برای حیات استعمارگرانه ژاپن نیز بود. بنابر این طبیعی بود که در آغاز جنگ، ژاپن بار دیگر به فرانسه و بریتانیا در آن سوی جبهه نزدیک شود. ژاپن هم با شوروی و هم با آلمان مشکل داشت. با ظهور احتمال بروز جنگ میان آلمان و شوروی، ژاپن از ترس جنگ تمام عیار با روسیه در آوریل 1941 پیمان بیطرفی نسبت به بروز هرگونه جنگی علیه شوروی امضا کرد. دولت ژاپن همچنین برای پیشدستی در ژوئیه همان سال، اقدام به تصرف جنوب منطقه هندوچین نمود، امری که به تحریم نفتی این کشور توسط ایالات متحده انجامید. این امر نگرانی جدیدی برای دولت ژاپن ایجاد کرد در نتیجه تقاضای حل مسائل فیمابین با آمریکا را نمود. حمله آلمان به شوروی، هم نیروهای نازی را زمین گیر کرد و هم موجب تغییر جبهه ژاپن علیه غرب و شکست نهایی آن شد با این حال پیش شرطی که وزیر خارجه آمریکا، هال برای آنها فرستاد، بسیار سخت بود: ژاپن باید به کلی از چین و هندوچین عقب نشینی کند. این پیش شرط که بوی جنگ می داد، ژاپن را به جبهه آلمان ها نزدیک کرد ، به ویژه اینکه تصور می کردند اولاً آمریکا راهبرد انزواطلبانه خود را در سیاست خارجی کنار نخواهد گذاشت، ثانیاً در صورت بروز جنگ، می توانند مانند شوروی در جنگی کوتاه شکستش دهند، امری که فروپاشی عثمانی در جنگ جهانی اول و پیروزی های متوالی آلمان در اروپا نیز در دو سال اولیه جنگ جهانی دوم به اثباتش رسانده بود. بنابر این ژاپن به ناگاه خود را با آلمان ها در یک جبهه دید، جبهه قدرت های نوظهور که می خواهند مستعمرات قدرت های استعمارگر گذشته را که شواهد نشان از فرسودگی آنها می دهد، بازپس گیرند. آغاز جنگ آلمان با شوروی، دشمن دیرین ژاپن، همه تردیدهای توکیو را پایان بخشید. اما واقعیت آن بود که اولاً قدرت آمریکا به دلیل دوری اش از جنگ های اروپا بیش از کشورهای اروپایی بود، ثانیاً وجود سلاحی به نام بمب اتمی می توانست یک تنه برای ارتش قدرتمند ژاپن کافی باشد، ثالثاً پیروزی های آلمان به ناگاه در مسکو به گل نشست. اما ژاپن اینها را وقتی فهمید که با حمله پرل هاربور، آمریکا را از لاک انزوایش خارج کرده بود و با دو بمب اتم، شهرهایش ویران شده بود. در روزهای پایانی جنگ، روسیه هم به انتقام از رقیب دیرین آمد و به بازپس گیری کامل جزیره ساخالین و تصرف جزایر کوریل و همچنین جزایری در نزدیکی هوکایدو، مهد ژاپنی ها اقدام کرد. شکست دوم و تغییر راهبردی: تسلیم بلاشرط و تغییر ساختار سیاسی و اقتصادی ژاپن پس از جنگ قانون اساسی جدید ژاپن، مصوب 1946 میلادی تحت نظارت آمریکا، این کشور را از داشتن ارتش محروم کرده است تا بار دیگر سیاست و اقتصاد این کشور به نظامی گری کشیده نشود. در ازای آن، اجازه بی حد و حصری به دولت آمریکا داده شده تا پایگاه ها و نیروهای نظامی خود را در ژاپن مستقر سازد، به این بهانه که از تمامیت ارضی ژاپن دفاع خواهد کرد. حضور این پایگاه ها، طبیعتاً اهرم فشاری است برای جهت دهی به سایر حوزه های اجتماعی در ژاپن، یعنی فرهنگ و اقتصاد و سیاست. لحظه امضای سند تسلیم بلاشرط ژاپن توسط مقامات این کشور در پایان جنگ جهانی دوم پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ژاپنی ها تمایل بیشتری برای خروج نیروهای آمریکایی و داشتن ارتش مستقل از خود نشان می دهند اما تا کنون این خواسته با همراهی ایالات متحده و حتی عمده کشورهای آسیایی همراه نشده است. جدا از تجربیات تلخ کره و چین از دخالت های نظامی و سیاسی ژاپن در قرن 20 میلادی، یکی از عوامل این امر، اکراه دولت ژاپن از پذیرش صریح مسئولیت اقدامات خود در طول جنگ دوم جهانی است. ژاپنی ها راهبرد اصلی خود را رقابت اقتصادی برد-برد قرار دادند ژاپنی ها پس از جنگ، متوجه شدند با ورود بیهوده به دو جنگ جهانی ضرر بسیاری بر کشور خود وارد ساخته اند و فهمیدند نباید سیاست کشور را تحت تأثیر توسعه طلبی نظامی شکل می دانند. آنها راهبرد رشد نظامی با رویکرد غلبه را کنار گذاشته و به جای آن، رشد اقتصادی با رویکرد برد-برد را برگزیدند. البته فشارهای آمریکا در این زمینه بی تأثیر نبوده است. درمقابل حضور نظامی در خاک ژاپن و کنترل این کشور، آمریکا راه ورود ژاپن به سازمان های بین المللی مختلف را هموار کرد، از جمله سازمان ملل، سازمان توسعه و همکاری اقتصادی و معاهده عمومی تعرفه و تجارت که به سازمان تجارت جهانی تبدیل شد، بانک جهانی، گروه بیست کشور صنعتی جهان و حتی گروه هشت که اکنون پس از حذف روسیه به گروه هفت تبدیل شده است. آمریکا بزرگترین صادرکننده به ژاپن (به ویژه در زمینه محصولات غذایی به دلیل کمبود زمین کشاورزی در این کشور نسبتاً کوچک) و به تدریج بزرگترین واردکننده از ژاپن شد و اینگونه اقتصاد دو کشور در تعامل با یکدیگر رشد کرده است (با این حال هم اکنون در زمینه واردات، چین بیش از آمریکا مشتاق کالای ژاپنی شده است). ارزش صادرات ژاپن به آمریکا در سال 2014 میلادی 13.6 تریلیارد ین و واردات این کشور از ایالات متحده، 7.5 تریلیارد ین بوده است. یعنی در تعاملات اقتصادی اش با آمریکا، مازاد تجاری دارد. نرخ تورم در ژاپن طی بیش از 5 دهه اخیر به نقل از Trading Economics اگر تقسیمات کشوری را ملاک قرار دهیم، تنها کشوری که می تواند با آمریکا به عنوان مقصد عمده کالاهای چینی رقابت کند، ژاپن است . البته ژاپنی ها به پیروی از سیاست خارجی آمریکا تا سال 1972 که نیکسون و مائو پایه های روابط سیاسی میان دو کشور را تأسیس کردند، با این کشور تعاملی نداشتند. ژاپن به تدریج بزرگترین حامی کمک های رسمی به توسعه چین شد و تا اواخر قرن 20 میلادی، اولین مقصد کالاهای چینی بود تا از این طریق، کارخانه ها و کارگاه های چشم بادامی ها رونق گیرد. روسیه نیز که دارای اختلافات مرزی با ژاپن است، در سال 2000 میلادی با یک پیمان صلح، به باشگاه تجاری ژاپن اضافه شد. در سال گذشته میلادی، صادرات ژاپن به چین به 13.3 تریلیارد و وارداتش از این کشور به 19.1 تریلیارد ین رسیده است. واردات کره از ژاپن نیز که خود را از رقبای سرسخت ژاپن در فناوری های نو می داند، 5.4 تریلیارد ین و صادراتش 3.5 تریلیارد ین بوده است. پس در نوع خود، رتبه سوم را در فهرست کشورهای واردکننده از ژاپن قرار احراز می کند. جالب است که به پیروی از سیاست خارجی آمریکا، اصلاً نام کره شمالی در فهرست کشورهای آسیایی مندرج در پایگاه اینترنتی وزارت دارایی ژاپن نیامده است! اگر به جای کشورها، مناطق اقتصادی را ملاک قرار دهیم، آسیای جنوب شرقی بزرگترین مقصد کالاهای ژاپنی است . روابط اقتصادی با آسیای جنوب شرقی بخش دیگری از تلاش های ژاپن برای توسعه قدرت اقتصادی و سیاسی خود است، زیرا حملات نظامی ژاپن به این کشورها در طول جنگ جهانی دوم، خاطره بدی بر جای گذاشته که حالا شاید با کمک های ژاپن برای توسعه این کشورها تا حدودی ترمیم شود. این کشورها در مجموع، دومین مقصد صادرات ژاپن به حساب می آید و فلزات، اغذیه، نفت و سایر محصولات خود را نیز به ژاپن صادر می کنند. صادرات ژاپن به این کشورها در سال گذشته میلادی، نزدیک 20 تریلیارد ین و وارداتش از آنها حدود 15 تریلیارد ین بوده است. روابط اقتصادی ژاپن با کشورهای مختلف جهان به روایت کارشناس France 24 اتحادیه اروپا که از طریق پیمان ناتو با ژاپن پیوندی نظامی نیز دارد، هم اکنون پس از آسیای جنوب شرقی، آمریکا و چین-کره، چهارمین مقصد صادرات ژاپن است، در حالی که عمده واردات محصولات صنعتی به ژاپن نیز در این کشورهاتولید می شود. صادرات ژاپن به این کشورها 7.7 تریلیارد ین در سال گذشته میلادی و وارداتش از این کشورها 8.8 تریلیارد ین بوده است. حتی کشورهای خاورمیانه نیز صادرات خود را به ژاپن افزایش داده اند. این محصولات که عمدتاً به نفت و فرآورده های نفتی مربوط می شود، مجموعاً یک سوم از کل واردات ژاپن را به خود اختصاص داده است. کشورهای منطقه، البته کمتر از ژاپن وارد می کنند و ژاپن در تعاملاتش با آنها کسری تجاری زیادی دارد، با این حال مجموعاً پنجمین مقصد کالاهای ژاپنی را تشکیل می دهند. در سال 2014 میلادی، صادرات ژاپن به این کشورها 2.9 تریلیارد ولی وارداتش 15.8 تریلیارد ین بوده است یعنی تقریباً بیش از 5 برابر. امارات بزرگترین واردکننده از ژاپن در منطقه و عربستان سعودی بزرگترین صادرکننده به این کشور است. در میان این کشورها، ابتدا سوریه و سپس ایران، کمترین واردات را از ژاپن دارند اما ایران در زمینه صادرات به ژاپن وضع متوسطی در منطقه دارد. به بیان دقیق در مورد ایران در سال 2014 میلادی، ارزش صادرات ژاپن به کشور ما 26.5 تریلیون ین و ارزش وارداتش از ایران 623 تریلیون ین ثبت شده است. نرخ بیکاری در ژاپن طی بیش از 5 دهه اخیر به نقل از Trading Economics بد نیست میزان تبادلات تجاری ژاپن را با دو دولت کلیدی دیگر بررسی کنیم. صادرات ژاپن به روسیه در سال گذشته میلادی، نزدیک 1 تریلیارد ین ولی وارداتش از این کشور 2.6 تریلیارد بوده است. واردات رژیم صهیونیستی از ژاپن در سال گذشته میلادی، 117 تریلیون ین (4.5 برابر ایران) و صادراتش نیز 182 تریلیون ین (کمتر از یک سوم ایران) بوده است اما هر چه پیش می رویم نوع صادرات این کشور با صادرات کشورهای عربی و ایران به ژاپن متفاوت می شود. نشانه آن، قراردادی است که در میان همه کشورهای جهان، تنها اسرائیل است که موفق به انعقاد آن با ژاپن شده است یعنی قرارداد R & D یا تحقیق و توسعه. پیشرفته ترین فناوری های دو کشور، قرار است در تعامل با یکدیگر در مراکز پژوهشی مشترک طراحی شود. این موضوع را پیش تر در گزارشی تحت عنوان «فرش قرمز چشم بادامی ها زیر پای صهیونیست ها» بررسی کرده ایم. مزیت نسبی اقتصاد ژاپن در چه بود؟ ژاپنی ها وقتی از سیاست و نظامی گری پس از شکست در جنگ جهانی دوم کناره گرفتند، مجبور شدند قدرت بین المللی خود را در حوزه اقتصادی جستجو کنند. اما کشوری که نه سرزمین وسیعی برای کشاورزی و نه منابع زیرزمینی و معدنی قابل ملاحظه ای دارد، چه باید می کرد تا به یک قدرت اقتصادی تبدیل شود؟ ژاپنی ها از سال 1960 میلادی، مزیت نسبی خود را در اقتصاد بین المللی یافتند: آنها برترین مبتکران فناوری های نو در آسیا هستند . هر جا سخن از محصولات high tech است، نام ژاپنی ها می درخشد. در سال های اخیر، عمده صادرات ژاپن عبارت بوده است از: خودرو و قطعات آن (23%)، ماشین آلات صنعتی (19%)، وسایل الکترونیکی (17%)، محصولات شیمیایی (11%)، محصولات کارخانه ها و کالاهای مصرفی (13%). روزگاری خودروهای آمریکایی به ژاپن می رفت و حالا دقت و دانش ژاپنی ها زمانه را عوض کرده است به عکس، ژاپنی ها نقاط ضعفی دارند که نیمی از واردات خود را به آن اختصاص داده اند یعنی سوخت های فسیلی (34%)، مواد خوراکی (8%) و مواد خام (7%). سایر واردات نیز شامل ماشین آلات (21%)، محصولات کارخانه ای و کالاهای صنعتی (8%) و مواد شیمیایی (8%) است. دولت ژاپن اقدامات مؤثری را در همکاری با مردم انجام داده تا زمینه پیشرفت اقتصادی این کشور فراهم شود: * نرخ بیکاری همواره تک رقمی بوده است. * 92% از مفاسد اقتصادی کنترل شده و این کشور از نظر سلامت اقتصادی رتبه پانزدهم را در جهان کسب کرده است. * تورم را به جز یکی دو سال در اواسط دهه 1970 میلادی، نزدیک صفر و حتی گاهی زیر صفر نگه داشته است * بیش از 60% از مردم را صاحبخانه کرده است. * از نظر میزان رقابت اقتصادی و جلوگیری از رانت ها و انحصارها، رتبه کشور خود را در جهان تک رقمی کرده است . * رتبه هفدهم را در جهان از نظر شاخص توسعه انسانی احراز کرده است و بالاتر از بسیاری کشورهای اروپایی قرار گرفته است. امید به زندگی در ژاپن، بیش از هر کشور دیگر در جهان است (83.6 سال)، به طور میانگین هر ژاپنی 11.5 سال تحصیل می کند و 36747 هزار دلار درآمد سالانه دارد. برای فهم بهتر از وضعیت ژاپن، می توان فاصله آن را با ایران مقایسه کرد. ایران هم اکنون رتبه 75 را در شاخص توسعه انسانی احراز کرده، امید به زندگی در این کشور 74 سال، میانگین سال های تحصیلی برای هر شهروند 7.8 سال و میانگین درآمد سالانه هر فرد، 13451 دلار است. در مجموع، ژاپن نمره 0.888 و ایران نمره 0.749 را کسب کرده است. * از نظر بیطرفی و انصاف محاکم قضایی، نمره 5.8 از 7 و رتبه 18 در جهان را کسب کرده است . در نتیجه این اقدامات و با جهت گیری مناسب سیاست های اقتصادی در جهت مزیت نسبی، کشور ژاپن توانسته است با 4.6 تریلیون دلار، سومین اقتصاد بزرگ جهان لقب گیرد. ژاپنی ها سبک تغذیه سنتی خود را با دانش مدرن، غنی کرده اند، نه نابود جمع بندی: مدرنیته سیاسی-اقتصادی در کنار فرهنگ سنتی ژاپن آیا فرهنگ ژاپنی بر اثر ورود مدرنیته از بین رفته است؟ جواب این سؤال، خیر است . بله، شاید ژاپنی ها دیگر از لباس های سنتی خود در خیابان و اماکن عمومی استفاده نمی کنند و سامورایی ها با شمشیرهای آخته از اصول و هموطنان خود حفاظت نمی کنند، اما پشتکار، مسئولیت پذیری، نظم، کار جمعی، احترام به یکدیگر، ادب در برابر بزرگتران و بسیاری دیگر از ویژگی های شخصیتی این مردمان، ثابت مانده است و از آنها نیروی انسانی کارآمدی در خدمت پیشرفت اقتصادی کشورشان ساخته است، تا جایی که گاهی فداکاری های بیش از حد کار دست شان داده و به اعتراض های مدنی علیه فشارهای موجود بر نیروی کار در ژاپن انجامیده است. هنوز اصول اوموته در معاشرت رسمی و اصول اورا در معاشرت های خودمانی توسط عمده ژاپنی ها رعایت می شود. هنوز سن افراد، ملاک مهمی برای نحوه برخورد با آنها به عنوان بزرگتر یا کوچتر است، از جایگاه فرد در روابط سازمانی تا نحوزه پذیرایی از وی با یک فنجان چای. هنوز هم وا یا همان لزوم همکاری جمعی ملاک عمل افراد است و هدف مشترک، ارزشمندتر از اهداف فردی تلقی می شود، چه در مدرسه، انجمن ها یا محل کار. ژاپن باستان، پر از رنگ است، مثل آسمان خراش های توکیو رسم الخط ژاپنی ها و بسیاری از سنت های ادبی، هنری و مذهبی این کشور برگرفته از تمدن کهن چین است اما تاریخ قرون اخیر در ژاپن نشان می دهد آنها بیش از چینی ها به تساهل مذهبی تمایل داشته اند و آثار مکتوب تمدن های گوناگون را مطالعه می کرده اند. همین مسأله موجب شده که هم اکنون هیچ آمار قطعی از گرایش مردم ژاپن به ادیان مختلف در دست نباشد زیرا بسیاری از آنها به صورت همزمان به ادیان مختلف به ویژه شینتوئیسم و بودیسم تمایل دارند و هسته اصلی ارزش های دینی را یکی می دانند، هسته ای که شامل مسئولیت پذیری اجتماعی، وجدان کاری، قانونمداری، احترام به دیگران می شود، در یک کلام، فداکاری برای هموطنان و کنارگذاشتن خودخواهی. ما در گزارش دیگری پیرامون « توشی هیکو ایزوتسو؛ اسلام شناسی که شناخته نشد » به کوتاهی پیرامون ادیان و مکاتب عرفانی سخن گفتیم. با اینحال باید اذعان کرد ژاپنی ها نیز مانند بسیاری از کشورهای به ظاهر پیشرفته، سیاست خارجی خود را به ویژه تا جنگ جهانی دوم از اخلاق و مفاهیم دینی تهی ساختند و عمدتاً بر مبنای منافع ملی تصمیم سازی می کنند، چه آن زمان که به فکر تصرف سرزمین های اطراف بودند و چه پس از جنگ جهانی دوم که تابع محض سیاست های ایالات متحده شده اند. منابع پیشنهادی: انقلاب میجی، عوامل و پیامدها http://www.e-ir.info/2013/11/04/chinese-and-japanese-responses-to-the-west-during-the-19th-century https://history.state.gov/milestones/1830-1860/opening-to-japan http://www.nber.org/chapters/c8074.pdf http://www.britannica.com/topic/Meiji-Constitution سیاستمداران دوره میجی http://wiki.samurai-archives.com/index.php?title=Category:Meiji_Politicians_and_Officials تقلید از غرب و پیامدهای آن تا جنگ جهانی دوم http://jamejamonline.ir/NewsPdf/1183058928307148591 http://www.bbc.co.uk/history/worldwars/wwtwo/japan_quest_empire_01.shtml روابط سیاسی و اقتصادی ژاپن با سایر کشورها در قرن 19 و 20 میلادی http://afe.easia.columbia.edu/japan/japanworkbook/fpdefense/foreign.htm http://www.historyhaven.com/APWH/unit%204/Japan%20in%20the%2019th%20century.htm https://en.wikipedia.org/wiki/Empire_of_Japan#World_War_I وضعیت اقتصادی و اجتماعی ژاپن در دهه های اخیر http://www.mof.go.jp/english http://www.tradingeconomics.com/japan http://databank.worldbank.org/data/download/GDP.pdf https://www.transparency.org/country/#JPN http://hdr.undp.org/en/content/table-1-human-development-index-and-its-components فرهنگ ژاپنی http://iml.jou.ufl.edu/projects/Spring01/Newsome/culture.html http://www.everyculture.com/Ja-Ma/Japan.html
جمعه ، ۶آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مشرق نیوز]
[مشاهده در: www.mashreghnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]
-
گوناگون
پربازدیدترینها